Onderzoek: Muziek uit afval (Science)

Onderzoek: Muziek uit afval (Science)

Introductie

The plastic soup foundation is een stiching die zich inzet tegen de plasticvervuiling. Dit doen ze op verschillende manieren. Eén onderdeel daarvan is via educatie. Ze hebben verschillende lessen gemaakt over plastic. Ook houden ze verschillende challenges.

Op hun website kun je veel lezen over de problemen rondom plastic en wat de organisatie verder allemaal doet. 

We gaan de plastic music challenge doen!

 

Het einddoel van dit onderzoek :)

Omdat we een hele periode bezig zijn met dit onderzoek, pakken we de challenge aan en brengen het naar een hoger niveau. 

Het einddoel is dat beide klassen een liedje kunnen spelen met hun zelfgemaakte muziekinstrumenten van afval. En nee, je hoeft niet perse Bach te spelen. 

Bekijk het filmpje hierboven en hieronder voor inspiratie. 

Ook willen we gedurende deze weken onderzoeken wat geluid nu eigenlijk is en willen we de natuurkunde achter de muziek een beetje beter begrijpen. 

Zelfgemaakt muziekinstrument

Les 1 - Geluid

Introductie

Opdracht 1

Om iets te kunnen horen, heb je geluid nodig. Geluid komt van een geluidsbron.
Voorbeelden van geluidsbronnen zijn je stem (stembanden) of een luidspreker.

De geluidsbronnen geven geluidstrillingen af die via een tussenstof van de geluidsbron naar je oor gaan. De oorschelp vangt het geluid op.In het slakkenhuis worden de geluidstrillingen omgezet in elektrische stroompjes die via de gehoorzenuw naar je hersenen gaan.Je hersenen vertalen de stroompjes: je hoort iets.

Geluid is dus 'iets' wat met een bepaalde snelheid beweegt. Maar wát is dat dan? Wát beweegt er dan? Waarschijnlijk weet je het wel, maar het antwoord is trillingen. Geluid is niets anders dan lucht dat afwisselend wordt samengeduwt en dan weer uit gerekt. De luchtdrukt veranderd dus een heel klein beetje deze trilbeweging zet andere lucht moleculen weer in beweging en zo plant het geluid zich voort.

Klik op de afbeelding hier onder om een filmpje te bekijken over geluidsgolven en lucht:

Klik voor video over geluidsgolven

Simpele experimenten

Voer nu in je groepje de volgende twee simpele experimenten uit. Misschien ken je ze wel:

  1. Span een stuk huishoudfolie over een bekerglas, mooi strak. Leg nu op de bovenkant van het folie een beetje rijst of iets dergelijks kleins en lichts. Zet het bekerglas dan in de buurd van een geluidsbron zoals een speaker van je laptop of je telefoon. Doe dan muziek aan en kijk wat de korreltjes boven op doen. Probeer eens verschillende soorten muziek: Snel en langzaam, hoog en laag. Wat zie je gebeuren?
  2. Blaas een ballon op en houdt deze tegen je mond of een geluidsbron. Iemand anders voelt de ballon aan de andere kant, terwijl er geluid op de ballon gemaakt wordt. Wat voelt iedereen? Wat gebeurd er als je hoger of lager gaat praten?

Opdracht 2

Wat heb je nodig?

  • plastic liniaal

Wat ga je doen?

  • Leg de liniaal zo op tafel dat deze 10 cm uitsteekt.
  • Druk het uiteinde van de lineaal dat op tafel ligt met je platte hand op tafel
  • Trek kort het uiteinde van lineaal dat uitsteekt naar beneden zodat de liniaal trilt.
  • Herhaal deze stappen ook voor 13, 15, 17 en 20 cm.

proefjes.nl - proefje liniaalmuziek

 

1. wat gebeurt er met de toon?

2. Zie je de lineaal sneller of minder snel trillen? 

3. Bedenk wat het verband is tussen het trillen en de toon. 

Les 2 - Trillingen en toonhoogte

Geluid beweegt in de vorm van geluidsgolven.
Met een oscilloscoop kun je de geluidsgolven zichtbaar maken.
Een geluidsgolf van een enkele zuivere toon geeft een gelijkmatige golfbeweging te zien:

De hoogte en de breedte van deze golven zeggen iets over de toon en de hardheid van een toon. 
Op de oscilloscoop tref je dus bij verschillende tonen, verschillende golven.

opdracht Scoop

Voor de volgende experimenten hebben we een software programma nodig wat beter de golven en trillingen van geluid kan laten zien. Dit kan bijvoorbeeld met het programma Scope. Voer onderstande handleiding uit om Scope op je PC te installeren. Let op: Deze software werkt allen met Windows en natuurlijk heb je rechten nodig om te installeren. Lukt dit allemaal niet, dan kijk je mee bij een groepsgenoot.

Je gaat de opdracht doen in groepjes van twee.

Installatie instructie Scope

Als het installeren gelukt is, en het programma doet het op in elk geval één van je groepje, dan kan je verder met de onderzoeksopdracht Scope.

Onderzoeksdocument: Scope

Les 3 - Ontwerpen

Powerpoint Ontwerpcyclus en voorbeelden

  • Het arrangement Onderzoek: Muziek uit afval (Science) is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Petra van Leeuwen Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2022-01-10 20:08:48
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Het einddoel van dit onderzoek :)
    https://youtu.be/kTH2Me6EBXw
    Video
    Zelfgemaakt muziekinstrument
    https://youtu.be/IvUU8joBb1Q
    Video
    Powerpoint Ontwerpcyclus en voorbeelden
    https://1drv.ms/p/s!Ah2EAzT7Gg4bjZJLZQNzEB4ZWDmljQ?e=xZz9ca
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.