Welkom
Hoe zit het nou met de werkgelegenheid in Nederland? Sommigen van jullie heeft misschien al eerder gehoord van een krappe of een ruime arbeidsmarkt. Hebben we te maken met te veel vacatures of te weinig vacatures? Hoe zit het momenteel met de aanbod en vraag? Wat voor invloed heeft het op de economie?
Vandaag zullen we het hebben over het personeelstekort die heel Nederland momenteel mee te kampen heeft. Wat doen we nu met de huidige personeeltekort en hoe is dit geografisch verdeeld? Hoe ontstaat zo een personeelstekort, wat zijn de gevolgen hiervan en hoe kunnen we dit oplossen? Na de les zijn we in staat om deze vragen te beantwoorden.

Kennisclip
Personeelstekort Nederland
Personeelstekort in Nederland
Maart 2020
Sinds half maart 2020 is er een groot ontslagronde geweest in Nederland . De economische gevolgen van het coronavirus blijken voor duizenden werkgevers te groot om te kunnen incasseren.
Vele sectoren hadden te maken met de ontslaggolf. Er waren ongeveer 50.000 banen verdwenen, waarbij de grootste klap in het Openbaarvervoer en de KLM.
Veel mensen stonden op straat en de werkloosheid nam toe.

Huidige situatie
De laatste kwartalen komen er telkens meer bedrijven bij die moeilijkheden hebben om voldoende geschikte nieuwe arbeidskrachten te vinden. Door het aantrekken van de economie zijn er namelijk steeds meer vacatures om te vullen. We hebben te maken met een krappe arbeidsmarkt. Dat betekent veel werkgelegenheid (vraag) en weinig arbeidskrachten (aanbod).
In maart 2020 was dit juist het omgekeerde. Er waren te veel arbeidskrachten en te weinig vacatures, waardoor er een groot aantal mensen werden ontslagen en zonder baan moesten zitten (ruime arbeidsmarkt).
Sinds cororna zit de hele arbeidsmarkt op z'n kop. Bedrijven hebben moeite om personeel aan te trekken en er worden zelfs studenten gevraagd om te werken. Te weinig personeel kan leiden dat producten of diensten van bedrijven duurder worden. De impact zal de bevolking terugzien doordat de koopkracht daalt.
Verspreiding in Nederland
De krappe arbeidsmarkt in Nederland is niet overal even veel. Hieronder is te zien hoe de verdeling van de arbeidsmarkt is weergegeven voor basisschoolleraren.

Personeelsterkort
Oorzaken
Het personeelstekort heeft verschillende oorzaken. Hieronder worden de belangrijkste oorzaken in een rijtje gezet:
1. Coronacrisis: Door de corona gingen mensen vaker een studie beginnen en waren ze sneller geneigd om ontslag te nemen. Veel mensen zoeken meer flexibiliteit.
2. Vergrijzing:.De komende tijd vergrijst de bevolking van Nederland verder. De meeste mensen in de AOW gerechtigde leeftijden wonen in de steden. In de toekomst neemt het aantal nog toe, omdat veel van de huidige volwassenen in de stad blijven wonen. Naast de stad zijn woonplaatsen aan de kust en andere landschappelijk aantrekkelijke gebieden populair onder ouderen. Het aandeel AOW-ers in de bevolking zal versneld toenemen: de babyboomers (geboren tussen 1945 en 1955) bereiken de AOW-gerechtigde leeftijd.
3. Nieuwe baan soorten: Nieuwe manieren om geld te verdienen, denk aan coaches en sociale media.
4. Andere oorzaken; te hoge werkdruk, te lage salaris, te weinig loopbaanmogelijkheden (doorgroei in andere functie)
Gevolgen
Door het personeelstekort worden bedrijven belemmerd in hun werk en groeien ze minder snel. Huidige medewerkers zijn minder tevreden, raken overbelast en het ziekteverzuim loopt op. Daarnaast kosten werving en selectie bedrijven veel tijd en geld. Bouwprojecten komen stil te liggen, zieken moeten lang wachten op zorg, restaurants sluiten hun deuren en het onderwijs overweegt een vierdaagse schoolweek.
Oplossingen
Er zijn een aantal belangrijke oplossingen om het personeelstekort tegen te gaan. Hieronder zijn er een aantal aangegeven:
1. Automatisering; robots meer het werk laten doen. Technologisch ontwikkelingen zorgen ervoor dat er minder mensen nodig zijn.
2. Parttimers -> Fulltimers; deeltijdwerkers meer uren laten werken.
3. Arbeidsmigratie; het is nodig om de Nederlandse economie weer op peil te krijgen. Nadeel is dat er ook al een woningtekort is.
4. Opleiden; korte opleiding volgen om ergens te kunnen werken.
5. Zij-instromers; meer mogelijkheid tot zij-instroom om meer banen te kunnen aanvullen.
6. Andere oplossingen; leuke werksfeer, hogere lonen, goede arbeidsvoorwaarden en meer flexibilieit.
Begrippenlijst
Ontslaggolf: groot groep mensen die zijn of haar baan kwijtraakt.
Koopkracht: geeft aan hoeveel een gemiddeld huishouden kan kopen
Ruime arbeidsmarkt: als het aanbod van arbeid groter is dan de vraag naar arbeid (veel werklozen, weinig vacatures).

Krappe arbeidsmarkt: als de vraag naar arbeid groter is dan het aanbod van arbeid (veel vacatures, weinig werkloosheid).

Vergrijzing: het steeds ouder worden van een bevolking. Het aandeel van ouderen in de bevolking stijgt.

Oefenen
Toets
Toets: Test je kennis
Start
Evalueren
Wat vond je van de les?
Nu is het tijd om te gaan evalueren. Je gaat kort vertellen wat je van deze les vond aan de hand van deze vragen:
- Wat vond je van de les?
- Wat is het makkelijk of moeilijk?
- Was de uitleg over (het filmpje) personeelstekort helder?
- Wat vond je de oefening over het personeelstekort?
- Was de toets over het personeelstekort makkelijk of moeilijk?
- Welk cijfer geef je aan de Wikiwijs die je gemaakt hebt.
https://padlet.com/10125374/bjg2gfkpohim7v97
Literatuur
Gezocht: titelmaker voor deze video. (2022, 21 mei). YouTube. Geraadpleegd op 28 juni 2022, van https://www.youtube.com/watch?v=gL-57WTUdso&feature=emb_imp_woyt
NU.nl. (2022, 23 mei). Waarom hebben we geen mensen meer? Zeven vragen over personeelstekorten. NU - Het laatste nieuws het eerst op NU.nl. Geraadpleegd op 28 juni 2022, van https://www.nu.nl/economie/6201630/waarom-hebben-we-geen-mensen-meer-zeven-vragen-over-personeelstekorten.html
Personeelstekort: zo krijg en houd je geschikt personeel. (z.d.). KVK. Geraadpleegd op 28 juni 2022, van https://www.kvk.nl/advies-en-informatie/top-5/personeelstekort-zo-krijg-en-houd-je-geschikt-personeel/
De wereld van onderbouw. (z.d.). malmberg. Geraadpleegd op 28 juni 2022, van https://www.malmberg.nl/voortgezet-onderwijs/methodes/mens-maatschappij/aardrijkskunde/de-wereld-van-onderbouw.htm#a294eea76-012e-447e-9e03-3d1486cb25cf