Welkom!
Welkom bij de les! Vandaag gaan we het met behulp van deze Wikiwijs hebben over de longen en luchtwegen!
Via de kopjes hiernaast kun je aan de slag met verschillende opdrachten en een handige kennisclip.
Leerdoelen:
- Aan het einde van de les kun je uitleggen hoe ademhaling werkt
- Aan het einde van de les ken je de verschillende aandoeningen die kunnen voorkomen in het ademhanlingsstelsel.
- Aan het einde van de les weet je welke factoren je ademhalingsritme kunnen verstoren
Korte uitleg
Hieronder vind je een aantal begrippen die van toepassing zijn op het onderwerp:
Longen: Het orgaan waarmee je adem haalt.
Luchtpijp: De pijp waardoor de net ingeademde lucht naar de longen wordt vervoerd. Als je uitademd verlaten de "afvalstoffen" via de luchtpijp de longen weer.
Bronchiën: De eerste aftakkingen van de luchtpijp. Je hebt er 2.
Bronchi: De kleine aftakkingen die vanuit de bronchiën verder de long in gaan.
Longblaasjes: Kleine trosjes blaasjes die omringt worden door een net van haarvaten. In de longblaasjes wordt de lucht opgenomen en afgegeven aan het bloed. Vanuit het bloed komen de afvalstoffen die je vervolgens weer uitademd.
Het ademhalingsproces is obgebouwd uit:
De ventilatie: Voordurende verversing van de lucht in de longblaasjes (alveoli)
Gaswisseling: Uitwisselen van zuurstof en koolstofdioxide in de alveoli
Perfusie: Bloeddoorstroming in de longen
In de ventilatie, gaswisseling en de perfusie kunnen stoornissen ontstaan. Deze vind je in de kopjes hiernaast.
Stoornissen in de ventilatie
In het ventilatieproces kunnen er een aantal stoornissen ontstaan. Dit kan komen door aantasting van de ademhalingsspieren. Een aantal voorbeelden van deze stoornissen zijn:
•De ziekte van Duchenne
•Verlamming bij neurologische aandoeningen
•Verminderde borstademhaling : bij pijn in borstholte of borstwand (fractuur of kneuzing ribben, prikkeling longvliezen)
•Verminderde buikademhaling: bij pijn in de buik door peritonitis (buikvliesontsteking)
•Remming van het ademcentrum: door hoge doses O2 bij COPD of bij baby’s met geboorteproblemen
•Remming van het ademcentrum: door medicijnen (slaapmiddelen, morfineachtige middelen)
•Remming van het ademcentrum: door problemen aan de hersenvaten (CVA), ongeval met hersenbeschadiging of infectie van hersenen
Stoornissen in de gaswisseling
Tijdens het gaswisselingsproces kunnen door een longoedeem de volgende stoornissen ontstaan:
•Hartfalen
•Longemfyseem
•Longfibrose
Maar wat is zo'n longoedeem eigenlijk?
Oorzaken
Longoedeem kan ontstaan doordat:
- het hart zijn werk niet meer aankan (hartfalen);
- er schadelijke stoffen worden ingeademd (zoals chloorgas) en/of
- er giftige stoffen in het bloed komen (zoals bij een bloedvergiftiging).
Symptomen
Longoedeem kan de volgende klachten geven:
- benauwdheid (die verergert als de patiënt gaat liggen);
- hoesten (soms);
- reutelende ademhaling;
- naar lucht snakken;
- angst;
- bloed ophoesten (een beetje);
- opengesperde neusgaten en/of
- blauwe verkleuring van lippen en nagels (cyanose).
De patiënt kan het gevoel hebben dat hij verdrinkt, en in feite is dat ook zo (door het vocht in de longen).
(Bron: https://www.antoniusziekenhuis.nl/longoedeem)
Stoornissen in de perfusie
Tijdens de perfusiefasen kunnen er ook een aantal aandoeningen voorkomen:
- Klepafwijkingen van de longslagader
- Longembolie
- Decompensatie linker harthelft met bloedstuwing
Kennisclip
De vragen die bij de kennisclip horen, staan onder het kopje "oefentoets". Maak deze pas als je alle stof goed hebt doorgenomen. Heel veel succes!
Opdracht
Maak een tekening in kleur! van het ademhalingsstelsel en benoem hierin de volgende onderdelen:
- Longen
- Luchtpijp
- Bronchiën
- Bronchi
- Alveoli waarvan er bij minstens 3 haarvaten zichtbaar moeten zijn.
- Middenrif
Vul ook de 3 onderdelen in in de afbeelding hieronder:
Oefentoets
Oefening: Heb je het allemaal een beetje begrepen?
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Extra: Wat gebeurd er als je COPD hebt?
Sommige mensen hebben de ziekte COPD (chronic obstructive pulmonary disease). Maar wat is het en wat doet het met je longen? Bekijk het in de video hieronder!
Zorg dat je deze video hebt bekeken voor de volgende les, deze zal gaan over COPD en astma.
Tot volgende week!