Voorwoord
Wij (Veerle, Manon, Isabella, Elise, Minnel en Douwe) zijn bezig geweest om de huid helemaal uit te pluizen. Wij vertellen u wat de opbouw van de huid is, de functie van de huid en de aandoeningen die de huid zou kunnen hebben. We konden uit deze dingen kiezen, de huid, het skelet, het maagdarmstelsel, de nieren en de hygiënische maatregelen tegen infectieziekten.
Wij hebben voor de huid gekozen omdat dat ons het meest interesant leek.
Opbouw
De opbouw van de huid
De huid (cutis) bestaat uit 2 lagen. Dat zijn de opperhuid en de lederhuid. Het onderhuids bindweefsel verbindt de huid met de eronder liggende structuren. Het onderhuids bindweefsel hoort strikt genomen niet tot de huid. Toch wordt het hier besproken, omdat onderhuids bindweefsel onlosmakelijk met de huid verbonden is.
Opperhuid
De opperhuid (epidermis) bestaat uit meerlagig plaveiselepitheel. Een erg belangrijke functie van dit deel van de huid is weerstand bieden aan mechanische, biologische en chemische invloeden van buitenaf. De allerbuitenste laag van de epidermis heeft het meest te verduren. Deze laag heeft dan ook een slijtfunctie; hij bestaat uit afgestorven cellen, die na verloop van tijd loslaten. Van binnenuit worden continu nieuwe cellen aangevoerd. Zo wordt de hele opperhuid geleidelijk, in ongeveer 28 dagen, compleet vervangen.
De opperhuid is niet doorbloed en bevat geen lymfevaten. Vanuit bloedvaten in de lederhuid wordt de opperhuid van zuurstof en voedingsstoffen voorzien. De opperhuid bestaat uit vijf lagen. Van binnen naar buiten zijn dat:
-
kiemlaag
-
stekelcellenlaag
-
korrellaag
-
heldere laag
-
hoornlaag
Lederhuid
De lederhuid (dermis) bestaat voornamelijk bindweefsel. Er zijn twee lagen in de lederhuid. Dat zijn van binnen naar buiten:
-
reticulaire laag
-
papillaire laag
In de lederhuid bevinden zich zenuwen, lymfevaten en bloedvaten. Ook vind je er veel zintuigcellen, die zorgen voor het huidgevoel. In de lederhuid tref je bovendien een aantal ingezonken structuren aan die door de opperhuid gevormd zijn.
Onderhuids bindweefsel
Zoals de naam al aangeeft, hoort het onderhuisd bindweefsel(subcutis) strikt genomen niet bij de huid. De huid is er wel onlosmakelijk mee verbonden. Op veel plaatsen zit de lederhuid door middel van bindweefselvezels aan het onderhuids bindweefsel vast. Hierdoor is de grens tussen beide lagen niet heel duidelijk. Het onderhuids bindweefsel bestaat uit losmazig bindweefsel, waardoor de huid op veel plaatsen goed verschuifbaar is ten opzichte van de onderliggende weefsels. In het onderhuids bindweefsel bevinden zich bloedvaten en lymfevaten, zenuwen en huidzintuigcellen.
In bepaalde delen van het lichaam bevat het onderhuids bindweefsel een groot aantal vetcellen. Waar dit het geval is, spreek je van onderhuids vetweefsel. Sommige plaatsen bevatten relatief veel onderhuids vetweefsel. Voorbeelden zijn de huid van de buik, van de bovenbenen en van de heupen. In andere delen is er juist weinig onderhuids vetweefsel, zoals in de huid van de oogleden en van de handrug. Verdeling en hoeveelheid vetweefsel zijn ook afhankelijk van het geslacht. Vrouwen hebben in verhouding meer onderhuids vetweefsel dan mannen, en op andere plaatsen (borsten, schouders, heupen).
Het onderhuidse vetweefsel functioneert als warmte-isolator, als reservevoorraad brandstof en op sommige plaatsen, zoals de handpalmen en voetzolen, als stootkussen.
Functie
De functie van de huid
De functies van de huid zijn veelzijdig. Ze zijn voor het merendeel terug te voeren op de bescherming van het inwendige milieu van het lichaam. Vijf belangrijke functies van de huid zijn:
Bescherming
Bescherming is een belangrijke functie van de huid. Dat betreft bescherming tegen schadelijke invloeden vanuit de buitenwereld, maar ook tegen waterverlies en warmteverlies uit het lichaam zelf. Als de huid er niet zou zijn, zouden de inwendige organen en structuren erg kwetsbaar zijn voor allerlei gevaren. Die gevaren zijn:
-
mechanische krachten, zoals krassen, schuren, stompen, snijden en hoge druk;
-
chemische invloeden, zoals zuur, verf, benzine en zeep;
-
binnendringen van ziekteverwekkende microorganismen, zoals bacteriën, schimmels, virussen en parasieten;
-
te veel ultraviolette straling (UV), die schadelijk is voor met name delende weefsels;
-
uitdroging.
Handhaving van de lichaamstempratuur
Het handhaven van de lichaamstemperatuur is de tweede belangrijke functie van de huid. De huid en het onderhuidse bindweefsel vormen een warmte-isolerende laag. Als de lichaamstemperatuur te hoog wordt, zorgt de huid voor afkoeling. Dat gebeurt door een toename van de doorbloeding van de huid en van de zweetproductie. Koelt het lichaam te veel af, dan reageert de huid door een mindere doorbloeding. Ook wordt er minder zweet uitgescheiden.
Uitscheiden
De derde functie van de huid is uitscheiding. Via de huid worden water en bepaalde zouten uitgescheiden. Het uitscheiden van water (transpireren) houdt verband met de warmteregulatie.
Waarneming
Waarnemen met de huid is ook een belangrijke functie van de huid. Zodra de huid ergens mee in contact komt, worden verschillende soorten huidzintuigcellen geprikkeld. De huidzintuigcellen hebben elk een eigen gevoeligheid, onder andere voor warmte, koude, pijn, trillingen en druk. Met de huid voel je omstandigheden die schadelijk voor je lichaam kunnen zijn. De waarnemingsfunctie ondersteunt dus de beschermende functie van de huid.
Aanmaak van vitamine D
Onder invloed van ultraviolette straling wordt door de huid een voorstadium van vitamine D gemaakt. Dit wordt vervolgens door de lever omgezet in vitamine D. Overigens kun je vitamine D ook via de voeding in het lichaam opnemen.
Aandoeningen
Aandoeningen van de huid
Een huidaandoeining is een ziekte of afwijking aan de huid die veroorzaakt is door een bacterie, schimmel, virus, allergie, geneesmiddel, straling, stofwisselingsstoornis of een andere oorzaak. Er zijn vele verschillende huidziekten. Ze zijn vaak te herkennen aan vlekken, bulten, of schilfering aan de huid. Een huidziekte of huidprobleem kan erg vervelend zijn en uw leven negatief beïnvloeden. Gelukkig is er vaak iets aan te doen.
Ouderdomswrat (verruca seborrhoica)
Een verruca seborrhoica (vette wrat, ouderdomswrat, wijsheidswrat) is een volledig goedaardige wratachtige plek die op volwassen leeftijd ontstaat en vaak op de romp of in het gelaat voorkomt. Het kan licht- tot donkerbruin verkleurd zijn. Lees meer over ouderdomswratten.
Acne
Acne vulgaris, kortweg acne genoemd, is de medische term voor jeugdpuistjes. Vrijwel iedereen krijgt in de puberteit acne. Bij de één zijn het enkele puistjes, bij de ander is het een uitgebreide huidaandoening die veel psychische problemen kan geven en het plezier in het dagelijks leven kan vergallen. Acne kan soms ook na de puberteit blijven bestaan of pas op volwassen leeftijd beginnen. Lees meer over acne.
Rosacea
Rosacea is een veel voorkomende chronische huidaandoening in het gezicht, die vooral gezien wordt bij vrouwen van middelbare leeftijd. De vier belangrijkste kenmerken zijn roodheid, kleine uitgezette bloedvaatjes, bultjes en puistjes. Oogafwijkingen komen veelvuldig voor bij rosacea en deze kunnen variëren van mild tot ernstig. De aandoening is goed te behandelen (beter gezegd: te onderdrukken), maar zelden definitief te genezen. Lees meer over rosacea.
Psoriasis
Psoriasis is een huidziekte met rode plekken en witte schilfers. U kunt deze plekken op uw hele lichaam krijgen. Vaak komt psoriasis in de familie voor. Psoriasis kan goed behandeld worden. Lees meer over psoriasis.
Constitutioneel eczeem
Constitutioneel eczeem, ook wel atopisch eczeem genoemd, is een vorm van eczeem die voornamelijk optreedt op de kinderleeftijd. Het eczeem begint meestal voor het tweede levensjaar en wordt vooral gekenmerkt door hevige jeuk. Constitutioneel eczeem gaat vaak gepaard met een aanleg voor het ontwikkelen van allergieën. Deze aanleg is erfelijk en wordt atopie genoemd. Als het eczeem op zuigelingenleeftijd ontstaat, bestaat er een grote kans dat het op latere leeftijd vanzelf verdwijnt. Het eczeem kan echter ook chronisch voortduren of later terugkomen. Lees meer over constitutioneel eczeem.
Seborrhoïsch eczeem
Seborrhoïsch eczeem is een huidaandoening – met roodheid en schilfering – die vooral te zien is in het gezicht en op het behaarde hoofd. Seborrhoïsch eczeem komt bij ongeveer 5% van de bevolking voor, iets vaker bij mannen dan bij vrouwen. De aandoening ontstaat meestal aan het begin van de puberteit en is niet besmettelijk. Bij kinderen komt het vrijwel niet voor, met uitzondering van jonge zuigelingen. Deze aandoening heeft geen relatie met inwendige ziekten. Het verloop van seborrhoïsch eczeem is wisselend, waarbij rustige periodes kunnen worden afgewisseld met tijden waarin de huidziekte actiever is. Het eczeem is goed te behandelen, maar kan na stoppen van de behandeling weer terugkomen. Lees meer over seborrhoïsche eczeem.
Nummulair eczeem
Eczeem is een verzamelnaam voor huidafwijkingen die worden gekenmerkt door rode en schilferende plekken. Eczeem berust op een oppervlakkige ontstekingsreactie in de huid, waarvoor meerdere oorzaken mogelijk zijn. Nummulair eczeem wordt gekenmerkt door jeukende ronde plekken op de huid, die meestal symmetrisch voorkomen op de armen en benen. Het komt vooral voor bij volwassenen en is niet besmettelijk. Lees meer over nummulair eczeem.
Handeczeem
De term eczeem wordt gebruikt voor huidafwijkingen die gepaard gaan met jeuk, roodheid, kleine bobbeltjes (papels), blaasjes, schilfering en soms vochtafscheiding. Deze verschijnselen zijn het gevolg van een ontstekingsreactie van de huid. De ontsteking bij eczeem wordt niet veroorzaakt door bacteriën of schimmels en is dan ook niet besmettelijk. Sommige vormen van eczeem kunnen heel moeilijk te behandelen zijn en langdurig blijven bestaan. Bij de meeste vormen van handeczeem spelen verschillende factoren een rol. Deze factoren kunnen zowel van buitenaf op de huid inwerken als van binnenuit komen. Lees meer over handeczeem.
Contacteczeem
Bij contacteczeem krijgt u uitslag op uw huid (eczeem) door contact met bepaalde stoffen. Er zijn twee soorten contacteczeem:
- allergisch contacteczeem
- irritatief contacteczeem
Soms kunnen deze twee soorten contacteczeem ook allebei tegelijk voorkomen.
Allergisch contacteczeem
Bij allergisch contacteczeem is de oorzaak van het eczeem een ‘allergische reactie’ voor een bepaalde stof. U krijgt dit alleen als u door een eerder huidcontact met een bepaalde stof allergisch bent geworden voor die stof. Deze stof noemt men een ‘allergeen’. Bent u eenmaal allergisch, dan is een klein beetje allergeen al genoeg om huidklachten te krijgen. Een contactallergie blijft vaak levenslang bestaan.
Irritatief contacteczeem
Bij irritatief contacteczeem krijgt u eczeem door irritatie, bijvoorbeeld door contact met water, zeep, afwasmiddelen en dergelijke, door wrijven of door kou. Daarom kan iedereen irritatief contacteczeem krijgen. Wel zal de irritatie bij de een eerder ontstaan dan bij de ander. Bij veel contact met water zal het eczeem sneller ontstaan en ernstiger zijn. Het gaat hier dus niet om een allergische reactie.
Krentenbaard (impetigo)
Impetigo (officiële naam: impetigo vulgaris of impetigo contagiosa) is een oppervlakkige infectie van de huid die vooral bij kinderen voorkomt. Impetigo in het gezicht wordt ook wel ‘krentenbaard’ genoemd. Meestal kan het geen kwaad en geneest deze infectie vanzelf. Wel is impetigo erg besmettelijk voor andere kinderen in de omgeving. Lees meer over krentenbaard (impetigo).
Bronvermeldingen
Slot
Bedankt voor het lezen van onze wikiwijs. Ik hoop dat u het een intresant stuk vond en dat u er wat aan heeft gehad. Ook kunt u op de bronnen zoeken voor extra informatie.
