Leerjaar 1 Techniek 2021-2022

Leerjaar 1 Techniek 2021-2022

Thema 1: Sleutelhangers kamp

Binnenkort gaan jullie naar Terschelling! Tijdens dit kamp gebruiken jullie een fiets. Je gaat een sleutelhanger maken die je tijdens het kamp kan gebruiken. Elke klas krijgt een eigen kleur, dat is wel zo handig wanneer iemand zijn sleutel kwijt is geraakt. De sleutelhanger wordt gemaakt van plastic. Om de sleutelhanger te maken gebruik je de zaagmachine, boormachine en schuurmachine.

Belangrijk!

Je krijgt voor dit project een cijfer! Dit cijfer telt 3 keer mee. Lees dus voordat je gaat beginnen het stappenplan die je bij de project pagina kan vinden goed door zodat je weet wat je moet doen. Lees ook de beoordeling pagina zodat je weet waar er op gelet wordt!

Het stappenplan

Voordat je begint met zagen en boren, lees het stappenplan goed door!

Stappenplan.

  1. Zorg dat je de veiligheidsregels van het lokaal kent!!

  2. Teken een rechthoek op een vel papier die evengroot is als het stuk plastic dat je krijgt.

  3. Teken je ontwerp in het rechthoek. Laat duidelijk zien waar het gat komt om de ijzeren ring doorheen te steken. Dit gat moet ongeveer een halve centimeter van de rand zijn. Als het te dichtbij is dan kan het afbreken. Als het te verweg is dan is het heel moeilijk om de ijzeren ring er doorheen te krijgen.

  4. Als je ontwerp af is, laat deze dan goedkeuren door de docent!

  5. Teken nu je ontwerp over op het stuk plastic. Doe dit eerst met een potlood, en daarna met een pen! Een potlood veeg je makkelijk weg op plastic en je wilt niet dat dit gebeurt tijdens het zagen!

  6. Gebruik de kolomboormachine of handboormachine om een gat te boren! Dit gat is 5mm groot.

  7. Gebruik de zaagmachine om je ontwerp uit te zagen. Voor de kleine stukken gebruik je een figuurzaag.

  8. Gebruik de schuurmachine om de grote delen mooi glad te schuren! Voor de moeilijk te schuren stukken gebruik je schuurpapier.

  9. BELANGRIJK: Als je sleutelhanger af is, maak er een foto van, deze heb je later nodig!

De beoordeling

Je krijgt je eerste cijfer voor het maken van de sleutelhanger. Om een goed cijfer te halen moet het werkstuk aan een aantal punten voldoen:

  • Voordat de sleutelhanger is gemaakt, is het een ontwerp op papier goodgekeurd door de docent.
  • Netjes gezaagd en geboord.
  • Mooi afgewerkt met de schuurmachine en/of schuurpapier.
  • De sleutelhanger is stevig, er zijn geen onderdelen die makkelijk afbreken!

 

Voorbeelden

Mocht geen idee hebben wat je wilt maken, dan kan je hier een aantal voorbeelden vinden. Hopelijk raak je hierdoor geinspireerd!!

Thema 2: Korte kennismaking

2.1 Technisch tekenen

Theorie

Bij deze opdracht ga leren om Isometrische tekeningen te maken. Deze manier van technisch tekenen zal je altijd doen gedurende de periode dat je techniek hebt.

Waarom is technisch tekenen belangrijk?

"Technisch tekenen is het ambacht van het maken van tekeningen volgens de geldende normen en voorschriften. Dit in tegenstelling tot het vrij tekenen, wat een kunstvorm is. Het uiteindelijke doel van technisch tekenen is het bouwen van het getekende ontwerp."

Stel je wilt een stoel ontwerpen, zodat deze gemaakt kan worden door een timmerman. Het is dan ontzettend belangrijk dat je tekening netjes en duidelijk is getekend, anders kan de timmerman de stoel niet maken zoals jij die wilt hebben!

Isometrische tekenen

Je gaat aan de hand van de oefenbladen het Isometrisch tekenen onder de knie proberen te krijgen. Voor deze opdracht heb je twee blokuren de tijd.
Kijk voor inspiratie op de muur van het Technieklokaal of raadpleeg Google. Je kan zoeken op bijvoorbeeld "Isometrische voorbeelden"

De opdracht

Dit zijn de eisen voor deze opdracht:

- Teken een minimaal 1 huisje met ramen en deuren, meer huisjes mag altijd.

- Teken de eerste letter van je voornaam en de eerste letter van je achternaam

- Teken een straat waar je huisje aan ligt.

- Maak een foto en plaats die op je Wix op de pagina: Thema 2: Technisch tekenen. Vergeet niet om op "Publiceren" te drukken.

Beoordeling

Als je aan alle eisen hebt voldaan, dan heb je deze opdracht succesvol afgerond met een 6. Al het extra werk wat je laat zien, bijvoorbeeld verschillende soorten huizen of voertuigen, levert je extra punten op. Ook kijken we hoe netjes je hebt gewerkt. Dus maak gebruik van je geodriehoek of een lineaal.

Voorbeelden

Voorbeeld van Isometrische voertuigen
Voorbeeld van Isometrische voertuigen
Voorbeeld van een Isometrisch huis
Voorbeeld van een Isometrisch huis
Voorbeeld van Isometrische letters
Voorbeeld van Isometrische letters

2.2 Solderen

Theorie

Bekijk voor je gaat solderen de instructies die op de hoofdpagina van de Symbaloopagina staan.

Werk altijd rustig en laat je niet afleiden door wat er om je heen gebeurt.

Stappenplan

1. Zorg dat je weet hoe een soldeerbout werkt. Voor meer informatie, bekijk de handleiding op de Symbaloopagina.
2. Bedenk welke vorm(en) je wilt maken en teken. deze op je plankje.
3. Pak een plankje en sla de spijkers tot de helft in het hout.
4. Knip het ijzerdraad zo dat je iets langere stukken hebt dan dat je nodig hebt.

De opdracht

De opdracht is als volgt: Maak een geometrische vorm, bijvoorbeeld een vierkant, rechthoek of driehoek, met behulp van spijkers en ijzerdraad. Soldeer het ijzerdraad aan de spijkers vast.
Voor deze opdracht heb je twee blokuren de tijd.

Beoordeling

Om een voldoende te halen moet je het volgende hebben gedaan:

- Maak een geometrische vorm met ijzerdraad en soldeer deze aan de spijkers vast.

- Hoe netter je werkt, dus niet te veel tin gebruiken, hoe beter.

- Plaats minimaal twee foto's op je Wixpagina: Thema 2: Solderen. Vergeet niet om op "Publiceren" te klikken.

Voorbeelden

2.3 Puzzelen

Theorie

Het materiaal waar je de Tangram puzzel mee maakt is MDF. MDF staat voor Medium -Density Fibreboard. Oftewel, gemiddelde-dichtheid vezelbord. MDF wordt gemaakt door minderwaardig hout te verpulveren tot houtstof en dit onder hoge druk samen te persen. Hier wordt meestal ook een klein beetje lijm toegevoegd om de sterkte te verhogen. Hieronder staan een aantal voor en nadelen van MDF.

Voordelen van MDF:

  • Het is zeer makkelijk te bewerken.
  • Omdat het is gemaakt van geperst houtstof komen er geen splinters vrij bij het zagen.
  • Het is goedkoop.

Nadelen van MDF:

  • De fijne stof van MDF kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Bij het zagen is een goede afzuiging belangrijk zodat het stof niet ingeademt wordt.
  • Het kan slecht tegen vocht. Er zijn MDF soorten die wel goed tegen vocht kunnen maar die zijn een stuk duurder.

Praktijk: De Tangrampuzzel

Aan het einde van deze opdracht weet je wat MDF is, heb je geoefend met zagen en heb je foto's van je werk geplaats op je Wix.
Voor deze opdracht heb je twee blokuren de tijd.

UItleg

Om te oefenen met het werken volgens gegeven maten ga je een tangram-puzzel maken. Een tangram puzzel is een Chinese puzzel bestaande uit 7 delen. Met deze 7 delen zijn veel verschillende vormen te maken zoals je hierboven in de afbeelding kan zien.

Stappenplan

Het stappenplan

Om de Tangram puzzel goed te maken is het handig dat je het stappenplan hieronder goed volgt.

  1. Teken eerst het ontwerp van de Tangram puzzel over op papier.
  2. Laat de tekeningen controlleren door de docent
  3. Als de tekening is goedgekeurd maak je er een foto van en zet je deze op je WIX website.
  4. Je krijgt nu van de docent een stuk MDF van 120 bij 140 millimeter.
  5. Teken op dit stuk MDF het ontwerp van de Tangram puzzel
  6. Gebruik nu de elektrische zaagmachine of een handzaag om de verschillende puzzel stukken uit te zagen.
  7. Werk de puzzelstukken met schuurpapier af.
  8. Leg de stukken als vierkant neer en maak er een foto van en zet deze op je WIX website.
  9. Leg de stukken als zelf verzonnen vorm neer en maak er een foto van en zet deze op je WIX website.

De afmetingen

Beoordeling

Om een voldoende te halen moet je het volgende gedaan hebben:

- Plaats een foto van je schets op je Wix, op de pagina Thema 2: Puzzelen

- Leg je Tangrampuzzel in een vierkant neer, zodat alle stukjes netjes op elkaar aansluiten.

- Je hebt alle puzzelstukjes zo recht mogelijk gezaagd en afgewerkt met een schiirpapiertje.

- Je hebt een foto geplaatst van je Tangrampuzzel en die geplaatst op je Wixpagina "Thema 2: Puzzelen".

- Je hebt op 'Publiceren' gedrukt.

2.4 3D-printen

Op steeds meer plekken op de wereld wordt er gewerkt met 3D printers. Wij op school hebben ook een 3D printer, om daar mee te werken, moet je weten hoe je een ontwerp maakt.
De komende twee blokuren ga je daar achter komen.

Handleiding Tinckercad

Om zelf aan de slag te gaan met het ontwerpen in Tinckercad klik je hier op de handleiding.

 

Tutorials van Youtube

Voor meer uitleg, bekijk je hier drie tutorials van Youtube.

Praktijk: Ontwerp een 3D naambordje

Nu je weet hoe Tinckercad werkt, ga je aan de slag.
De opdracht is: maak een naambordje van 100mm breed bij 50mm hoog. Met daarop zowiezo je naam en je klas.
Je hebt voor deze opdracht twee blokuren de tijd.

Beoordeling

Om deze opdracht tot een succesvol einde te brengen moet je het volgende gedaan hebben:

1. Ontwerp een naambordje van 100mm breed bij 50 mm diep.
2. Je naam en je klas staat op dat naambordje
3. Je hebt screenshots gemaakt van je ontwerp en die geplaatst op de volgende
Wixpagina: Thema 2: 3D ontwerpen.
4. Je hebt op 'Publiceren' geklikt.

Om een hoger cijfer te krijgen, kan je nog extra onderdelen toevoegen, bijvoorbeeld extra vormen.

 

Thema 3: Verbindingen

Bijna alles wat we in de wereld maken zit op de een of andere manier vast, het is verbonden. Er zijn veel verschillende verbindingen, maar we delen ze op in twee categorien. Vaste en losneembare verbindingen. 

Theorie: vaste verbindingen

Wanneer je een vaste verbinding probeert los te maken, dan gaat de verbinding kapot. Zo is het heel moeilijk om een spijker recht uit het hout te trekken. En wanneer twee stukken gelijmd hout van elkaar af probeert te halen, zal je merken dat de lijm het daarna niet meer doet!

Lijm

Lijm is ontzettend krachtig wanneer het goed wordt gebruikt! Veel onderdelen van een vliegtuig worden bijvoorbeeld gelijmd, en die moeten natuurlijk zeer goed vast zitten!

Er zijn veel soorten lijm, met elk zijn eigen toepassing. In het techniek lokaal gebruik je voornamelijk houtlijm!

Houtlijm.

Zoals het woord al zeg gebruik je houtlijm voor het verbinden van hout. Als je dit goed doet is het ontzettend sterk, sterker dan spijkers! In de video hieronder wordt goed uitgelegd hoe je houtlijm gebruikt. Ook gebruiken ze lijmklemmen om de twee stukken hout goed bij elkaar te houden en de lijm goed te laten werken.

Spijkers

Spijkers worden al duizenden jaren gebruikt. Vooral bij het bevestigen van hout is een spijker zeer handig. Het is belangrijk dat je niet te grote spijjkers gebruikt, het liefst zo klein mogelijk. Ook moet  je de spijker niet te dicht bij de rand er in slaan. Soms is het verstandig eerst met een kleine boor voor te boren om het splijten te voorkomen! Hieronder zie je een voorbeeld van gespleten hout.

Solderen

Bij het solderen wordt tin (een metaalsoort) gesmolten, zodat wanneer het weer hard wordt anderen stukken metaal bij elkaar houdt. Bekijk hieronder een video over hoe solderen werkt:

De soldeerbout.

De soldeerbout is een gereedschap die je gebruikt om soldeertin te smelten. Dit gebeurt doordat de punt van de bout erg warm wordt, meer dan 250 graden Celsius! Pas daarom goed op, en steek de bout terug in de houder wanneer je deze niet gebruikt.

Het soldeertin.

Om de verschillende stukken metaal aan elkaar vast te solderen gebruik je soldeertin. Tin is een metaalsoort die mensen al heel lang gebruiken. Wanneer tin aan koper wordt toegevoegd ontstaat er namelijk brons. Tin is een handig metaal voor het solderen, omdat het smelt bij een temperatuur van 232 graden Celsius.

Lood en hars.

Aan de soldeertin wordt ook lood en hars toegevoegd. De lood geeft een stevige soldeerverbinding, en de hars zorgt er voor dat het oppervlakte vetvrij wordt gemaakt bij het solderen. Dit is de doorzichte vloeistof die je ziet wanneer je de tin smelt.

Omdat lood een giftig metaal is gebruik je een afzuiging bij het solderen. Dit haalt de schadelijke rook weg zodat je veilig aan het werk kunt gaan.

Solderen in 5 stappen:

  1. Zorg dat de punt van de soldeerbout schoon is, als hier roet op zit (zwart) dan kan je dit schoonmaken door het met fijn schuurpapier te schuren.
  2. Vertin de soldeerbout. Dit betekent dat je een beetje tin op de punt van de soldeerbout legt.
  3. Vertin de spijker. Raak met de soldeerboutpunt de spijker aan en maak deze warm, na een paar seconden is de spijker warm genoeg en kan je het tin tegen de kop van de spijker houden. Je zult zien dat de tin direct smelt. Als je de soldeerbout nu weghaalt zal de tin afkoelen.
  4. Verwarm de spijker weer met de soldeerbout en leg het ijzerdraad in warm geworden tin op de spijker.
  5. Laat de tin weer afkoelen.

Theorie: losneembare verbindingen

Wanneer je een losneembare verbinding losmaakt, kan je deze opnieuw gebruiken. De verbinding gaat niet kapot! In dit theorie gedeelte bekijken we verschillende losneembare verbindingen.

Klittenband

Klittenband werd in 1955 uitgevonden. Hierboven zie je een foto gemaakt met een electronmicroscoop. Op die foto zie je goed hoe klittenband werkt. Aan de ene kant zitten haakjes, en aan de andere kant lusjes. Zoveel haakjes en lusjes bij elkaar zorgen voor een zeer sterke verbinding! Natuurlijk kan je deze verbinding opnieuw gebruiken wanneer je het los maakt. Wel wordt klittenband steeds minder sterk naarmate je het vaker gebruikt.

Bout en moer

Bouten en moeren zijn een ontzettend handige manier om materialen met elkaar te verbinden. De bout (het langwerpige gedeelte) wordt door het materiaal heen geduwd, en aan de andere kant wordt de moer (het kleine ronde gedeelte) er omheen gedraaid. Soms is het handig om aan beide kanten een ring op het materiaal te leggen zodat de bout of moer dit niet beschadigd.

De rits

De rits is in 1917 uitgevonden. Het bestaat uit 3 onderdelen. Aan de ene kant zitten tanden en de andere kant inkepingen. Deze worden in elkaar gedrukt door een sluitplaatje. Ritsen worden vooral gebruikt om twee stukken tijdelijk aan elkaar vast te maken.

Schroeven

Schroeven lijken erg op bouten. In tegenstelling tot een bout heeft een schroef geen moer nodig. De schroef wordt veel gebruikt in hout. Net zoals bij spijkers is het verstandig het hout eerst voor te boren, zodat dit niet splijt wanneer de schroef er in wordt gedraaid. De kop van de schroef komt in veel soorten voor. De meeste bekende zijn de kruiskop en sleufkop. De schroef wordt vast gedraaid met een schroevendraaier.

Voorboren.

Voordat je een schroef gebruikt is het handig om het hout voor te boren. Dit betekent dat je met een klein boortje (kleiner dan de schroef die je gaat gebruiken) een gat boort. Dit gat zorgt ervoor dat de schroef niet te hard in het hout drukt en dit voorkomt dat het hout splijt (breekt).

De verzinkboor, een mooie afwerking.

Wanneer je een schroef in een stuk hout schroeft steekt de kop een klein stuk uit. Dit is niet altijd handig. Om dit probleem op te lossen kan je een verzinkboor gebruiken. De verzinkboor maakt een klein kuiltje waar de schroefkop in kan, op deze manier steekt de kop niet uit. Hierboven zie je hoe je een verzinkboor gebruikt.

 

Touw en knoop

Een knoop is een stuk materiaal wat met garen op een stof vast zit gemaakt. Door een klein gat te maken in een andere stof (knoopsgat) kan de knoop de 2 stukken stof bij elkaar houden. Knopen zijn kwetsbaar en kunnen niet veel kracht aan.

Theorie: Materialen

MDF, een handig materiaal

Het materiaal waar je de Tangram puzzel en touwpuzzel mee maakt is MDF. MDF staat voor Medium -Density Fibreboard. Oftewel, gemiddelde-dichtheid vezelbord. MDF wordt gemaakt door minderwaardig hout te verpulveren tot houtstof en dit onder hoge druk samen te persen. Hier wordt meestal ook een klein beetje lijm toegevoegd om de sterkte te verhogen. Hieronder staan een aantal voor en nadelen van MDF.

Voordelen van MDF:

  • Het is zeer makkelijk te bewerken.
  • Omdat het is gemaakt van geperst houtstof komen er geen splinters vrij bij het zagen.
  • Het is goedkoop.

Nadelen van MDF:

  • De fijne stof van MDF kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Bij het zagen is een goede afzuiging belangrijk zodat het stof niet ingeademt wordt.
  • Het kan slecht tegen vocht. Er zijn MDF soorten die wel goed tegen vocht kunnen maar die zijn een stuk duurder.

 

 

Triplex en multiplex

Om het verbin-ding te maken gebruik je ook multiplex. Dit is een plaatmateriaal gemaakt van hout. Hierboven zie je hoe multiplex er uit ziet. Het zijn dunne lagen hout die op elkaar gelijmd zijn. Elke laag is een kwart gedraaid, zodat de richting van de draad van het hout niet bij elke plaat het zelfde is. Op deze manier is een stuk multiplex heel sterk!

Voordelen van multiplex:

  • efficiënter gebruik van het hout, ook de anders minderwaardige stukken van de boom worden gebruikt, bijvoorbeeld voor de binnenlagen van het multiplex.

  • door de gekruiste lagen is de plaat in sommige richtingen sterker dan massief hout van dezelfde afmetingen en hetzelfde gewicht.

  • multiplex vertoont minder werking dan massief hout. Met 'werking' bedoelen we het krimpen en uitzetten van hout onder invloed van vocht.
  • multiplex is veel sterker en lichter dan MDF

Praktijk: het verbin-ding

De opdracht

 

Nu je weet wat het verschil is tussen vaste en losneembare verbindingen kan je gaan beginnen aan je verbin-ding. Voordat je met de materialen aan de slag gaat maak je eerst een ontwerp en teken je deze netjes uit. Laat de tekening aan de docent zien, deze keurt hem dan goed, en geeft je de materialen zodat je aan de slag kan.

Natuurlijk zijn er ook wat eisen aan het werkstuk:

Eisen:

  • Er is een duidelijk getekend ontwerp aanwezig, waar de verschillende verbindingen zichtbaar zijn.
  • Het verbin-ding is niet groter dan 150 bij 150 millimeter.
  • In het verbin-ding worden 2 verschillende vaste verbindingen gebruikt
  • In het verbin-ding worden 2 verschillende losneembare verbindingen gebruikt
  • In het verbin-ding is een soldereenverbinding aanwezig.
  • Het werkstuk is netjes afgewerkt.

 

Verbin-ding voorbeelden

Thema 4: Overbrengingen

Leerdoelen

In het thema: Overbrengen ga je aan de slag met beweging en krachten. Hieronder staan de leerdoelen van dit thema beschreven.

Aan het einde van het thema:

  • Kan de leerlingen voorbeelden van een krachtbron, overbrenging en werkend deel benoemen
  • Kan de leerlingen in eigen taal de werking uitleggen, en voorbeelden benoemen van de volgende overbrengingen:
    • Riem en snaar
    • Tandwielen
    • Krukas en drijfstang
    • Windas en kabel
    • Worm en schroef
    • Nokkenas en stang
    • Katrollen
    • Hydrauliek en pneumatiek
  • Heeft de leerling met ijzerdraad een krukas en drijfstang gemaakt
  • Heeft de leerling met spuiten en slangen een hydraulische en/of pneumatische overbrenging gemaakt

Theorie: Krachtbronnen

In bewegende apparaten onderscheiden we 3 verschillende onderdelen. Namelijk de krachtbron, overbrenging en werkend deel. Hieronder staan een aantal voorbeelden.


  1. Electromotor (krachtbron)
  2. Tandwielen (overbrenging)
  3. Boorkop (werkend deel)

  1. Benen (krachtbron)
  2. Tandwielen en ketting (overbrenging)
  3. Achterwiel (werkend deel)

 

Theorie: van rond naar rond!

Soms wil je een ronde beweging omzetten naar een ronde beweging. Bijvoorbeeld op de fiets. Je benen bewegen rond op de trappers om de wielen rond te laten draaien.

Riem en snaar

Riemen en snaren zijn platte brede banden. Zoals je op de afbeelding ziet verbindt een riem een drietal wielen met elkaar. Snaren en riemen zijn goedkoop om te maken, en maken geen lawaai. Wanneer je te veel kracht zet op de wielen slippen de riemen. Slippen betekent dat de wielen wel bewegen maar te snel gaan en daarom niet de riem of snaar mee laten bewegen. Dit zie je ook wanneer een auto te snel wilt wegrijden. Dan draaien de wielen heel snel rond, zo snel dat de auto niet vooruit gaat.

In plaats van een platte riem is er ook een V-snaar (zie de afbeelding hieronder). De vorm van de snaar zorgt ervoor dat er de wielen minder snel slippen.

 

Tandwielen en kettingen

Tandwielen geven ons een beweging van rond naar rond. Wat ze ook kunnen is de beweging langzamer maken, of versnellen. Dit zorgt ervoor dat je bijvoorbeeld makkelijk de berg op kan fietsen, of heel snel over de snelweg kan rijden met de auto! Hieronder staan een aantal voorbeelden en leren we meer over tandwielen en kettingen.

Tip: Klik op de link onder elke afbeelding om de tandwielen in actie te zien!

Aandrijfwiel en volgwiel.

De draairichting van tandwielen?

De draairichting van kettingen.

De snelheid blijft gelijk.

De beweging langzamer maken.

De beweging versnellen.

Tandwielen in een accuboor, een enorme vertraging!

Theorie: van rond naar recht

Soms wil je een ronde beweging omzetten naar een rechte beweging. In de motor van een auto gaan de cilinders van boven naar beneden. Een rechte beweging. De wielen moeten ronddraaien, een ronde beweging.

Krukas en drijfstang

Deze overbrenging ga je gebruiken bij het machientje van niks. Een krukas draait rond, en de drijfstang gaat met een rechte beweging heen en weer. Op de afbeelding hieronder zie je in het rood 4 krukassen die de grijze drijfstang heen en weer laat gaan.

Krukassen komen in veel vormen, hieronder een paar voorbeelden, met als bekendste een stoomlocomotief.

Windas en kabel

In de afbeelding hieronder zie je hoe een windas aan een boot trekt. De kabel (rood) zit om de windas heen en trekt de boot naar zich toe.

Worm en schroef

Als je twee stukken hout met elkaar wilt verbinden kan je een schroef gebruiken. De schroef draait rond en gaat recht het hout in! Hieronder zie je een bankschroef. Wanneer je aan de hendel draait, gaan de bekken dicht of open.

Nokkenas en stang

Hieronder zie je een draaiende as. Op de as zitten nokken die een stang naar onder duwen. In de motor van een auto wordt dit gebruikt om op het goede moment benzine in de cylinder te spuiten.

Theorie: van recht naar recht

Katrollen

Katrollen in werking!

Hydrauliek en pneumatiek

Een andere manier van beweging overbrengen is door middel van een cylinder en een zuiger. Je vult de cylinder met een vloeistof of lucht en drukt de zuiger er doorheen. De zuiger duwt de vloeistof en lucht weg en kan iets anders laten bewegen. Vloeistof en lucht hebben allebei andere eigenschappen en daarom ook andere namen.

Pneumatiek.

Als je de cilinder vult met lucht dan noem je het pneumatiek. Lucht is samendrukbaar. Dat betekent dat je een beetje op de zuiger kan drukken voordat er iets gebeurt. Wanneer een trein de deuren sluit hoor je een sissend geluid. Dit is de lucht die hoort. Een trein maakt dus gebruik van pneumatiek. Omdat de lucht samendrukbaar is breek je niks wanneer je arm vast komt tussen de deuren, en dat is maar goed ook!

Hydrauliek

Als je de cilinder vult met vloeistof dan noem je het hydrauliek. Meestal wordt er olie gebruikt. Een vloeistof is niet samendrukbaar. Dat betekent dat wanneer je op een zuiger drukt, de vloeistof meteen gaan bewegen!

Praktijk: machientje van niks

Werkstuk: machientje van niks!

Je gaat werken aan het machientje van niks! In de machine maak je gebruik van een overbrenging door middel van een krukas en drijfstang.

Eisen:

  • Het werkstuk draait soepel en zit stevig in elkaar
  • Er is gebruik gemaakt van minimaal 1 krukas en drijfstang
  • De drijfstang laat een voorwerp bewegen

Stappenplan.

Eerst ontwerpen.

Zoals altijd ga je eerst een duidelijk ontwerp tekenen. In het ontwerp moet je minimaal het boven, zij en vooraanzicht laten zien. Wanneer je het ontwerp af hebt, dan laat je dit goedkeuren door de docent en mag je verder naar de volgende stap.

Krukassen buigen van ijzerdraad.

De krukassen ga je buigen van ijzerdraad. Zie de afbeelding hieronder voor een voorbeeld vorm van een krukas, deze kan je gebruiken voor je eigen machientje!

Oogjes buigen voor de staanders.

Om de krukas soepel te laten bewegen houden de staanders de as in de lucht. Dit doe je door oogjes te maken aan de uiteinden van ijzerdraad, en door het oogje de krukas te steken. Het maken van een oogje doe je op de volgende manier:

1. Pak het ijzerdraad hoog vast in een rondbektang of platbektang.

2. Zet je duim er op en draai het ijzerdraad om de tang heen.

3. Nu lijkt je staander op de letter P, maar we willen het oogje boven de stang hebben. Vouw daarom het oogje nog een beetje terug.

4. Als het oogje er uit ziet zoals bij stap 4 is het goed gelukt!

Voorbeelden machientjes van niks!

Hier vind je verschillende voorbeelden van machientjes van niks.

12 krukassen maken een golvende zee.


Een vogel komt achter de boom vandaan.

Praktijk: hydroliek en pneumatiek

Werkstuk: Pneumatisch & Hydrauliek

Met dit laatste werkstuk van het jaar ga je aan de slag met hydrauliek en pneumatiek! Je krijgt van de docent 2 spuiten en een slang. Hiermee ontwerp je een bewegend apparaat die gebruik maakt van hydrauliek of pneumatiek (dat mag je zelf weten).

Heb je geen inspiratie? Kijk dan op de pagina van voorbeelden!

Eisen:

  • Er is een goedgekeurd ontwerp aanwezig.
  • Het werkstuk maakt gebruik van pneumatiek of hydrauliek.
  • De leerlingen kan de keuze (hydrauliek of pneumatiek) verklaren.
  • De bediening van de spuiten gaat gemakkelijk.
  • Het werkstuk is netjes afgewerkt.

Voorbeelden werkstuk hydrauliek en pneumatiek

Extra: gekke overbrengingen!!

Een krukas zoals die in de motor van een auto wordt gebruikt.

Deze rond naar rond overbrenging gaat via raar uitziende tandwielen. Je kan de hoek instellen, en het werkt nog steeds!

Hoevaak moet je draaien, voordat de 2e ring 1 keer rond is?

Extra: Nog meer Gearsket.ch!

Thema 5: Stroomkring

In dit thema krijg je een eerste kennismaking met hoe stroomkringen werken en ga je van een plastic fles een rijdende auto maken.

De stroomkring, serie en parallel

Met een batterij kun je een fietslampje laten branden. Dat lukt alleen als de stroom van de batterij naar het lampje, door de gloeidraad van het lampje en weer terug naar de andere kant van de batterij kan stromen. Er is dan een gesloten stroomkring. Als je de stroomkring onderbreekt, gaat het lampje weer uit. Een stroomkring kan je bijvoorbeeld sluiten door een schakelaar in te drukken. Hierboven zie je een deurbel. Als je de deurbel indrukt sluit je de schakeling en stroomt de elektriciteit vanuit de batterij, via de lamp, door de schakelaar terug naar de batterij.

Schematische weergave.

Hierboven zie je de schematische weergave van de lamp en deurbel. De batterij zijn twee strepen, een lange (de plus kant) en een korte (de min kant). Stroom loopt van plus naar min. Je ziet ook de deurbel afgebeeld als een soort openstaande deur. De lamp is een cirkel met een kruis er in.

Een serie schakeling.

Hierboven zie je een schematische weergave van tweelampjes die zijn aangesloten op een batterij. Deze lampjes zijn in serie aangesloten. Dat betekent dat de stroom eerst door het ene lampje moet, voordat het door het andere lampje gaat. Als ik een van de twee lampjes zou losdraaien dan verbreek ik daar de stroomkring en gaat het andere lampje ook uit.

Een parallel schakeling.

Hierboven zie je een schematische weegave van twee lampjes die zijn aangesloten op een batterij. Deze lampjes zijn parallel aangesloten. Ze hebben eigenlijk allebei hun eigen stroomkring. Als het ene lampje kapot gaat (en daar de verbinding verbreekt) kan het andere lampje gewoon blijven branden.

Praktijk: Flessenauto

Nu je weet hoe een stroomkring werkt, is het tijd om deze kennis om te zetten in de praktijk. Je gaat van een plastic fles een rijdende auto maken.
Dat doe je aan de hand van deze handleiding.

Beoordeling

Je hebt een 6 als je flessenauto rijdt en je er een filmpje en foto ervan op je Wix hebt gezet.
Extra punten zijn te halen als je je flessenauto voorziet van extra elementen, bijvoorbeeld gemaakt met de 3D printer of de lazersnijder.