Dit is een les waar je het hele les uur zelfstandig aan kunt werken. Het gaat over het voortplantingsstelsel van de man en de vrouw.
Het voortplantingsstelsel van een man en vrouw zien er van buiten heel verschillend uit, maar we gaan er vandaag achter komen dat er ook best veel overeenkomsten zijn.
In deze les staan de verschillen en overeenkomsten tussen de 2 voortplantingsstelsels centraal. Het is best een spannend onderwerp, maar daarnaast is het één van de belangrijkste die je ooit gaat tegenkomen bij biologie!
Bekijk het lijflied over voortplanting van Dokter Corrie:
Aan de slag!
Links op het scherm zie je een menu staan. Je begint met het maken van de begin oefening. Vervolgens lezen van de uitleg en het bekijken van de filmpjes die je tegenkomt. Tot slot ga je aan de slag met oefenen. Als je alle opdrachten hebt gemaakt, maak je de eindtoets.
Instructie:
Wat Deze wikiwijs doorlopen
Hoe Zelfstandig achter de computer
Tijd 1 lesuur
Resultaat Je hebt al 2 hele basisstoffen uit hoofdstuk 4 geleerd!
Klaar? Ga dan verder met de volgende basisstof uit het boek
Leerdoelen
Na deze les te hebben doorlopen:
- kan jij de onderdelen van het voortplantingsstelsel van een man benoemen met de functies en kenmerken daarvan.
- kan jij de onderdelen van het voortplantingsstelsel van een vrouw benoemen met de functies en kenmerken daarvan.
Afbeelding 1
Heel veel succes en plezier bij het maken van deze les!
Begin oefening
De oefening hieronder is om voor jezelf te bepalen hoe goed je de stof beheerst. Geen rede tot paniek als je hier slecht scoort, je hebt natuurlijk nog geen instructie gehad. Aan de hand van hoeveel vragen je goed hebt ga je na de uitleg de opdrachten maken voor: beginner, gevorderd of verdiepend.
Hoeveel vragen had je goed?
Minder dan 5? -> Maak de oefening onder het kopje 'beginner'
Tussen de 5 en 8 goed -> Maak de oefening onder het kopje 'gevorderd'
8 of meer goed -> Maak de oefening onder het kopje 'verdiepend'
Klik hier om de Socrative (oefening) te openen! Log in met de roomname: AUTAR2544
Succes!
Uitleg
Het mannelijk voortplantingsstelsel
We doen het dit keer even anders... bekijk de video hieronder voor de uitleg van het mannelijk voortplantingsstelsel. Ik neem je mee op reis met een... zaadcel!
Veel kijkplezier.
Het vrouwelijk voortplantingsstelsel
HET INWENDIGE VOORTPLANTINGSSTELSEL VAN EEN VROUW
Van het voortplantingsstelsel is bij een vrouw minder te zien dan bij een man. Bij een vrouw liggen de meeste voortplantingsorganen in de onderbuik.
In de eierstokken vindt de ontwikkeling van eicellen plaats. Eicellen zijn de vrouwelijke geslachtscellen. Een eicel is in verhouding tot een zaadcel groot. Dit komt doordat een eicel veel reservevoedsel bevat. Dit reservevoedsel is bestemd voor de eerste ontwikkeling van de bevruchte eicel. Ook bij een meisje spelen hormonen een belangrijke rol bij de vorming van geslachtscellen. In de puberteit begint de hypofyse stimulerende hormonen te produceren. Onder invloed van deze stimulerende hormonen beginnen zich eicellen te ontwikkelen in de eierstokken. Bij de geboorte zijn in de eierstokken van een meisje alle cellen al aanwezig die zich tot eicel kunnen ontwikkelen. Enkele tienduizenden van deze cellen bevinden zich in een rusttoestand. Elk van deze cellen in omgeven door een laag andere cellen. Samen vormen ze een jonge follikel. Vanaf de puberteit kunnen in de eierstokken follikels rijpen. Rijpende follikels groeien. In elke follikel ontstaat een holte gevuld met vocht. Stimulerende hormonen uit de hypofyse zorgen ervoor dat cellen in de wand van de rijpende follikels vrouwelijke geslachtshormonen (oestrogenen) produceren. Onder invloed van oestrogenen ontstaan bij een meisje de secundaire geslachtskenmerken.
Wanneer een vrouw ongeveer 50 jaar is, worden er minder hormonen aangemaakt. We zeggen dan dat een vrouw in de overgang is. Tijdens de overgang komt er geleidelijk minder vaak een eicel tot ontwikkeling in een rijpende follikel. Na de overgang stopt de ontwikkeling van eicellen in de rijpende follikel.
OVULATIE
Gewoonlijk komt er maar één follikel per vier weken tot volledige rijping. Een rijpe follikel puilt buiten de eierstok uit. De follikel neemt dan erg veel vocht op, waardoor hij openbarst en de eicel vrijkomt. Dit heet de ovulatie of eisprong. Uit het follikelweefsel dat in de eierstok achterblijft, wordt het gele lichaam gevormd.
Ovulatie vindt gemiddeld eenmaal in de ongeveer vier weken plaats. Er komt meestal slechts één eicel vrij, gewoonlijk om de beurt uit beide eierstokken. De vrijgekomen eicel wordt door het trechtervormige uiteinde van de eileider opgevangen. Een eicel kan niet uit zichzelf bewegen. De eileiders vervoeren de eicellen in de richting van de baarmoeder (uterus). Een onbevruchte eicel blijft na de ovulatie maar 12 tot 24 uur in leven. Daarna sterft de eicel af. De resten worden opgenomen in het bloed. Dit gebeurt in een eileider. Alleen als een zaadcel de eicel na de ovulatie bevrucht, kan de eicel langer in leven blijven.
Bij geslachtsgemeenschap kan sperma in de vagina (schede) komen. De zaadcellen bewegen zich dan met behulp van hun zweepstaart in de richting van de baarmoeder en de eileiders.
BEVRUCHTING
De bevruchting van een eicel door een zaadcel vindt plaats in een eileider. Bij bevruchting versmelt de kern van een mannelijke geslachtscel met de kern van een vrouwelijke geslachtscel. Bevruchting kan plaatsvinden als de kop van een zaadcel de eicel binnendringt. De zweepstaart van de zaadcel blijft achter, Zodra de kop van een zaadcel de eicel is binnengedrongen, wordt de buitenste laag van de eicel ondoordringbaar. Hierdoor is het voor andere zaadellen niet meer mogelijk deze eicel binnen te dringen.
Bij de bevruchting versmelten de kernen van zaadcel en eicel. De bevruchte eicel gaat zich meteen een aantal keren delen. Het klompje cellen dat zo ontstaat, wordt via de eileider vervoerd naar de baarmoeder. De wand van de baarmoeder bestaat uit een dikke laag spieren die aan de binnenkant met slijmvlies is bekleed. Het baarmoederslijmvlies is ondertussen erg dik geworden en bevat veel bloedvaten. Het klompje cellen zet zich vast in het slijmvlies van de baarmoeder. Dat heet innesteling. De vrouw is dan zwanger. In ongeveer negen maanden groeit het klompje cellen uit tot een kind.
DE UITWENDIGE VOORTPLANTINGSORGANEN VAN EEN VROUW
Bij veel meisjes en vrouwen is de vagina niet zo gevoelig voor seksuele prikkels. De meeste meisjes en vrouwen krijgen een orgasme (komen klaar) door prikkeling van de clitoris. Dit kan gebeuren door over de clitoris te wrijven. Bij zelfbevrediging (masturbatie) doet een meisje of vrouw dat zelf. Dit heet "vingeren'. De clitoris ligt vooraan tussen de kleine schaamlippen. Net achter de clitoris mondt de urinebuis uit. In de wand van de kleine schaamlippen liggen klieren die bij seksuele opwinding slijm produceren. Hierdoor wordt de toegang tot de vagina glad gemaakt, waardoor de penis gemakkelijker de vagina kan binnenglijden. De wand van de vagina is zeer rekbaar. Het komt zelden voor dat een vagina te klein is voor een penis. Bij de geboorte kan er zelfs een kind door!
Om de kleine schaamlippen liggen de grote schaamlippen. Het is belangrijk elke dag de schaamlippen goed schoon te spoelen met water. Tussen de plooien kan slijm gaan zitten, waarin bacteriën zich snel kunnen voortplanten. Daardoor kunnen ontstekingen ontstaan. De vagina is aan de binnenkant bekleed met slijmvlies. Vooraan in de vagina ligt het maagdenvlies.
(Nassau, 2015, p. 164-168)
Bekijk de video hieronder als herhaling van de tekst:
Oefenen
Beginner
Toets: Oefening voor beginners
0%
Als je minder dan 5 vragen goed had bij de beginoefening, dan moet je hier zijn!
Maak de opdrachten hieronder. Je krijg feedback op je antwoord, noteer de vragen die je fout had zodat je het later nog een keer kan oefenen voor de echte toets. Als je deze vragen met gemak hebt gemaakt, kan je je zelf uitdagen en de vragen onder het kopje 'gevorderd' maken.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Heb je tussen de 5 en 8 vragen goed bij de beginoefening? Dan kan je deze opdrachten maken op de site GoFormative. Als je deze opdrachten heb gemaakt en het ging soepel, kan je ervoor kiezen om de verdiepende opdrachten te maken. Je gaat als laatste stap de eindtoets maken.
Klik op de link hieronder om naar de opdrachten te gaan:
Als je de begintoets, uitleg en oefentoets hebt gemaakt, mag je aan de eindtoets hieronder beginnen. Voor deze toets kan je 8 punten halen, heb je er 6 of meer dan ben je goed bezig en ben je klaar voor het echte werk! Zo niet, dan moet je nog even oefenen.
Zet hem op :)
Afsluiten
Yay, je hebt de finish bereikt!
Als het goed is kan je nu alle onderdelen van het mannelijk en vrouwelijk voortplantingsstelsel benoemen met de functies en kenmerken ervan. Heel goed gedaan!
Als je bij de eindtoets 6 of meer vragen goed hebt dan ben je goed voorbereid voor de toets.
Heb je minder dan 6 vragen goed? Ga dan naar www.biologiepagina.nl en oefen nog een keer.
Tot slot
Gebruik deze website gerust nog een keer als je onzeker bent over hoe goed je deze basisstoffen beheerst voordat je de toets gaat maken.
Ik hoop dat jullie deze alternatieve manier van leren leuk vonden!
Ps: vul tot slot a.u.b. de evaluatie in onder het kopje 'Evaluatie website'. Dit zal mij enorm helpen!
Het arrangement Het voortplantingsstelsel is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Laxmi Autar
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2021-02-05 19:11:07
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit is een leerarrangement bedoeld voor vwo jaar 3 leerlingen. Het is ter vervanging van de 2 basisstoffen over het voortplantingsstelsel voor het vak biologie.
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
4 uur en 0 minuten
Het voortplantingsstelsel
nl
Laxmi Autar
2021-02-05 19:11:07
Dit is een leerarrangement bedoeld voor vwo jaar 3 leerlingen. Het is ter vervanging van de 2 basisstoffen over het voortplantingsstelsel voor het vak biologie.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Oefening voor beginners
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
