We kennen allemaal de term gezondheid wel. Maar wat houdt gezond zijn nu precies in? Wanneer is een mens gezond?
In deze lessenserie ga je je verdiepen in de definitie van gezondheid en de definitie van positieve gezondheid. Als je de lessenserie hebt afgerond, heb je kennis van het concept van Positieve Gezondheid en kan je het spinnenweb toepassen in de praktijk. Daarmee krijg je zich op het welbevinden van je zorgvrager.
In les 1 komen de twee definities van gezondheid aan bod en ga je ontdekken wat gezondheid voor jou betekend. In les 2 ga je aan de slag met positieve gezondeid en de tools die de stichting iPH (institue for Positive Health) aan de hand van een gekozen aflevering van ' Je zal het maar hebben'. In les 3 kan je aan de hand van wat je geleerd hebt in les 1 en 2 gaan toepassen op je leerplek. Les 4 is de afronding van deze lessenserie en dan gaan we als groep terugblikken op wat jullie hebben geleerd en hoe je deze visie op gezondheid mee kan nemen tijdens je ontwikkeling op je leerplek.
Deze lessenserie rond je af door de opdracht in les 3 te maken en in verslagvorm bij je docent in te leveren. Dit gaan we tijdens de laaste bijeenkomst klassikaal bespreken.
Les 1 - Wat is gezondheid?
Inleiding en lesdoelen
Wat is gezondheid?
Dat is de vraag waar jullie deze les over na gaan denken.
De lesdoelen waar je aan gaat werken zijn:
Na het doorlopen en het maken van de opdracht uit deze les kun je in eigen woorden omschrijven wat gezondheid is;
Je kunt in eigen woorden omschrijven wat het verschil is tussen de definitie van gezondheid van de World Health Organisation (WHO) en de definitie van Machteld Huber;
Je kunt in eigen woorden omschrijven wat jij belangrijk vindt als het gaat om gezondheid.
Als je deze les doorloopt kom je verschillende opdrachten tegen die je gaat maken en soms ook gaat bespreken met je klasgenoot.
Je eigen gezondheid
Als eerste is het belangrijk dat jullie gaan nadenken over je eigen gezondheid.
Ben jij gezond? En waarom denk je dat je gezond of ongezond bent? Wat kan jij doen om gezond te blijven of te worden?
Maak de volgende opdracht zelfstandig.
Nu je zelf hebt na gedacht over wat gezondheid is en wat maakt dat iemand ziek is, ga je nu met je klasgenoot overleggen. Bespreek met elkaar je antwoorden en noteer de gelijkenissen en de verschillen.
Gezondheid
Je hebt nagedacht over wat gezondheid is en je hebt dit besproken met je klasgenoot.
Het is belangrijk dat je weet wat gezondheid is. Door kennis te hebben van wat gezondheid is kun je als verzorgende IG of verpleegkundige veel breder naar je cliënt kijken. Want je cliënt is niet alleen diegene die iets niet kan, maar ook een persoon met vele andere mogelijkheden.
Heb je wel eens van de wereldgezondheidsorganisatie, de WHO (world health organisation), gehoord? De WHO is een internationale organisatie die wereldwijd bekijkt hoe het zit met de gezondheid en neemt hierin een leidersrol aan. De WHO helpt landen met de organisatie van de gezondheidszorg, maar doet ook onderzoek naar gezondheid en houdt toezicht op nieuwe trends in gezondheid. Een mooi voorbeeld van het werk wat de WHO onder andere doet is de rol die zij hebben bij de uitbraak van het Corona virus.
De WHO is opgericht in 1945 en kwam in 1948 met een definitie van gezondheid. Die luidt als volgt: Gezondheid is een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden en niet alleen het ontbreken van ziekte of gebrek.
Als we goed kijken naar deze omschrijving, dan is bijna niemand helemaal gezond, want wie verkeerd er nu constant in deze toestand?
Positieve gezondheid
Het vorige hoofdstuk eindigde met de vraag wie er nu constant in een staat van gezondheid verkeerd. Zelfs als je geen ziekte hebt, doen zich gebeurtenissen voor in het leven waardoor het tijdelijk niet goed gaat. Zoals een echtscheiding of het overlijden van een dierbare. Daar komt bij dat de definitie weinig recht doet aan mensen met een chronische ziekte. Eigenlijk betekent dit, dat je mensen moet blijven doorbehandelen, net zo lang tot ze volledig 'gezond' zijn. Dat kan niet de bedoeling zijn (iPH, 2020). Want mensen zijn niet hun aandoening. Toch wordt er in de zorg wel vaak op de aandoening gefocust. Alle aandacht gaat uit naar hun klachten en gezondheidsproblemen, en hoe we die kunnen oplossen. Positieve Gezondheid kiest een andere invalshoek. Het accent ligt niet op ziekte. Maar op mensen zelf, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt.
In deze film wordt uitgelegd wat Positieve Gezondheid is. Bekijk deze film en maak daarna de opdrachten die hieronder staan.
Wat is positieve gezondheid?
Lesafsluiting
Je hebt les 1 bijna helemaal afgemaakt. Om de les volledig af te ronden en met genoeg kennis door te kunnen gaan naar les 2, ga je nu de les evalueren aan de hand van de onderstaande vragen.
Nu je les 1 hebt afgerond kan je doorgaan met les 2.
Heel veel succes!!
Les 2 - Positieve gezondheid en het spinnenweb!
Inleiding en lesdoelen
Tijdens de vorige les heb je onderzocht wat het verschil is tussen twee definities van gezondheid en je hebt nagedacht over wat gezondheid voor jou betekend.
In de film van de vorige les kwam naar voren dat je aan de hand van het zo genoemde spinnenweb in kaart kan brengen hoe iemand zijn gezondheid ervaard. Dat is wat we deze les gaan uitvoeren.
Je gaat aan de volgende lesdoelen werken:
Je kunt in eigen woorden omschrijven wat de spinnenweb inhoudt (Knows);
Je kunt aantonen dat je aan de hand van het spinnenweb in kaart gebracht hoe jij zelf je gezondheid ervaart (Knows how);
Aan de hand van het spinnenweb kun je de gezondheidsbeleving van een personage uit 'je zal het maar hebben' in kaart brengen (Shows how);
Je kunt aan de hand van het spinnenweb de gezondheidsbeleving van de personage uit 'je zal het maar hebben' analyseren (Shows how);
Heel veel succes met het doorlopen van deze les.
Positieve gezondheid en het spinnenweb
Zoals je tijdens de vorige les gelezen hebt en in het bovenstaande filmpje hebt gezien, gaat het bij Posietieve gezondheid om de totale mens.
Positieve Gezondheid heeft een tool ontwikkeld waarmee je in kaart kan brengen hoe jij of je cliënt aan kijkt tegen de eigen gezondheid. Daarbij wordt er uitgegaan van 6 verschillende pijlers, of gebieden, van je leven.
In de onderstaande afbeelding zijn deze pijlers afgebeeld, met daarbij onderwerpen waar je aan kan denken bij die pijler. Bij het invullen van de vragenlijst via de tool kan je deze onderwerpen als voorbeeld nemen en voor jezelf nagaan hoe je hierop scoort.
Hoe kijk jij zelf aan tegen je eigen gezondheid?
Om te oefenen met de tool van Positieve Gezondheid, ga je de vragenlijst voor jezelf invullen.
Dit doe je door naar de website in deze link https://iph.nl/tools/ te gaan en je te registreren.
Je kiest de tool uit die het beste bij jou past. Doorloop de vragenlijst en als resultaat krijg jij een ingevulde spinnenweb. Heb je dit gedaan dan ga je de onderstaande vragen beantwoorden.
Positieve Gezondheid
Opdracht
Lesdoelen behaald?
Als je deze les volledig heb doorlopen, heb je gewerkt aan de volgende lesdoelen:
Je kan omschrijven wat de spinnenweb inhoudt;
Je hebt aan de hand van het spinnenweb in kaart gebracht hoe jij zelf je gezondheid ervaard;
Aan de hand van het spinnenweb heb je de gezondheidsbeleving van een personage uit 'je zal het maar hebben' in kaart gebracht;
Je hebt het spinnenweb van de personage uit 'je zal het maar hebben' geanalyseerd.
Hiermee zijn we aan het eind gekomen van les 2.
Je hebt je nu goed genoeg voorbereidt op de grote opdracht in les 3. Deze opdracht wordt beoordeeld aan de hand van de rubriek. Heb je dit met minimaal een voldoende behaald, dan heb je deze lessenserie afgerond.
Les 3 - Het toepassen van het Spinnenweb in de praktijk
Inleiding en lesdoelen.
Je bent alweer aangekomen bij les 3. Tijdens deze les ga je je voorbereiden op de praktijkopdracht. Zo ga je in de praktijk inzetten wat je de afgelopen lessen hebt geleerd.
Hierbij is het belangrijk dat je ook de juiste gespreksvaardigheden kan inzetten. Dat is waar je deze les mee aan de slag gaat. De lesdoelen voor deze les zijn:
Je kunt de tool van iPH inzetten bij een cliënt
Hierbij kun je de juiste gespreks- en luistervaardigheden inzetten
Je kunt de juiste vaardigheden inzetten om samen met de zorgvrager een actie te verwoorden om de gezondheidsbeleving van de zorgvrager te verbeteren, terwijl de zorgvrager de eigen regie behoudt
Je kunt op middels een reflectie methode reflecteren en hier SMART leerdoelen uit formuleren
Gespreksvaardigheden
Om je goed voor te bereiden op het gesprek dat je gaat voeren met een bewoner van je leerplek, is het belangrijk dat er eerst wordt stilgestaan bij een aantal gespreksvaardigheden. Als deze informatie nieuw voor je is en je hebt vragen, stel ze gerust aan de docent.
Het is belangrijk om bewust te zijn van je luistervaardigheden. Hierbij is op de eerste plaats je luisterhouding van belang.
Maak de onderstaande opdracht om je kennis over een juiste luisterhouding weer helder te krijgen.
Zoals je in de bovenstaande afbeelding kunt zien, zijn er een aantal aandachtpunten die belangrijk zijn als het gaat om een goede communicatie.
LSD: Luisteren, samenvatten en doorvragen
Laat OMA thuis: Oordelen, meningen en adviezen
Neem Anna mee: Altijd navragen, nooit aannemen
Smeer NIVEA: Niet invullen voor een ander
Wees een OEN: Open, eerlijk en nieuwschierig
Om een goed gesprek te voeren met de zorgvrager is het belangrijk dat je de verantwoordelijkheid bij de cliënt laat. Als de zorgverlener dit overneemt, dan gaat de zorgvrager achterover leunen. Het is effectiever als de cliënt zelf met een oplossing komt. In een tweegesprek, een gesprek tussen twee mensen, is veiligheid en vertrouwen van belang.
De houding van een zorgverlener is respectvol, hij of zij kan zich inleven, is integer en kan non-directieve vaardigheden toepassen.
In de film hieronder is een voorbeeld te zien van een tweegesprek.
Goed in gesprek
Wil jij je meer verdiepen in hoe een gesprek te voeren met een zorgvrager en hoe open te staan voor je gesprekspartner, dan raad ik je aan de volgende link te bestuderen: https://www.zorgvoorbeter.nl/communiceren-in-de-zorg
Oefenen
Door bewust te worden van je luistervaardigheden en door samen te vatten wat de ander heeft gezegd, voorkom je veel communicatieproblemen. Zo wordt duidelijk of jij goed hebt gehoord, wat de ander heeft gezegt.
Deze vaardigheden zijn belangrijk voor als jij straks in de praktijk aan de slag gaat met de praktijkopdracht.
Als het goed is heb jij de eindopdracht van les drie afgerond. Daarmee heb jij de volgende lesdoelen behaald:
Je kan de tool van iPH inzetten bij een cliënt
Hierbij kan je de jusite gespreks- en luistervaardigheden inzetten
Je kan samen met de cliënt een actie bedenken om te werken aan de gezondheidsbeleving van de cliënt
Je kan op je eigen handelen reflecteren en hier leerdoelen uit formuleren
Als je bovenstaande opdracht hebt gemaakt, dan ben je klaar voor de volgende les.
Les 4 is een klassikale les, waarin we gaan bespreken wat je geleerd hebt, wat je moeilijk vond aan deze lessenserie en hoe je het concept van Positieve gezondheid kan meenemen tijdens je stage in leerjaar twee, maar ook later in je werk als Maatschappelijk Verzorgende IG.
Les 4 - Evaluatie en reflectie
Inleiding en lesdoelen
Je bent aangekomen bij de laatste les van deze lessenserie. Je bent deze lessen aan de slag gegaan met de vragen wat gezondheid is, je hebt twee definities van gezondheid leren kennen en je bent aan de slag gegaan met het concept van Positieve Gezondheid en hoe dit bij een zorgvrager in kaart te brengen.
Tijdens deze les gaan we het geheel evalueren. De lesdoelen zijn:
Je kunt verwoorden wat je tijdens deze lessen hebt geleerd
Je kunt in je eigen woorden aan je klasgenoten uitleggen wat de uitkomsten waren van het gesprek met de zorgvrager
Je kunt een vervolg bedenken voor het verder toepassen van het concept van positieve gezondheid tijdens je stage en later in je werk als Maatschappelijk Verzorgende IG
Verwerking
Je bent hard bezig geweest de afgelopen weken met het concept Positieve Gezondheid. Als grote opdracht heb je samen met een cliënt het spinnenweb ingevuld en een beeld gekregen van hoe de cliënt zijn gezondheid beleeft. Aan de hand hiervan heb je een actie bedacht hoe de cliënt zijn beleving van zijn gezondheid kan bevorderen.
Nu ga je samen met je klasgenoot de uitkomsten bespreken.
Je neemt in elk geval de volgende vragen mee:
Wat vond je goed gaan tijdens het gesprek?
Wat kon er beter tijdens het gesprek?
Hoe vind je het om het spinnenweb toe te passen in de praktijk?
Wat vond de cliënt van het spinnenweb?
Heb je een actie kunnen bedenken om de gezondheidsbeleving te kunnen bevorderen?
Je krijgt 10 minuten voor deze bespreken en dan worden de uitkomsten van jullie gesprek klassikaal besproken.
Afronding
Samen met je klasgenoten heb je gekeken naar hoe de uitvoering van het gesprek aan de hand van het spinnenweb is gegaan.
Bedenk voor jezelf hoe je dit zou kunnen blijven inzetten.
Als afronding van deze lessenserie, kun je nu onderstaande filmpje bekijken van een voorbeeld van het inzetten van het concept van positieve gezondheid.
Een voorbeeld van de uitvoering van positieve gezondheid.
Het arrangement Positieve gezondheid - kopie 1 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Reinanke Stoit-Alberts
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2020-09-12 21:08:53
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Door het volgen van deze lessenserie hebben jullie een beeld gevormd over positieve gezondheid en kunnen jullie in de praktijk aan het werk met positieve gezondheid
Door het volgen van deze lessenserie hebben jullie een beeld gevormd over positieve gezondheid en kunnen jullie in de praktijk aan het werk met positieve gezondheid
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Rubriek bij de opdracht van les 3 VDE.docx
