Goed om je te zien! In deze les kijken we naar de Duitse taal en naar een land waar deze taal wordt gesproken, namelijk ons buurland Duitsland.
In dit land ben ik een tijdje geleden geboren. Ik heb dus een heleboel kunnen meemaken in ons buurland. De laatste jaren (15) heb ik kunnen ervaren hoe de Nederlanders mijn geboorteland bekijken. Maar hoe zit dat precies met de taal en de mensen daar in Duitsland...?
Tussen Friezen en Brabanders, Amsterdammers, Urkers, Katwijkers en Limburgers vind je soms grote verschillen. Dat zie je ook in Duitsland: Net zo min als “de Nederlander” bestaat, bestaat ook “de Duitser” niet. Er zijn grote verschillen tussen Noord en Zuid, Oost en West in dit enorme land. Er zijn vriendelijke en onvriendelijke, moderne en ouderwetse, arme en rijke, grote en kleine, dikke en dunne mensen enz. enz.
Trek niet te snel je conclusies over wat voor volk dan ook! Verscheidenheid is heel waardevol.
Deze les gaat over DUITSLAND en de TAAL die daar wordt gesproken - DUITS. Ik denk dat je zeker al een heleboel over het land en de taal weet, maar misschien weet je aan het einde van deze les nog meer! Hieronder staan de leerdoelen voor dit leerarrangement. Dat willen wij aan het einde van deze digitale les bereikt hebben.
Leerdoelen:
Aan het einde van deze les...
... heb je zelfstandig gewerkt om je kennis te vergroten;
... heb je je kennis en je vermogen getest om dingen te onthouden;
... weet je hoeveel "Bundesländer" Duitsland heeft en begrijp je wat "Stadtstaaten" zijn;
... ken je de namen van alle deelstaten en hun hoofdsteden;
... kun je per deelstaat een paar bijzonderheden benoemen;
... weet je wat de DACH-landen zijn;
... heb je de persoonlijke voornaamworden en de vormen van "haben" en "sein" herhaald.
Trouwens.....
Op het plaatje hieronder heb ik allemaal bekende landschappen of gebouwen bij elkaar gevoegd die veel met de geschiedenis en de cultuur van de Duitsers te maken hebben. Wil je weten wat het allemaal is? Kijk bij het laatste menu-onderdeel "Antwoorden" aan het einde van deze les.
Door rechts onderin op de pijl te klikken kom je op de volgende bladzijde.
Wat weet je al?
Laten we eens kijken wat je al over ons buurland weet. Je hebt ongetwijfeld al het één of ander gehoord of gelezen over Duitsland. Deze vragenronde is bedoeld om een beeld te schetsen hoe veelvoudig het onderwerp "Duitsland" en "Duitse taal" is.
Het zijn 5 vragen in de categorieën geschiedenis, politiek, aardrijkskunde en 10 algemene vragen. Aan het einde van deze quiz kan je jouw resultaat bekijken inclusief de juiste antwoorden met wat uitleg erbij.
Ik denk dat je voor de vragen en antwoorden 10 minuten nodig hebt. De vragen en de antwoorden openen in een nieuw tabblad in jouw browser. Laat deze tabbladen open staan. De informatie kan je dan later in de les nog gebruiken.
TIP: Onder het menu-onderdeel "Antwoorden, woordenschat, grammatica" kun je alle antwoorden en de uitleg nog een keer teruglezen. Maar probeer het nu en ontdek wat je weet. Klik op de rode pijl hieronder om de test te starten. Succes!
Ga na de quiz hier verder, klik rechts op de grijze pijl.
Duitsland en de Duitse taal
Voor onze begrippen is Duitsland een groot land. Met meer dan 83 miljoen inwoners (2019) heeft het veruit het grootste aantal inwoners van Europa. De afstanden binnen Duitsland zijn dus ook veel groter dan wij gewend zijn binnen Nederland. Vier uur autorijden of zes uur met de trein reizen is er dan ook normaler dan bij ons. Economisch gezien is het wereldwijd een van de grootste exportlanden en het heeft een grote stem in de Europese politiek.
Voor Duitsers is Nederland maar één van de negen buurlanden, en ook nog een van de kleinste. De handel tussen Nederland en Duitsland verloopt prima, maar voor de rest weten Duitsers en Nederlanders maar erg weinig van elkaar (Wat weten wij trouwens echt van Belgen?). Dus niet schrikken, als Duitsers geen idee hebben, waar Utrecht ligt (Weet jij waar Dresden ligt?), nog nooit van onze ministerpresident gehoord hebben (Hoe heet de ministerpresident van de deelstaat Nordrhein-Westfalen, waar alleen bijna 18 miljoen mensen wonen?) enz. enz.
Maar politiek gezien zijn Duitsland en Nederland in Europa vaak twee handen op één buik. Veel Duitsers zien Nederland als een model-land van moderniteit en tolerantie.
Heel veel Nederlanders houden stiekem best veel van ons buurland. Twee bekende Nederlandse artiesten hebben een handige manier om Duitse woorden te leren in een leuk liedje verwerkt.
Bassi & Adriaan - Taalliedje Duits
Alles onder één dak - die DACH-Länder
Je hebt zeker al iets over de "Benelux-landen" of over de "Scandinavische landen" gehoord. Daarmee zijn de landen België, Nederland en Luxemburg (BeNeLux) of de Noord-Europese landen Denemarken, Noorwegen en Zweden (Scandinavië) bedoeld.
Als over de Duitstalige landen van Europa gesproken wordt, wordt vaak de afkorting DACH-landen gebruikt. Dat zijn de landen Duitsland (Deutschland), Oostenrijk (Austria) en Zwitserland (Confoederatio Helvetica).
De DACH-landen kan men met recht de industriële en innovatieve motor van Europa noemen. De landen behoren alle drie tot de meest welvarende landen van Europa en zijn een groot aantrekkelijk gebied voor handel en samenwerking.
De DACH-landen (Duitsland-Zwitserland-Oostenrijk) bij elkaar.
Unten rechts geht es weiter.....
De Duitse taal - die deutsche Sprache
Duits is de meest gesproken moedertaal van Europa.
Ongeveer 100 miljoen mensen spreken Duits als moedertaal. Alleen al in Duitsland spreken 82 miljoen mensen deze taal. Maar ook in Oostenrijk en Zwitserland wordt Duits gesproken. Verder spreekt men Duits in het oostelijk deel van België, in Luxemburg, in Liechtenstein en ook in Noord-Italië.
Gebieden in Europa waar Duits wordt gesproken.
De meest gebruikte Duitse woorden zijn.....
Volgens de Duitse "DUDEN" (dat is bij ons de "van Dale") heeft de Duitse taal ongeveer 18 miljoen verschillende woorden (in basisvorm). Dat is zonder dialecten. In de TOP 50 van de meest gebruikte woorden is er maar één zelfstandig naamwoord. De bepaalde lidwoorden "der", "die", "das" staan op de TOP 1 positie, gevolgd door het voorzetsel "in" en het werkwoord "sein" op plek drie.
Aanvullend zie je hieronder de top-woorden van plek 4 tot en met plek 20.
Kijk maar, in de TOP 20 staan de drie werkwoorden "sein" (plek 3), "haben" (plek 8) en "werden" (plek 9). Het is dus geen toeval dat je deze werkwoorden al aan het begin van jouw Duits-lessen tegenkomt. Deze woorden worden dus heel veel gebruikt en zijn dus super belangrijk.
Maar hoe zit het ook alweer met "haben" en "sein", weet je het nog? Druk op de pijl rechtsonder.
Hoe was dat nou met "haben" en "sein"?
Weet jij het nog? Test jezelf!
Hier kun je 26 punten verdienen.
Haal je 19 punten of meer? Ga dan verder naar het menu-onderdeel "18,1 miljoen woorden - Heb je die echt nodig?".
Haal je minder dan 19 punten? Ga dan verder naar "Bijspijkeren deel 1 t/m 4".
Natuurlijk mag je ook als je 19 punten en meer gehaald hebt de "bijspijker-opdrachten" uitproberen. Opdracht 4 is nog best uitdagend....
Succes!
Doe de check: Wat weet je nog over "haben" en "sein"?
0%
opdracht 1 - Sleeptekst: Übersetze und ergänze in der richtigen Form.
opdracht 2 - Tekst invullen: Ergänze das Verb "haben" in der richtigen Form. (Let op hoofdletters/kleine letters)
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bijspijkeren deel 1 - het persoonlijk voornaamwoord
Bekijk de vormen van "haben" en "sein" nog een keer en onthoud deze zo goed mogelijk.
zijn
sein
hebben
haben
ik ben
ich bin
ik heb
ich habe
jij bent
du bist
jij hebt
du hast
hij is
er ist
hij heeft
er hat
zij is
sie ist
zij heeft
sie hat
het (het kind) is
es (das Kind) ist
het (het kind) heeft
es (das Kind) hat
wij zijn
wir sind
wij hebben
wir haben
jullie zijn
ihr seid
jullie hebben
ihr habt
zij zijn
sie sind
zij hebben
sie haben
u bent
Sie sind
u heeft
Sie haben
wie is
wer ist
wie heeft
wer hat
Goed onthouden? Ga nu met de oefenopdrachten aan de slag.
Bijspijkeren deel 2 - het werkwoord "haben"
Bijspijkeren deel 3 - het werkwoord "sein"
Bijspijkeren deel 4 - de werkwoorden "haben" en "sein"
18,1 miljoen woorden - Heb je die echt nodig?
De Dikke Van Dale (het Nederlandse woordenboek) bestaat al meer dan 150 jaar en is voor veel mensen een belangrijk ijkpunt: regelmatig wordt de Dikke Van Dale geraadpleegd als men het niet eens is over de betekenis van een woord, tot in de rechtszaal aan toe. In Duitsland heeft deze functie "der DUDEN".
De DUDEN-uitgeverij geeft aan dat de 100 meest gebruikte woorden bijna de helft van alle gebruikte woorden (circa 18,1 miljoen woorden) van het Duden-tekst-bestand uitmaken.
Driekwart van alle woorden in deze DUDEN-teksten bestaat uit maar 2525 verschillende woorden. Het resterend kwart vult dan de 18,1 miljoen woorden aan.
Eigenlijk kan je dus zeggen, dat je met 100 worden de basis van de Duitse taal hebt, en met 2525 woorden goed kunt communiceren in het Duits.
Naja, dat klopt misschien niet helemaal. Het moeten wel de juiste woorden zijn. Dat is vaak afhankelijk van de situatie en de omstandigheden en helaas (of ook gelukkig) weten wij niet wat in de toekomst op ons af komt.
Een glazen bol hebben wij niet...
en toch...
als wij goed erover nadenken, kunnen we wel een paar dingen bedenken.
Maar wat kan dat dan zijn?
Gaan wij met vakantie, hebben wij misschien later op ons werk met de Duitse taal te maken, gaan wij met vrienden naar Duitsland om te shoppen of om een concert of sportevenement bij te wonen, gaan wij familieleden bezoeken of gaan wij helemaal naar Duitsland omdat wij de liefde van ons leven daar zijn tegengekomen...?
Alles is mogelijk.
Die Bundesländer von Deutschland
Nederland wordt vanuit Den Haag geregeerd, Duitsland heeft maar liefst 16 “Den Haag’s”! Elk van de 16 deelstaten heeft een eigen parlement en regering met véél meer politieke invloed dan een provincie bij ons. Duitsland is een bondsstaat en wordt federaal geregeerd.
Soms doet het een beetje aan Amerika denken: Elke deelstaat voelt zich bijzonder en handelt zo onafhankelijk mogelijk. De landelijke Duitse regering is bij ons het meeste in het nieuws, maar heeft bijvoorbeeld maar weinig te zeggen over kunst, cultuur, onderwijs en de politie in de deelstaten.
Het Duitse volkslied wordt in alle deelstaten gezongen. Na de samenvoeging van Duitsland in 1990 heeft de Bondskanselier besloten dat voortaan alleen het derde couplet van het volkslied gezongen wordt, omdat dit couplet gaat over saamhorigheid, recht en vrijheid. Sinds 1991 vormt dit ene couplet het volkslied.
Het gebruik van de eerste twee coupletten van het Duitse volkslied ligt nog altijd gevoelig. Met de eerste coupletten lieten de nationaal-socialisten hun troepen tijdens de Tweede Wereldoorlog vele Europese landen binnen marcheren. Daarom worden deze twee coupletten niet meer gebruikt.
Die Nationalhymne
Die 5 neuen Bundesländer und ihre Hauptstädte
We gaan nu aan de slag met de deelstaten. We beginnen met de nieuwe deelstaten, de “neue Bundesländer”. Deze deelstaten vormden van 1949 tot 1990 de DDR (het communistische Oost-Duitsland).
Bekijk hier het filmpje en maak kennis met deze 5 bijzondere deelstaten. Maak daarna de twee bijbehorende opdrachten.
Deutschland und seine 16 Bundesländer - die neuen Bundesländer
Die 5 neuen Bundesländer. Aufgabe 1
Die 5 neuen Bundesländer. Aufgabe 2
Die 8 alten Bundesländer und ihre Hauptstädte
We gaan verder met de oude deelstaten, de “alte Bundesländer”. Deze deelstaten vormden van 1949 tot 1990 de BRD (West-Duitsland).
Bekijk hier het filmpje en maak kennis met deze 8 bijzondere deelstaten. Maak daarna de twee bijbehorende opdrachten.
Deutschland und seine 16 Bundesländer - die alten Bundesländer
Die 8 alten Bundesländer. Aufgabe 1.
Die 8 alten Bundesländer. Aufgabe 2.
Die 3 Stadtstaaten
Nu volgen de drie kleine deelstaten, de “Stadtstaaten”. Dit zijn Hamburg, Bremen (en Bremerhaven) en de hoofdstad Berlijn.
Bekijk hier het filmpje en maak kennis met deze 3 bijzondere stadstaten. Maak daarna de twee bijbehorende opdrachten.
Deutschland und seine 16 Bundesländer - die 3 Stadtstaaten
Die 3 Stadtstaaten. Aufgabe 1
Die 3 Stadtstaaten. Aufgabe 2.
Maak nu de afsluitende test
Hieronder vind je de afsluitende test. Hier kan je maximaal 20 punten halen.
Dit is jouw kans! Wat weet je nog over Duitsland en alle 16 Bundesländer?
En kun je nu "haben" en "sein" vervoegen? De vervoegingen waren een
onderdeel van dit leerarragement.
Onderaan deze pagina vind je de link naar de test.
Vul je je naam in. Let op: vul je echte volledige naam in, dan kan ik je resultaat beoordelen.
Alvast bedankt voor je medewerking.
Na de afsluitende test klik je op de grijze pijl rechtsonder om het leerarrangement af te ronden.
Met een klik je op de rode pijl in de afbeelding start je de test.
Veel succes!
Afronding van de les
Wij zijn nu aangekomen bij het einde van deze les. Bedankt voor jouw moeite......
Aansluitend aan dit hoofdstuk vind je de antwoorden op de vragen uit de test, woordenschat en sprachmittel.
Interessante links om je kennis betreffende Duitsland en de Duitse taal uit te breiden staan hieronder. Klik op het plaatje. Veel plezier bij het uitbreiden van jouw kennis!
Antwoorden, woordenschat, grammatica
Dit is op de patchwork-foto te zien
Dit is op de patchwork-foto te zien:
1
2
das Holocaust-Mahnmal in Berlin
3
der Kölner Dom in Köln
4
das Schloss Neuschwanstein in Bayern
5
die Herrenhäuser Gärten in Hannover Niedersachsen
6
die Weltzeituhr und der Fernsehturm in Berlin
7
die Zugspitze in Bayern
8
der Englische Garten in München
9
die Elbphilharmonie in Hamburg
10
die Burg Eltz in Rheinland-Pfalz
11
12
die Saarschleife im Saarland
13
der Dresdner Zwinger in Sachsen
14
das Rathaus in Hamburg
15
das Schweriner Schloss in Mecklenburg Vorpommern
Antwoorden uit de test - "Wat weet je al? Test jezelf!"
Vragen
Antwoorden
De hoofdstad van Duitsland is
Berlijn
Waar liggen deze steden?
München -> zuiden
Keulen -> westen
Berlijn -> oosten
Hamburg -> noorden
De Zugspitze is
De hoogste bergtop (Alpen) van Duitsland
Aan welk land grenst Duitsland NIET
Italië
De grensrivier tussen Polen en Duitsland is
de Oder
Welke 6 automerken zijn - van oorsprong - Duits
Audi, BMW, Mercedes, Opel, Porsche, Volkswagen
De Duitse hogesnelheidstrein heet
ICE
De maximumsnelheid op de Autobahn is
Er is geen maximumsnelheid
Het Oktoberfest vindt plaats in
München
Twee Duitse snoepmerken zijn
Haribo en Werther's Original
De laatste Duitse keizer Wilhelm II stierf in
Doorn, Nederland
De Berlijnse muur is gebouwd in
1961
De uitspraak "Ich bin ein Berliner" is van
John F. Kennedy, president van VS
Die Wende is
De val van de muur tussen Oost- en West-Duitsland (1989)
Ossi is
inwoner van de voormalige DDR.
Der Deutche Bundestag komt bijeen in
Berlijn
Duitsland is een bondsstaat, dat betekent...
dat de macht verdeeld is tussen de centrale regering in Berlijn en de 16 Duitse deelstaten
De bekende slagzin "Wir schaffen das" is van
Angela Merkel (de huidige bondskanselier)
Het staatshoofd van Duitsland is...
De Bondspresident
Angela Merkel is van de politieke partij....
CDU
Hoeveel inwoners heeft Duitsland
ruim 80 miljoen
In het wapen van Duitsland staat een
adelaar
Sinds de eenwording heeft Duitsland
16 Bundesländer (deelstaten)
Het telefonische landnummer van Duitsland is
49
Grammatica-weetjes
De vormen van "haben" en "sein".
zijn
sein
hebben
haben
ik ben
ich bin
ik heb
ich habe
jij bent
du bist
jij hebt
du hast
hij is
er ist
hij heeft
er hat
zij is
sie ist
zij heeft
sie hat
het (het kind) is
es (das Kind) ist
het (het kind) heeft
es (das Kind) hat
wij zijn
wir sind
wij hebben
wir haben
jullie zijn
ihr seid
jullie hebben
ihr habt
zij zijn
sie sind
zij hebben
sie haben
u bent
Sie sind
u heeft
Sie haben
wie is
wer ist
wie heeft
wer hat
Begrippen voor deze leergang (woordenschat, Sprachmittel)
In dit overzicht vind je woorden terug die wij in deze les zijn tegengekomen.
Bundesland
deelstaat
Stadtstaat
stadstaat
Mecklenburg Vorpommern
Mecklenburg Voorpommeren
Brandenburg
Brandenburg
Sachsen-Anhalt
Saksen-Anhalt
Thüringen
Thüringen
Sachsen
Saksen
Bayern
Beieren
Baden-Württemberg
Baden-Württemberg
Saarland
Saarland
Rheinland-Pfalz
Rijnland-Palts
Hessen
Hessen
Nordrhein-Westfalen
Noordrijn-Westfalen
Niedersachsen
Nedersaksen
Schleswig-Holstein
Sleeswijk-Holstein
Berlin
Berlijn
Bremen
Bremen
Hamburg
Hamburg
Hauptstadt
hoofdstad
Ostsee
Oostzee
Insel
eiland
Landwirtschaft
landbouw
Steinkohle
steenkool
Eisenerz
IJzererts
Sehenswürdigkeiten
Bezienswaardigheden
Einigkeit
eendracht, eensgezindheid
Recht
recht
Freiheit
vrijheid
Vaterland
vaderland
Kiel
Kiel - hoofdstadt van Sleeswijk-Holstein
Hannover
Hannover - hoofdstad van Nedersaksen
Düsseldorf
Düsseldorf - hoofdstad van Noordrijn Westfalen
Wiesbaden
Wiesbaden - hoofdstad van Hessen
Mainz
Mainz - hoofdstad van Rijnland - Palts
Saarbrücken
Saarbrücken - hoofdstad van het Saarland
Stuttgart
Stuttgart - hoofdstad van Baden-Württemberg
München
München - hoofdstad van Beieren
Skandinavien
Scandinavië
Austria
Latijnse naam voor Oostenrik
Confoederatio Helvetica
Latijnse naam voor Zwitserland
der DUDEN-Verlag
DUDEN-uitgeverij
die Nationalhymne
het volkslied
der Tanzplatz
het dansplein
das Schloss
het slot / het paleis
die Kirche
de kerk
das Herz
het hart
die Schleife
de lus
das Fest
het feest
das Marzipan
het marsepein
die Quelle
de bron
der Dom
de kathedraal
der Wald
het bos
die Mauer
de muur
die Statue
het standbeeld
Bronnen
Boeken:
Bernrath, R.,Bozarov, G., van Dee, B., Hahnfeld, A., Heuvelmans, R., Hüning, F., . . ., Verkerk-Schneider, J. (2019). Neue Kontakte - Deutschbuch A, 1-2HAVO/VWO (7th e.). Groningen/Utrecht, The Netherlands: Noordhoff Uitgevers
Het arrangement Maak kennis met Duitsland is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Steffen Rosin
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2023-12-18 21:17:18
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Wat weet je nog over "haben" en "sein"?
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Nederland wordt vanuit Den Haag geregeerd, Duitsland heeft maar liefst 16 “Den Haag’s”! Elk van de 16 deelstaten heeft een eigen parlement en regering met véél meer politieke invloed dan een provincie bij ons. Duitsland is een bondsstaat en wordt federaal geregeerd.
W
We gaan verder met de oude deelstaten, de “alte Bundesländer”. Deze deelstaten vormden van 1949 tot 1990 de BRD (West-Duitsland).
