4.1 Van stad tot wereldrijk
Het Colosseum in Rome.
Beste leerlingen,
Welkom allemaal bij deze wikiwijs.Deze les zit wat anders in elkaar dan je bent gewend in de les. Je werkt deze les zelfstandig. Het is zo gemaakt dat je niet alleen tekst moet lezen en daar opdrachten bij moet maken. Ik heb er voor gezord dat er afwisseling in zit zodat jullie op verschillende manieren met de stof bezig zijn. Ik weet dat jullie het kunnen, maar als je iets niet snapt en een vraag hebt, mag je die altijd stellen en dan kom ik je helpen. Veel succes!
Lesdoelen
- De leerlingen kunnen aan het eind van de les de verschillende bestuursvormen onderscheiden die werden toegepast in het Romeinse rijk door de kenmerken van die bestuursvormen te benoemen.
- De leerlingen kunnen aan het eind van de les uitleggen hoe het Romeinse rijk snel nieuwe gebieden konden veroveren.
- De leerlingen kunnen aan het einde van de les uitleggen hoe Het Romeinse wereldrijk bestuurd werd.
- De leerlingen kunnen aan het eind van de les beargumenteren hoe burgeroorlogen leidden tot het ontstaan van een keizerrijk.
Wat weet jij al van het Romeinse rijk?
Voordat je in de stof duikt, maak je een korte oefening om er een beetje in te komen. Je speelt een klein memoryspel over het Romeinse rijk. Je vind het spel door op onderstaande link te klikken.
Romeins memory
Romeins memory
Van koninkrijk naar republiek
Heel lang geleden, voerden de Grieken volgens de legendes een oorlog met Troje, een stad in het noorden van Turkije. Een soldaat uit het verslagen Troje, vluchtte weg van de Griekse wereld en kwam via een lange reis terecht in Italië. 14 generaties later werden Romulus en Remus geboren. Zij waren onwettig en zonder dat de moeder getrouwd was geboren, maar vormden wel een bedreiging voor de koning. Daarom werden de twee jongetjes volgens de legende in een mandje op de rivier gelegd. Gelukkig werden ze gevonden door een wolvin die voor hen zorgde. Toen ze ouder werden, stichtten ze samen een stad, maar ze kregen ruzie over hoe de stad ging heten. Remus wilde de stad Reme noemen terwijl Romulus wilde dat de stad Rome zou heten. De twee broers kregen zo'n ruzie dat ze tegen elkaar vochten. Romulus kwam als sterkste uit de strijd en vermoorde zijn broer. De stad zou voortaan Rome heten met Romulus als eerste koning. Er zouden in totaal 7 koningen van Rome zijn, maar de laatste werd in 509 v.C. verdreven. Rome was vanaf dat moment een republiek, een staat zonder vorst. Romeinse mannen mochten voortaan stemmen, maar Rome was geen democratie. De meeste macht was in handen van de senaat, een vergadering van 300 senatoren. Dat waren rijke mannen die uit belangrijke families uit Rome kwamen.
Romulus en Remus worden gevoed door de wolf.
Romeinse veroveringen
Het Romeinse rijk had altijd een groot en sterk leger. Het leger bestond uit mannen die voor hun eigen utrusting moesten zorgen. Meestal waren het boeren die in het leger mee vochten. De oorlogen duurden meestal niet heel lang, dus kon een boer voor een korte tijd het werk neer leggen om te gaan vechten en vervolgens na de oorlog het werk weer op te pakken. De soldaten toonden graag hun moed en het was eervol om voor het vaderland te sterven. Als de oorlog werd gewonnen, kregen deze soldaten een deel van de buit. De senatorenfamilies kregen het meeste, want hieruit kwamen de generaals. Van de overwonnen volken werden meestal krijgsgevangenen meegenomen als slaaf, of ze moesten mee vechten in het Romeinse leger.
Het Romeinse wereldrijk
De Romeinen werden door de veroveringen steeds machtiger, maar er waren nog andere gebieden die ook heel machtig en sterk waren. Carthago was bijvoorbeeld ook een sterk rijk en machtig rijk. Carthago wa een stad in Noord-Afrika en heerste over het westelijke deel van de Middellandse Zee. Ook het Italiaanse eiland Sicilië was in handen an Carthago. Hierom kregen Rome en Carthago ruzie en begonnen ze een oorlog met elkaar. Carthago was één van de sterkste tegenstanders waar het Romeinse rijk oorlog mee zou voeren. Dat merkten de Romeinen toen de legeraanvoerder van Carthago, Hannibal, via de alpen Rome bereikte met olifanten. Die olifanten werden gebruikt in het Carthaagse leger. Toch wist Rome Carthago te verslaan. De stad werd verwoest en als Romeinse gebied opgebouwd. Alle gebieden rond de Middellandse zee werden door de Romeinen veroverd waardoor ze gebieden hadden in verschillende werelddelen hadden. Dan spreken we van een wereldrijk. Als een staat zijn macht over een groot gebied uitbreidt, spreken we van imperialisme. Alle veroverde gebieden buiten Italië werden provincies van het Romeinse rijk. Om er voor te zorgen dat die gebieden goed bestuurd werden, werden gouverneurs aangesteld. Hij bestuurde het gebied en zorgde dat de onderdanen belasting betaalden aan de Romeinse overheid oftewel regering.
Het Romeinse rijk op z´n grootst.
Het Romeinse keizerrijk
Generaals konden veel aanzien krijgen door overwinningen in oorlogen. Eeen generaal kreeg daardoor veel steun van de soldaten die in zijn leger mee vochten. Zo kregen zij veel macht. Omdat er steeds meer generaals waren die meer macht wilden hebben, trokken ze soms zelfs tegen elkaar ten strijde met hun legers. Zo kwam bijvoorbeeld Julius Caesar tijdesn zo´n burgeroorlog als winnaar naar voren. Hij werd zo machtig dat hij tot dictator voor het leven werd benoemd. Dat leven duurde alleen niet zo lang, want twee maanden later werd hij door een groep senatoren vermoord. Hij werd 23 keer gestoken met een mes. De senaat hoopte zo de macht terug te krijgen, maar de geadopteerde zoon van Julius Caesar, Octavianus greep na een nieuwe burgeroorlog de macht. Hij werd keizer van het Romeinse rijk. Keizer is afgeleid van Caesar. Ook kreeg hij de titel Augustus, de verhevene.
Begrippen leren
Feedbackformulier
