Samengestelde zinnen - havo 2

Samengestelde zinnen - havo 2

Uitleg

Op deze website ga je werken aan het onderdeel samengestelde zinnen.

 

Leerdoelen:

  • Ik kan de persoonsvorm en het onderwerp van een zin benoemen.
  • Ik kan uitleggen wat een enkelvoudige zin is.
  • Ik kan uitleggen wat een samengestelde zin is.
  • Ik kan het voegwoord van een zin benoemen.
  • Ik kan zelf een goede samengestelde zin maken.

 

Op deze Wikiwijspagina kan je de theorie vinden, je eigen voorkennis ophalen, oefenen met de leerstof en checken of je de leerdoelen hebt gehaald. Aan het eind kan je evalueren hoe het ging.

Theorie

Stukje theorie

Elke zin bevat een persoonsvorm. Een zin met één persoonsvorm en één onderwerp is een enkelvoudige zin. Zinnen met twee of meer persoonsvormen noem je samengestelde zinnen. Let op: bij elke persoonsvorm hoort een onderwerp.
Als je van twee losse zinnen één zin maakt, heb je een voegwoord nodig.

De woordvolgorde van zo’n samengestelde zin hangt af van het voegwoord. Met een voegwoord zoals en, ofmaar, dus, dan (wel) en want staan de persoonsvormen en de onderwerpen naast elkaar. (nevenschikkende voegwoorden - hoofdzin met hoofdzin)

 

enkelvoudige zinnen samengestelde zin
Opa werkte. Oma deed het huishouden.
Iedereen viert feest. Het is Bevrijdingsdag.
Opa werkte en oma deed het huishouden.
Iedereen viert feest, want het is Bevrijdingsdag.

 

Met andere voegwoorden, zoals omdat, doordat en hoewel, hoeven de persoonsvormen en de onderwerpen niet naast elkaar te staan. (onderschikkende voegwoorden - hoofdzin/bijzin of bijzin/hoofdzin). Bijvoorbeeld:

enkelvoudige zinnen samengestelde zin.      
Iedereen viert feest. Het is Bevrijdingsdag.
Napoleons vrouw had een hondje, Napoleon hield niet van dieren.
Iedereen viert feest, omdat het Bevrijdingsdag is.
Napoleons vrouw had een hondje, hoewel Napoleon niet van dieren hield.

 

In een samengestelde zin kunnen naast de persoonsvormen nog andere werkwoordsvormen staan. Bijvoorbeeld:
Ik wil (pv) graag op tijd komen, maar ik heb (pv) de bus gemist.

Filmpje samengestelde zinnen

Enkelvoudige & samengestelde zinnen

Oefenen

Extra oefeningen (verdieping)

Oefeningen verdieping

Samenwerken

Hier vinden jullie een aantal coöperatieve oefeningen. Je mag kiezen of je dit in tweetallen of groepjes van 3 of 4 personen doet.

 

1. Zoek de valse

Bij de opdracht 'zoek de valse' is het de bedoeling dat je allemaal een eigen papier hebt. Dit papier verdeel je in drie vakken, waar je een zin in kan noteren. Het is de bedoeling dat je 2 goede samengestelde zinnen opschrijft en 1 waar een fout in zit (valse). Ben je klaar met opschrijven? Ruil van papier en zoek de valse bij de ander(en).

 

2. 30 seconds

Probeer in 30 seconden (zet een timer) zoveel mogelijk voegwoorden voor jezelf op te schrijven. Zet daarna nogmaals 30 seconden een timer en vergelijk voegwoorden met elkaar om een zo groot mogelijke lijst te maken.

 

3. Samen samengestelde zinnen maken

Bedenk twee losse zinnen die een ander aan elkaar moet plakken met behulp van een voegwoord. Het is de bedoeling dat er goed geformuleerde samengestelde zinnen gemaakt worden. Heb je twee losse zinnen bedacht, dan schuif je het papier met de klok mee naar de volgende. Heeft diegene de samengestelde zin opgeschreven, dan bedenkt hij/zij er weer twee nieuwe losse zinnen onder. Ga door met doorgeven tot je je eigen paper weer terug hebt. Controleer elkaar tussentijds op de juistheid van de geformuleerde samengestelde zinnen.

 

4. Eigen opdracht

Bedenk samen een eigen opdracht, waarmee je kan laten zien dat je de leerdoelen die bij samengestelde zinnen beheerst.

Check jezelf

Links

https://www.cambiumned.nl
Extra oefenen met Nederlands

https://nieuwnederlands.digitaal.noordhoff.nl
Website van de methode

https://www.youtube.com/results?search_query=samengestelde+zinnen
Filmpjes over samengestelde zinnen

https://www.dedigitaledocent.net/talen/new-page-4/ontleden-gevorderd/212-2/
Extra uitleg samengestelde zinnen

Evaluatie

Hoe ging het?

Nu ben je aan het einde gekomen van deze lessenserie over samengestelde zinnen.

Als laatste mag je nog de onderstaande vragen beantwoorden. Noteer de antwoorden op een proefwerkblaadje en lever deze in bij mij.

 

Reflectieformulier lessenserie samengestelde zinnen

  1. Met welk onderdeel heb je vandaag gewerkt? Wat heb je vandaag geleerd?
  2. Hoe ben je aan het werk gegaan? Wat heb je gedaan en in welke volgorde?
  3. Vond je dit een prettige manier om aan een nieuw onderwerp te werken? Wat vind je prettig aan dit lesmateriaal? Wat vind je minder prettig?
  4. Hoe ging het? Check de leerdoelen. Kan je samengestelde zinnen herkennen en formuleren?
  5. Zou je het de volgende keer anders doen? En zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?
  6. Wat kan er beter of anders bij deze lessenserie?