Inleiding
Geschiedenis is er altijd geweest sinds de aarde bestaat. Toch slaan historici het grootste deel van die tijd over. Pas vanaf het moment dat er aanwijzingen zijn voor het bestaan van jagers en verzamelaars komen de geschiedkundigen in actie. Zij bestuderen het verleden waarin er sprake van cultuur is. Objecten als potscherven, beenderen wapens of gereedschappen en rotstekeningen zijn de oudste overblijfselen die een historicus een blik waardig gunt.
Om de omvang en betekenis van oude culturen te kunnen begrijpen, spelen geschreven bronnen een enorme rol. Deze vormen het bouwmateriaal om de gedachtenvorming van mensen in een andere tijd te reconstrueren. Het behoeft geen betoog dat de uitvinding van de boekdrukkunst rond 1450 voor een enorme groei van het beschikbare schriftelijke materiaal zorgde. Dit wekt de indruk dat mensen, volken, culturen die voor de vijftiende eeuw bestonden minder beschaafd, ontwikkeld waren. Een misvatting!
Planning
BloX:
We hebben zeven weken de tijd om deze quest te maken. Wekelijks geef ik tijdens de BloX uitleg bij een van de tijdvakken. Telkens begint een BloX met een examenvraag over het onderwerp van de week ervoor. Ik heb per BloX aangegeven welke uitlegfilmpjes van JORTgeschiedenis je kunt gebruiken.
In de zesde week is er de gelegenheid om gericht uitleg te vragen bij een onderdeel dat je voor jouw gevoel nog niet goed beheerst. Bovendien kun je dan tijdens de BloX de laatste hand aan je tentoonstelling of catalogus leggen. Maak daar gebruik van!
In de zevende week maken we examenvragen bij de eerste vier tijdvakken.
Planning
|
Week
|
Onderwerp
|
Bron
|
|
30 aug - 3 sep
|
Uitleg opdracht
Uitleg Jagers en Boeren
|
(2) Joost van Oort - JORTgeschiedenis - YouTube
Youtube-kanaal JORTgeschiedenis --> playlists --> tijdvak 1
|
|
6 sep – 10 sep
|
Entree examenvraag
Uitleg Grieken
|
JORTgeschiedenis --> tijdvak 2
|
|
13 sep – 17 sep
|
Entree examenvraag
Uitleg Romeinen
|
JORTgeschiedenis --> tijdvak 2
|
|
20 sep – 24 sep
|
Entree examenvraag
Uitleg Vroege Middeleeuwen
|
JORTgeschiedenis --> tijdvak 3
|
|
27 sep – 1 okt
|
Entree examenvraag
Uitleg Late Middeleeuwen
|
JORTgeschiedenis --> tijdvak 4
|
|
4 okt – 8 okt
|
Entree examenvraag
Gelegenheid extra uitleg
Afmaken quest
|
|
|
11 okt – 15 okt
|
Inleveren quest
Maken examenvragen
|
|
Leerdoelen
- Je kunt van ieder tijdvak de politieke, economische, sociale en culturele kenmerken herkennen in bronnen en in eigen woorden uitleggen.
- Je kunt van ieder tijdvak zelf een rijtje maken met de belangrijkste gebeurtenissen, personen en begrippen.
- Je kunt bij ieder tijdvak een voorwerp / object als symbool kiezen en in eigen woorden de betekenis ervan uitleggen.
- Je kunt bij ieder tijdvak met voldoende resultaat toetsvragen op examenniveau beantwoorden.
Opdracht
Je gaat in deze quest een tentoonstelling ontwerpen waarin je de ontwikkeling van de mensheid van de tijd van jagers en boeren tot en met de tijd van steden en staten weergeeft. Bij de tentoonstelling hoort een catalogus waarin per tentoongesteld object wat uitleg staat.
Bij deze quest staan de volgende tijdvakken centraal:
- Jagers en Boeren (tot 3000 vChr) / prehistorie
- Grieken en Romeinen (3000 vChr – 500 nChr) / Oudheid
- Monniken en Ridders (500 – 1000) / vroege middeleeuwen
- Steden en Staten (1000 – 1500) / late middeleeuwen
Werkwijze
Werkwijze
Je gaat een tentoonstelling inrichten, verdeeld over vier ruimtes / zalen. Iedere ruimte heeft een eigen thema. Op de tentoonstelling zijn zeventien objecten, voorwerpen of schilderijen te zien. Bij ieder object, voorwerp of schilderij schrijf je een tekst van 50 tot 75 woorden waarin je uitlegt waarom dit past bij het thema van de ruimte. Deze teksten vormen samen de catalogus bij de tentoonstelling.
Thema bedenken:
Onder het kopje Begrippenlijst staat een begrippenlijst. Je moet de begrippen verdelen over vier categorieën die je zelf bedenkt. Iedere categorie wordt een thema. Het gaat er dus om begrippen die met elkaar te maken hebben bij elkaar in een groepje te zetten.
HiNT: deze opdracht gaat over vier tijdvakken en je moet vier thema's bedenken. You do the math...
Objecten, voorwerpen en schilderijen kiezen:
Onder het kopje Objecten, voorwerpen en schilderijen staat een lijst met in totaal dertig objecten, voorwerpen en schilderijen. Daarvan kies je er maximaal zeventien uit voor de tentoonstelling. Een object, voorwerp of schilderij moet echt symbool staan voor het thema waar het bij hoort. Bij iedere afbeelding staat de naam en herkomst genoemd. Op die manier kun je meer informatie over het object opzoeken. Als je meer over het object weet, leg je het langs de begrippen die bij het thema horen. Op die manier kun je goed bepalen of het object een echt symbool kan zijn.
Plattegrond maken:
De tentoonstelling is verdeeld over vier ruimtes met ieder een eigen thema. Maak een ontwerp waarbij alle objecten goed zichtbaar zijn en er een logische looproute is. Zorg ook voor een realistisch ontwerp, geen driehoekige gebouwen van 350 meter hoog of iets dergelijks.
Begrippenlijst
Begrippenlijst
|
Agrarisch Agrarisch-urbaan
Ambacht
Autarkie
Burgerschap
Centralisatie
Christendom Cultuur
Democratie
Dodenboek
|
Expansie
Farao
Feodalisme
Geestelijkheid
Handel
Hiëroglyfen
Hofstelsel
Horigheid
Investituurstrijd
Irrigatielandbouw
|
Imperium
Islam
Jagers-verzamelaars
Jodendom
Kerstening
Klassiek
Kruistochten
Landbouw-samenleving
Monotheïsme
|
Natuurgodsdienst
Paus
Politiek
Schervengericht
Sociale lagen
Staatsvorming
Stadsrechten
Stadstaat
Wereldlijk
Wetenschap
|
Objecten, voorwerpen of schilderijen
Objecten, voorwerpen of schilderijen
|
Afbeelding uit een getijdenboek. De halve cirkel bovenaan de afbeelding is een kalender. Onder staan in een tekening de taken en activiteiten die bij die maand horen.
|
Een Fries schip valt aan bij de Egyptische stad Damietta
|
Standbeeld: de laocoöngroep, Vaticaans Museum, Rome
|
|
Schilderij met als titel: Laatste gebed van de christelijke martelaren (door Jean-Leon Gérome)
|
Aardewerken pot met een versierde band. Voorbeeld van de bandkeramiek.
|
 Afbeelding van het document de Magna Carta
|
|
Scherven daarin namen van bestuurders gekrast.
|
Afbeelding van een heer die mannen opdrachten geeft om op het land te werken.
|
Uitleg bij de stelling van Pythagoras
|
|
Afbeelding van een geknielde keizer Hendrik IV van Duitsland met links een hoge geestelijke
|
De troon van Karel de Grote in de Dom van Aken.
|
 Schilderij van de Slag bij Poitiers
|
|
Mezquita Moskee in Cordoba, Spanje
|
Schilderij met als titel: De opstand van Julius Civilis
|
Een vorst (staand in rood) slaat een van zijn strijders (staand in zwart) tot ridder.
|
|
Beeldje met als titel: Venus van Willemdorf
|
Romeins badhuis in de Engelse plaats Bath
|
Mozaïek van de heilige Cyrillus en Methodius in de kerk San Clémente in Rome
|
|
De burcht in Leiden
|
Gravure met als vierkant gebouw aan de rechterkant de beurs in Brugge.
|
Afbeelding van ötzi de ijsmummie
|
|
Schilderij “De lakenmarkt in Den Bosch”
|
Ichtus-symbool met Griekse letters die staan voor: Jezus is de zoon van God
|
Replica van de Steen van Rosetta
|
|
Warka vaas uit het huidige Irak
|
Afbeelding van de stadsrechten van Utrecht
|
Kaart met de grens van het Romeinse Rijk in Nederland.
|
|
Afbeelding van een altaar-steen voor de godin Nehalennia met opschrift in het Latijn.
|
Schilderij met als titel: De Blijde Inkomst
|
De missionaris Bonifatius wordt door Friezen vermoord.
|
