Inleiding
Didactische werkvormen is een training die onderwijsassistenten in opleiding leert om methodisch leeractiviteiten voor te bereiden. Alle aspecten van het ontwerpen van een leeractiviteit komen langs.
In het kwalificatiedossier staat het zo:
|
P3-K1-W2
|
Bereidt de uitvoering van leeractiviteiten voor
|
|
|
Omschrijving
De onderwijsassistent maakt met de leraar/het lerarenteam op basis van het lesprogramma afspraken over de leeractiviteiten die zij namens de leraar gaat uitvoeren. Ze kiest een aanpak die past bij de beginsituatie, leerbehoefte, leerstijl en ontwikkeling van de individuele leerling/student en/of subgroepen leerlingen/studenten. Ze bereidt zich inhoudelijk voor op leeractiviteiten door invulling te geven aan vragen zoals: hoe kan zij de activiteiten aan de leerlingen/studenten aanbieden en hoe begeleidt ze hen daarbij. Ze zorgt dat ze boven de lesstof staat. Ze bestudeert de inhoud van de leeractiviteiten, bereidt het lesmateriaal voor en kiest een didactische werkvorm.
|
|
P3-K1-W3
|
Voert leeractiviteiten uit
|
|
|
Omschrijving
De onderwijsassistent voert in overleg met de leraar/het lerarenteam leeractiviteiten uit, in bijvoorbeeld de reguliere lessen voor bepaalde vakken, in een leerplein, in projecten en/of practica. Zij neemt leeractiviteiten over of voert leeractiviteiten uit tijdens de les van een leraar, bijvoorbeeld voor groepen leerlingen/studenten met leerproblemen. Ze geeft de leerlingen/studenten instructie, uitleg en/of toelichting en/of demonstreert een aanpak.
Zij gebruikt daarbij onderwijsleermiddelen en let op de veiligheid. Zij begeleidt individuele leerlingen/studenten of (kleine) groepen bij leeractiviteiten volgens de aanwijzingen van de leraar, op basis van het lesprogramma en gebruikt een didactische werkvorm. Zij motiveert en stimuleert leerlingen/studenten tot bijvoorbeeld luisteren, zich te concentreren en vragen te stellen. Ze reageert flexibel op veranderingen en neemt daarbij pedagogische/didactische beslissingen. In voorkomende situaties reageert zij adequaat op agressie en conflicten en stuurt waar nodig ongewenst gedrag bij.
|
Leerdoelen
Je
- bereidt (les)activiteiten schriftelijk voor;
- bent in staat om gebruik te maken van bestaande lesmethodes en sluit hierbij aan;
- maakt gebruik van de juiste materialen en middelen ter ondersteuning van de (les)activiteit;
- voert zelfstandig (les)activiteiten uit;
- maakt gebruik van lesmethodes, materialen en middelen;
- kent jouw verantwoordelijkheden en taken tijdens de uitvoering van lesactiviteiten;
- reflecteert op eigen handelen.
De theorie (leermiddelen)
Tijdens deze cursus gebruiken jullie
Activiteiten bij leren
- Thema 1 Lesactiviteiten uitputtend
- Thema 2 tot en met 7 zijn de leergebieden
School en didactiek
- Thema 1.2 De kernvaardigheden van de OA
- Thema 2.4 Didactisch begeleiden
Lesplan
Overzicht onderwerpen per week
Voorbeelden didactische werkvormen
Het boek school en didactiek komt met de volgende voorbeelden van werkvormen:
In de lessen gebruikte didactische werkvormen (wordt gedurende de lessenserie aangevuld)
| Onderwijsleergesprek |
Het onderwijsleergesprek is een binnen de didactiek gebruikte werkvorm om vooral reeds vaardige deelnemers aan een training, cursus of opleiding meer gestructureerd, verdiepend of verbredend met kennis die bij de deelnemers aanwezig is te leren omgaan. |
| denken, delen, uitwisselen |
Deze werkvorm kent de volgende stappen:
- de leraar stelt één of meerdere vragen aan de gehele groep.
- de leerlingen krijgen een paar minuten de tijd om in stilte over het antwoord na te denken (denken).
- de leerlingen bespreken met elkaar de antwoorden (delen) en formuleren een gezamenlijk antwoord.
- de leraar vraagt aan één van de leerlingen uit het groepje om hun antwoorden met de klas te delen (uitwisselen).
|
| Werken in 2 tallen |
een manier om met elkaar de theorie te verwerken. Maakt onderdeel uit van voordoen, samendoen, zelf doen |
| 'hardop overhoren' |
maakt onderdeel uit van retrieval practise. “Retrieval practice” (zelf kennis oproepen) is een leerstrategie waarbij we ons focussen op informatie uit het hoofd te halen. Door zelf kennis op te roepen, of te proberen je iets te herinneren, wordt ons geheugen voor die informatie versterkt en wordt het minder waarschijnlijk dat je het vergeet. |
| Interactievaardigheden |
Ik maak veel gebruik van interactievaardigheden
- sensitieve responsiviteit
- respect voor de autonomie
- structureren en grenzen stellen
- praten en uitleg geven
- ontwikkeling stimuleren
- begeleiden van interacties
Vooral praten en uitleggen en het begeleiden van interacties kunnen worden gebruikt als werkvorm
|
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
Coöperatieve werkvormen
Formulier voorbereiding leeractiviteiten (lesvoorbereidingsformulier)
Invulbaar lesvoorberedingsformulier
Voorbeeld ingevulde lesvoorbereiding (besproken in de les)
Hoe weet ik of ik het goed doe?
Hoe weet jij of jij het goed doet?
In de wiki een 2 tal documenten.
- 1 leeractiviteitenformulier gekoppeld aan de gebruikte boeken in de opleiding en aan de gegeven lessen
- Er staat een rubric in de wiki. De rubric kan worden gebruikt om na te kijken. Het is handig om voordat je een formulier als eindopdracht ergens inlevert even door de rubric te gaan. je kunt hierbij een ander (ouders, zussen/broers; mede studenten) vragen om jouw voorbereiding te beoordelen.
Bijlagen
VOORBEELDEN gevulde LESVOORBEREIDING
Verzameling werkvormen
Werkvorm.info
ook geschikt voor VO en MBO
Boekje werkvormen
Cooperatieve werkvormen
Activerende werkvormen
Werkvormen voor een interactieve klaspraktijk
Om begrippen te oefenen
Over Expliciete Directe Instructie
Flashcards om begrippen te oefenen
Voorbereidingsformulier leeractiviteiten (bewerkbaar in Word)
