Het is weekend en je gaat bij je tante op bezoek. Ze is blij dat je er bent, je bent 'haar lievelings'. Ze heeft het altijd over dat je haar zo goed begrijpt, en de sterke band die jullie hebben. Jijzelf ervaart dat wat minder, maar ach, het kan geen kwaad.
Wanneer je je tante vraagt hoe het met haar gaat, rolt ze met haar ogen. 'Ach kind', zegt ze zuchtend. 'Je weet hoe het is. De wereld is hard.'
Je weet niet hoe het is, dus je vraagt verder. Je tante ploft op de bank neer, en strekt haar armen wijd uit.
'We leven in een wrede wereld!', roept ze, met een knik in haar stem. Dan gaat ze ineens rechtop zitten, kijkt je glimlachend aan en zegt: 'Maar maak je om mij toch niet druk, hoe gaat het met jóu?'
Uitleg
Theatrale-persoonlijkheidsstoornis
Een doordringend patroon van excessieve emotionaliteit en aandacht vragen.
Kenmerken:
-Voelt zich niet op zijn/haar gemak in situaties waarin hij/zij niet in het centrum van de aandacht staat
-De interactie met anderen wordt vaak gekenmerkt door ongepast seksueel verleidelijk of provocerend gedrag
-Vertoont snel wisselende en oppervlakkige expressie van emoties
-Maakt consistent gebruik van het eigen uiterlijk om de aandacht op zichzelf te vestigen
-Heeft een stijl van spreken die excessief impressionistisch is, en waarbij details ontbreken
-Toont zelfdramatisering, theatraliteit en overdreven expressie van emoties
-Is gemakkelijk beinvloedbaar door anderen of door de omstandigheden
-Beschouwt relaties met anderen als intiemer dan ze in werkelijkheid zijn
Casus 2
Je komt thuis na je bezoek, waar je een nare verrassing staat de wachten. Er ligt een briefje op de mat van je buurman:
Beste buur,
ik ben niet gediend van die harde muziek die u altijd draait. U doet dit uitsluitend om mij het leven zuur te maken. Als het niet stopt doe ik aangifte bij de politie.
Je verzamelt al je moed en klopt bij de buurman aan. Hij doet open, maar opent de deur maar een kiertje, en gluurt naar buiten. Je hebt deze buurman nog niet eerder ontmoet. Je stelt je voor. De buurman reageert afwerend, en zegt 'je moet ophouden met die muziek'. Je bied je excuses aan en zegt er voortaan op te letten de muziek niet te hard te zetten. Wanneer de buurman de deur sluit mompelt hij 'ze moeten me allemaal hebben'.
Uitleg
Paranoide-persoonlijkheidsstoornis
Een doordrongen wantrouwen en achterdocht tegenover andere mensen, waarbij hun motieven worden geinterpreteerd als kwaadwillend
Kenmerken:
-Verdenkt, zonder gegronde redenen, anderen ervan dat ze hem/haar uitbuiten, schade berokkenen of bedriegen
-Is gepreoccupeerd door ongerechtvaardige twijfels over de loyaliteit of betrouwbaarheid van vrienden of collega's
-Is onwillig om anderen in vertrouwen te nemen vanwege een ongerechtvaardigde vrees dat de informatie op een kwaadaardige manier tegen hem/haar zal worden gebruikt
-Zoekt verborgen kleinerende of bedreigende betekenissen achter onschuldige opmerkingen of voorvallen
-Koestert persisterende wrok
-Bespeurt aanvallen op zijn/haar karakter of reputatie die voor anderen niet duidelijk waarneembaar zijn en reageert algauw boos of met een tegenaanval
-Heeft recidiverend ongerechtvaardige twijfels over de trouw van echtgenoot of partner
Casus 3
Een tijdje later hoor je via via dat je buurman een herseninfarct heeft gehad. Geschrokken pak je je neurologieboek erbij; je wil toch eens weten hoe dat eigenlijk zit, met zo'n herseninfarct.
Uitleg
Een CVA (herseninfarct of hersenbloeding) heeft verschillende risicofactoren, hypertensie is hierbij de belangrijkste. Daarna kunnen hypercholesterolemie, stress, overgewicht, roken, diabetes en genetica een rol spelen.
Afasie is een spraakstoornis door letsel in de linker hersenhelft, wat meestal veroorzaakt wordt door een CVA. Het betreft de gebieden 'spreken', 'taalbegrip', 'lezen' en 'schrijven'. De soort en ernst van de afasie hangt af van het soort en de ernst van het hersenletsel.
Casus 4
Op een dag spreek je een studiegenootje. Zij heeft recent haar buurvrouw op bezoek gehad, omdat deze haar advies wilde inwinnen over allerlei lichamelijke klachten. Je studiegenootje bespreekt dit met jou, omdat ze niet goed weet wat ze moet doen.
De buurvrouw vertelde al jaren buikpijn te hebben. Hierdoor kan ze niet meer werken, en ook moeilijker haar huishouden doen. Haar kinderen moeten haar hiermee helpen. Buurvrouw piekert veel over de klachten, ze is zo bang dat ze een ernstige aandoening heeft. Ze is al bij heel veel dokters geweest, maar zij 'kunnen niets vinden'. Buurvrouw is echter niet gerust te stellen.
Je hoort het verhaal van je studiegenoot aan. Je vraagt nog een aantal zaken meer uit. Ze is niet bang voor andere gebeurtenissen of situaties, maar heeft vooral veel last van de buikpijn. Ze wordt er echt door beperkt. Ze is ook erg bang dat de oorzaak ernstig of gevaarlijk is, maar de klachten staan op de voorgrond.
Je pakt je DSM erbij, en ziet: dit zou heel goed een somatisch-symptoomstoornis kunnen zijn.
Uitleg
Somatisch-symptoomstoornis
Eén of meer lichamelijke klachten waar de betrokkende onder lijdt, of die het dagelijks leven in significante mate verstoren
Excessieve gedachten, gevoelens of gedragingen samenhangend met de lichamelijke klachten of de hiermee gepaard gaande zorgen over de gezondheid
Kenmerken:
-Disproportionele en persisterende gedachten over de ernst van de klachten
-Een persisterende hoge mate van angst over de gezondheid of de klachten
-Het excessief veel tijd en energie besteden aan deze klachten of aan de zorgen over de gezondheid
Niet elke afzonderlijke klacht hoeft steeds aanwezig te zijn, maar het hebben van klachten op zich is wel persisterend
Casus 5
Terwijl je hebt zitten kletsen met je studiegenootje is je opgevallen dat ze linkshandig is. Er staat je iets bij over linkshandigen: zij hebben hun taalcentrum in de rechter hersenhelft.
Uitleg
De hemisfeer waar het actieve taalcentrum zich bevindt noemt men de dominante hemisfeer. Bij rechtshandigen is dit in 95% van de gevallen links, bij linkshandigen is dit in 60-70% van de gevallen ook links.
In de niet-dominante hemisfeer (meestal rechts) bevinden zich o.a. emoties, emotionele inhoud van taal, ruimtelijk inizcht en muzikaliteit.
Het arrangement Introductieles Neurologie en Psychiatrie is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Dianne
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2021-12-20 15:03:34
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
