Je gaat gedichten lezen en schrijven en leert meer over de structuur van een gedicht.
Aantal XM: 10 per taal
De Quest wordt begeleid door mevr. Sigmond (Basecamp High), mevr. Hoogendoorn (Blue) en mevr. Pouwer (Red) en mevr. Baumgart.
Je doet deze Quest zelfstandig
Je gaat aan de slag met Vindingrijkheid en reflectie
Gedichten schrijven
Inhoud en eXplore miles
Waarom zou je voor deze quest willen kiezen?
.......je graag wilt weten hoe een gedicht in elkaar zit
.......je graag gedichten leest
.......je graag gedichten schrijft
.......je graag gedichten wil schrijven in het Nederlands en/of Duits.
.......je graag een nieuwe creatieve kant van jezelf wil ontdekken
Waar gaat deze quest over?
Deze quest gaat over gedichten. Wat is het eigenlijk? En hoe zit een gedicht in elkaar? Welke gedichten zijn er allemaal?
Hij hoort bij het domein talen.
Je leert verschillende gedichten (dichtvormen) te herkennen en te schrijven.
Welke producten moet je leveren?
Voor deze quest moet je de volgende producten leveren:
Poster met verschillende gedichten
VERWACHTING VOORDAT JE BEGINT
Deze quest wordt ondersteund met een bloX en een chatgroep via Teams.
Zorg dat je jezelf inschrijft voor de bloX (soms gebeurt dit automatisch, maar niet altijd)
De coach die deze quest begeleidt nodigt jou uit voor de chatgroep in Teams.
eXplore miles
Deze quest levert jou 10 eXplore miles per taal op als je hem helemaal doorloopt, alle stappen zet en alles op tijd levert.
1. Jij begint
Motivatiemotor
➜ Maak een tegel aan in Egodact. Beschrijf daarin waarom je deze quest tot een goed einde zou willen brengen.
Verderkijker
In deze quest ga je ontdekken dat er veel gedichtvormen zijn. Je ontdekt door de filmpjes ook wat muziek met dichten te maken heeft. Dat heeft alles met ritme te maken. Denk maar eens aan hardop voorlezen of meetikken met een liedje. En een gedicht komt extra goed uit de verf als het goed wordt voorgedragen. Een speciale manier daarvan is 'spoken word'.
➜ Opdrachten staan in zo'n grijs blok als deze. Lees die eerst goed voor je die gaat maken.
2. Nederlands
2a. Onderzoek
Onderzoek
Voor Nederlands ga je onderzoek doen naar 3 verschillende dichtvormen; namelijk
haiku
sonnet
spoken word / rap
Ook ga je onderzoeken wat metrum en de rol van ritme in een gedicht is.
Daarnaast kies je drie poëtische termen die je straks kunt uitleggen.
Hiervoor ga je eerst een aantal bronnen bekijken, deelnemen aan BloX en zelf aan de slag met opdrachten. In deze quest ga je ook zelf gedichten schrijven.
Een haiku is een gedicht dat uit drie regels bestaat, met een patroon van vijf lettergrepen, zeven lettergrepen en dan weer vijf.
Vaak gaat een haiku over de natuur of over mensen, maar altijd over iets wat voor iedereen snel te begrijpen is. Een haiku probeert vaak een moment te vangen.
Maak een document aan in Pages en vul de regel met zeven lettergrepen in:
"De oude bomen
..... [VUL IN] .....
Wiegend sterk en trots"
Vul de twee regels van vijf lettergrepen in:
"..............
...............
Elk blaadje valt heel erg stil"
Overleg met een medeleerling en deel wat je hebt gevonden. Wat valt op? Wat vind je mooi?
Bedenk dan samen een mindmap over jouw lievelingsseizoen, dus bijvoorbeeld zomer of herfst.
Doe dit met behulp van de volgende vragen:
Wat is het doel van jouw eigen haiku (die je later maakt)?
Welk specifiek aspect van het seizoen dat je hebt gekozen vind je zo leuk?
Welke sfeer wil je oproepen?
Welke beelden, woorden (bijvoeglijk naamwoorden) horen bij dit seizoen?
Welke geluiden, geuren, vergezichten en gevoelens horen bij dit seizoen?
Zet dit in Seesaw en zet een link daar naartoe in je logboek van je tegel in Egodact.
Sonnet
Sonnetten zijn onder meer bekend geworden door de Engelse dichter/schrijver Shakespeare en de Italiaan Dante. Het ontstond in Italië in de vroege middeleeuwen. Maar ook Nederland heeft bekende sonnettendichters.
Opdracht
Maak een korte samenvatting van de belangrijkste kenmerken van een sonnet (zoals welk rijmschema)en noteer belangrijke namen.
Zoek een gedicht van een van de genoemde dichters (te vinden in de bron, elders mag ook), neem deze over en leg met twee inhoudelijke argumenten uit waarom je juist deze hebt gekozen. Dit kun je doen bijvoorbeeld met behulp van de volgende begrippen: ritme, onderwerp, gevoel, herkenning, sfeer, taal.
Zet je werk in Seesaw en met een link in Egodact in je logboek.
Spoken word
Spoken word is een bijzondere vorm van poezie, gedichten waarbij het vooral om de voordracht gaat. Vaak worden maatschappelijke onderwerpen behandeld, maar dat hoeft niet.
Bekijk de volgende bronnen:
1) Wat is spoken word? Leg het uit in je eigen woorden.
2) Wat is de overeenkomst tussen spoken word en 'gewone' poëzie?
3) Als jij een dichter was, zou jij dan liever spoken word beoefenen, of liever alleen een gedicht schrijven? Geef twee (persoonlijke) argumenten en gebruik hiervoor ook de filmpjes/bronnen.
Zet je antwoorden in Seesaw en zet een link daar naartoe in je logboek van je tegel in Egodact.
Metrum en andere poëtische termen
Poezie en muziek zijn verschillende vormen van kunst, maar ze lijken ook op elkaar. Ze hebben allebei ritme. Bij muziek verandert dat meestal niet erg, in een gedicht kan dat wel. Je noemt zo'n ritme metrum. Bij de voordracht van een gedicht merk je over het algemeen meer verschil in ritme (metrum) dan bij de uitvoering van een lied.
Metrum is afhankelijk van hoe je een gedicht interpreteert, dus hoe je begrijpt wat er staat. Een dichter kan door de opmaak wel een richting geven aan hoe je het gedicht kunt lezen (einde van de zin, wel een punt of geen punt, komma's of juist niet?). Sommige poëzie wordt begeleid door muziek. Soms is er dan ook weinig verschil te horen tussen een gedicht op muziek, of een songtekst op muziek. En dat geeft ook niet.
Er zijn soms meer verschillen aan te wijzen. Zo heeft een songtekst vaak weinig grote gedachtesprongen. Een boodschap is vaak duidelijk, je hoeft de tekst niet heel vaak te beluisteren om het te begrijpen. Een gedicht kun je vaak op meer manieren interpreteren.
(deels gebaseerd op: poeziepaleis.nl)
Nog meer poëtische termen
Net als bij een verhaal, gebruikt een schrijver bij een gedicht verschillende 'trucs' om zijn/haar werk vorm te geven. Die 'gereedschappen' noemen we ook wel poetische termen en/of literaire begrippen. Ze zorgen ervoor dat je vorm kunt geven aan je gedicht.
Er zijn er heel veel, we noemen er hier een paar:
onomatopee het gebruik van woorden die een klank nabootsen, zoals 'bam' of 'kukeleku'!
personificatie het toekennen van menselijke eigenschappen aan levenloze objecten, zoals 'de wind huilde om het huis...'
metafoor een woord of zin toepassen op een object of actie waar dat eigenlijk niet kan. Dit is de meest voorkomende vorm van beeldspraak. Bijvoorbeeld: 'voetbal is oorlog'.
alliteratie een klank herhalen in de eerste lettergrepen van een woordserie of in een woord en/of zin. Denk aan de titels van 'Suske en Wiske', of 'Wie weet waar Willem Wever woont?'
vergelijking dingen met elkaar vergelijken die op zichzelf anders zijn, om een beschrijving levendiger te maken. Bijvoorbeeld: 'Hij is zo fit als een hoentje'.
rijm een woord gebruiken dat dezelfde klank heeft als een ander woord.
Er zijn veel verschillende soorten rijmschema's. Bekijk daarvoor eens: Rijm en metrum
Voor meer rijminspiratie bekijk je dit filmpje van cabaretier Kees Torn:
Opdracht:
Kies nu een gedicht of lied dat je leuk vindt en/of iets voor je betekent. Op HVX zijn verschillende dichtbundels te vinden en gedichtenboekjes van 'Dichter'. Als je die wilt gebruiken, vraag je deze bij je coach Nederlands.
1) Analyseer het gedicht of lied, dus bekijk welke poetische termen erin worden gebruikt. Noteer dan ook de zinnetjes of woorden waar je dat aan ziet.
2) Leer de zes poëtische termen (je moet ze dus kunnen uitleggen) en presenteer je gedicht of lied in Seesaw en zet de link in je logboek in Egodact.
2b. Verwerking
Verwerking
Je gaat je kennis in praktijk brengen door een gedicht te schrijven. Daarna kies je uit twee presentatievormen:
A) Presenteer je gedicht op een poster met bijpassende illustraties of collage.
B) Draag je gedicht voor als 'spoken word' en neem dit op als filmpje. Je mag bijvoorbeeld ook rappen!)
Volg hiervoor onderstaand stappenplan.
➜ Bedenk eerst het thema waar je over wil schrijven (liefde, natuur, hobby, probleem, etc.)
➜ Bepaal welke structuur jouw gedicht krijgt. Die helpt je om je gedicht vorm te geven.
➜ Gebruik minstens twee poëtische termen die je hebt geleerd.
Schrijf je eerste versie. Het proces van schrappen, aanvullen en herschrijven kost tijd. Neem die dus ook en wees niet te snel tevreden.
Vraag feedback aan een medeleerling (die hoeft niet ook deze quest te doen).
Helemaal tevreden? Zorg ervoor dat de presentatie van jouw gedicht geschikt is voor een tentoonstelling in de Expoweek.
➜ Hang je gedichtenposter op op de Learning Wall of upload je filmpje in Seesaw, maak een foto en upload die (of je filmpje) in Seesaw/Egodact. Informeer je begeleidend coach via Teams.
2c. Reflective journal
Reflective journal
➜ Werk je reflective journal bij door in je logboek in Egodact antwoord te geven op de volgende vragen:
Vraag 1. Met welke vorm van dichten zou jij nog eens willen oefenen of optreden? (bijvoorbeeld haiku, sonnet, spoken word of een songtekst)
Vraag 2. Aan wie zou jij je gedicht willen laten lezen of wie zou jij je filmpje graag willen tonen? Waarom juist deze persoon? (Deel wat je hierover kwijt wilt).
4. Duits
4a. Onderzoek
Onderzoek
Voor Duits ga je onderzoek doen naar 3 verschillende gedicht vormen; namelijk
haiku
elfje
concrete poezie
Hiervoor ga je in een Werkboek werken. Een gedicht schrijven is immers niet hup in een keer een gedicht schrijven.
Uiteindelijk ga je zelf gedichten schrijven.
Haiku
Wat is nu eigenlijk een Haiku? In de onderstaande video's wordt er een uitlegin het Duits gegeven.
Opdracht
➜Je maakt het werkblad Haiku in het Werkboek. Zet hem in Seesaw en zet een link daar naartoe in je logboek van je tegel in Egodact.
Elfje
Wat is een elfje eigenlijk? In de onderstaande video's wordt in het Duits uitleg gegeven.
Opdracht
➜Je maakt het werkblad Elfchen van het werkboek. Zet hem in Seesaw en zet een link daar naartoe in je logboek van je tegel in Egodact.
Concrete poezie
Wat is eigenlijk concrete poezie ook wel visuele poezie genoemd? Kijk eens naar de onderstaande gedichten.
Opdracht
➜Je maakt het werkblad Konkrete Poesie in het werkboek. Zet hem in Seesaw en zet een link daar naartoe in je logboek van je tegel in Egodact.
4b. Verwerking
Verwerking
Je gaat je kennis in praktijk brengen door een aantal gedichten te schrijven. Volg hiervoor onderstaand stappenplan.
➜ Je maakt een Folder met daarin:
Voorkant
Uitleg/instructie van een Haiku, Elfje en concrete poezie is.
Vervolgens maak je zelf bij elke gedichtvorm 3 gedichten.
Kies een gedicht uit waarvan je het meest trots bent en maak daar een poster van.
➜ Hang je poster op op de Learning Wall, maak een foto en upload je foto als je Folder in Seesaw/Egodact. Informeer je begeleidend coach via Teams.
4c. Reflective journal
Reflective journal
➜ Werk je reflective journal bij door in je logboek in Egodact antwoord te geven op de volgende vragen:
Welk gedichtvorm vond je het leukst om te schrijven? Leg uit waarom.
Welk gedicht vonden je ouders het leukst? Leg uit waarom.
Ga je vaker een gedicht schrijven? Leg uit waarom.
5. Afronding
5a. Assessment
Je levert je bewijs door....
Nederlands:
➜ Poster of filmpje Spoken word
➜ Reflectie
De rubric om te zien of je werk aan de eisen voldoet, kun je hier binnenkort vinden.
Duits:
➜ Werkbladen
➜ Folder
➜ Poster
Rubric:
5b. Terugkijker
Bronnen
Aanvullende bronnen, links enz. horend bij het onderwerp worden hier op een volgende pagina geplaatst
Het arrangement ALLE TALEN - Gedicht puur structuur is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Motivatiemotor
Verderkijker
Onderzoek
Reflective journal
Verwerking
Je levert je bewijs door....
