0. Info startweek
- Werelderfgoed is ''de erfenis waar we nu mee leven, en die we aan toekomstige generaties door willen geven" Soms wordt die erfenis bedreigd, bijvoorbeeld door oorlog of door klimaatveranderingen. Hoe kunnen we dat erfgoed redden?
- Aantal XM: 5
- Coaches die de quest begeleiden: Mw. van Leeuwen
- Begeleiding met Blox, aantal en start:
- Building Learning Power: Verbeelden uit Vindingrijkheid
- Belangrijkste opbrengsten:2 collages 1 over werelderfgoed buiten Nederland en 1 binnen Nederland plus Informatieposter over bedreigd werelderfgoed
Inhoud en eXplore miles
Waarom zou je voor deze quest willen kiezen?
Als jij geinteresseerd bent in de bijzondere objecten, landschappen en gebieden die we omschrijven als: ''de erfenis waar we nu mee leven, en die we aan toekomstige generaties door willen geven". En jij je realiseert dat deze erfenis wordt bedreigd, bijvoorbeeld door oorlog of door klimaatveranderingen. En je wilt nadenken hoe we dat erfgoed kunnen redden? Dan is dit een quest voor jou!
Waar gaat deze quest over?
Deze quest gaat over werelderfgoed. Wat dat is en welk werelderfgoed we in Nederland hebben. Maar vooral over de bedreigingen van dit werelderfgoed.
Hij hoort bij het domein Kunst & Cultuur
Je leert:
|
4.03 hoe kunst, geschiedenis en cultuur met elkaar verweven zijn en hoe deze elkaar door de jaren heen weerspiegelen.
| 4.04 invloedrijke kunstuitingen uit bepaalde landen, genres of periodes en hun belang te herkennen. |
|
Welke producten moet je leveren?
Voor deze quest moet je de volgende producten leveren:
- 1 collage over werelderfgoed buiten Nederland
- 1 collage over werelderfgoed binnen Nederland
- 1 Informatieposter over bedreigd werelderfgoed
VERWACHTING VOORDAT JE BEGINT
Deze quest wordt ondersteund met een chatgroep via Teams.
eXplore miles
Deze quest levert jou 5 eXplore miles op als je hem helemaal doorloopt, alle stappen zet en alle deliverables op tijd levert.
1. Jij begint
Motivatiemotor
➜ Maak een tegel aan in Egodact. Beschrijf daarin waarom je deze quest tot een goed einde zou willen brengen.
Verderkijker
Werelderfgoed: erfenis voor de mensheid.
➜ Maak een woordweb met centraal het woord Werelderfgoed
➜ Zet je resultaat in seesaw en zet een link daar naartoe in je logboek van je tegel in egodact.
2. Werelderfgoed
2a. Werelderfgoed
The World Heritage Convention Mission
Wat is werelderfgoed?
UNESCO omschrijft werelderfgoed als ''de erfenis waar we nu mee leven, en die we aan toekomstige generaties door willen geven''. De culturele en natuurlijke locaties die zijn aangewezen als werelderfgoed zijn volgens UNESCO onvervangbaar, uniek en eigendom van de hele wereld. Behoud van deze locaties is van groot belang.
UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)is de organisatie voor onderwijs, wetenschap en cultuur van de Verenigde Naties. UNESCO ziet werelderfgoed als symbool van vrede: “Het leren over de culturele en natuurlijke erfgoederen op de Werelderfgoedlijst helpt ons om de verschillende facetten van vrede beter te begrijpen. Het herinnert ons aan de prachtige creaties van de natuur en de mens. Veel erfgoederen symboliseren ons eeuwige verlangen naar vrijheid, gerechtigheid, wederzijds begrip en respect, liefde en vriendschap.
Hoe is de lijst ontstaan?
UNESCO hield in 1959 een internationale campagne om het beroemde tempelcomplex Abu Simbel in Egypte te redden van de ondergang. De organisatie haalde 80 miljoen dollar op en besloot daarop het werk voort te zetten voor andere bijzondere locaties. In 1966 volgde een actie voor Venetië, dat door overstromingen werd getroffen. Zes jaar later, in 1972, besloot UNESCO tot de creatie van een internationale werelderfgoedlijst. In 1978 werden de eerste locaties, waaronder de Galapagos-eilanden, op de lijst gezet. Nederland ondertekende het verdrag in 1992 en werd daarmee één van de nu 190 landen die het verdrag hebben geratificeerd.
Wat staat er op de werelderfgoedlijst?
De werelderfgoedlijst telt in 2019 1121 erfgoederen in 167 landen. Er zijn 869 culturele, 213 natuurlijke en 39 combinatie erfgoederen. Bekende locaties zijn de de piramides van Gizeh in Egypte. de Chinese Muur, het Great Barrier Reef in Australië, Machu Picchu in Peru, de Grand Canyon in de Verenigde Staten, het historische centrum van Praag en de Serengeti in Tanzania. Nederland staat nu tien keer op de lijst. Werelderfgoederen zijn culturele of natuurlijke monumenten die mondiaal gezien uitzonderlijk en onvervangbaar zijn. Alleen als een monument is ingeschreven op de Werelderfgoedlijst van UNESCO mag het de titel Werelderfgoed dragen.
Hoe komt een plek op de lijst?
Landen die zijn aangesloten kunnen erfgoederen voordragen voor de lijst. Zo komt er een voorlopige lijst van alle locaties die werelderfgoed zouden kunnen worden. Daarna kunnen die plekken genomineerd worden. Een adviesorgaan bekijkt de voordracht en geeft UNESCO daarna zijn mening over de locatie. De VN-commissie voor werelderfgoed besluit daarna of de voordracht belangrijk genoeg is om op de lijst te komen.Het Werelderfgoedcomité van UNESCO beslist jaarlijks over de voordrachten die zijn ingediend.
Staat een locatie voor altijd op de lijst?
Landen moeten regelmatig rapporteren over hun werelderfgoed. Ook moeten ze er alles aan doen om het erfgoed te behouden en te beschermen. Adviseurs van UNESCO houden erfgoed in de gaten dat bedreigd wordt. Gaat het niet goed, dan kan een locatie geschrapt worden. De VN-commissie heeft dat tot nog toe twee keer besloten. Dat gebeurde met het Duitse Elbedal waar een brug doorheen werd gebouwd en met een natuurgebied in Oman, dat verkleind werd en waar een beschermde diersoort uitstierf.
Wat zijn de voordelen van een plekje op de lijst?
Een van de belangrijkste voordelen is dat erfgoed bijzonder veel bescherming geniet. Er zijn fondsen beschikbaar voor onderhoud en reparatie. Daarnaast is UNESCO bereid te helpen als er problemen zijn. Door een locatie te bestempelen als werelderfgoed krijgt deze ook meer aandacht. Veelal leidt dit tot een toename van het toerisme en een economische impuls voor het gebied. Naast de bescherming die erfgoederen krijgen door plaatsing op de Werelderfgoedlijst bevordert deze status ook het wederzijds begrip tussen culturen. Niet elk werelderfgoed is per se mooi, maar alle zijn op een bepaalde manier uniek, van groot belang voor iedereen en onvervangbaar.
Onder erfgoed verstaan we: “de sporen of overblijfselen uit het verleden die we als samenleving belangrijk vinden om te bewaren voor later”. Denk hierbij aan monumenten, archiefstukken, voorwerpen, kunstwerken en landschapsgebieden. Maar denk ook aan immaterieel erfgoed zoals tradities, liederen, dansvormen en ambachten.
Nederland heeft tien door UNESCO erkende werelderfgoederen. Daarvan liggen er negen in Nederland en een in Curaçao. Werelderfgoederen zijn uniek in de wereld. Ze vertellen het bijzondere verhaal van Nederland en de Nederlanders op het gebied van waterbeheer, burgersamenleving en (land)ontwerp.
Dat deden ze toen, dat doen ze nu, en dat zullen ze altijd blijven doen.
Het Werelderfgoedverdrag uit 1972 heeft als doel om erfgoed dat van unieke en universele waarde is voor de mensheid, beter te kunnen bewaren voor toekomstige generaties. Bij het verdrag hoort de Werelderfgoedlijst.
Naast de bescherming die erfgoederen krijgen door plaatsing op de Werelderfgoedlijst bevordert deze status ook het wederzijds begrip tussen culturen. Niet elk werelderfgoed is per se mooi, maar alle zijn op een bepaalde manier uniek, van groot belang voor iedereen en onvervangbaar.
Op de Werelderfgoedlijst van Unesco staan drie typen erfgoed: cultureel, natuurlijk of een samengestelde vorm (combinatie cultuur en natuur). De lijst bevat op dit moment (winter 2018/19) 845 culturele, 209 natuurlijke en 38 hybride (samengestelde) sites verspreid over 167 landen.
Interactieve Werelderfgoedkaart
Onderzoeksopdracht
-
Kies 1 werelderfgoed buiten Nederland uit
-
Maak hiervan een collage met een beschrijving van de belangrijkste kenmerken
-
Post dit in Seesaw en link het in Egodact
2b. Nederlands Werelderfgoed
Werelderfgoed Quiz
Kijk hoeveel jij weet over het Nederlandse werelderfgoed
De bibliotheek heeft boeken over Nederlands werelderfgoed! Deze kun je ook als bron gebruiken
De 12 Nederlandse werelderfgoederen
- Neder-Germaanse Limes (2021)
- De Hollandse Waterlinies (2021) (Stelling van Amsterdam, in 2021 uitgebreid met de Nieuwe Hollandse Waterlinie)
- Koloniën van Weldadigheid (met België) (2021)
- Van Nellefabriek in Rotterdam (2014)
- Grachtengordel van Amsterdam (2010)
- Waddenzee (met Duitsland en Denemarken) (2009)
- Rietveld Schröderhuis in Utrecht (2000)
- Droogmakerij De Beemster in Noord-Holland (1999)
- ir. D.F. Woudagemaal bij Lemmer (1998)
- De historische binnenstad van Willemstad op Curaçao (1997)
- Molens van Kinderdijk-Elshout (1997)
- Schokland en omgeving in de Noordoostpolder (1995)
Een plek op de UNESCO Werelderfgoedlijst is een internationaal teken van erkenning en waardering, een soort Michelinster voor natuurlijk en cultureel erfgoed. Met de bescherming wil UNESCO de erfgoederen veilig stellen voor toekomstige generaties, maar daarnaast is het ook goed voor toerisme en voor de economie.
Een plek op de lijst betekent ook een instandhoudingsplicht. Nederland rapporteert één keer per zes jaar over hoe het Werelderfgoedverdrag is uitgevoerd. In geval van verbouwplannen moet Nederland dit doorgeven aan het Werelderfgoedcomité. Dit comité beslist dan of de waarden van het monument door de verbouwing wordt aangetast. Is dat het geval en worden de plannen toch doorgezet, dan kan het comité het betreffende monument op de Lijst van Bedreigd Werelderfgoed plaatsen en uiteindelijk zelfs van de Werelderfgoedlijst verwijderen.
De Nederlandse werelderfgoederen zeggen iets over Nederland en onze plek in de wereld. Ze vertellen het verhaal over de eeuwenlange strijd tegen het water, het ontstaan van een burgersamenleving in de Gouden Eeuw en de Hollandse traditie om ons land te ontwerpen. Nederlands werelderfgoed is dan ook ingedeeld in drie thema's:
- Nederland Waterland;
- Nederland als burgersamenleving;
- Nederland als ontworpen land.
Werelderfgoed in Nederland
Uniek voor nu en later
Onderzoeksopdracht
-
Kies 1 werelderfgoed in Nederland uit
-
Maak hiervan een collage met een beschrijving van de belangrijkste kenmerken
-
Post dit in Seesaw en link het in Egodact
2c. Bedreigd Werelderfgoed
Wat als erfgoed verloren gaat?
Het bewaken van het behoud van Werelderfgoederen
Wanneer UNESCO erop gewezen wordt dat een Werelderfgoed mogelijk gevaar loopt – en als deze waarschuwing klopt en het gevaar serieus genoeg is – komt het erfgoed op de Lijst van bedreigd Werelderfgoed. De bedoeling van de lijst is om wereldwijd aandacht te krijgen voor de natuurlijke of menselijke omstandigheden die het Werelderfgoed en zijn unieke kenmerken bedreigen. Bedreigde erfgoederen op deze lijst hebben recht op bijzondere maatregelen met betrekking tot het behoud en noodingrepen.
Als een erfgoed op de Lijst van bedreigd Werelderfgoed komt, is dat omdat de universele waarden van het erfgoed in gevaar zijn. Het opnemen van het erfgoed op de Gevarenlijst heeft als doel de aandacht van de wereld te vestigen op de dreiging en de noodmaatregelen.
Lijst van bedreigd Werelderfgoed
3. Afronding
3a. Assessment
Bedreigd werelderfgoed in de schijnwerper
Voor welk bedreigd werelderfgoed wil jij extra aandacht vragen?
In de mediatheek, bibliotheek (of bij jou thuis) zijn boeken over jouw onderwerp! Deze kun je als bron gebruiken (H/V moet minimaal 1 boek gebruiken)
Als je de quest met meerdere maakt wordt dat uiteraard zichtbaar in de kwaliteit en de kwantiteit van jullie show. Je hebt dan immers i.p.v. 5 uur 10 of 15 uur aan leertijd!
Bedreigd werelderfgoed
Kies 1 object uit deze lijst, of kies iets uit de bronnen aan het eind van deze quest!
Algemene gegevens:
* Naam van de personen die de nominatie hebben voorbereid:
* Datum:
* Naam van het erfgoed:
* Geografische locatie van het erfgoed:
* Waardoor wordt dit erfgoed bedreigd?:
Argumentatie om dit bedreigde werelderfgoed extra in de schijnwerper te plaatsen:
* Waarom willen jullie dit werelderfgoed onder de aandacht brengen?
* Oorspronkelijke redenen waarom het gebied of gebouw op de lijst van cultureel en natuurlijk erfgoed staat
* De redenen waarom dit erfgoed van nationaal belang is
* Criteria (zie onderstaand) die belangrijk zijn om dit erfgoed te behouden (1, 3, 4, 5 en/of 7)
Omschrijving van jouw object:
* een omschrijving van jouw object en een lijst van de belangrijkste eigenschappen en kenmerken (zoals soorten vogels, bomen en dieren voor natuurlijke erfgoederen en soorten gebouwen en archeologische kenmerken voor culturele erfgoederen);
* de geschiedenis van jouw object;
* een kaart van het gebied waarin jouw object zich bevindt;
* foto’s of tekeningen van jouw object in oude glorie en in bedreigde of verwoeste staat;
* een korte lijst met informatiebronnen over jouw object.
Voor H/V moet de lijst met informatiebronnen minimaal 1 relevant boek bevatten zie bijgaande afbeelding hoe je dit boek in je lijst opneemt en hoe je hier in je tekst naar verwijst.
Je kunt jouw show de vorm geven van een Keynote (met uitgeschreven toelichting), een rapport, een uitgebreide info-poster of een film.
Criteria
Voordat een erfgoed op de Werelderfgoedlijst kan komen, moet het voldoen aan bepaalde criteria, vastgesteld door het Werelderfgoedcomité. Dat zijn er tien we gebruiken er 5 om aan te geven waarom dit Erfgoed zeker moet blijven bestaan!
Criterium (1): meesterwerk van een creatief menselijk genie
Criterium (3): unieke culturele traditie of samenleving, bestaand of verdwenen
Criterium (4): bijzonder voorbeeld van een type gebouw of architectonische of technologische samenstelling van een landschap
Criterium (5): bijzonder voorbeeld van traditionele menselijke nederzetting of landgebruik
Criterium (7): ongeëvenaarde natuurfenomenen of natuurgebieden
3b. Terugkijker
Reflective journal
➜ Werk je
reflective journal bij door in je logboek in Egodact antwoord te geven op de volgende vragen:
Bronnen
