Wellicht heb je wat stress voor de aankomende examens. Maak je geen zorgen! De docenten hebben leuke opdrachten bedacht waarbij je genoeg te oefenen hebt voor je examens. Dit kan je op school doen maar ook doormiddel van wikiwijs thuis in je kamer. Hierbij hebben wij leuke opdrachten, powerpoint, theorie en nog veel meer. Ben je benieuwd geworden? wacht niet langer! klik verder om meteen aan de slag te gaan.
In deze wikiwijs kom je veel meer te weten over de volgende onderwerpen:
Hoofdstuk 8 ; Indirecte kosten budgetten
- 8.1 Begroting en budget
- 8.2 Indirecte kosten budget
- 8.3 Het gemengd budget
- 8.4 Het vaste budget
- 8.5 Het variabel budget
Hoofdstuk 9 Seizoencorrecties
9.1 Seizoenpatroon
9.2 Seizoenpatroon zonder seizoencorrectie
9.3 Seizoencorrectie voor constante kosten
Hoofdstuk 11 Variabele costencalculatie
11.2. Boekingen bij variabele costencalculatie (DC)
11.3 Verschil in winstberekening tussen DC & AC
11.4 Variabele costencalsulatie en budgettering
Veel succes! je kunt het!
H8 Indirecte kostencalculatie
Theorie
Hoofdstuk 8
Aan het einde van dit hoofdstuk
Ken je het verschil tussen een begroting en budget;
Ken je de vier soorten budgetten;
Ken je de functies voor de leiding van een onderneming.
Begroting en budget
Planning is een belangrijk hulpmiddel bij het vaststellen van het beleid van een onderneming. Planning omvat het geheel van maatregelen en middelen om de uitvoering van de noodzakelijke werkzaamheden in een periode doelmatig te laten verlopen. Een planning kan zich uitstrekken tot een periode van meerdere jaren. We spreken dan van een strategische plan of langetermijnplanning. Het gaat bij een onderneming dan om vragen als:
Welke nieuwe producten gaan we ontwikkelen?
Welke nieuwe afzetmarkten willen we veroveren?
Op de middellange termijn gaat het om vragen als:
Welke vestegingsplaat wordt gekozen?
Welke investeringen moeten worden gedaan?
Welke financiering is het meest geschikt?
Waar halen we het personeel vandaan?
Beperk je de periode tot één jaar, dan spreek je over een kort termijnplan. De uitvoering van de normale activiteiten van de onderneming zijn dan aan orde. Deze activiteiten leg je vast in activiteitenplannen en worden uitgedrukt in geld.
De planning op korte termijn mondt uit in het samenstellen van het zogenaamde masterbudget. Dit masterbudget bestaat uit een liquiditeitsbegroting en resultatenbegroting over het komende jaar en de geprojecteerde balans aan het eind van het jaar.
Om het masterbudget te kunnen samenstellen, zijn er allerlei begrotingsactiviteiten nodig. Je begint met het samenstellen van de verkoopbegroting. Aan de hand hiervan kun je verschillende deelbegrotingen samenstelling, zoals de productiebegroting, personeelsbegroting, inkoopbegroting, investeringsbegroting, afdelingsbegroting, etc. Het eindresultaat is dan het masterbudget.
Indirecte kostenbudgetten
Als je uitgaat van heterogeen productie betekent dit dat je te maken hebt met indirecte kosten budgetten. Het budget dient als basis om te beoordelen of een plan gehaald is met de ter beschikking gestelde middelen. Een standaardfabricage kostprijs kun je zien als een budget voor de fabricage afdelingen om een product vervolgens van tevoren vastgestelde normen te vervaardigen.
Het samenstellen van indirecte kosten budgetten kan op verschillende manieren plaatsvinden. In hoofdstuk acht besteden we aandacht aan:
Het variabele budget;
Het vaste budget;
Het gemengde budget;
Het flexibele budget.
Het gemengde budget
De afdelingsresultaten worden opgesplitst om te zien of de afdelingsmanager verantwoordelijk kan worden gehouden. We verdelen de resultaten in de volgende twee resultaten:
Bezettingsresultaat (hier is de afdelingsmanager niet voor verantwoordelijk)
Budgetresultaat (hier is de afdelingsmanager wel voor verantwoordelijk)
Het gemend budget bestaat uit twee verschillende onderdelen:
Constant en vast deel (= onafhankelijk van de prestaties)
Proportioneel variabel (= afhankelijk van de prestaties)
Het voor-calculatorischgemend budget wordt bepaald door de volgende formule toe te passen:
N * Tc + B * Tv
Een na-calculatorischgemend budget wordt bepaald door de volgende formule toe te passen:
N * Tc + W * Tv
N = normale bezetting
B = begrote/verwachte bezetting
W = werkelijke bezetting
Tc = voor-calculatorisch tarief voor constante kosten
Tv = voor-calculatorisch tarief voor variabele kosten
Je kunt het budgetresultaat bepalen door het verschil tussen de werkelijke kosten en het na-calculatorisch gemengd budget te berekenen.
Tot dusverre hoeven we voor de indirecte kosten van de afdeling alleen het verschil te bepalen tussen de werkelijke kosten van de afdeling en de dekking van de afdeling.
Het verschil tussen werkelijke kosten en de dekking is een gunstig of ongunstig resultaat voor de afdelingsresultaat:
In feite bestaan de kosten van een afdeling meestal uit vaste kosten en (proportioneel) variabele kosten. Is er nu bijvoorbeeld bezettingsverlies op de productieafdeling, dan is bij deze methode van resultaatbepaling de afdelingsmanager verantwoordelijk voor de resultaten van de gehele afdeling, inclusief verschillen in bezettingsgraad.
Het is mogelijk dat de werkelijke productie lager was dan normaal door de daling van de verkoopcijfers. Dit voorraadresultaat is voor het hoofd van de productieafdeling een extern gegeven en heeft daar geen invloed op.
552 te dekken budget 553 dekking afdeling fabricage
Resultaten overboeken
930 Budget resultaten
935 Bezettingsresultaten
Aan 599 overboekingsrekening (debet bij een positief & credit bij een negatief resultaat)
Kosten afdeling A
5.. Kosten afdeling A
Aan 499 overboekingsrekening
Aan 5.. dekking afdeling A
Het vaste budget
Bij een vast budget bestaat het bedrag per periode vast. Het aantal prestaties dat een afdeling levert, heeft geen invloed op de kosten van die afdeling. Er zijn blijkbaar alleen constante kosten voor die afdeling. Bij een afdeling als Administratie, Directie of Secretariaat zijn de prestaties moeilijk vast te stellen. De kosten zijn ook niet afhankelijk van het aantal prestaties. Er is alleen een vast budget te bepalen voor die afdelingen. Door het ontbreken van een prestatie-eenheid vindt de dekking voor deze afdelingen (hulpkostenplaatsen) vaak plaats door opslagpercentages te gebruiken. Het is bijvoorbeeld mogelijk om de begrote constante kosten voor een jaar in een percentage van de omzet uit te drukken.
De formule voor het vast budget is als volgt: N x Tc
N = normale bezetting
Tc = voorcalculatorische tarief voor de constante kosten
Variabel budget
Bij variabele budgetten ga je ervan uit dat alle proportioneel variabel. Het na-calculatorisch budget van de afdeling is dus proportioneel variabel met de werkelijke bezetting van die afdeling. Daarom kan deze pas na afloop van de periode worden vastgesteld. Het budget van de afdeling omvat het werkelijke aantal prestaties * tarief van afdeling (W * Tv). Dit betekent budget = dekking. De afzonderlijke journaalpost voor het budget komt hierbij te vervallen. Geen bezettingsresultaat dus.
Journaalposten variabel budget
5.. kosten afdeling A budgetresultaat 5.. Dekking (=budget) afdeling A
Vandaag gaan jullie aan de slag in groepjes. Aangezien hoofdstuk 8 drie soorten budgetten heeft, gaan we ons opsplitsen in drie groepen. Het is hierbij de bedoeling dat je samen met je groepje expert word in het aan jullie toegewezen paragraaf. De indeling wordt gemaakt door de docent.
Nadat je bent ingedeeld in een groep mag je zelf in je groepje gaan bepalen wie welke taak op zich neemt. De taken zijn het volgende:
Directeur
Contactpersoon
Designer
Presentator
Dit houdt in dat iedere persoon een bepaalde taak op zich neemt. Bespreek dit goed met elkaar, want later ruilen mag niet. De directeur is een echte leider en neemt de leiding van het groepje. Tevens bepaalt de directeur wat jullie op welke moment doen. De contactpersoon is een echte prater en mag contact opzoeken met andere groepjes om hiervan informatie te winnen. Hiernaast is de contactpersoon ook de enige persoon die vragen mag stellen aan de docent. De designer is zeer creatief en kan goed omgaan met digitaal materiaal. De disgner neemt de taak om de informatie zo creatief mogelijk te verweken op een mindmap. De presentator mag dit dan uiteindelijk aan de rest van de klas presenteren. Hierdoor zal de rest van de klas ook leren van de informatie die jullie hebben gewonnen.
De onderwerpen zijn:
Het gemende budget
Het vast budget
Het variabel budget
Je verzamelt gegevens over:
De werkelijke kosten
Het budget. Dus het gemengde budget, vast budget en variabel budget.
De dekking + overzicht ervan
De journaalposten
Het Z-figuur
Hieronder vind je een leuke filmpje over het maken van een mindmap. Hierin wordt stap voor stap uitgelegd hoe je digitaal een mindmap kunt maken. Deze mindmap ga je aan het einde van de les presenteren.
Bekijk dit filmpje hieronder voor het maken van een mindmap
Opdrachten
De leerdoelen:
Aan het einde van de opdrachten kan je het variabel budget, vast budget, gemengd budget en flexibel budget uitleggen.
Aan het einde van de opdrachten kan jehet variabel budget, vast budget, gemengd budget en flexibel budget berekenen.
Aan het einde van de opdrachten kan je de verschillen tussen het variabel budget, vast budget, gemengd budget en flexibel budget beschrijven.
Opdracht 1:
Over het tweede kwartaal beschikt een detaillist over de volgende cijfers van een artikelgroep:
gebudgetteerd
in % van de omzet
werkelijk
in % van de omzet
omzet
€ 150.000,00
100
€ 145.000,00
100
inkoopwaarde omzet
€ 90.000,00
60
€ 94.250,00
65
brutowinst
€ 60.000,00
40
€ 50.750,00
35
overige variabele kosten
€ 7.500,00
5
€ 8.700,00
6
bijdrage
€ 52.500,00
35
€ 42.050,00
29
constante kosten
€ 15.000,00
10
€ 17.400,00
12
nettowinst
€ 37.500,00
25
€ 24.650,00
17
Analyseer het verschil tussen het gebudgetteerde en het werkelijke bedrijfsresultaat van het tweede kwartaal van deze detaillist in:
Normale toename van het bedrijfsresultaat als gevolg van een hogere werkelijke omzet,Lekkage,
Bezettingsresultaat,
Verschil van de constante en variabele kosten.
Maak een controle berekening en vergelijk de totale verschillen van vraag A met het verschil tussen werkelijk nettowinst en gebudgetteerd.
Opdracht 2
Eren BV berekend de prestaties voor het onderhoud door op basis van het aantal manuren. Voor het jaar 2020 zijn de constante kosten begroot op € 400.000, -. De normalen bezetting is op jaarbasis 10.000 manuren.
Over het vierde kwartaal van 2020 zijn de volgende gegevens bekend.
A) Bereken het vast budget voor het vierde kwartaal
B) Bereken de dekking over het vierde kwartaal
Opdracht 3
De productieafdeling van een bandenfabriek krijgt maandelijks een gemengd budget. Het variabele deel van de kosten van het begrote budget is gebaseerd op het aantal arbeidsuren. Het vaste deel van de kosten is gebaseerd op een vast bedrag per maand en op het normale aantal arbeidsuren. De begrote constante kosten bij een normale bezetting zijn € 288.000 per jaar. De begrote proportioneel variabele kosten zijn € 23.400 per jaar. Het verwachte aantal arbeidsuren voor het komend jaar is 3.900. Het normale aantal arbeidsuren is 3.750.
A. Hoeveel bedraagt het vaste budget voor de maand april?
B. Hoeveel bedraagt het variabele deel van het budget voor april?
C. Hoeveel bedraagt het totale budget voor de maand april?
D. Wat is het budgettarief voor 1 arbeidsuur?
E. Bereken met behulp van het budgettarief voor 1 arbeidsuur het budget voor de maand april.
Opdracht 4
Bij idustriele onderneming Van der Steen worden de kosten van de afdeling Administratie met behulp van een opslagpercentage van 4% van de normale omzet doorberekend aan de afdeling Verkoop. De normale omzet bedraagt €9.000.000 per jaar.
Over de maan november 2018 zijn met betrekking tot de afdeling Administratie de volgende gegevens bekend:
De uitsluitend constante kosten over de maand november 2018 van deze afdeling bestaan uit:
Eerstverdeelde kosten €25.600
Doorbelasting van afdeling Huisvesting €3.600
Doorbelasting van afdeling Secretariaat €3.000__
Werkelijke constante kosten €32.200
Het vaste budget bedraagt 4% van de normale omzet over de maand november. De werkelijke omzet over de maand november 2018 bedraagt €780.000.
Bij Van der Steen zijn onder andere de volgende rekeningen in gebruik:
Journaliseer de kosten van de afdeling Administratie.
Journaliseer de doorbelasting van de afdeling Administratie aan de afdeling Verkoop.
Journaliseer het vaste budget van de afdeling Administratie over de maand november 2018.
Splits het afdelingsresultaat met behulp van een Z-figuur in een budget- en bezettingsresultaat.
Opdracht 5
Akpinar BV berekend de prestaties voor het onderhoud door op basis van het aantal manuren. Voor het jaar 2021 zijn de constante kosten begroot op € 400.000, -. De normalen bezetting is op jaarbasis 10.000 manuren.
Over het vierde kwartaal van 2020 zijn de volgende gegevens bekend.
Hoe het budget is opgebouwd hangt van het soort .... af.
A. Opbrengsten
B. Kosten
C. Opbrengsten en kosten
Opdracht 8
Sleep de juiste formules naar het juiste budget! Combineer met de keuzemogelijkheden
1. variabele budget
2. vast budget
3. voorcalculatorische gemengd budget
4. nacalculatorische gemend budget
5. flexibele budget
Keuzemogelijkheden
A. N x Tv + W x Tv
B. W x Tv
C. N x Tc
D. N x Tc + W x Tv
E. N x Tc + B x Tv
Creativiteit
We beginnen met het variabele budget en het vast budget
In deze Sutori kunnen jullie de volgende informaties vinden:
Betekenis van variabele budget en het vast budget.
Meerkeuze vragen & Quiz & Weetjes
De formules van variabele budget en de vast budget.
Opdrachten waarmee je kan oefenen.
Wat ga je doen?
Als eerst begin je met het onderwerp variabele budget. Je maakt een meerkeuze vraag, daarna lees je het betekenis van het variabele budget. Vervolgens maak je het opdracht aan de hand van de formules die erin staan. Het antwoord van je opdracht plaats je in comment.Je maakt ook de quiz die erin staan. Daarna maak je de overstap naar het vast budget, daar voer je ook de zelfde stappen uit die hier boven is beschreven.
Let op ! Als je de opdracht gaat maken kun je het antwoord via comment typen. Bij de andere bovenstaande punten maak je geen gebruik van comment.
In het vorige hoofdstuk heb je indirecte kostenbudgetten in de boekhouding verwerkt, waardoor het mogelijk wordt om budget- en bezettingsresultaat per afdeling vast te stellen. In dit hoofdstuk gaan we ons verdiepen in de constante kosten, als er sprake is van seizoeninvloeden.
Aan het einde van de theorie:
Weet je wat een seizoenpatroon zonder seizoencorrectie inhoud;
Kan je bereken hoe de seizoencorrectie voor constante kosten zijn.
Seizoencorrectie:
Bedrag waarmee het te dekken budget moet worden gecorrigeerd in verband met een seizoenpatroon in de normale bezetting van een afdeling.
Het is bekend dat er in verschillende sectoren van het bedrijfsleven seizoen drukte voor komt. Bijvoorbeeld de toeristenindustrie, horecabedrijven en bedrijven waar agrarische producten worden verwerkt.
In zo een bedrijf is de normale bezetting niet gelijkmatig over het jaar verdeeld. Bedrijven die hiermee te maken hebben zullen de rationele capaciteit bepalen door te kijken naar de gegevens van het hoogseizoen. Als er geen rekening wordt gehouden met seizoensinvloeden kom je uit op een onjuist berekend bezettingsresultaat. Als je wel rekening houdt met seizoensinvloeden, moet je uitgaan van de normale seizoensbezetting in die periode. Het onjuist weergegeven bezettingsresultaat ontstaat doordat de dekking voor de contante kosten is gebaseerd op de werkelijke bezetting, terwijl je bij het (te dekken) budget voor de constante kosten uitgaat van de gemiddelde normale bezetting per periode.
Een seizoenpatroon wordt vaak weergegeven aan de hand van indexcijfers. Daarom zal je gebruik maken van indexcijfers.
De rekening Seizoencorrecties neem je op in rubriek 1 omdat deze rekening binnen het jaar glad moet lopen. Het is dus een korte termijnrekening. Omdat de rekening uiteindelijke glad loopt, zou plaatsing in rubriek 2 ook mogelijk zijn.
Rekenvoorbeeld:
Polytec B.V. stelt voor de afdeling Fabricage per kwartaal een gemengd budget vast. De normale bezetting van deze afdeling bedraagt 16.000 machine-uren per jaar.
Het machine-uurtarief van de afdeling Fabricage is voor 2020 als volgt samengesteld:
- Constante kosten € 20
- Variabele kosten € 15
€ 35
De productie vertoont een seizoenpatroon, waardoor de normale bezetting van de afdeling Fabricage als volgt over de kwartalen is verdeeld:
Kwartaal Seizoenindexcijfer
1 60
2 120
3 150
4 70
Totaal 400
Over het eerste kwartaal van 2020 zijn de volgende gegevens beschikbaar:
- Werkelijke constante kosten € 81.500
- Werkelijke variabele kosten € 38.800
- Totale werkelijke kosten € 120.300
De werkelijke bezetting is 2.500 machine-uren.
a. Bereken met behulp van de seizoenindexcijfers de normale bezetting voor elk kwartaal.
b. Bereken het budget van de afdeling Fabricage voor het eerste kwartaal van 2020.
c. Bereken de dekking van de Fabricage voor het eerste kwartaal van 2020.
d. Geef de journaalposten van het budget en de dekking van de afdeling Fabricage voor het tweede kwartaal van 2020.
Antwoorden voorbeeld:
a. Kwartaal 1à 60 / 100 x 4.000 = 2.400
Kwartaal 2à 120 / 100 x 4.000 = 4.800
Kwartaal 3à 150 / 100 x 4.000 = 6.000
Kwartaal 4à 70 / 100 x 4.000 = 2.800
16.000
Of:
Kwartaal 1à 60 / 400 x 16.000 = 2.400
Kwartaal 2à 120 / 400 x 16.000 = 4.800
Kwartaal 3à 150 / 400 x 16.000 = 6.000
Kwartaal 4à 70 / 400 x 16.000 = 2.800
16.000
b. Om het budget te bepalen van het vaste deel ga je uit van de gemiddelde normale bezetting van 4.000 machine-uren per kwartaal. Je laat altijd het seizoenpatroon buiten beschouwing.
Vast gedeelte budget: 4.000 x € 20 = € 80.000
Variabel gedeelte budget: 2.500 x € 15 = € 37.500
Gemengd budget eerste kwartaal 2020 € 117.500
c. Dekking eerste kwartaalà werkelijke bezetting maal totale kosten
2.500 x € 35 = € 87.500
d. Journaalpost van het gemengd budget:
552 Te dekken budget afdeling Fabricage € 117.500
Aan 551 Budget afdeling Fabricage € 117.500
Journaalpost van de dekking:
602 Toeslag indirecte fabricagekosten € 87.500
Aan 553 Dekking afdeling Fabricage € 87.500
Seizoencorrectie voor constante kosten
In deze paragraaf verwerk je de seizoencorrectie in de boekhouding op het te dekken budget, waardoor je intra comptabel het juiste bezettingsresultaat kunt aflezen. Het constante deel van het te dekken budget voor een periode wordt zonder seizoencorrectie vastgesteld op basis van de gemiddelde de normale bezetting. Als je rekening houdt met seizoeninvloeden ga je uit van de normale bezetting in de betreffende seizoenperiode.
De seizoencorrectie op de constante kosten wordt dus in het algemene zin:
(Ns – Ngem) x Tc
Voorbeeld
Ga uit van de voorgaande gegevens.
A: bereken de seizoencorrectie voor de constante kosten over het eerste kwartaal.
Eerste kwartaal
(Ns – Ngem) x Tc
(2400 – 4000) x €20 = -1600 x €20 = €32000 negatief
Het budget moet verlaagt worden
B: geef de journaalpost van deze seizoencorrectie.
Het te dekken budget voor het eerste kwartaal is hoog, daarom moet je dit verlagen: je crediteert daarvoor de rekening 552. Als tegenrekening gebruik je de rekening 175.
De journaalpost wordt:
175 seizoencorrectie€32000
a/552 te dekken budget afdeling fabricage €32000
Opdrachten
De leerdoelen:
Aan het einde van de opdrachten kan je het variabel budget, vast budget, gemengd budget en flexibel budget uitleggen.
Aan het einde van de opdrachten kan je het variabel budget, vast budget, gemengd budget en flexibel budget berekenen.
Aan het einde van de opdrachten kan je de verschillen tussen het variabel budget, vast budget, gemengd budget en flexibel budget beschrijven.
Opdracht 1
A. Wat zijn seizoensinvloeden?
B. Hoe houd je daar in je voorraadbeleid rekening mee?
C. Tegen welke grenzen loop je aan bij het opslaan van voorraad?
Opdracht 2
Gegeven
Bij Nauta bv bedragen de toegestane vaste kosten van de afdeling Fabricage op jaarbasis €312.000. Het normale aantal machine-uren bedraagt 24.000 per jaar. De toegestane variabele kosten bedragen voor 2018 €8 per machine-uur.
De productie bij Nauta bv is seizoengevoelig. Het seizoenindexcijfer voor de afdeling Fabricage bedraagt over het tweede kwartaal 125.
Gedurende het tweede kwartaal 2018 bedraagt het werkelijke aantal machine-uren 6.750. de kosten van de afdeling Fabricage zijn over deze periode als volgt:
Eerstverdeelde kosten €96.400
Doorbelasting diverse hulpkostenplaatsen €41.250
Gevraagd
A. Bereken voor het tweede kwartaal 2018:
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
B. Journaliseer voor het tweede kwartaal 2018:
De werkelijke kosten
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
C. Bepaal met behulp van de grootboekrekeningen het budget- en het bezettingsresultaat
D. Boek deze resultaten over naar rubriek 9.
Opdracht 3
Voor onderneming Eren BV zijn de volgende gegevens bekend. Voor de afdeling fabricage zijn de constante kosten op jaarbasis € 125.000, -. Het normale machine gebruik is op jaarbasis 40.000 uur. De variabele kosten bedragen € 3,- per uur. Bij de productie hebben we te maken met seizoensinvloeden. Eren BV past een indexcijfer toe over het eerste kwartaal van 120.
De werkelijke machine uren bedragen in deze periode 11.500. De kosten doorbelasting ziet er als volgt uit:
Eerst verdeelde kosten € 100.000, -
Doorbelasting naar hulpkostenplaatsen € 50.000, -
Bereken voor het eerste kwartaal:
A. Het budget
B. De dekking
C. De seizoenencorrectie
D. Journaliseer voor het eerste kwartaal de kosten, het budget, de dekking en de seizoenencorrectie.
Opdracht 4
Ijsfabriek Dikkie dik stelt voor haar afdeling fabricage per kwartaal een gemengd budget vast. Voor het jaar 2016 zijn de volgende gegevens bekend.
Constante fabricagekosten € 150.000, -
Variabele kosten per machine uur € 20, -
Normale bezetting 2.000 machine uren op jaarbasis
Het seizoenpatroon voor de productie ziet er als volgt uit:
Kwartaal
Seizoenindexcijfer
1
75
2
115
3
120
4
70
Totaal
380
In het eerste kwartaal van 2016 bedroeg het werkelijk aantal machine uren 350. De werkelijke kosten voor de afdeling fabricage bedragen € 44.000, -. Door hulpkostenplaatsen doorberekend aan de afdeling fabricage is € 6.500, -
A) bereken voor het eerste kwartaal van 2016
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
B) journaliseer voor de afdeling fabricage de werkelijke kosten
Opdracht 5
Bij de doorbelasting van de eerstverdeelde kosten hoort de volgende niet in het rijtje.
A. 535 dekking afdeling fabricage
B. 510 kosten hulpafdeling
C. 560 kosten afdeling verkoop
D. 499 overboekingsrekening
Opdracht 6
Als de normale capaciteit gelijkmatig over het jaar verdeeld zou worden levert dan in hoogseizoen een grote bezettingswinst op en in het laagseizoen een groot bezettingsverlies.
Juist
Onjuist
Opdracht 7
Het constante deel van het te dekken budget voor een periode wordt zonder seizoenscorrectie vastgesteld op basis van een gemiddelde normale bezetting.
Juist
Onjuist
Powerpoint
Hieronder vind je een ingesproken powerpoint van hoofdstuk 9. Veel kijk en leerplezier!
Powerpoint hoofdstuk 9
Creatieve werkvorm
Je bent aangekomen bij het onderdeel creatieve werkvorm voor hoofdstuk 9: Seizoencorrecties. Onderstaand zie je een Sutori. Je komt op deze Sutori allerlei informatie tegen met handige linkjes die je kunt gebruiken om hoofdstuk 9 nog iets op te helderen. Doorloop in chronologische volgorde de stippen. Succes!
Weet je hoe je met de direct costing kunt rekenen.
De boekingen bij de variabele kostencalculatie (DC)
Variabele kosten worden ook wel direct costing (DC) genoemd. Omdat ondernemingen op korte termijn geen invloed kunnen hebben op de constante kosten, kan je deze kosten als gegeven aannemen. Daarom worden constante kosten rechtstreeks in de winst-en-verliesrekening opgenomen. Het gaat dus niet om de directe kosten, maar om de variabele kosten. Bij de variabele kostencalculatie noem je het verschil tussen de verkoopprijs van het product en de variabele kosten van het product de dekkingsbijdrage. Deze dekkingsbijdrage wordt voornamelijk gebruikt om de constante kosten te betalen. Als de dekkingsbijdragen hoger zijn dan de constante kosten, wordt er winst gegenereerd.
De kosten vanuit rubriek 4 worden rechtstreeks ten laste van rekening 9 contante kosten gebracht. In rubriek 5 komen nu alleen de variabele directe kosten. In rubriek 6 komen de direct variabele grondstofkosten en de loonkosten. Voor de toeslag van de indirecte fabricagekosten belast je alleen het variabel gedeelte uit rubriek 5 door. De voorraad gereed product hou je uitsluitend tegen variabele kostprijzen bij, evenals de rekening 800 kostprijs verkopen. Op de rekening 820 toeslag indirecte verkoopkosten komen ook alleen de variabele toeslag indirecte verkoopkosten. Dit houdt in dat het verkoopresultaat in rubriek 8 bestaat uit de dekkingsbijdrage. Dit dient voor de dekking van de constante kosten. Wat daarna nog overblijft is de nettowinst.
Journaalposten variabele kostencalculatie
Overboeking directe variabele fabricagekosten naar rubriek 6
600 directe grondstofkosten
630 betaalde directe lonen
Aan 499 overboekingsrekening
Overboeking indirecte variabele kosten naar rubriek 5
55. Variabele kosten afdeling A 990 constante kosten
Aan 499 overboekingsrekening
Dekking afdeling fabricage en verkoop (het aantal machine uren)
Resultaat rubriek 5 (afdelingsresultaten) overboeken naar 9
930 Afdelingsresultaten
Aan 599 overboekingsrekening (Debet bij winst, credit bij verlies)
Dekkingsbijdrage van rubriek 8 naar rubriek 9 boeken
899 overboekingsrekening
Aan 945 Dekkingsbijdrage
Winst berekenen + Dekkingsbijdrage
+/- Efficiency resultaten
+/- Prijsverschillen
+/- Afdelingsresultaten
- Constante kosten
Verschil in winstberekening AC en DC
Als je de integrale kostprijsberekening toepast wordt de voorraad gereed product gewaardeerd tegen de integrale kostprijs, of wel AC. Dit is ook wel constante + variabele fabricagekosten. Bij toepassing van DS wordt bij de waardering van de voorraad gereed product slechts rekening gehouden met de variabel fabricagekosten.
Deze andere wijze van waardering van de voorraad gereed product heeft tot gevolg dat de hoogte van de nettowinst die over een bepaalde periode wordt berekend volgens de DC kan afwijken van de netto insprekend volgens AC. Dit verschil in nettowinst ontstaat als de productie en afzet in een periode niet aan elkaar gelijk zijn. Er is dus dan sprake van een voorraadmutatie.
Variabele kostencalculatie en budgettering
Als je ook de vaste kosten gaat budgetteren, krijg je te maken met een vergelijkbare situatie als bij de toepassing van de gemengde budgetten. De werkelijk vaste kosten worden niet van rekening 499 naar rubriek 9 overgeboekt maar worden per afdeling in rubriek 5 geboekt.
Het evenredige deel van het vaste jaar budget van die afdeling crediteer je op rekening 5. Als tegenrekening voor het vaste kosten budget debiteer je rekening 9, of wel 990 te dekken constante kosten.
Aangezien voor de variabele kosten geldt dat het budget gelijk is aan dekking mag je rekening 5.. dekking afdeling vervangen door de rekening 5.. budget afdeling.
Opdrachten
De leerdoelen:
Aan het einde van de opdrachten kan je de variabele kostencalculatie, integrale kostprijs, product kosten, periode kosten en dekkingsbijdrage uitleggen.
Aan het einde van de opdrachten kan je de doorboekingen van variabele kostencalculatie, integrale kostprijs en dekkingsbijdrage berekenen.
Aan het einde van de opdrachten kan je de verschillen tussen variabele kostencalculatie (DC) en integrale kostprijs (AC) beschrijven.
Onderneming Galria bv past de methode van direct costing toe. De kostrpijs van het product Galtix is als volgt samengesteld:
Grondstoffen: 2kg a €30 €60
Direct loon: 4 arbeidsuren a €25 €100
Indirecte variabele fabricagekosten: 3 machine – uren a €10 €30__
Variabele fabricagekosten €190
Het machine – uurtarief is als volgt samengesteld:
Constant €30
Variabel €10_
€40
Met betrekking tot de maand september 2018 zijn de volgende gegevens bekend:
De kosten volgens rubriek 4 bedragen:
Grondstoffenverbruik €185.000
Betaald direct loon €301.250
Variabele fabricagekosten €93.200
Variabele verkoopkosten €32.000
Constante fabricagekosten €270.000
Constante verkoopkosten €59.520
De werkelijke constante kosten komen overeen met de voor gecalculeerde kosten.
Het aantal directe arbeidsuren bedraagt 12.170.
Het aantal machine – uren bedraagt 9.450.
De normale productie is 3.100 eenheden Galtix per maand. In September zijn er 3.000 eenheden Galtix geproduceerd. Er zijn aan het begin en eind van de maand geen goederen in bewerking.
Verkocht op rekening en afgeleverd 3.200 eenheden Galtix. De verkoopprijs is €320 per eenheid exclusief 21% omzetbelasting.
De toeslag voor de dekking van de variabele verkoopkosten bedraagt 3% van de omzet.
Gevraagd
A. Journaliseer de gegevens over de maand september 2018.
B. Bereken de resultaten uit de verschillende rubrieken en boek deze over naar rubriek 9.
C. Stel de winst- en verliesrekening over de maand september 2018 samen, waarin achtereenvolgens worden vermeld:
De dekkingsbijdrage
De efficiencyverschillen
Het prijsverschil op de directe lonen
De afdelingsresultaten
De totale constante kosten
Opdracht 2
Een industriële onderneming maakt onderdelen voor machines. De onderneming heeft de volgende gegevens over de productie en verkoop van machineonderdelen verzameld:
· De constante fabricagekosten bedragen € 150.000 per jaar.
· De variabele fabricagekosten bedragen € 50.000 per jaar bij een fabricage van 10.000 stuks.
· De constante verkoopkosten bedragen € 20.000 per jaar.
· De variabele verkoopkosten bedragen € 5.000 bij een verkoop van 10.000 stuks.
· De normale productie en verkoop bedragen 10.000 stuks.
· De maximale capaciteit bedraagt 12.000 stuks.
· De onderneming hanteert de integrale kostencalculatie.
Gevraagd:
A. Bereken de fabricagekostprijs.
B. Bereken de commerciële kostprijs. De onderneming wil een winstopslag van 50%.
C. Hoeveel bedraagt de verkoopprijs exclusief btw?
D. Hoeveel bedraagt de brutowinstmarge?
Opdracht 3
Eren bv produceert het product Aselsan. De volgende gegevens zijn bekend: De normale productie en afzet bedragen 42.000 eenheden. In 2021 verwacht de onderneming 36.000 eenheden af te zetten. Men besluit in 2021 45.000 stuks te produceren.
Het verwachte resultaat over 2021:
Opbrengst verkopen € 4.500.000, - Kostprijs van de verkopen € 4.000.000, - -
Verkoopresultaat € 500.000, -
Bezettingsresultaten
Productieafdeling (p) € 21.000, -
Verkoopafdeling (n) € 9.000, - -
€ 13.500, -
AC- Winst € 513.500, -
A) wat is de verkoopprijs per stuk
B) wat is de totale vaste productiekosten
C) wat is de vaste verkoopkosten per eenheid
D) wat is de variabele kosten per stuk
E) Wat is de winst volgens de dc-methode
Opdracht 4
Gegeven
De industriële onderneming Boon produceert het product Bibi. Bij de bepaling van de standaardkostprijs wordt het systeem van de direct costing toegepast.
De variabele kostprijs is als volgt opgebouwd
(directe) variabele kosten:
Grondstoffen: 10kg a €4 €40
Indirecte variabele fabricagekosten: 2 machine - uren a €15 €30___
Variabele fabricage kostprijs €70
Indirecte variabele verkoopkosten: 5% van de verkoopprijs €10___
Variabele commerciële kostprijs per product €125
Per 31 maart 2018 zijn de volgende gegevens bekend:
Grondstoffenverbruik overboeken uit rubriek 4 €77.000
Eerstverdeelde kosten
Indirecte variabele fabricagekosten €59.000
Indirecte vast fabricagekosten €100.000
Indirecte variabele verkoopkosten €20.000
Indirecte vaste verkoopkosten €42.000
Het aantal machine-uren bedroeg 4.020
Het aantal gereedgekomen producten was 1.950 stuks. Aan het begin van de maand waren er geen producten op voorraad. Zowel aan het begin als aan het eind van deze maand waren er ook geen producten in bewerking.
Aan afnemers werden afgeleverd en gefactureerd: 1.900 stuks Bibi a €200 (exclusief 21% OB).
De totale vaste kosten voor de afdeling Fabricage zijn voor 2018 begroot op €1.200.000 bij een normaal aantal machine-uren van 48.000 per jaar. De vaste kosten van de verkoopafdeling zijn 2018 begroot op 10% van de normale omzet van €4.800.000.
Bij boon zijn onder andere de volgende grootboekrekeningen in gebruik:
A. Geef de journaalposten naar aanleiding van de gegevens per 31 maart.
B. Bepaal intracomptabel de afdelingsresultaten in rubriek 5 en de dekkingsbijdrage in rubriek 8.
C. Boek de resultaten uit rubriek 5 en 8 over naar rubriek 9.
D. Bereken het bezettingsresultaat van de fabricageafdeling en de verkoopafdeling.
Opdracht 5
Als je de integrale kostprijs berekening of absortion costing (AC) toepast, wordt de voorraad gereed product gewaardeerd tegen de commerciele kostprijs.
Juist
Onjuist
Opdracht 6
Uit gegevens blijkt het volgende van onderneming Paris:
Directe grondstofkosten (12.500 kg á €12) € 150.000
Betaalde direct loon €210.400
Wat is de juiste overboeking van de directe fabricagekosten naar rubriek 6?
A. 600 Directe grondstof kosten €150.000
630 Betaalde directe lonen €210.400
aan 499 Overboekingsrekening €360.400
B. 600 Directe grondstof koste €150.000
aan 630 Betaalde directe lonen €210.400
aan 499 Overboekingsrekening €360.400
C. 499 Overboekingsrekening €360.400
aan 600 Directe grondstof kosten €150.000
aan 630 Betaalde directe lonen €210.400
Opdracht 7
De constante fabricage- en verkoopkosten worden rechtstreeks ten laste van de rekening ... gebracht.
Het arrangement Budgetten BECBUD01X is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Yahya Akpinar
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2021-07-14 23:48:13
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Uitwerkingen H8, H9 & H11
