1. Hoe zorgt de regering ervoor dat alle mensen na de oorlog te eten kunnen krijgen?
2. Waarom worden er walvissen gevangen?
3. Waarvoor gebruikte mensen de krant?
4. Van wie kreeg Nederland hulp?
5. Wat voor hulp was dit?
6. Wat bedacht Willem Drees?
7. Wat deed de regering voor de mensen?
8. Waar gaan veel mensen heen voor een beter leven?
9. Wat vraagt Willem Drees aan de mensen?
10. Waarvoor was dit nodig?
11. Welke drie luxe producten kwamen er onder ander in Nederland?
12. Wie doen het huishouden?
13. Waar deden de mensen hun boodschappen voordat er een supermarkt was?
14. Noem twee veranderingen die er zijn gekomen doordat de welvaart steeg?
Opdracht 2:
Kopieer het schema naar je Word document en vul achter de begrippen de betekenis in.
Wederopbouw
Babyboom
Harmoniemodel
Geleide loonpolitiek
Marshallhulp
2. Leven in de jaren 50
Sociale voorzieningen en de consumptiemaatschappij
Het harmoniemodel, de geleide loonpolitiek en de Marshallhulp hadden tot gevolg dat Nederlandse economie begon te draaien. Ook waren de Nederlandse producten goedkoop voor het buitenland. De export groeide en Nederland werd langzaamaan welvarend. Het ging zo goed dat de samenleving flink op de schop kon: niet alleen wegen, bruggen, huizen en fabrieken werden opnieuw opgetrokken. Daarnaast kwam de overheid ook echt met plannen om alle mensen te helpen die in armoede leefden. ‘Nooit meer armoede’ werd in wetten en maatregelen vastgelegd. We noemen dit de verzorgingsstaat. De verzorgingsstaat is een door de overheid opgezet stelsel van wetten en regels dat ervoor zorgt dat je nooit in armoede hoeft te leven. De overheid zorgt voor de burgers. Dit wordt gedaan door middel van sociale voorzieningen. Dit zijn wetten dat als je niet kunt werken omdat je ontslagen bent of vanwege ouderdom, ziekte of een beperking je recht hebt op een uitkering.
Twee voorbeelden van wetten van de verzorgingsstaat:
Als een werknemer zijn baan verliest, krijgt hij een uitkering van de Werklozenwet (WW) tot hij een andere baan heeft gevonden.
Wie stopt met werken omdat hij met pensioen gaat, krijgt de rest van zijn leven een uitkering van de Algemene Ouderdomswet (AOW).
De grondlegger van de verzorgingsstaat is Willem Drees. Hij was minister president en heeft een hoop van deze wetten bedacht. Deze verzorgingsstaat hebben we tot op de dag van vandaag nog steeds. Hij wordt alleen wel steeds aangepast aan de omstandigheden.
Het gaat steeds beter met de economie. Er is voor iedereen werk. Het gaat na 1960 zelfs zo goed dat werkgevers moeite krijgen om voldoende personeel te vinden. Steeds meer bedrijven betalen hogere lonen dan is afgesproken. Zo hopen ze voldoende personeel te kunnen krijgen. De welvaart neemt hierdoor nog verder toe. De krappe arbeidsmarkt maakt de positie van de arbeiders sterker. Vakbonden vechten voor nog hogere lonen. Er breken steeds vaker stakingen uit. De lonen stijgen rond 1963 zo snel dat er sprake is van een loonexplosie. Mensen houden door de loonstijgingen geld over. Daardoor ontstaat een consumptiemaatschappij. In een consumptiemaatschappij geven mensen geld uit aan luxeartikelen als bromfietsen, auto’s en huishoudelijke apparaten. De stofzuiger, wasmachine en koelkast zorgen ervoor dat de taak van huisvrouwen lichter wordt. De mensen krijgen daarnaast vrije tijd door de invoering van de vijfdaagse werkweek in 1960. Verder krijgt iedereen recht op vakantiedagen en kunnen zelfs arbeiders op vakantie. Nederland is nu nog steeds een consumptiemaatschappij.
Iedereen had een goed betaalde baan, maar er bleef nog steeds werk over. De Nederlandse regering haalde daarom gastarbeiders uit landen rondom de Middellandse zee. Deze mensen kwamen in eerste instantie voor een paar maanden, maar deze mensen bleven in Nederland wonen, omdat het in Nederland veel beter was dan in hun eigen land. Zij haalden ook hun gezinnen naar Nederland. Hierdoor ontstond een multiculturele samenlevingin Nederland.
Gebruik je document van de vorige les en zet de volgende opdrachten eronder
Opdracht 3:
Bekijk het onderstaande filmpje en beantwoord de vragen in je Word document.
Wat is een gasbel?
Waar is de gasbel van Nederland te vinden? (zoek een kaart van Nederland en markeer de gasbel).
Waarom is de gasbel belangrijk voor Nederland?
Leg in je eigen woorden uit waarom de vondst van de gasbel ook wel het einde van de wederopbouw wordt genoemd.
Opdracht 4:
Kopieer het schema naar je Word document en vul achter de begrippen de betekenis in.
Het arrangement Wederopbouw les 1 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Mens en Maatschappij GG
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2022-01-28 12:26:41
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.