05.2 Een nieuwe klassieke tijd v456

05.2 Een nieuwe klassieke tijd v456

Intro en probleemstelling

Renaissance

De Renaissance is een periode in de geschiedenis waarin bijzondere prestaties werden geleverd op het gebied van de literatuur, de beeldende kunst en de bouwkunst. De klassieke oudheid, de tijd van de Grieken en Romeinen, was daarbij de grote inspiratiebron.

Afscheid van de Middeleeuwen
Er werd afscheid genomen van de Middeleeuwen. Die periode werd gezien als een tijdperk van stilstand en verval. Net als in de oudheid werden het individu, de schoonheid van het leven en het menselijk lichaam tijdens de Renaissance weer belangrijke onderwerpen.

Een ander mens- en wereldbeeld
Om een heropleving van het klassieke erfgoed mogelijk te maken onderzocht men de bouw van het lichaam (anatomie). Ook bestudeerde men het perspectief in tekeningen en schilderijen en de verhoudingen tussen de onderdelen van gebouwen. Men bestudeerde ook de taal, teksten en schrijfstijl van de Grieken en de Romeinen. De kennis die men over al deze zaken opdeed, leidde tot een ander mens- en wereldbeeld dan in de eeuwen daarvoor.

Probleemstelling

Een nieuwe tijd
De Renaissance (letterlijk wedergeboorte) wordt gezien als een periode waarin de klassieke cultuur opnieuw tot bloei kwam.
De kunstenaars, schrijvers en architecten grepen tijdens de Renaissance terug op de oude klassieke cultuur. De periode tussen de oudheid en de renaissance werd beschouwd als een minderwaardig tijdvak. Nog altijd spreken we van de trits Oudheid – Middeleeuwen – Nieuwe Tijd. Het verschil met de Middeleeuwen was zo groot dat mensen in de vijftiende eeuw ook al vonden dat zij in een "nieuw" tijdperk leefden.

Topstukken uit de Renaissance
Je kiest uit de schilderkunst, beeldende kunst, literatuur of architectuur een paar topstukken die zijn gemaakt tijdens de Renaissance. Over die gekozen objecten houd je een korte presentatie. Daarin vertel je iets over de eigenschappen van het gekozen beeld, geschrift, gebouw of schilderij zodat je publiek begrijpt waarom de getoonde werken geïnspireerd zijn op het erfgoed van de Grieken en Romeinen.

Hoofdvraag en deelvragen

Hoofdvraag:
Hoe wordt het nieuwe mensbeeld in de Renaissance zichtbaar in de kunst en cultuur van die tijd?

Deelvragen:

  • Wie waren de kunstenaars, schrijvers en architecten uit de Renaissance?
    Vormden ze een samenhangende en gelijkgestemde groep? Hoe was hun verhouding tot de machthebbers?
  • Wat bewonderden schrijvers, kunstenaars en architecten tijdens de Renaissance aan de klassieke oudheid?
  • Wat was het doel van Middeleeuwse kunst, bouwkunst en literatuur?
  • Wat was het doel van Renaissancistische kunst, bouwkunst en literatuur?
  • Waarom maakten kunstenaars tijdens de Renaissance uitgebreide studies van bijvoorbeeld anatomie van het menselijk lichaam, het perspectief in de schilderkunst en de maatverhoudingen in de architectuur?
  • In hoeverre waren de kunst, de letteren en architectuur van de Renaissance vernieuwend?

Colofon

Het arrangement 05.2 Een nieuwe klassieke tijd v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
2022-05-18 14:21:38
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

De opdracht 'Een nieuwe klassieke tijd' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO in opdracht van Stichting VO-content.

Fair Use
In de Stercollecties van VO-content wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
Meer informatie: Fair use

Vragen
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
helpdesk van VO-content.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor vwo leerjaar 4, 5 en 6. Dit is tijdvak 5 met het onderwerp: Een nieuwe klassieke tijd. In de Renaissance werd de oudheid herontdekt. Latijnse teksten werden gereproduceerd, gebruikt en bestudeerd. Zo werd ook de manier van schrijven overgenomen. Een voorbeeld is Marcus Tullius Cicero, Romeins politicus en filosoof. Humanisten zochten wijsheid en levenslessen maar richtlijnen voor het bedrijven van politiek in zijn werken. Ook de klassieke architectuur komt terug in deze tijd. Een voorbeeld hiervan is de kenmerkende centraalbouw. Architectuur zoals het was in de oudheid, is vastgelegd in het boek de Architectura. Dit boek is één van de belangrijkste bronnen van de moderne kennis over de Romeinse kunst. Veel kunstwerken in de Middeleeuwen hadden een religieus karakter maar de, vaak anonieme, kunstenaars baseerden hun werk vaak op wetenschappelijk onderzoek. Eén van de kunstenaars was Leonardo da Vinci en hij was niet alleen kunstenaar, maar ook uitvinder, wetenschapper en nog veel meer. In de beeldhouwkunst was naaktheid een belangrijk element als uitdrukking van een nauwkeurige studie van de anatomie van het menselijk lichaam. In de schilderkunst kwam voort uit opdracht van zowel de Kerk als van rijke particulieren. De vraag was naar realistische, goed lijkende portretten en de kunstenaar gebruikten de ervaring van de Romeinen over het gebruik van diepte en ruimtelijkheid. De Renaissance, ontstaan in de 14e eeuw in Italiaanse stadsstaten zoals Florence, markeerde een belangrijke verandering in de geschiedenis. Humanisten introduceerden de indeling van de geschiedenis in Oudheid, Middeleeuwen en Nieuwe Tijd, waarbij de Middeleeuwen werden beschouwd als een periode van neergang. De Renaissance bracht echter elementen van continuïteit met de Middeleeuwen, zoals het kiemen van individualisme. Het tijdperk betekende een verschuiving van exclusieve focus op God en het hiernamaals naar een samenleving waarin kunst, wetenschap en literatuur een plaats kregen. De mens stond centraal in het hier en nu. De Renaissance was een tijd van bloeiende kunst, wetenschap en architectuur, waarbij individuele ontwikkeling hoog in het vaandel stond. De rijke Italiaanse elite, zoals de familie de' Medici, speelde een belangrijke rol in het stimuleren van kunst en intellectuele vooruitgang. Het humanisme, dat teruggreep naar de klassieke oudheid en nadruk legde op menselijke waardigheid en studie, vormde een intellectuele voedingsbodem voor de Renaissance. Het materiaal bespreekt verder nog 'de aanbidding van de herders'.
Leerniveau
HAVO 4; VWO 6; HAVO 5; VWO 4; VWO 5;
Leerinhoud en doelen
De tijd van ontdekkers en hervormers (1500 - 1600); Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
4 uur en 30 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, een nieuwe klassieke tijd, geschiedenis, humanisme, kunst, middeleeuwen, renaissance, stercollectie, v456, wetenschap

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

VO-content Geschiedenis. (2021).

05.2 Een nieuwe klassieke tijd h45

https://maken.wikiwijs.nl/100763/05_2_Een_nieuwe_klassieke_tijd_h45

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

Oefeningen en toetsen

Nieuwe klassieke tijd

Een nieuwe klassieke tijd

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

QTI

Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

Versie 2.1 (NL)

Versie 3.0 bèta

Meer informatie voor ontwikkelaars

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

close
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
05.2 Een nieuwe klassieke tijd v456
open