Hoeveel Haagse Coffeeshops moeten er verdwijnen???
Voorbeeld van een geografisch onderzoek met behulp van Argis_online en(zelf)verzamelde data.
De geografische vragen die je aan het onderwerp “coffeeshops” kunt stellen zijn:
waar liggen de coffeeshops vooral? Hoe is de spreiding? Welke deelgebieden kan ik zien?
welke oorzaken/ indicatoren* kunnen een verklaring geven voor die spreiding?
is die spreiding wel de juiste gelet op bv. de factor bereikbaarheid?
waar zou een nieuwe coffeeshop het beste kunnen worden geopend? Waarom daar?
welke gevolgen heeft die plaatsing van de nieuwe coffeeshop voor de omgeving?
welke reacties zullen er uit de buurt komen? Waarom? ruimtelijk conflict?
Hypothese: de coffeeshops zitten vooral in het centrum, omdat daar de meeste jongeren wonen* (de gebruikers), met veel geld (hoge inkomens) en dichtbij andere horeca (nabijheid). Omdat ze in het centrum zitten is de bereikbaarheid een probleem voor klanten die van ver moeten komen (bereikbaarheid), het is dan ook beter om een nieuwe coffeeshop verder van het centrum en dichtbij grote groepen rijkere jongeren (=indicator) en andere horeca (=indicator) te plaatsen.
Vooraf
Probleem: net als veel andere gemeenten in Nederland wil Den Haag het aantal coffeeshops drastisch verminderen. Daar is ze al een tijd mee bezig. Heeft dit beleid resultaat gehad en hoe staat het er nu voor?
In deze les leer je de volgende GIS vaardigheden (tussen haakjes de opdracht waar je dat doet)
- classificeren (Analyse 3)
- ruimtelijke query (Gemeentebeleid 5)
- knoppen in Arcgis
- punten agregeren (Analyse 2)
- afstand tot... berekenen (Les 2 29)
- querybuilding- filteren (Analyse 1)
- kaart printen/ als plaatje (Kaart printen)
- aanzetten van een kaartlaag
- reisafstanden bepalen (Gemeentebeleid 3)
De Filmpje:met het onderwerp verwijzen je naar het juiste onderdeel van de instructie filmpjes.
Daar kun je zien HOE je iets moet doen. Deze links openen steeds in een nieuw scherm!
Wat heb je nodig ?
Je hebt een account van je docent via de mail gekregen.
Links zie je alle kaartlagen die je nodig hebt. 2002 Den Haag Coffeeshops staat al aan.
Door het 'oogje' achter de naam van de kaartlaag aan te zetten maak je de laag zichtbaar.
Let op: sla deze kaart op > via linkermenu > Opslaan en openen > Opslaan als...
Gebruik als naam coffeeshopsles +jouw naam/ afko
In het vervolg kun je de kaart steeds bewaren via Opslaan. Doe dat regelmatig!
De les 1
Analyse
Hoeveel coffeeshops zijn er per buurt in Den Haag in 2002?
Om die vraag te kunnen beantwoorden gebruik je een aantal gistechnieken.
De volgende stappen zorgen voor het classificeren van de laag 'shops per buurt ' met jouw coffeeshops
Activeer de laag 'shops per buurt '
Klik in het rechtermenu op Stijlen.
Klik bij (1) Attribuut kiezen op: + Veld
Kies uit de Velden :‘count of points’ [dat is de kolom die er bij is gemaakt nl het aantal per buurt]
Kies Toevoegen (even wachten....)
Kies bij (2) Kies een stijl : Stijlopties
Scroll naar beneden en zet Gegevens classificeren aan
Kies Gereed en Gereed.
- Daarna OK en Gereed!
Kaartje: zoiets dus
Resultaat:
Je hebt nu een kaartje met daarin zichtbaar gemaakt het aantal coffeeshops per buurt.
Namen en andere info krijg je door op de kaartlaag op een gebied te klikken, wel goed inzoomen.
Je kunt nu een grove indeling maken voor wat betreft de aanwezigheid van coffeeshops in Den Haag. Zo zijn er dus drie deelgebieden te onderscheiden: er zijn gebieden met veel, weinig en geen coffeeshops.
Mooi, je hebt je eerste kaart gemaak!
Welke oorzaken (= indicatoren) heeft deze spreiding van de coffeeshops?
Als geograaf probeer je verklaringen te vinden voor de ligging (= locatie) van verschijnselen (= nu coffeeshops). Hoe komt het dat de meeste coffeeshops juist op die plek aanwezig zijn?
Geografen zijn op zoek naar indicatoren. Zij kunnen een mogelijke oorzaak zijn van die ligging.
Indicatoren voor de spreiding van coffeeshops in Den Haag kunnen bijvoorbeeld zijn:
verschil in inkomen: komen coffeeshops vooral voor in rijkere buurten
verschil in woningwaarde: gebieden met een lage woningwaarde hebben die meer coffeeshops?
verschil in leeftijden van inwoners: zijn buurten met veel jongeren ook de buurten met de meeste coffeeshops?
Je weet inmiddels welke buurten de meeste coffeeshops hebben.Nu ga je kijken of de indicatoren een verklaring kunnen geven. Is het zo dat er een positief statistisch verband is tussen coffeeshopsbuurten en 1, 2 en 3? Dus hoe meer van het ene dan ook van het andere.
Wat is het verband tussen het aantal buurten met veel coffeeshops en buurten met een % lage inkomens?
Je hebt al een kaart met daarin de coffeeshops per buurt. Zet deze aan.
(classificeren) Klik op het Stijlen icoontje in het rechtermenu
In het menu: kies bij ❶ Attributen kiezen > + Veld als eerste attribuut : count of points (dat is het aantal coffeeshops). Staat meestal bovenaan.
Klik op Toevoegen
Nogmaals + Veld.
Scroll naar Percentage personen met hoogste inkomens (hoe hoger dit % hoe rijker de buurt is!)
Kies bij ❷ voor Verhouding (even scrollen...).
Klik daarna op Gereed
Klik in het linkermenu op het legenda icoontje.
De legenda die nu verschijnt geeft aan in welke buurten het verband wel of niet aanwezig is:
zwart= hoog-hoog en betekent: hoog aantal coffeeshops (count) en een hoog % hoge inkomen (=rijk) en omgekeerd is het natuurlijk bij laag-laag.
Je ziet ook:
blauw= vooral hoog aantal coffeeshops
bruin = vooral hoog % hoge inkomens (rijk)
OK nu tellen! Den Haag heeft 114 buurten.
Hoeveel buurten zijn er zwart/ donkerbruin ?
Wat kun je nu zeggen over het statistisch verband tussen buurten met veel coffeeshops en buurten die rijk zijn?
OK deze hebben we als voorbeeld gegeven.
Probeer nu zelf het verband te ontdekken met twee andere indicatoren:
woningwaarde: hoe duur is de gemiddelde woning in de buurt
leeftijd: percentage personen 15- 24 (klopt niet helemaal , maar het CBS kent geen andere indeling)
Volgende keer verder? Opslaan van je kaart met al je kaartlagen! Doe dat via Kaart opslaan (als) in het linkermenu
Type kaart
Door een vinkje te zetten voor een laag maak je deze zichtbaar in je kaart. Soms moet je dus een bovenliggende laag eerst uitzetten om de andere laag te kunnen zien [je kunt ze ook verslepen met je muis].
Maak de laag “2002 Den Haag Coffeeshops ” zichtbaar als deze uit staat. Dit zijn de puntlocaties van alle coffeeshops uit 2002 in Den Haag en omgeving. Dit is een stippenkaart.
Eerder zag je de spreiding van coffeeshops als een vlak nl. per buurt (choropleet) , terwijl je ze nu ook als punten ziet. Er zit dus verschil in hoe je de data afbeeldt in een kaart.
Gemeentebeleid
De gemeentewet van Den Haag vond in 2000 dat er binnen 500 meter van een school voor Voortgezet Onderwijs (VO) geen coffeeshop mag zijn.
Je gaat uitzoeken hoeveel coffeeshops er zouden moeten verdwijnen volgens deze regel. Je onderzoekt dit nu volgens het principe 'reisafstand'.
Je gebruikt hiervoor de GIS- technieken 'filter', ‘reisafstand ’ en een ‘ruimtelijke query maken’.
vink aan “Alle ScholenDen Haag”
het probleem met deze laag is dat ALLE scholentypen er in zitten. Je zult dus eerst uit deze laag de VO scholen moeten filteren.
Rechtermenu > Filter > + Expressie toevoegen Expressie:
Kies Analyse >Nabijheid gebruiken > Reisgebieden genereren.
Kies bij : Invoerlagen > Invoerlaag> +Kaartlaag > Alle scholen Den Haag Analyse instellingen : Resultaatlagen: geef het de naam afstand500mvo [+afko]
Er is nu een nieuwe kaartlaag bij gekomen “afstand500mVO”. Sleep deze laag nu onder ‘2002 Den Haag Coffeeshops’ in je lagenoverzicht links op je kaart (als dat nog niet is gebeurd).
Kies Analyse > Patronen analyseren > Dichtheid berekeken Kies bij: Invoerlagen > Invoerpunt... +Kaartlaag > 2002 Den Haag coffeeshops Rest kun je laten staan Resultaatlaag > sla deze nieuwe laag op: 'dichtheid shops' [+afk]
Dat levert een nieuw kaartlaag op.Schuif deze onder de beide coffeeshopslagen.
Zet nu de laag reisfastandr500m aan.
Zet de kaartlaag Den Haag Centrum aan.
Zoom in op het Centrum
Beantwoord de volgende vraag....
Ander schooltype
Nu heb je het alleen onderzocht voor Voortgezet/ Middelbaar Onderwijs. Wat zou de uitkomst zijn als je het voor een ander schooltype zou onderzoeken?
Je gaat dat nu onderzoeken voor Basischolen (BO).
Gebruik in de laag 'Basisscholen ZH’ filteren om de gemeente Den Haag te selecteren.
Gebruik de stappen die je bij 'De les 1: gemeentebeleid ' hebt gedaan, maar nu voor een ander type school. Dus eerst filteren en dan de afstand 500m gebruiken.
- Let op dat je een evt eerder gebruikt filter eerst weer leegmaakt voordat je een ander gebruikt.
- Let op dat je deze nieuwe afstandlaag een eigen naam geeft!
Volgende keer verder? Al eerder je kaart opgeslagen? Dan doe je dat nu via Kaart opslaan
Coffeeshops nu?
Coffeeshops heten tegenwoordig 'cannabiswinkels'. Tot nu toe heb je gewerkt met gegevens van 2002-2003, maar hoeveel cannabiswinkels zijn er in 2019 nog ?
De aantallen zijn gebaseerd op deze bron. Er is ook nog iets anders veranderd:
Om de zichtbaarheid van coffeeshops voor scholieren te verkleinen......... Dit houdt in dat per 1 januari 2014 in het gehele land geen coffeeshops binnen 350 meter van scholen mogen staan. Om de afstand te meten geldt de
reëel af te leggen afstand te voet over de openbare weg tussen de voordeur van de coffeeshop tot de hoofdingang
van de school. Onder scholen wordt verstaan scholen waar (mede) voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonder
wijs wordt gegeven. [Bron: BSD/2011.2057 – RIS247394, uit 2012]
Daarom ga je die van 2019 gebruiken:
Maak nu een reisafstand van 350 meter rondom de VO scholen DH.
Welke verschillen zijn er tussen de kaart van 2002 en die van nu?
Klik op de tabel van Coffeeshops 2002 hiermee zie je gelijk hoeveel coffeeshops er in de laag zitten. Doe dit ook voor Coffeeshops 2019.
Afstand naar dichtstbijzijnde coffeeshop?
Stel je wilt als Daltonleerling in 2019 (!) even snel in de pauze naar de dichtstbijzijnde coffeeshop.
Je kunt dat berekenen door gebruik te maken van Nabijheid gebruiken
Zorg dat oude filters weg zijn.
je maakt eerst een nieuw punt- Dalton College Voorburg- aan op de kaart.
Linkermenu > Toevoegen > Laag toevoegen > Een schetslaag maken
Rechts verschijnt nu een onderdeel Schetsen.
Standaard staat er een vectorpunt klaar om aan de kaart toe te voegen:
Je muis verandert nu in een kruis met daaran het symbooltje.
Zoom in tot je het gebouw van Dalton College Voorburg ziet staan. Klik er op. Nu staat het symbool op de kaart.
Klik nu rechts op het kruisje bij Schetsen.Dit verdwijnt.
Klik in het linkermenu op Kaartlagen. Je ziet daar nu de kaartlaag Schetsen staan. Verander deze naam in Dalton College [via drie stipjes > Hernoem]
Zoom uit tot je de coffeeshops lagen weer ziet. Zet alleen die van 2019 aan!
Rechtermenu:kies Analyse > Nabijheid gebruiken > Dichtstbijzijnde zoeken >
Kies dan bij: Invoerlaag > Dalton College [punt] Laag nabij > 2019 coffeeshops Den Haag Analyse-instellingen > Type meting >Afstand te voet
Rest laten staan. Resultaatlagen > geef dit de naam dichtbijDalton [+afko]
Kies Uitvoeren
Klaar? Klik op de lijn van de route.In de 'tabel' vind je de gegevens over de route.
Maak de vraag.
Afronden onderzoek
Je bent klaar met de analyse van je gegevens. Dat heeft een aantal kaarten en conclusies opgeleverd.
Hoe nu verder?
Aan het begin van dit onderzoek heb je een aantal vragen voorbij zien komen en werd er een hypothese gesteld.
Ga nu terug naar die vragen en beantwoord deze zo goed mogelijk.
Gebruik daar ook deze informatie bij: kaartvergelijken
Welke informatie (kaarten) heb je ervoor gebruikt?
Wat is er van de hypothese door dit onderzoek terecht gekomen? Wat klopt wel/niet?
Het arrangement Coffeeshops: de les (ArcGIS online) is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Willem Korevaar
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2025-02-25 15:16:40
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Analyse met behulp van ArcGIS online van de spreiding van coffeeshops in Den Haag en de consequenties voor het gemeentelijk beleid voor die ligging tov de VO scholen. Gemaakt door Dalton College Voorburg.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Oefening in geografisch onderzoek en analyse met behulp van ArcgisOnline van de spreiding van coffeeshops in Den Haag en de consequenties van het gemeentelijk beleid voor die ligging tov de VO scholen. Ter voorbereiding van een eigen onderzoek.
Leerniveau
HAVO 4;
VWO 6;
HAVO 3;
VWO 3;
HAVO 5;
VWO 4;
VWO 5;
Oefening in geografisch onderzoek en analyse met behulp van ArcgisOnline van de spreiding van coffeeshops in Den Haag en de consequenties van het gemeentelijk beleid voor die ligging tov de VO scholen. Ter voorbereiding van een eigen onderzoek.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
