06.2 Wetenschappelijk denken v456

06.2 Wetenschappelijk denken v456

Intro en probleemstelling

Wetenschap

Wetenschap is misschien wel zo oud als de mensheid. Mensen bestuderen de werkelijkheid, nemen dingen waar en denken na. Zo proberen mensen te begrijpen hoe de wereld ‘in elkaar zit’.

Van beredeneren naar experimenteren
In de oudheid leek de "klassieke wetenschap" meer op wat wij nu filosofie noemen dan op de huidige natuurwetenschap (science). Hoe de werkelijkheid in elkaar zit, werd beredeneerd en bediscus­sieerd. Wetenschap bedrijven gebeurde dus vooral door nadenken, theoretiseren en debatteren met collega’s. Waarnemen en experimenteren met speciaal ontwikkelde apparatuur ging men pas veel later in de geschiedenis doen.
Wetenschap heeft een grote invloed op de maatschappij en kan de loop van de geschiedenis ingrijpend beïnvloeden.

Probleemstelling

Zoektocht naar wijsheid
Wetenschap zoals we die nu kennen heeft een lange ontwikkeling achter de rug.
De kern ervan vinden we terug in de ‘zoektocht naar wijsheid’ (filo-sofia) van de eerste Griekse wetenschappers.
Toch is er veel verschil tussen de manier waarop de Griekse natuurfilosofen 2500 jaar geleden hun wetenschap beoefenden en de werkwijze van de onderzoekers in onze tijd.

In deze opdracht ga je onderzoeken hoe de wetenschap zich door de tijdvakken heen heeft ontwikkeld.

Hoofdpunten uit de geschiedenis van de wetenschap
Als eindproduct maak je een tijdlijn. Op deze tijdlijn noem je de hoofdpunten uit de geschiedenis van de wetenschap. Je ontwerpt daarvoor een indeling van de geschiedenis van de wetenschap in periodes.
Uit elke periode kies je één wetenschapper die volgens jou model staat voor een ontwikkeling binnen de wetenschap in die periode.

Hoofdvraag en deelvragen

Hoofdvraag:
Hoe heeft de wetenschap zich ontwikkeld vanaf de klassieke oudheid: welke constanten en welke veranderingen zijn te herkennen?

Deelvragen:

  • Wanneer en hoe is de wetenschap ontstaan?
  • Wat was het doel van wetenschappers in de klassieke oudheid?
  • Vanuit welke principes of onderzoeksvragen beoefenden wetenschappers in latere tijden hun vak?
  • Welke belangrijke ontwikkelingen heeft de wetenschap doorgemaakt vanaf de klassieke oudheid?
  • In welke perioden of tijdvakken maakte de wetenschap een stap vooruit (of achteruit)?
  • Is de moderne wetenschap een logische volgende stap in de ontwikkeling van de wetenschap?

Colofon

Het arrangement 06.2 Wetenschappelijk denken v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
2022-05-18 15:08:44
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

De opdracht 'Ontwikkeling van het wetenschappelijk denken' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO in opdracht van Stichting VO-content.

Fair Use
In de Stercollecties van VO-content wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
Meer informatie: Fair use

Vragen
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
helpdesk van VO-content.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo, leerjaar 4 en 5. Dit is tijdvak 6 met het onderwerp: Wetenschappelijk denken. In de de tijd van de oude grieken en romeinen, ontstond de filosofie, waar denkers zich initieel richtten op de natuur. Hieruit ontstond de natuurwetenschap zoals we het tegenwoordig kennen. Natuurfilosofen in het oude griekenland waren bijvoorbeeld Thales, Herakleitos, Parmenides en Demokritos. Ook waren er drie grote denkers die algemene begrippen en universele kennis wilden vergaren. Dit waren Sokrates, Plato en Aristoteles. Ideeën uit deze tijd kwamen terug in de middeleeuwen: de Renaissance. Er ontstond een nieuw mens- en wereldbeeld doordat de middeleeuwse waarden en christelijke overtuigingen in twijfel werden getrokken. Er ontstond ook een bloei in kunst, cultuur, wetenschap en literatuur. Maar de kennis die de denkers uit de oudheid hadden, was vaak speculatief. Ook in de middeleeuwen waren er weinig meetinstrumenten om theorieën te bewijzen naast de dagelijkste observaties. Daarom had de wetenschap eerder een filosofische karakter. De periode voor en na 1600 is het tijdperk van de wetenschappelijke revolutie. Er kwamen ideeën tegen het beeld van de kerk in gingen dus ontstond er een worsteling tussen Kerk en wetenschap. Belangrijke wetenschappers in deze tijd waren Nicolaas Copernicus en Galileo Galilei. In de periode hierna, in de 18de eeuw, ontstond de Verlichting. Hier werd niet alleen het beeld rondom politiek, economie en religie veranderd maar ook de wetenschap. Hier werd het mogelijk om op een rationele manier van het kijken naar de wereld (rationalisme). Het is kennis die voortgebracht wordt door het logisch beredeneren van verschijnselen die zich in de natuur voordoen. René Descartes wordt gezien als de grondlegger van deze stroming. Het materiaal bespreekt verder nog de renaissance en de bouw van het lichaam.
Leerniveau
VWO 6; VWO 4; VWO 5;
Leerinhoud en doelen
De tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700); Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
5 uur en 30 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, geschiedenis, rationalisme, renaissance, revolutie, stercollectie, v456, verlichting, wereldbeeld, wetenschappelijk denken

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

VO-content - Gereedschapskist. (2019).

Gereedschapskist activerende werkvormen

https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

VO-content Geschiedenis. (2021).

06.2 Wetenschappelijk denken h45

https://maken.wikiwijs.nl/100767/06_2_Wetenschappelijk_denken_h45

close
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
open