Devaluatie
Introductie
Het land Imareca heeft een zwakke economie. De werkloosheid neemt toe en de lopende rekening van de betalingsbalans met de belangrijkste handelspartner vertoont een groot tekort. Is een devaluatie van de munt een optie om de economie te stimuleren?
Deze examenopgave heeft als titel 'Devaluatie van de wal in de sloot'.Je onderzoekt het (korte termijn) effect van een devaluatie op de economie.
Eindtermen
Deze opdracht behoort tot de concept H: Goede tijden, slechte tijden
Deze opdracht draagt bij aan het kunnen gebruiken van de volgende kernbegrippen:
- import en export
- wisselkoers
- prijselasticiteit
- devaluatie
Activiteiten
Devaluatie van de wal in de sloot
|
Oriëntatie
|
Inhoud
|
Kennisbank
|
|
Euro en vreemde valuta + toets
|
|
|
De rol van het buitenland + toets
|
|
|
De economische kringloop + toets
|
Examen
|
Inhoud
|
Vragen
|
|
Heeft een devaluatie een positief of een negatief effect op de economie van een land?
|
Correctiemodel
|
|
Hoeveel punten zijn je antwoorden waard?
|
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 1,5 uur nodig.
- 1 uur voor het bestuderen van de onderwerpen in de Kennisbank en het maken van toetsen.
- 0,5 uur voor het maken en nakijken van de examenvragen.
Oriëntatie
KB: Euro en vreemde valuta
Bestudeer het volgende onderdeel uit de Kennisbank.
Toets: Euro en vreemde valuta
KB: De rol van het buitenland
Bestudeer het volgende onderdeel uit de Kennisbank.
Toets: De rol van het buitenland
KB: Economische kringloop
Bestudeer het volgende onderwerp uit de Kennisbank.
Toets: De economische kringloop
Examenvragen
Devaluatie
In het land Imareca zijn presidentsverkiezingen. Centraal in de campagne staat het stimuleren van de zwakke economie. De werkloosheid neemt toe en de lopende rekening van de betalingsbalans met de belangrijkste handelspartner, het land Nachi, vertoont een groot tekort. De valuta van Imareca heeft een vaste wisselkoers ten opzichte van die van Nachi. Een kandidaat kondigt aan dat hij als president onmiddellijk over zal gaan tot een devaluatie van 20% ten opzichte van de valuta van Nachi. Dit zou volgens hem zowel het tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans met Nachi als de binnenlandse werkloosheid verminderen.
Econoom Paulus stelt: “Devaluatie zal op korte termijn juist nadelig zijn voor de economie van Imareca. Dit heeft te maken met de prijselasticiteiten van de import en van de export. De importwaarde, gemeten in eigen valuta, kan op korte termijn stijgen waardoor het tekort op de lopende rekening met Nachi verder zal toenemen.”
\(\text{prijselasticiteit van de export} = \frac{\text{% verandering exportvolume}}{\text{% verandering exportprijs in vreemde valuta}}\)
\(\text{prijselasticiteit van de import} = \frac{\text{% verandering importvolume}}{\text{% verandering omportprijs in vreemde valuta}}\)
Analyses wijzen uit dat op korte termijn de prijselasticiteit van de export -0,5 bedraagt en de prijselasticiteit van de import -0,4.
Beide formules zijn varianten op de prijselasticiteit van de vraag. Bij de prijselasticiteit van de export staat in de noemer de prijs in vreemde valuta, terwijl bij de prijselasticiteit van de import in de noemer de prijs is genoteerd in eigen (binnenlandse) valuta.
1
Verklaar dit verschil in de noemers.
2
Toon met een berekening op basis van bovenstaande prijselasticiteiten aan dat een devaluatie van 20% leidt tot een sterkere toename van de importwaarde dan van de exportwaarde van Imareca, beide gemeten in de eigen valuta.
Paulus stelt verder: “De import zal op langere termijn mogelijk elastischer zijn, waardoor er dan meer kans is dat het tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans met Nachi zal verminderen.”
3
Geef een verklaring voor de stelling van Paulus dat op langere termijn de import elastischer is dan op korte termijn.
Paulus: “Op de lange termijn kan een devaluatie echter ook effect hebben op het binnenlandse loonniveau. Dit kan van invloed zijn op de lopende rekening van de betalingsbalans, wat de beoogde vermindering van de werkloosheid in de weg kan staan.”
4
Verklaar de door Paulus genoemde verbanden tussen devaluatie, binnenlands loonniveau en werkloosheid.
Econoom Liman stelt binnenlands beleid voor. “Als we gebruikmaken van het kringloopmodel, is te zien dat er in Imareca sprake is van een overheidstekort dat niet wordt opgevangen door een particulier spaaroverschot. Ik stel voor dat de overheid gaat bezuinigen om daarmee ook het tekort op de lopende rekening te verlagen.” Liman onderbouwt zijn visie met gegevens uit tabel 1.
Tabel 1 macro-economische gegevens van Imareca in 2019
variabele
|
in procenten van het bbp
|
overheidstekort
|
2,6
|
particuliere besparingen (S)
|
...
|
particuliere investeringen (I)
|
20,3
|
tekort op de lopende rekening
|
3,2
|
5
Bereken de omvang van de particuliere besparingen in 2019 in procenten van het bbp.
De presidentskandidaat wil zijn plannen doorzetten: “Ook al vermindert het tekort op de lopende rekening niet van vandaag op morgen, er is op termijn tenminste uitzicht op verbetering. Het voorstel van Liman ga ik niet uitvoeren. Hierdoor zou de werkloosheid al te zeer toenemen.”
6
Leg uit dat het voorstel van Liman om de overheid te laten bezuinigen kan leiden tot toename van de werkloosheid.
Correctiemodel
Correctievoorschrift
1
Een voorbeeld van een juiste verklaring is: Bij de import wordt die vraag uitgeoefend binnen het land zelf. Vragers reageren op de prijs zoals die in de eigen (binnenlandse) valuta luidt. Bij de export komt de vraag uit het buitenland en reageren de (buitenlandse) vragers op de prijs die wordt gerekend in de valuta van hun land.
2
• % verandering Pexp (in vreemde valuta) = -20%
% verandering qexp = -0,5 x -20% = 10%
• % verandering Pimp (in eigen valuta) 1 : 0,8 = 1,25; dus 25%
% verandering qimp = -0,4 x 25% = -10%
• indexcijfer exportwaarde (in eigen valuta): 100 x 1,1 = 110
indexcijfer importwaarde (in eigen valuta): 100 x 0,9 x 1,25 = 112,5
De importwaarde in eigen valuta stijgt meer dan de exportwaarde in eigen valuta
3
Voorbeelden van een juiste verklaring zijn:
- Op lange termijn is het makkelijker om substituten te vinden, waardoor op lange termijn het importvolume sterker reageert op prijsstijgingen van de importen. Hierdoor is de import op lange termijn elastischer.
- Op korte termijn zijn importeurs gebonden aan contracten / is het niet makkelijk om andere (binnenlandse) leveranciers te vinden. Hierdoor reageert het importvolume zwak op een prijsstijging van de importen waardoor op korte termijn de import inelastischer is.
4
Een voorbeeld van een juiste verklaring is:
• Devaluatie leidt ertoe dat de prijzen van importen stijgen waardoor er (meer dan verwachte) inflatie ontstaat. Werknemers kunnen na enige tijd als reactie hogere lonen eisen (om koopkracht te behouden)
• Hogere loonkosten worden doorberekend in de verkoopprijs waardoor de internationale concurrentiepositie verslechtert en de export weer kan afnemen. Als gevolg daarvan kan de werkloosheid op lange termijn juist verder oplopen
5
Een voorbeeld van een juiste berekening is:
S - I +B - O = E - M dus S - I = (E - M) - (B - O)
B - O = -2,6; E - M = -3,2 dus S - I = -0,6
S - 20,3 = -0,6 dus S = 19,7
6
Een voorbeeld van een juiste uitleg is:
• Als de overheid gaat bezuinigen om het overheidstekort te verlagen, zal dat leiden tot een afname van de overheidsbestedingen en daarmee een afname van de productie,
• hierdoor kan de vraag naar arbeid afnemen, met toename van de werkloosheid als mogelijk gevolg