Mens en maatschappij - Op reis: toerisme & economie
Mens en maatschappij - Op reis: toerisme & economie
0. STARTWEEK
Waar gaat deze quest over?
Wat moet je voor deze quest leveren?
Je gaat een eigen vakantie samenstellen
Je gaat maatregelen opstellen tegen de donkere kant van het all-inclusive toerisme
Je gaat jouw toekomstvisie schrijven op het toerisme in Nederland
Je gaat maatregelen opstellen tegen overtoerisme
LET OP BELANGRIJK:
Deze quest wordt ondersteund met een bloX en een chatgroep via Teams.
Zorg dat je jezelf inschrijft voor de bloX
Mw. van Leeuwen nodigt je uit voor de chatgroep in Teams.
Egodact voortgangsmonitor: met deze quest werk je aan leerdoelen van Mens & Maatschappij; Plaats en ruimte, Welvaart, schaarste en verdeling/keuzegedrag en productie en organisatie, Welzijn
eXplore miles
Met deze quest behaal je 10 eXplore miles.
1. JIJ BEGINT
Motivatiemotor
Beschrijving drivers
Verderkijker
Bij economie doorloop je altijd 3 stappen: kiezen, samenwerken en verdelen. Dit doe je voor jezelf (individueel), dit doet een bedrijf en de overheid volgt dezelfde stappen. En zoals altijd bij economie bestaan jouw verwerkingen uit inhoudelijke tekst, cijfermateriaal en grafieken over het onderwerp om jouw expertise hierover aan te tonen.
In balans
De eerste stap is balans. Verstandig kiezen draait om balans tussen verschillende doelen en goed samenwerken om balans tussen belangen. Samenwerken kan meer opleveren dan de som van de delen: jouw winst is niet noodzakelijkerwijs mijn verlies. Er zijn twee voorwaarden voor dit wonder. De eerste voorwaarde is diversiteit. Hoe meer mensen verschillen in voorkeuren of talenten, hoe groter de potentiële meerwaarde van samenwerken. De tweede voorwaarde is het eerlijk delen van de opbrengst. Als alle betrokkenen profiteren, zullen ze zich allemaal inzetten.
Als grondlegger van de moderne economische wetenschap doorgrondde Adam Smith de grote betekenis van wederzijds belang. Sociale relaties hoeven niet gebaseerd te zijn op filantropie of roof. Er is een derde weg naast geven óf nemen: geven én nemen. Abraham Lincoln zei ooit: ‘vernietig je vijanden door ze vrienden te maken.’ Dat is het hart van economie: conflicterende belangen over de verdeling van schaarste omzetten in parallelle belangen over het overwinnen van beperkingen. Het win-win principe – de ander behandelen zoals je zelf behandeld zou willen worden – is ook de gouden regel uit de ethiek. Economie en ethiek zijn twee kanten van dezelfde medaille.
Uit balans
Een befaamde uitspraak van Adam Smith is “Nobody ever saw a dog make a fair and deliberate exchange of one bone for another with another dog.” De mens heeft de wereld veroverd vanwege zijn verstand (deliberate) en moraliteit (fair). Maar deze capaciteiten zijn beperkt. Mensen handelen lang niet altijd in hun eigen of andermans belang. Hun beperkte blikveld resulteert in onbalans – de tweede stap in het verhaal. Sommige doelen blijven op de achtergrond met ongebalanceerde keuzes als gevolg. Verder schaadt de angst voor hebzucht de welvaart; als belangen niet in balans zijn, haken partijen af wier belang onvoldoende geborgd wordt.
Meer balans
De laatste stap is meer balans. Drie bestuursvormen helpen mensen rekening te houden met kwetsbare doelen en belangen. Het zijn de verkeersregels die voorkomen dat mensen zichzelf of anderen beschadigen als gevolg van hun rationele en morele beperkingen.
De eerste bestuursvorm is hiërarchie of dwang. Denk aan ouders die hun kinderen verbieden een gevaarlijke weg over te steken. Maar ook de overheid kan door wetten en regels voorkomen dat mensen zichzelf of elkaar beschadigen. Nadeel van hiërarchie is dat autoriteiten hun macht kunnen misbruiken of over onvoldoende informatie beschikken.
De tweede bestuursvorm is concurrentie of vrije inwisselbaarheid. De dreiging van hun inwisselbaarheid zal partijen stimuleren de belangen van de wederpartij te behartigen om zo hun reputatie als betrouwbare partij te koesteren. Denk bijvoorbeeld aan een ondernemer die goed voor zijn klanten zorgt omdat hij zich realiseert dat zijn klanten ook naar een concurrent kunnen gaan.
Vrijwillige binding neemt als derde bestuursvorm een middenpositie in tussen dwang en vrije inwisselbaarheid. We binden ons vrijwillig aan waarden en normen en zetten ons in voor anderen, zeker als we ons met hen verbonden voelen. Dat geeft ons leven betekenis en vormt onze identiteit. Denk bijvoorbeeld aan een leraar die houdt van zijn of haar vak en zich met hart en ziel inzet voor school en leerlingen.
Alle drie de bestuursvormen hebben hun beperkingen. Daarom is het vaak verstandig om de drie bestuursvormen naast elkaar in te zetten. Maar kiezen en samenwerken gaat onvermijdelijk gepaard met risico’s van fouten en misverstanden. Onze morele en rationele vermogens zijn nu eenmaal beperkt. Samenwerken vraagt niet alleen zelfbeperking maar ook moed gebaseerd op hoop.
Logboek (1)
Maak een tegeltje aan in jouw Egodact questmonitor en deel jouw gedachte over de volgende vragen in je eerste logboekpost:
Wat weet jij al over reizen, toerisme en economie? Maak een post bijv. in de vorm van een mindmap!
2. WAT KOST DAT?
Onderzoek
Je gaat straks als opdracht een budget voor een eigen reis samenstellen.
Eerst bezoek je een aantal websites van reisbureaus.
Let tijdens het surfen vooral op de prijzen van de reizen.
Let ook op wat er wel bij de prijs inbegrepen is en waar nog extra voor betaald moet worden.
Bekijk ook deze video.
Daarin zie je dat het ook nuttig is persoonlijk naar een reisbureau te gaan.
Verwerking
Jouw eigen vakantie
Je gaat nu een eigen vakantie samenstellen.
Je hebt een vakantiebudget van € 1000 p.p. exclusief zakgeld.
De vakantie moet minimaal 7 dagen duren.
Je hebt geld nodig om:
te reizen
te overnachten
te eten
excursies en
nog veel meer....
Alles wat geld kost moeten je duidelijk opschrijven.
Hoeveel je gaat/kunt uitgeven hangt natuurlijk ook samen met je reisdoel.
Heb je alle kosten op een rijtje gezet?
Bedenk dan een leuke manier om de kosten te presenteren.
Kijk voor ideeën in de gereedschapskist!
Klaar?
Heb je alle kosten van de vakantie kosten in beeld?
post dan jouw eindopdracht vakantiebudget in Seesaw en Egodact
Beoordeling
Bij het beoordelen van het kostenplaatje wordt gelet op:
Heb je voldoende geld gereserveerd voor reizen, slapen, eten?
Heb je een reële inschatting gemaakt van de kosten?
Duurt jouw vakantie minimaal 7 dagen?
Ben je binnen het gegeven budget van € 1000 per persoon gebleven?
Heb je de gegevens op een overzichtelijke manier gepresenteerd?
Terugkijker (2)
Werk je reflective journal bij door in je logboek in Egodact antwoord te geven op de volgende vragen:
1. Neem je onderzoek & verwerking posts nog eens door
2. Wat is voor jou het meest opvallende/verrassende/belangrijkste hieruit en waarom?
Informatie & bronnen
All-inclusive vakantie
Bij een all-inclusive vakantie is in de boekingsprijs de gehele reis, de accommodatie, de faciliteiten en het eten en drinken inbegrepen.
Halfpension
Bij halfpension zijn naast de overnachting ook ontbijt en diner bij de prijs inbegrepen.
Volpension
Bij volpension is naast de overnachting een ontbijt, lunch en diner bij de prijs inbegrepen.
Logies met ontbijt
Bij deze boeking heb je naast de overnachting alleen recht op een ontbijt.
Als je op vakantie zeker wilt zijn van mooi weer, lekker eten en je je nergens druk om wil maken, kun je een all-inclusive vakantie boeken. Voor een bedrag dat je van tevoren betaalt kun je onbeperkt eten, drinken, zwemmen en genieten. En zo duur is dat helemaal niet. Maar hoe kunnen hotels en touroperators verdienen aan toeristen die hun portemonnee thuis laten?
Onderzoek
Ga met de vragen uit de introductie op onderzoek uit
Lees het artikel uit de bronnen over de Donkere kant van all-inclusie
Plaats jouw onderzoeksresultaten in Seesaw/Egodact
Verwerking
Welke maatregelen kun jij voorstellen tegen de donkere kant van het all-inclusive toerisme? Welke economische effecten hebben jouw maatregelen?
Maak een post met jouw voorstellen in Seesaw en link in Egodact
Terugkijker (3)
Werk je reflective journal bij door in je logboek in Egodact antwoord te geven op de volgende vragen:
1. Neem je onderzoek & verwerking posts nog eens door
2. Wat is voor jou het meest opvallende/verrassende/belangrijkste hieruit en waarom?
Informatie & bronnen
Aanvullende bronnen, links enz. horend bij het onderwerp worden hier op een volgende pagina geplaatst
Dit is het donkere randje van all-inclusive vakanties
Voor jou is die supergoedkope vakantie alleen maar lekker. Maar voor de lokale bevolking zijn all-in resorts een ramp. Lees hier waarom.
Foto: Unsplash
Zon op het gezicht, cocktail in je hand en een beetje turen naar een blauw zwembad voor je neus. Heerlijk! En dat tegen een lage prijs waarvoor je ook nog eens zoveel mag eten en drinken als je wilt! Het is te goed om nee tegen te zeggen.
Te mooi om waar te zijn
Voor de lokale bevolking zijn dit soort resorts echter een ramp. Dat maakt OneWorld bekend na onderzoek te hebben gedaan naar all-inclusive vakanties op de eilanden Sal en Boa Vista in Kaapverdië. In het kort zijn dit hun opvallendste bevindingen.
Foto: Unsplash
1. Medewerkers krijgen amper salaris
De salarissen van medewerkers van de resorts zijn schrikbarend laag. Een lokale bouwvakker die meewerkt aan het nieuwe Meliaresort, in het zuiden van Boa Vista, krijgt bijvoorbeeld 180 euro per maand voor 70 uur per week. En daar kan hij niet eens zijn huur van betalen.
Een salaris van 180 euro per maand voor 70 uur per week
2. Resorts houden gasten voor zichzelf
All-in resorts liggen opzettelijk ver van de bewoonde wereld zodat de gasten zich gaan vervelen en dure excursies gaan boeken bij hun touroperator. Zo compenseren de reisorganisaties hun goedkope last minutes. Tegelijkertijd voorkomen ze dat hun gasten zich inschrijven voor activiteiten van lokale aanbieders door te zeggen dat het buiten het resort niet veilig is voor hen. De lokale economie profiteert op geen enkele manier van de toeristen.
Foto: Unsplash
3. Misbruiken van lokale restaurants
Lokale restaurants zijn voor een groot deel afhankelijk van de resorts voor hun klanten. Touroperators weten dat en maken daar misbruik van. Een restauranteigenaar vertelt bijvoorbeeld aan OneWorld dat het Duitse TUI 55 procent korting eiste als commissie. Hij kon niet weigeren, want dan zat hij helemaal zonder klanten. Door dit soort kortingen ging hij uiteindelijk failliet. Nu werkt hij als kok in een hotel.
4. Net als in de koloniale tijd
In plaats van te investeren in lokaal talent vliegen de touroperators Europese gidsen in voor de excursies. De schoonmakers, koks en bedienden in de resorts zijn wel Kaapverdisch (want: goedkoop). Een kans om door te groeien, krijgen zij alleen niet. De Europeanen zijn de enigen die kans maken op interne scholing en doorgroei. En zo wordt een koloniale bedrijfscultuur in stand gehouden.
Foto: Unsplash
Niet de enige
Het onderzoek van OneWorld drukt ons met de neus op de feiten. All-in resorts zijn alleen goed voor hun gasten en zichzelf. Tenminste, de onderzochte resorts in Kaapverdië dan natuurlijk. Maar grote kans dat zij niet de enige zijn.
DE DUISTERE WAARHEID ACHTER JE ALL INCLUSIVE VAKANTIE
Een all inclusive vakantie lijkt aantrekkelijk. Voor een vaste prijs heb je je vlucht en je verblijf, inclusief onbeperkt eten en drank. OneWorld zocht in Kaapverdië uit waarom all inclusives zo goedkoop zijn, en welke verwoestende gevolgen ze soms hebben voor de mensen en economie op jouw bestemming
OVERAL TOERISTEN, TOCH ARMOEDE
Op de eilanden Sal en Boa Vista in Kaapverdië staan de grote all inclusive resorts ver van de bewoonde wereld. Deze resorts trekken honderdduizenden toeristen per jaar, zeker twaalf keer zoveel als de eilanden aan inwoners hebben. Vakantiegangers die voor goedkope all-ins kiezen, realiseren zich niet welk destructief effect dit type toerisme op de lokale economie heeft. Het resortpersoneel krijgt zo weinig betaald dat het zelf in vervallen wijken woont, terwijl de prijs van eten en levensonderhoud door het toerisme wel stijgt.
Hoe komt het dat juist all inclusive toerisme zo schadelijk is? Daar zijn vijf redenen voor.
1. LAGE LONEN, LANGE DAGEN
Op Boa Vista spreken we Hans en Irma*. Zij verhuisden met hun twee kinderen naar Kaapverdië om de bevolking te helpen. Ze steunen een schooltje, hebben een internetcafé en leiden toeristen rond in de achterstandswijk van Boa Vista. Hans: “De lonen in en rond de resorts zijn echt schrikbarend laag. Een bouwvakker, een vriend van ons, werkte aan het Meliaresort dat nu in het zuiden van Boa Vista wordt gebouwd. Hij moest met een schep twaalf uur per dag greppels graven en werkte ruim zeventig uur per week. Zijn loon? 180 euro per maand. Hij verdiende niet eens genoeg om de huur van een appartement te betalen.”
2. ISOLATIE VAN GASTEN
All-in resorts zijn met opzet ver van de bewoonde wereld gesitueerd, legt Hans uit. “Dan gaan de toeristen zich vervelen en kunnen de touroperators ze dagtochtjes en activiteiten verkopen voor fikse prijzen. Zo compenseren touroperators de goedkope last minutes die ze online aanbieden. Ook ontmoedigen ze gasten om op eigen houtje buiten het resort te komen door (onterecht) te benadrukken dat het daarbuiten onveilig is en zelfs de taxichauffeurs niet te vertrouwen zijn. Zodoende blijven de toeristen alles bij hun touroperator afnemen en komt hun geld niet in de lokale economie terecht.”
3. UITBUITING
De Kaapverdiaan Carlos was restauranteigenaar op Boa Vista en ging in gesprek met het Duitse TUI, ’s werelds grootste touroperator. Carlos vertelt: “Ik had een restaurant waar ik rond de 10 euro rekende voor een hoofdgerecht plus een drankje. Maar de meeste klanten op Boa Vista waren TUI-gasten en zaten in resorts. Ze kwamen alleen langs in de plaatselijke restaurants als onderdeel van georganiseerde dagtrips met gids. Als ik met TUI zaken wilde doen, moest ik ze meer dan 55 procent korting geven, bij wijze van commissie. Dan zou ik een groep van zestig mensen krijgen, die ik voor 4 euro een maaltijd en drankje moest serveren. De TUI-gids verkocht dat dan voor veel meer geld aan de gasten en TUI verdiende daar dus dik op, maar ik zou niets overhouden. En als ik weigerde kreeg ik geen klanten, want inloop is er bijna niet door het all inclusive toerisme. Als ik niet meewerkte gingen ze wel naar een ander. Commissie is normaal maar dit was zo belachelijk veel dat ik er niet van kon rondkomen. Dus ik weigerde en uiteindelijk moest ik mijn restaurant sluiten. Nu werk ik als kok in een hotel.”
TUI HEEFT EEN JAAROMZET DIE TIEN KEER GROTER IS DAN HET BRUTO BINNENLANDS PRODUCT VAN HEEL KAAPVERDIË
4. KOLONIALE BEDRIJFSCULTUUR
Carlos windt zich op over de touroperators en resorts. “Waarom zie je zelden Kaapverdische gidsen bij die touroperators? Die paar gidsen van hier die ze gebruiken, krijgen minder betaald en hebben geen vast contract. In plaats van in lokaal talent te investeren, vliegen ze Europese gidsen in die niet vertrouwd zijn met het land. Wat ze weten lezen ze in het vliegtuig op Wikipedia. En ondertussen krijgen zij tien keer meer betaald dan een Kaapverdiaan. Er wordt niet geïnvesteerd in lokale kennis of in de gemeenschap. Al het hogere management in de resorts is Europees en alle schoonmaaksters, koks en bediendes zijn Kaapverdisch. Ik vind het ronduit racistisch dat alleen Europeanen in aanmerking komen voor interne scholing en doorgroei, maar als je daar iets van zegt, vlieg je er meteen uit.”
5. LEGAAL IS NIET HETZELFDE ALS EERLIJK
Het hotel- en resortpersoneel is meestal niet in dienst van de touroperators. Ze zorgen er echter wel voor dat de neokoloniale bedrijfscultuur in de resorts met een glimlach wordt weggepoetst. De lokale overheid is vaak niet tegen de reisorganisaties opgewassen: TUI heeft bijvoorbeeld een jaaromzet die tien keer groter is dan het Bruto Binnenlands Product van heel Kaapverdië. Een Unicefmedewerker op Sal – hij wil anoniem wil blijven – zegt: “Touroperators en hotelketens hebben zich jarenlang verzet tegen de invoering van een minimumloon in Kaapverdië. Na jarenlang lobbyen kwam er in 2013 eindelijk een minimumloon, alleen dat is maar 100 euro per maand. Dat is op de toeristische eilanden niet eens genoeg om de huur van een appartement te betalen.” De resorts betalen gemiddeld tussen de 200 en 300 euro per maand, en houden zo de cirkel van armoede in stand.
VERANTWOORD ONDERNEMEN ALS OPLOSSING?
Sommige touroperators hebben beleid om ‘verantwoord te ondernemen’. TUI Nederland gaf bijvoorbeeld in 2015 100.000 euro aan de TUI Foundation. Ook wil TUI in 2016 bij vakantiegangers geld ophalen voor goede doelen en projecten. Maar aangezien de divisie waar TUI Nederland onder valt in datzelfde jaar een winst van 86 miljoen euro behaalde, komt de donatie neer op ongeveer eentiende procent (0,1 procent) van de jaarwinst. Anders gezegd: van de duizend snoepjes winst, zijn er 999 voor TUI en bestaat hun investering in de plaatselijke bevolking uit een enkel snoepje. Als je beseft dat het leeuwendeel van de omzet ook niet in de economie terecht komt, begint je te dagen hoe weinig dit type toerisme eigenlijk bijdraagt aan lokale economieën in ontwikkelingslanden.
BEVESTIGING VANUIT ONDERZOEK
Onderzoekers Jean Max Tavares en Metin Kozak onderzochten all inclusive toerisme; ook zij constateren dat die weinig voordeel oplevert voor de lokale bevolking. Andere onderzoekers bevestigen dit beeld. Wineaster Anderson van de Universiteit van de Balearen deed vergelijkend onderzoek naar all inclusives waaruit blijkt dat de resorts meestal in handen zijn van grote multinationals, gevestigd in het buitenland. Deze enclaves creëren een situatie waarin de lagere sociale klassen uitgebuit worden als bron van goedkope arbeid en de buitenlandse bedrijven de winst oogsten. Het overgrote deel van het geld bereikt nooit de lokale economie. Dit effect wordt nog versterkt doordat de resorts hun goederen, voedsel en drank meestal in het buitenland inkopen, waardoor hun bijdrage aan de plaatselijke economie minimaal is.
“
ETHISCH ONDERNEMEN BETEKENT NIET ALLEEN NAAR EEN LAND GAAN OM JE EIGEN DOEL TE BEREIKEN, MAAR OOK DE MENSEN DIE DAAR WONEN VOORUIT HELPEN
Amrish Baidjoe is een ervaren projectleider in landen met een opkomende economie en gelooft in een middenweg: oplossingen die zowel de tourbedrijven als de bevolking ter plaatse verder helpen. Baidjoe: “Ethisch ondernemen betekent dat je niet alleen naar een land gaat om je eigen doel te bereiken, maar dat je ook de mensen die daar wonen vooruit helpt. Dat doe je door lokaal personeel perspectief te bieden door scholing (capacity building). Maar ook door eerlijke lonen te betalen die zich verhouden tot de kosten van levensonderhoud. Op de lange termijn is dit win-win, want je creëert zo meer loyaliteit en commitment van de bevolking en dat zorgt weer voor beter resultaat in de vorm van een fijnere ervaring voor toeristen. Bovendien zorgt lokale capacity building er voor dat mensen, ook nadat ze een andere baan krijgen, een bijdrage leveren aan het land. Scholing, doorgroei en een eerlijk loon vinden we in Nederland heel normaal, dus waarom zou je dat in het buitenland dan niet doen? Verder is het belangrijk de bevolking terdege in de projecten te betrekken en nooit te vergeten dat je als bedrijf te gast bent in een land.”
Het is al langer bekend dat sommige producten niet fairtrade zijn, maar in de reisbranche letten mensen daar weinig op. Het is tijd om anders naar toerisme te kijken en ook in die branche te streven naar eerlijk zaken doen, in de vorm van fair travel.
*Wegens privacyredenen zijn de namen van Hans, Irma en Carlos gefingeerd. De echte namen zijn bij de redactie bekend.
REACTIE TUI:
In een reactie op dit artikel zegt TUI dat het artikel naar haar mening ‘op een zeer eenzijdige wijze de gevolgen die een ‘all inclusive’ vakantie voor de lokale bevolking van Kaapverdië zou hebben’ uiteenzet. Volgens TUI is ‘het beeld over toerisme naar de Kaapverdische eilanden veel genuanceerder dan dit artikel doet geloven. Het brengt voordelen en nadelen met zich mee, maar de voordelen hebben hierin wel de overhand.’
TUI zegt verder: ‘Met TUI is ook de overheid van mening dat toerisme een kans en een mogelijkheid biedt om enerzijds de inkomsten en anderzijds de kwaliteit van leven lokaal te verbeteren.’ Daarbij noemt TUI ‘diverse projecten’ die zij naar eigen zeggen in Kaapverdië heeft lopen, waaronder projecten ‘die de leefomstandigheden van kinderen verbeteren (…) met eigen donaties van 185.000 euro.’
Ook merkt TUI op dat volgens haar all inclusive vakanties ‘beantwoorden aan de grote vraag van vakantiegangers‘, dat het vaststellen van het minimumloon ‘een zaak van de lokale regering’ is en dat zij zich ‘conformeert aan lokale wetgeving’. Verder spant TUI zich naar eigen zeggen in om zoveel mogelijk lokale krachten in te huren als reisleiders, maar dat er onvoldoende gekwalificeerde kandidaten zijn nu er geen Hotel & Tourism School in Kaapverdië is.
Waar kan ik zien wat toerisme betekent voor de Nederlandse economie?
Toerisme is geen bedrijfstak op zich, maar heeft betrekking op een groot aantal producten en diensten die vanuit verschillende bedrijfstakken aan toeristen worden geleverd. Het CBS houdt allerlei cijfers bij over al deze onderdelen.
Onderzoek
Welke effecten heeft Corona op de toerisme branche in Nederland?
Welke ondersteuningsmaatregelen biedt de Nederlandse regering?
Maak een verslag van jouw onderzoek en post dit in Seesaw/Egodact.
Verwerking
Maak jouw toekomstvisie op toersime in Nederland met daarin de bijdrage die toerisme aan de Nederlandse economie zal hebben in de komende jaren.
Post jouw toekomstvisie in Seesaw en link dat naar Egodact
Terugkijker (4)
Werk je reflective journal bij door in je logboek in Egodact antwoord te geven op de volgende vragen:
1. Neem je onderzoek & verwerking posts nog eens door
2. Wat is voor jou het meest opvallende/verrassende/belangrijkste hieruit en waarom?
Informatie & bronnen
Bijdrage toerisme aan economie bijna gehalveerd
In het eerste halfjaar van 2020 lag de toegevoegde waarde van de belangrijkste toeristische bedrijfstakken ongeveer 45 procent lager dan in het eerste halfjaar van 2019. Het aantal banen daalde ook, maar minder sterk, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek.
In 2019 had de toeristische sector nog een recordjaar, met een toegevoegde waarde van bijna 32 miljard euro en 813.000 banen. Dat blijkt uit jaarlijks onderzoek van het CBS op verzoek van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, aangevuld met voorlopige cijfers over 2020 uit andere bronnen van het CBS. De jaarlijkse toerismerekeningen geven een beeld van de economische waarde van de toerismesector in een bepaald jaar.
Dat complete beeld is voor de eerste helft van 2020 nog niet beschikbaar. Wel is in verband met de coronacrisis gekeken hoe de toegevoegde waarde en de werkgelegenheid zich in de eerste helft van dit jaar hebben ontwikkeld voor enkele vrijwel volledig toeristische bedrijfstakken. Het betreft de luchtvaart, horeca, reisbureaus en cultuur, recreatie, sport. Samen zijn deze bedrijfstakken goed voor ruim 70 procent van het toeristisch bbp van 32 miljard euro in 2019.
Het belang van de toeristische sector voor de economie nam juist steeds verder toe, tot bijna 4,5 procent, zegt Van Mulligen. 'En daarmee was het toerisme bijna net zo belangrijk als bijvoorbeeld de bouw. We hebben nog niet het complete overzicht, en aan de hand daarvan is duidelijk dat de grootste klap is gevallen bij het onderdeel luchtvaart en reisbestemmingen. Dat zal niemand verbazen die het afgelopen voorjaar op Schiphol is geweest.'
Het arrangement Mens en maatschappij - Op reis: toerisme & economie is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Motivatiemotor
Verderkijker
Logboek (1)
Onderzoek
Je gaat straks als opdracht een budget voor een eigen reis samenstellen.
Verwerking
Je gaat nu een eigen vakantie samenstellen.
post dan jouw eindopdracht vakantiebudget in Seesaw en Egodact
Na recordjaar 2019...
