Scheikunde

Rekenen met Oplossingen

Rekenen met Oplossingen

Rekenen met oplossingen

In deze module wordt het rekenen met oplossingen behandeld en kun je oefenen met opdrachten.

Je kunt zelf kiezen hoe je deze module doorwerkt en wat je wel of niet doet.

Als je begint met de Check en je maakt die goed, ben je eigenlijk al klaar.

Leerdoelen

  • Je kunt rekenen aan reacties waarbij een of meerdere oplossingen betrokken zijn.
  • Je kunt bij reacties met oplossingen berekenen welke stof in overmaat aanwezig is.

Uitlegfilmpje

Kijk onderstaand filmpje voor uitleg.

Rekenen met oplossingen: een overzicht

Bij oplossingen reken je met molariteit.

De molariteit is de concentratie in mol/L. De eenheid is M (molair); 1 M = 1 mol/L.

Bij het rekenen met oplossingen is het belangrijk om te weten welke stof in overmaat aanwezig is en welke niet.

Rekenen doe je meestal vanuit de laatste, het limiterend reagens. (zie ook Rekenen aan Reacties en Molariteit)

 

Oefenen met wat opgaven

Opgave 1.

Glucose (C6H12O6) kan worden omgezet in alcohol (C2H5OH) en koolstofdioxide. Hierbij is glucose de enige beginstof.

a] Geef de reactievergelijking.

b] Bereken hoeveel gram alcohol kan ontstaan als je 100 mL 0,30 M glucose op deze manier laat reageren.

 

 

Opgave 2.

Waterstofperoxide (zie binas 66B) kan ontleden tot water en zuurstof.

a] Geef de reactievergelijking.

b] Bereken hoeveel mL 0,20 M waterstofperoxide nodig is om 400 mg zuurstof te maken.

 

 

Opgave 3.

Met oplossingen van calciumchloride en natriumfosfaat kun je een neerslagreactie uitvoeren waarbij calciumfosfaat ontstaat. Deze reactie vindt plaats: 3 Ca2+ + 2 PO43- → Ca3(PO4)2 Bereken hoeveel gram calciumfosfaat je kunt maken met 300 mL 0,12 M calciumchloride en een overmaat natriumfosfaatoplossing.

 

 

Opgave 4.

a] Bereken hoeveel mL 0,080 M zilvernitraatoplossing nodig is om 100 mg zilvercarbonaat te maken via deze reactie: 2 Ag+(aq) + CO32-(aq) → Ag2CO3(s)

b] Voor deze reactie wordt 200 mL 0,10 M natriumcarbonaatoplossing gebruikt. Laat zien of natriumcarbonaat in overmaat aanwezig is.

De antwoorden

Opgave 1.

a] C6H12O6 → 2 C2H5OH + 2 CO2

b] gebruik weer de 7 stappen

  • stap 1: C6H12O6 → 2 C2H5OH + 2 CO2
  • stap 2: C6H12O6 is gegeven en C2H5OH wordt gevraagd
  • stap 3: 1 mol C6H12O6 levert 2 mol C2H5OH op
  • stap 4: 100 mL = 0,100 L; er is 0,100 L x 0,30 mol/L = 0,030 mol glucose
  • stap 5: hieruit ontstaat 2 x 0,030 = 0,060 mol alcohol
  • stap 6: de molaire massa van C2H5OH is 2x12,01 + 6x1,008 + 16,00 = 46,07 g/mol; 0,060 mol x 46,07 g/mol = 2,8 gram alcohol
  • stap 7: het antwoord is 2,8 gram alcohol.

 

 

Opgave 2.

a] De formule van waterstofperoxide is H2O2, zie binas tabel 66B; 2 H2O2 → 2 H2O + O2

b] gebruik de 7 stappen

  • stap 1: 2 H2O2 → 2 H2O + O2
  • stap 2: O2 is gegeven en H2O2 wordt gevraagd
  • stap 3: 1 mol O2 ontstaat uit 2 mol H2O2
  • stap 4: de molaire massa van O2 is 2 x 16,00 = 32,00 g/mol; 400 mg = 0,400 g; 0,400 g / 32,00 g/mol = 0,0125 mol O2
  • stap 5: er is 0,0125 x 2 = 0,025 mol H2O2 nodig
  • stap 6: aantal L = aantal mol / molariteit; 0,025 mol / 0,20 M = 0,125 L H2O2 oplossing
  • stap 7: het antwoord is 1,3•102 mL waterstofperoxideoplossing

 

 

Opgave 3.

  • stap 1: 3 Ca2+ + 2 PO43- → Ca3(PO4)2
  • stap 2: Ca2+ is gegeven en Ca3(PO4)2 wordt gevraagd
  • stap 3: uit 3 mol Ca2+ ontstaat 1 mol Ca3(PO4)2 dus uit 1 mol Ca2+ ontstaat 1/3 mol Ca3(PO4)2
  • stap 4: 300 mL = 0,300 L; [Ca2+ ] = 0,12 M = 0,12 mol/L; Er is dus 0,300 L x 0,12 mol/L = 0,036 mol Ca2+
  • Stap 5: er ontstaat 1/3 x 0,036 = 0,012 mol Ca3(PO4)2
  • Stap 6: de molaire massa van Ca3(PO4)2 is volgens tabel 98 310,2 g/mol; 0,012 mol x 310,2 g/mol = 3,7 g
  • Stap 7: het antwoord is 3,7 gram calciumfosfaat

 

 

Opgave 4.

a] gebruik weer de 7 stappen

  • stap 1: 2 Ag+ + CO32- → Ag2CO3
  • stap 2: Ag2CO3 is gegeven en Ag+ wordt gevraagd
  • stap 3: voor 1 mol Ag2CO3 is 2 mol Ag+ nodig
  • stap 4: de molaire massa van Ag2CO3 is volgens tabel 98 275,7 g/mol; 100 mg = 0,100 g; 0,100 g / 275,7 g/mol = 3,63x10-4 mol Ag2CO3
  • stap 5: er is 2 x 3,63x10-4 = 7,25 x10-4 mol Ag+ nodig
  • stap 6: aantal L = aantal mol / molariteit; 7,25 x10-4 mol / 0,080 M = 9,1x10-3 L
  • stap 7: het antwoord is 9,1 mL zilvernitraatoplossing.

b] Er wordt 0,200 L x 0,10 mol/L = 0,020 mol CO32- toegevoegd. Er is een overmaat want (zie a]) maar 3,63x10-4 mol is CO32- nodig.

Check

Een examenopgave besproken

In onderstaand filmpje wordt een examenvraag besproken.

Je kunt de vraag eerst zelf proberen te maken en dan dit filmpje bekijken.

  • Het arrangement Rekenen met Oplossingen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    herbert van de voort
    Laatst gewijzigd
    2021-10-21 17:54:19
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Deze module is gebaseerd op de Wiki "Herhalingsprogramma vwo4 stof scheikunde" van Wouter Renkema.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.