Nederlands (Taal & Literatuur) - Fictie, feiten en satire
Nederlands (Taal & Literatuur) - Fictie, feiten en satire
0. Startweek
Inhoud en eXplore miles
Waar gaat deze quest over?
In deze quest ga je ontdekken wat jij leuk en interessant vindt om te lezen.
Een stuk over Formule 1 of een artikel over wetenschap?
Liever een fragment uit een spannend, verzonnen verhaal?
Je gaat verschillen ontdekken tussen fictie en non-fictie en hoe je jouw mening kunt uitleggen over wat je hebt gelezen.
Daarnaast ontdek je wat satire is.
Ook ontdek je wat fictie, feit en satire met elkaar te maken heeft.
Wat moet je voor deze quest leveren?
Je gaat een boekenpagina maken 'Leestips van ... (vul je naam in)' voor een krant of website
Je gaat in je groepje jullie gevonden artikelen, berichten, filmpjes, liedteksten, cartoons etc. bespreken
Je gaat voorbeelden van satire verzamelen
En je gaat een eigen satire maken
bloX?
LET OP:
Deze quest wordt ondersteund met een seriebloX en een chatgroep via Teams.
- Schrijf je in voor de seriebloX
- Mevrouw Sigmond nodigt je uit voor de chatgroep in Teams
eXplore miles
Deze quest levert jou 20 eXplore miles op als je hem helemaal doorloopt, alle stappen zet en alle opdrachten op tijd levert.
1. Jij begint
Motivatiemotor
Weet jij al wat je leuk vindt om te lezen? Fictie, zoals het avonturenboek Gladiator, of misschien lees je alles op http://www.nu.nl over jouw favoriete sportclub. Of toch liever de Quest junior? Een stukje van De Speld misschien? En kun jij ook genieten van een non-fictieboek over Nouri of de Mocromaffia? Hoe zit dat, leest dat voor jou even lekker als een verzonnen boek? En wat heeft een verzonnen verhaal eigenlijk met de werkelijkheid te maken?
Deel jouw favoriete artikel of boek in Seesaw (mapje Nederlands), schrijf in de comment waarom je dit hebt gekozen. Schrijf er ook bij of het fictie of non-fictie is en waarom je dat denkt.
Verderkijker
Maak een nieuwe tegel aan in jouw questmonitor in Egodact. Vul alle vragen van de voorbereiding in.
Logboek (1)
Beantwoord de volgende vragen in jouw eerste logboekpost:
1. Wat maakt het leuk om iets nieuws te lezen?
2. Lees enkele bladzijden van je leesboek of artikel, blog, strip, informatief boek of tijdschrift. Beantwoord daarna de volgende vraag: Wat heb je ontdekt tijdens het lezen? Wat wist je eerder nog niet?
3. Hoe heeft dit jou beïnvloed? Ben je erover gaan nadenken of is je mening veranderd? Leg uit waarom wel/niet.
4. Zou je verder willen lezen? Leg uit waarom wel/niet.
5. Voor wie is jouw gelezen fragment boeiend, nuttig, interessant of leuk? Waar moet je van houden of interesse voor hebben?
2. Onderzoek: lekker lezen!? Ontdek jouw wereld in boeken
Onderzoek
Mensen zijn van nature nieuwsgierig. Je leest vaak om iets nieuws te leren of te ondekken. Als je veel modeblogs bekijkt, beinvloedt dat jouw stijl. En als je een tijdschrift over wielrennen leest, weet jij welke renners veel kans maken om de Tour de France te winnen.
Misschien heb je eerder al een leesautobiografie gemaakt. Daarin heb je nagedacht over wat je tot nu hebt gelezen. Hoe is dat nu? Lees je nu andere dingen dan vroeger?
Lees je meer fictie of meer non-fictie?
Lees je meer realistische verhalen of liever fantasy of science fiction?
Als je op nu.nl of nos.nl kijkt, welke artikelen klik jij dan het eerste aan? Waarom?
Je kent het verschil tussen fictie en non-fictie, verzonnen en niet verzonnen. Allebei kun je gebruiken om nieuwe dingen te ontdekken.
Je gaat bij het boek(fragment) dat je leest na welke elementen je terugziet in de actualiteit. Dat kan een artikel, blog, nieuwsbericht, filmpje of iets anders zijn.
Je krijg een leesfragment en een werkblad van je coach Nederlands, bij de (serie)BloX. Heb je het niet ontvangen? Stuur me dan een bericht via de Teams-chat.
Maak een Keynote waarin je:
1 de vragen (werkblad) bij het fragment verwerkt en...
2 geef een overzicht van fictie en non-fictie die een duidelijke link hebben met het thema uit het gelezen fragment:
- liedtekst
- ander boek dat je (ooit) hebt gelezen
- krantenartikel
- nieuwsbericht (screenshot + linkje!) van bijvoorbeeld nu.nl, nos.nl, rtlnieuws.nl, bnr.nl
- artikel, blog, filmpje, etc.
Je geeft hierbij een korte toelichting: in twee of drie zinnen leg je uit waarom dit bij elkaar past. Ook leg je uit wat het met jou doet: wat heb je ontdekt? Welk verband leg je nu, wat je eerder niet deed? Denk je nu anders dan voordat je de tekst(en) gelezen had?
Je vormt een groepje van 4. Bespreek met elkaar de volgende vragen:
- Wat is voor jou het belangrijkste verschil tussen fictie en non-fictie?
- Waarom vind jij jouw gekozen tekst interessant? Geef twee argumenten.
- Wat leer je door lezen over jezelf?
- Wat leer je over de wereld om je heen?
- Wat spreekt jou meer aan: fictie of non-fictie? Waarom?
Verwerking
Maak een Boekenpagina 'Leestips van ... (vul je naam in)' voor een krant of website met je favoriete boeken en teksten. Je hoeft niet elk boek helemaal gelezen te hebben! Lees recensies, denk aan je favorieten van vroeger, vraag elkaar om tips en doe inspiratie op via de bekende sites als:
Denk aan de juiste vermelding van je bronnen, dus noteer auteur (schrijver), naam krant/site/etc. en datum waarop je het hebt geraadpleegd.
Post jouw Leestipsin Seesaw en link deze aan jouw tegeltje in Egodact.
3. Waar/niet waar? Fictie en de echte wereld
Onderzoek
In de gelezen fragmenten (BloX) heb je gelezen over onderwerpen, personen en gebeurtenissen die realistisch zijn. Ze zijn verzonnen, fictie dus, maar zouden we in het echt kunnen gebeuren.
Je gaat op zoek naar non-fictie: dit zijn op feiten gebaseerde artikelen, teksten, websites, filmpjes (Youtube), journaal, etc.die volgens jou te maken hebben met het gelezen fragment. Je verzamelt die in je Keynote. Je legt ook kort uit wat de belangrijkste overeenkomsten en verschillen zijn.
Eisen:
minimaal drie artikelen (non-fictie, feiten dus!) die passen bij het onderwerp van jouw boek. Voorbeeld: jouw gelezen fragment gaat over een meisje dat topvoetballer wordt, dan zoek je drie artikelen over echt gebeurde verhalen over zo'n meisje. Leg altijd uit waarom jouw gekozen fragment bij het boek past.
Verwerking
Bespreek in je groepje jullie gevonden artikelen, berichten, filmpjes, liedteksten, etc.
Vergelijk wat je hebt gevonden en bespreek onderstaande punten:
1. Wat vind je het meest aansprekende uit je gevonden bronnen? Wees precies en beschrijf met een voorbeeld en een argument.
2. Wat mis je in het fictiefragment wat je wel vindt in een bron die is gebaseerd op feiten? En andersom?
Maak een kort verslag van jullie gesprek. Je kunt ervoor kiezen om een direct verslag (vraag/antwoord, citeren) te maken of indirect (samenvatting). Voeg dit toe aan je Keynote en deel jullie uitwerking in Seesaw.
Logboek (2)
Deel jouw gedachten over de volgende vraag in je tweede logboekpost:
1. Hoe vullen fictie en non-fictie elkaar aan, als je kijkt naar de bronnen die jullie hebben vergeleken?
2. Als jij iets wilt ontdekken over een nieuw onderwerp, zou je nu dan kiezen om eerst fictie of non-fictie te lezen/kijken? Waarom? Geef een voorbeeld met argumenten.
4. Waar/niet waar?! Satire
Niets is wat het lijkt!
Onderzoek
In deze stap onderzoek je het genre satire. Satire bestaat al sinds de Romeinen. Het is een manier om ergens mee te spotten, bijvoorbeeld met iets waar je het niet mee eens bent. Het kan ook gaan om een persoon, bijvoorbeeld een politicus of een bekend figuur.
Bekijk de volgende video en schrijf op in je schrift wat satire is:
Maak aantekeningen en formuleer voor jezelf een antwoord op vijf van de negen vragen die op de website worden gesteld. Kies vijf vragen die jou het meest aanspreken. Lees daarvoor eerst goed en noteer zaken die je niet begrijpt.
5. Combineren: fictie, feit en satire
Onderzoek
In deze stap onderzoek je wat fictie, feiten en satire met elkaar te maken (kunnen) hebben.
Bekijk hiervoor de volgende vijf bronnen:
Reynaert de Vos is een middeleeuws dierenverhaal, dat ook een satire is. Als je vorig jaar de Boekenweek-quest hebt gedaan, weet je al veel over dit verhaal. Ben je derdejaars? Lees dan ook de tekst via onderstaande link. En als je niet in de derde zit, mag dat natuurlijk ook!
KLIK AAN: Van den Vos Reynaerde: een spannend verhaal uit de middeleeuwen
Bespreek met je groepje bij elke bron wat het is: fictie, feit (non-fictie) of satire.
Benoem waar je dit aan ziet. Zijn er ook mengvormen? Zo ja, welke?
Noteer bij elke bron de titel en daaronder:
welke elementen zijn feiten?
welke elementen zijn verzonnen? (fictie)
welke elementen zijn (eventueel) satire?
Waarom zou gekozen zijn voor deze vorm?
Zijn er zaken waarover jullie twijfelen? (bijvoorbeeld: is dit feit of fictie?) Hoe komt dat?
Denk nu terug aan het verhaal/boek van de eerste opdracht in de startweek. Hoe kun jij fictie, feiten of satire verbinden aan het onderwerp van dit boek?
Logboek (3)
Werk jouw reflective journal bij door de volgende vragen te beantwoorden:
1. Wat is satire eigenlijk?
2. Wat is de functie van satire?
3. Spreekt satire jou aan? Waarom wel/niet? Leg uit met een voorbeeld.
4. Kan satire te ver gaan volgens jou? Waarom wel/niet? Leg uit met een voorbeeld.
6. En nu jij: van fictie en feiten naar satire!
Onderzoek
Je hebt nagedacht over fictie, feiten en satire. Je hebt onderzocht wat het is en je hebt voorbeelden gezien. Je hebt bij stap 3 Fictie en de echte wereld bronnen gezocht die bij jouw gelezen fragment passen. Je maakt nu een selectie van je gevonden bronnen.
De leidende vraag daarbij is: welke gevonden bron zet jou aan het denken of maakt je boos, verdrietig, cynisch, vrolijk?
Verzamel jouw gekozen bronnen en noteer waarom deze jou het meest raken.
Over welke dingen die je hebt gelezen (boek, artikel, website), moest jij even wat langer nadenken? Was je het ergens niet mee eens? Maakte je je ergens kwaad over?
Denk nog eens terug aan jouw antwoord op de vraag wat satire is. En wat was de functie van satire ook alweer?
Noteer voor jezelf:
Op welke manier en met wie of wat zou jij willen spotten? Waar ben jij het niet mee eens?
Welke manier van spot past bij jou? Tekenen? Een filmpje maken? Een verhaaltje schrijven?
Verwerking
De slotopdracht van deze quest is om je eigen satire te maken. Je hebt geleerd dat satire altijd met de echte wereld te maken heeft. Net als fictie, in zekere zin.
Stap 1 Bedenk over welk onderwerp waarover je hebt gelezen jij satire wilt maken.
Het arrangement Nederlands (Taal & Literatuur) - Fictie, feiten en satire is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
eXplore miles
Motivatiemotor
Verderkijker
Logboek (1)
Onderzoek
Verwerking
