Patronen op de kaart

Patronen op de kaart

Inleiding

Om te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit kijk je vaak naar geografische patronen. Daarmee bedoelen we: hoe is een bepaald verschijnsel verdeeld over de aarde? Dat is een manier om kaarten te analyseren.

Simpel gezegd kijk je naar vier dingen:

  1. Waar komt het verschijnsel het meeste voor?
  2. Waar komt het verschijnsel het minste voor?
  3. Welke gebieden zijn 'gemiddeld'?
  4. Welke gebieden vormen een uitzondering op het patroon?

Let op: je bent dan niet bezig met bedenken waarom het zo is. Je kijkt alleen hoe het is.

Voorbeeld 1. BBP/inwoner

Bekijk de kaart hieronder.

De kaart toont het BBP/inwoner. De kaart laat een bepaald patroon zien, dat je als volgt zou kunnen beschrijven:

Het BBP/hoofd is het hoogst Noord-Amerika, West- en Noord-Europa, Japan en Australië.

Het is het laagst in Afrika, vooral rond de evenaar, het Midden-Oosten, en in Zuid-, Zuidoost- en Centraal-Azië.

Latijns-Amerika, Oost-Europa, Rusland, en China zijn gemiddeld. Uitzonderingen zijn onder meer Bolivia en Paraguay (armer dan de buren) en Saudi-Arabië en Oman (rijker dan de buren).

Deze beschrijving is natuurlijk niet volledig, maar dat hoeft ook niet. Het gaat erom dat je het algemene patroon dat de kaart laat zien in een paar zinnen kunt weergeven.

 

Voorbeeld 2. Armoede

De kaart hieronder laat weer een patroon zien. Je zou dat zo kunnen beschrijven:

In Noord-Amerika, Europa en Rusland, China, het zuiden van Zuid-Amerika en in Australië en Nieuw-Zeeland leeft vrijwel niemand onder de grens van $1,90 per dag. In landen in Afrika, vooral rond de evenaar, leven veel mensen onder die grens. Zuid-Azië en Zuidelijk Afrika zijn gemiddeld. Uitzonderingen op het patroon zijn enkele landen in Centraal-Azië die erg arm zijn.

 

 

Zelf doen! Patronen in de wereld

Hierna volgen nog enkele kaarten.

  • Geef steeds bij elke kaart een beschrijving van het patroon dat de kaart laat zien.
  • Gebruik de namen voor de 'grote gebieden' in de wereld (zoals 'Zuid-Azië').
  • Als je niet zeker weet hoe bepaalde gebieden heten kun je gebruik maken van de Bladwijzers achterin de atlas.

Bij elke kaart staat een vraag om je beschrijving van het patroon in te vullen:

  1. Waar komt het verschijnsel het meeste voor?
  2. Waar komt het verschijnsel het minste voor?
  3. Welke gebieden zijn 'gemiddeld'?
  4. Welke gebieden vormen een uitzondering op het patroon?

Tevreden over je antwoord. Kies dan voor antwoord controleren. Dat van jou hoeft natuurlijk niet precies zo te zijn opgeschreven als het antwoordmmodel, maar moet wel de 4 punten bevatten.

1. Analfabetisme

2. Levensverwachting

3. Meisjes in het onderwijs

4. Ondervoeding

5. Zuigelingensterfte

6. Artsendichtheid

7. Toegang tot hoger onderwijs

8. Sterftecijfer

9. Migratiesaldo

  • Het arrangement Patronen op de kaart is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Willem Korevaar Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2020-11-24 12:45:04
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    De gebruikte kaarten komen uit de Alcarta-atlas (online versie): http://alcarta.nl, copyright: ThiemeMeulenhoff.

    Naar een oorspronkelijk idee van Mathijs Booden @MBoodenAK

    Aangevuld met kaarten van: https://teach-with-gis-learngis.hub.arcgis.com/pages/featured-lesson-intro-to-maps

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Hoe beschrijf je geografische patronen? Aardrijkskundige vaardigheid
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    0 uur en 30 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.