Het skelet basiszorg

Het skelet basiszorg

1.Lesdoelen en introductie:

Aan het eind van het doornemen van deze lesstof kunnen jullie :

De 5 functies van het skelet benoemen.

Uitleggen uit welk weefsel de botten bestaan en een voorbeeld noemen.

De 4 groepen botten benoemen en geef hierbij één voorbeeld per groep.

De 3 soorten botverbindingen benoemen en van elke soort een voorbeeld.

4 soorten gewrichten benoemen met een voorbeeld.

 

Uitleg voor het doornemen van de lesstof:

Ieder hoofdstuk bevat een aantal filmpjes en plaatjes om de lesstof te verduidelijken.

Per hoofdstuk zijn ook een aantal vragen toegevoegd waarmee je jezelf kan controleren.

Deze lesstof/dit arrangement is gemaakt voor de eerstejaarsstudenten verzorgende IG ter voorbereiding op de toets basiszorg 2.

2 Functies en bouw van het skelet:

Elk bot of beenderen genoemd geeft steun en vorm aan een bepaald deel van het lichaam. Zonder skelet zou het lichaam een vormloze massa zijn.

De botten, gewrichten, banden en spieren werken samen om onderstaande dansende bewegingen mogelijk te maken. 

2.1 De 5 functies van het skelet:

Filmpje over het skelet: 

De 5 functies van het skelet:

1. het skelet zorgt voor stevigheid en vorm.

2. Het skelet is de aanhechtingsplaats voor spieren.

3. Het skelet biedt bescherming aan kwetsbare organen.

4. Het skelet zorgt in het rode beenmerg voor de vorming van bloedcellen en bloedplaatjes.

5. Het skelet is een opslag / voorraad plaats voor kalk.

 

Bouw van het skelet:

- De borst, schedel en de wervelkolom beschermen vitale organen als hersenen, hart, longen en ruggenmerg.

- Ledematen zitten vast aan het lichaam.

- Geeft stevigheid en vorm aan het lichaam van binnenuit.

- Biedt tegenwicht aan zwaartekracht.

- Botten kunnen ten opzichte van elkaar bewegen m.b.v. gewrichten.

- Botweefsel wordt continu afgebroken en vervangen.

 

Vraag over de functies van het skelet.

2.2 Opbouw van het skelet: de verschillende soorten botten.

Een bot of beenderen = steunweefsel, stevig en sterk

Er zijn 4 verschillende soorten botten (ook wel beenderen genoemd):

1. Pijpbeenderen

2. Platte beenderen

3. Korte beenderen

4. Sesambeenderen

Alle beenderen samen vormen het skelet.

Het menselijk skelet of geraamte bestaat uit 206 botten, ook wel beenderen genoemd.

 

Opdracht 2.2 soorten botten

2.3 De ontwikkeling van botten.

De ontwikkeling van botten:

Bij de geboorte hebben baby’s ongeveer 300 botten, veel meer dan volwassenen. Als een kind ouder wordt groeien er enkele botten aan elkaar (zoals de schedel die vlak na de geboorte nog heel zacht en flexibel is), waardoor men op volwassen leeftijd nog ‘maar’ 206 botten heeft. Daarnaast hebben kinderen groeischijven, die ervoor zorgen dat de botten van een kind groeien. De groeischijf zit midden in de pijpbeenderen en scheidt het nieuw bot van het oude bot. Tot de puberteit wordt er veel groeihormoon afgegeven in het lichaam, waardoor de botten het seintje krijgen om te gaan groeien. Gedurende de puberteit worden deze schijven harder, waardoor ook de groei ophoudt en het kind zijn uiteindelijke lengte heeft bereikt.

Opbouw en afbraak: 

Constante cyclus opbouw en afbraak => bot hersteld, versterkt of wordt onderhouden. 

2.4 bouw van een bot:

Opbouw van een bot:

Bot bestaat uit 2 soorten weefsel

1. beenweefsel/botweefsel

Dat is hard, stevig en sterk.

2. kraakbeenweefsel

Is buigzaam, bevat veel lijmstoffen.

Delen van het bot :

1.Botvlies = periost = bedekken botten = taai vlies voorziet bot van bloed.

2.Botweefsel = tegen botvlies aan, vrij massief, dieper in het bot zitten botvormende cellen.

3.Beenmerg = maakt rode en witte bloedcellen, vult holtes op binnenin bot.

Botweefsel is door holtes niet massief en dus minder zwaar.

2 vragen over verschillende soorten botweefsel.

3 Botverbindingen

3.1 Botverbindingen:

4 groepen botverbindingen:

1. gewrichtverbinding

2. kraakbeenverbinding

3. naadverbinding

4. vezelverbinding

Uitleg:

1.Gewrichten : maakt grote beweeglijkheid tussen botten mogelijk, tussen kop en kom spleet met smeer (synovia).

2.Kraakbeenverbindingen : 2 soorten=> 1. beweeglijk en soepel als bij ribben, beweging onmogelijk BV schaambeen= symfyse.

3.Naadverbinding : beweging tussen botten niet mogelijk tussen delen van de schedel.

4.vezelverbindingen : beweging mogelijk bijvoorbeeld tussen schaambotten aan de voorkant van het bekken. Denk dan met name aan de bekkenbodem die bij een bevalling een rol speelt. 

3.2 4 Soorten gewrichten en de opbouw van een gewricht.

4 soorten gewrichten zijn :

- kogelgewricht: voor schouder en heup,

- scharniergewricht:  in elleboog en knie,

- rolgewricht: spaakbeen en ellepijp, 1e en 2e halswervel

- zadelgewricht:   bijvoorbeeld de duim kenmerk: botten kunnen niet draaien tov elkaar.

Bouw van een gewricht:

- Tussen kop en kom een spleet met daarin smeer.

- Aan het uiteinde van de botten kraakbeen.

- Vaak gewrichtsbanden om het gewricht te verstevigen.

- Geven stabiliteit aan gewricht en voorkomen beweging in verkeerde richting.

 

Andere kenmerken van het gewricht zijn het volgende:

- Gewrichtskraakbeen: de uiteinden van de botten zijn bekleed met kraakbeen, dit beschermt je botten en helpt bij de glijbeweging van het gewricht.

- Gewrichtsholte: dit bevat de gewrichtsvloeistof.

- Gewrichtskapsel: dit zit rondom het gewricht en sluit de gewrichtsholte af.

- Gewrichtsvloeistof (synovia): dit is een stroperige vloeistof die ervoor zorgt dat de bewegingen van het gewricht soepel gaan.

- Gewrichtsbanden (ligamenten): deze zorgen voor stabilisering van het gewricht.

- Slijmbeurzen (bursae): deze fungeren als stootkussen. De vloeistof in de slijmbeurzen helpt bij het opvangen van (stoot)krachten.

Vraag over de gewrichten:

Extra: een paar filmpjes en een interactieve opdracht over het bewegingsstelsel.

Puzzel met Nederlandse namen over het gewricht.

Uitleg over het bewegingsstelsel door juf Daniëlle.

Uitleg over het bewegingsstelsel door Oscar Eggen.

  • Het arrangement Het skelet basiszorg is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    koen mertens Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2021-01-06 10:52:18
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze wikiwijs heb ik gemaakt ter voorbereiding op de toets basiszorg 2 voor de studenten verzorgende IG van het Roc Nijmegen.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Een filmpje over de bouw en structuur van de botverbinding.
    https://schooltv.nl/item/gewrichten-hoe-zitten-botten-aan-elkaar-vast/
    Video
    Puzzel met Nederlandse namen over het gewricht.
    https://biodesk.eu/11
    Link
    Uitleg over het bewegingsstelsel door juf Daniëlle.
    https://youtu.be/eFJuzdBHM0k
    Video
    Uitleg over het bewegingsstelsel door Oscar Eggen.
    https://youtu.be/Vzwnp2xH70s?list=PLCpY_4zeCKMfRHFQriiFQkRozpC8mDjNr
    Video
    Ontdek al je botten op een interactieve plaat.
    https://www.ntr.nl/html/micrio/schooltv/botten/
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Opdracht 2.2 Soorten botten:

    Opdracht over de gewrichten:

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.