Elektrische componenten

Elektrische componenten

Startpagina

Op deze wikiwijs ga je zelfstandig het lesmateriaal doornemen. Op de manier kun je op je eigen tempo met de leerstof oefenen.

Leerdoelen

Tijdens het werken aan de opdracht ga je aan de slag om de volgende leerdoelen te behalen:

  • Je weet waarom je een weerstand toevoegd aan een stroomkring. 
  • Je kunt (virtueel) de benodigde weerstand in een stroomkring bepalen. 
  • Je kunt uitleggen wat de functie, het symbool en eigenschappen van een LDR zijn.
  • Je kunt uitleggen wat de functie, het symbool en eigenschappen van een NTC zijn.
  • Je kunt uitleggen wat de functie, het symbool en eigenschappen van een relais zijn.
  • Je kunt de werkkring en de regelkring van een relais onderscheiden.
  • Je kunt uitleggen wat de functie, het symbool en eigenschappen van een transistor zijn.
  • Je kunt uitleggen wanneer een transistor stroom doorlaat.

Inhoud

Je vind de lesstof onder het kopje Lesstof. Hier vind je tekst, afbeeldingen, filmpjes en ander oefenmateriaal. Nadat je deze lesstof door hebt genomen kun je onder het kopje Oefentoets kijken of je de lesstof begrepen hebt.

Wil je meer oefenen? Dan vind je onder het kopje Extra lesstof het kopje Remediërende lesstof nog meer lesstof om te oefenen.

Wil je meer weten? Dan vind je onder het kopje Extra lesstof het kopje Verdiepende lesstof

Lesstof

Weerstand

Weerstanden kunnen worden toegevoegd in een stroomkring om de spanning of de stroomsterkte in een stroomkring te beperken. Stel je voor je wilt een lampje met een maximale spanning van 6 Volt aansluiten op een spanningsbron welke 9 Volt levert. Je kunt dan een weerstand gebruiken om ervoor te zorgen dat de maximale spanning over het lampje 6 Volt is.

De hoeveelheid weerstand geven we aan met de eenheid Ohm (symbool Ω). Hoe meer Ohm een weerstand heeft, hoe hoger de weerstand is. Hoe hoger de weerstand is, hoe moeilijker de stroom er doorheen kan dus hoe kleiner de spanning wordt.

Voor weerstanden met een waarde groter dan 1000 Ohm wordt het voorzetsel kilo gebruikt om aan te geven dat er een factor 1000 wordt aangegeven. Zo is 1 kiloOhm gelijk aan 1000 Ohm (1 kΩ = 1000 Ω).

 

 

 

Weerstand in stroomkringen

Een weerstand kan worden opgenomen in een stroomkring om de spanning te verlagen. Dit kun je zien doordat het symbool van weerstand wordt gebruik in het schema van de stroomkring. Vaak wordt hierbij de waarde van de weerstand ook vermeld in Ohm.

Het symbool van een weerstand ziet er als volgt uit:

 

In de onderstaande stroomkring zie je een voorbeeld van een weerstand die gebruikt wordt om de spanning te verlagen:

 

 

 

 

 

De invloed van weerstand meten

Zoals gezegd kan een weerstand de hoeveelheid spanning in een stroomkring verkleinen. Bekijk het filmpje hieronder over het simuleren van een schakeling en hierbinnen de spanning meten. Beantwoord daarna de bijbehorende vragen.

Klik hier om naar de applicatie te gaan

De LDR

Bekijk onderstaand filmpje over de LDR weerstand en beantwoord de vragen.

De NTC

Bekijk onderstaand filmpje over de NTC en beantwoord de vragen.

Het relais

Bekijk onderstaand filmpje over het relais en beantwoord de vragen:

De transistor

Maak de EdPuzzle over de transistor, beantwoord de vragen die bij het filmpje horen.

Klik hier om naar de EdPuzzle te gaan.

Oefentoets

Extra lesstof

Verdiepend

Hieronder vind je verdiepende leerstof die hoort bij de behandelde lesstof. 

Het inbrekersalarm

Bekijk onderstaande schema van het inbrekersalarm en beantwoord de bijbehorende vragen:

 

NTC of LDR?

Bekijk onderstaande grafiek van een omgevingsgevoelige weerstand:

 

Weerstand bij meerdere lampjes

Herhaal het virtuele practicum met spanning meten in PHET. Voeg nu 3 lampjes toe in een schakeling en bepaal de benodigde weerstand in de stroomkring. 

Remediërend

Hieronder vind je een samenvatting van alle behandelde lesstof met extra vragen om de lesstof nog eens te herhalen om je beter voor te bereiden op de toets.

Een weerstand

Een weerstand kan worden gebruikt om de spanning of de stroomsterkte te beperking in een stroomkring. Op het moment dat je bijvoorbeeld een lampje met een maximale spanning van 6 Volt wilt gebruiken in combinatie met een spanningsbron welke 10 Volt levert kun je een weerstand gebruiken om te zorgen dat het lampje niet stuk gaat. 


Hiernaast zie je het symbool van een weerstand. Dit symbool gebruik je als je een weerstand in een stroomkring wilt weergeven. Je kunt door dit symbool ook herkennen of er een weerstand in een stroomkring wordt gebruikt. 

 

 

 

De eenheid van weerstand

Weerstand wordt uitgedruk in Ohm (symbool: Ω). Hoe hoger het getal, hoe hoger de weerstand dus hoe moeilijker de stroom ergens doorheen gaat. Een weerstand van 100 Ohm laat dus meer stroom door dan een weerstand van 1000 Ohm.

Weerstanden met een waarde hoger dan 1000 Ohm drukken we vaak uit in kiloOhm (symbool kΩ). Dit is te vergelijken met de verhouding tussen meters en kilometers, 1000 meter is 1 kilometer, dus 1000 Ohm is 1 kiloOhm.

 

De LDR (Light Dependant Resistor)

Een LDR is een Light Dependant Resistor ofwel een licht afhankelijke weerstand. Dit kun je onthouden doordat de letter L in de afkorting wordt gebruikt, de L van licht.

Een samenvatting van de kenmerken van een LDR en het symbool:

Afhankelijk van: Licht
Meer licht: Weerstand omlaag
Minder licht: Weerstand omhoog

 

De NTC (Negative Temperature Coëffeciënt)

Een NTC staat voor Negatieve Temperatuur Coëfficiënt. Dit betekend dat de weerstand afhankelijk is van de omgevingstemperatuur. Dit kun je onthouden door de letter T in de afkorting NTC, de T van temperatuur.

Hieronder een samenvatting van de eigenschappen van een NTC:

Afhankelijk van: Temperatuur
Hogere temperatuur: Weerstand omhoog
Lagere temperatuur: Weerstand omlaag

Eindtoets

  • Het arrangement Elektrische componenten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Peter Korthout Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2020-11-12 08:37:12
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Alle schematische afbeelding zijn afkomstig uit het gratis programma KiCad.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.