Deze cursus gaat over onderwerpen als veilig pedagogisch klimaat, groepsdynamica, groepsgevoel, groepsvorming, sociogram, de verschillende rollen binnen een groep, het geven van leiding en verschillende leiderschapsstijlen.
De cursus bevat verschillende deelopdrachten die zowel in groepen als individueel gemaakt moeten worden.
- Hebt kennis van het pedagogisch klimaat en het belang daarvan.
- Hebt kennis van het begrip groepsdynamica en het belang daarvan.
- Hebt kennis van de totstandkoming groepen.
- Hebt kennis van de verschillende rollen in de groepen.
- Hebt kennis van verschillende activiteiten om groepsdynamica te beïnvloeden.
- Hebt kennis van diverse leiderschapsstijlen.
- Hebt kennis hoe je de sociale relaties van kinderen in een groep in kaart brengt.
Uiteraard mag dat ook op een andere manier. Als het maar een verhaal wordt dat chronologisch wordt verteld. Het verhaal houd je bij tot het einde van de lessen groepsdynamica. Het verhaal is dan niet klaar - maar gaat door.
De einddatum van dit verhaal zet ik op juli 2021. Het moment voor vele van jullie waarop er gediplomeerd wordt.
Als het verhaal klaar is, koppel je begrippen aan passages uit jouw verhaal. Je laat daarmee zien de begrippen te begrijpen en te kunnen toepassen.
De begrippen zijn:
veilig klimaat,
groepsgevoel,
fasen van groepsvorming,
het geven van leiding en verschillende leiderschapsstijlen,
gebeurtenis die bijdroeg aan positieve sfeer;
gebeurtenis die bijdroeg aan negatieve sfeer;
vertrouwen;
begrip voor een ander;
een echte teamprestatie,
leerklimaat,
groepsdruk,
negatief rolgedrag,
positief rolgedrag;
behoefte aan relatie,
behoefte aan autonomie,
behoefte aan competentie,
storend gedrag,
interactievaardigheden,
groepscohesie,
En weet je? Als je meedoet met #1cmbroodbeleg kun je zo een aantal begrippen wegschrijven!!
Uitleg van groepsdynamische principes aan de hand van de eigen lessen
Wat heb ik in deze les gedaan wat het groepsdynamisch proces stimuleert
De prikkelende vragen kunnen bijdragen aan een intieme sfeer in een klas. Door dit soort vragen te stellen wordt het groepsgevoel bevorderd en als daar goed mee wordt omgegaan wordt de groepssfeer beter. De groepscohesie wordt steviger. Bij MBO 'ers een succesfactor voor studiesucces.
Via de interactievaardigheid praten - uitleggen heb ik de structuur van de lessen vertelt.
Daarnaast heb ik een beeld geschetst wat je kan verwachten. Voorspelbaarheid in de les vergroot het veiligheidsgevoel in de klas. Structureren en grenzen stellen is ook een interactievaardigheid. Vandaar de dag en weekschema's op de borden in het lokaal van jullie BPV.
Ik heb een groepsopdracht geintroduceerd #1cm broodbeleg. Een doel wat iedereen zal aanspreken. Een van de kenmerken van succesvolle groepen is een duidelijk en gezamenlijk doel.
En als laatste de individuele opdracht die zorg draagt voor het tegemoet komen aan de behoefte van autonomie en competentie. Iedere student kan deze opdracht zelf in vullen (autonomie) en zal dat doen op de manier waarop hij/zij dat ook kan (competentie)
Les 2 Groepsklimaat
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen
Groepsdynamische principes uit les 2
Wat heb ik in les 2 gedaan wat het groepsdynamisch proces stimuleert
In les 2 zijn wij ingegaan op de basisbehoeften van kinderen. Door de invuloefening een fijne klasgenoot hebben jullie op een speelse manier kunnen uiten wat je van elkaar verwacht. Die verwachtingen worden niet altijd uitgesproken, terwijl dat wel belangrijk is. Vervolgens heb ik jullie gevraagd om een quote/gedachte te schrijven welke jou door deze tijden heen helpt. Door dit te expliciteren (hardop te zeggen) richt ik mij - met jullie- op het positieve. Ze zeggen wel eens alles wat aandacht krijgt groeit. Ik hoop hier meer begrip voor elkaar te kweken en vertrouwen te creeren. Of dat lukt is aan jullie.
Les 3 Groepsrollen
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen (Les 3)
Wat heb ik in deze les gedaan wat het groepsproces stimuleert
In les 3 hebben wij de groepsrollen besproken.
Ik heb de doe-opdracht #1cmbroodbeleg opnieuw onder de aandacht gebracht. Een gezamenlijk doel werkt motiverend voor een groep. En zeker een goed doel als de voedselbank Leiden. De groep kan hier motivatie en inspiratie uit halen. Of dat echt gebeurd hangt af van de groep. Het gaat hierbij om het eerste schapp wat over de dam moet
Jullie hebben een energizer gedaan: "kom uit je stoel en raak aan". Tijdens energizers onstaat er vaak een iets andere groepssfeer. Competitie komt soms naar voren (30 seconds-) en daarmee ook andere kanten, andere eigenschappen van de groepsleden. Alle groepsleden krijgen nieuwe kansen om iets van zich zelf te laten zien. En daarmee vergroot je de kans dat groepsleden nieuwe kwaliteiten ontdekken en dat een persoon nieuwe groepsrollen gaat vervullen.
In de oefening ik ga op vakantie (niet de originele maar een variant) komt het neer om te ontdekken welk criterium de spelleider in zijn hoofd heeft wat bepaalt of je mee mag of niet. Een variant hier op is: ik ken een planeet heel ver weg en die missen iets. Zij hebben bijvoorbeeld wel pasta en aardappelen maar geen rijst.
Ook hier krijgen groepsledennieuwe kansen om iets van zich zelf te laten zien. En daarmee vergroot je de kans dat groepsleden nieuwe kwaliteiten ontdekken en dat een persoon nieuwe groepsrollen gaat vervullen.
Tijdens energizers komt het begrip spelplezier ook naar voren. Spelplezier bevordert de groepssfeer. Energizers bevorderen de groepssfeer. Door de soms gekke dingen die worden gedaan wordt de veiligheid vergroot. En veiligheid is heel belangrijk voor het uitvoeren van de groepstaak
Les 4 Groepsnormen
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen (Les 4)
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen (Les 4)
Wat heb ik deze les gedaan waardoor het groepsproces verbetert
In deze les hebben wij groepsnormen besproken. Wij begonnen met een groepsactiviteit. Handen tegen elkaar. Een beetje gek op de vroege ochtend. Toch zijn (mijn overtuiging) gekke activiteiten goed om het groepsklimaat te verbeteren. De boodschap die eronder ligt is nl: niks is gek. (nou ja, bijna niks)
Vervolgens heb ik de theorie uitgelegd over groepsnormen; groepsnormen verklaart voor een gedeelte waarom alle meiden witte sneakers dragen.
Ik heb jullie gevraagd naar groepsnormen in jullie klas. Dit is altijd een lastige vraag omdat groepsnormen vaak stilzwijgend worden afgesproken.Zeker in negatieve groepen kan het enorm helpend werken als de groepnormen worden geexpliciteerd (= hardop uitgesproken)
De laatste dia gaat over hoe je kan werken aan een positieve groep. In een positieve groep heerst een veilig groepsklimaat. Daarbinnen mag iedereen zichzelf zijn. Wordt iedereen geaccepteerd. De leraar heeft een goede relatie met zijn leerlingen (behoefte aan relatie) geeft ze passende verantwoordelijkheid (behoefte aan autonomie) en zijn er regels (groepsnormen) en routines. Deze regels en routines geven door hun voorspelbaar een bijdrage aan een veiliggroepsklimaat.
Les 5 Groepsfasen/ Groepsvorming/ Fasen van groepsontwikkeling
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen (Les 5)
Wat heb ik gedaan om het groepsklimaat te verbeteren?
In deze les heb ik de ontwikkeling van de groep behandelt. In deze les zitten 2 oefeningen:
Oefening 1 memorabele gebeurtenissen
Oefening 2 huiswerk: maak de test over groepsvorming in eigen klas
Oefening 1 memorabele gebeurtenissen
In deze oefening kijkt de klas terug op 1,5 jaar mboRijnland en benoemt welke gebeurtenissen van belang zijn geweest om de klas te laten zijn wat ze nu is. In die zin is er een duidelijke de overeenkomst naar opvoeding van kinderen.
Geboren worden = forming
(peuter-)pubertijd - storming
Norming = jong volwassenheid
Performing = volwassene
En daarmee is de leerkracht/de docent/ de onderwijsassistent de groepsopvoeder.
Het is belangrijk om af en toe (kersttijd!) terug te kijken op wat was; wat jouw rol daarbinnen is geweest. Het is fijn om stil te staan bij fijne en niet fijne gebeurtenissen.
Met oefening 2 laat ik jullie een test doen rond fasen van groepsontwikkeling. Hierbij laat ik jullie zelf onderzoeken hoe het staat met de groepsontwikkeling de klas. Momenteel zijn jullie vnl.individuen achter een laptop. Toch is ook nu de groepssfeer voor mij invoelbaar. Door een test maken ga je op onderzoek uit. Onderzoek, zelf willen weten is belangrijk. In de lessen communicatie heb ik ANNA behandeld.
ALTIJD NAVRAGEN, NOOIT AANNEMEN
Ook ik volg hier dat principe.
Vragen stellen, niets zomaar aannemen is een belangrijk aspect om te komen tot een veilig groepsklimaat.
Les 6 Groepssfeer
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen (Les 6)
Wat heb ik in deze les gedaan om het groepsklimaat te verbeteren
In deze les is er aandacht geweest voor groepssfeer. Wij hebben gesproken over een positieve en een negatieve groep.
In deze les hebben jullie gewerkt met nieuwjaars wensen. Elke student kon zijn eigen 'gifje' aan een wand hangen. Werken met wensen stuurt onbewust de groepssfeer.
Aandacht voor het positieve. Want
Les 7 Een pas op de plaats - tijd voor de individuele opdracht
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen (Les 7)
Wat heb ik in deze les gedaan om het groepsklimaat te verbeteren?
In deze les heb ik de input van studenten (nieuwjaarswensen in een gifje) verwerkt in een filmpje. Los van het feit dat ik hier zelf erg van houd heeft het mij de afgelopen jaren geleerd dat studenten dit ook leuk vinden. Een filmpje creeert soms een gevoel van verbondenheid.
Daarnaast heb ik aandacht gegeven aan de individuele opdracht. Dit stukje valt onder de taak van het individu. Door daar expliciet tijd aan te besteden; verduidelijk ik mijn verwachtingen en kom ik tegemoet aan de behoefte aan competentie. Na mijn uitleg kunnen studenten denken: Ja dat kan ik ook!
Dat is erg belangrijk in het behalen van de doelen
Les 8 Groepsdruk
Uitleg groepsdynamische principes aan de hand van eigen lessen (Les 8)
Wat heb ik in deze les gedaan om het groepsklimaat te verbeteren
In deze les heb ik geen specifieke oefeningen gedaan. Het laten zien van filmpjes of het uitleggen wat groepsdruk kan doen kan de sfeer wel degelijk ten goede komen
Werken groepsgevoel
Hoe kun je zorgen voor een positief groepsgevoel en gemotiveerde leerlingen als de klas afwisselend online en op school is? Bekijk de tips van leraren uit het voortgezet onderwijs
Informatie groepsprocessen
Over groepen, soorten groepen, binding in een groep, ontwikkeling van groepen, rollen in een groep en sociale interactie in groepen.
Het arrangement Groepsdynamica in de opleiding onderwijsassistent is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Jos Stokman
Laatst gewijzigd
2021-01-15 16:01:25
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0
Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Het waarom van het projectje: de voedselbank
