Bij Abraham wordt soms gedacht aan de pop die mannen krijgen als ze 50 jaar oud worden. Bij vrouwen is dat Sara. Het is een gewoonte die zijn wortels heeft in het verhaal van Abraham, zoals dat te vinden is in de joodse en de christelijke Bijbel, alsmede in de islamitische Koran.
Voor zowel het jodendom, het christendom als de islam is Abraham een soort stamvader. Hij heeft als eerste de stem gehoord die niemand anders kon horen. Hij wist niet wie het was die er sprak, maar hij wist wel dat het een goddelijke stem was. Hij besloot om die stem te volgen. Het is een beslissing geworden die onze wereld heeft gevormd.
De beslissing, met alle gevolgen van dien, was zo belangrijk, dat er nog steeds feestdagen en zelfs vrije dagen voor worden gegeven.
De grote reis
De reis van Abraham
Abraham leefde een kleine 4.000 jaar geleden. In zijn tijd stonden de Egyptische piramides er al meer dan 100 jaar. Volkeren om hem heen geloofden sterk in veel goden. De zonnegod, de god van de donder en bliksem, de god van de vruchtbaarheid en ga zo maar door.
Abarham was wel gelovig, maar had zijn eigen opvattingen. Hij geloofde niet in al die goden. Hij zocht God. Zijn leven veranderde toen God hem aansprak en zei dat hij naar het Beloofde Land moest trekken. Zijn nageslacht zou talrijk zijn. Abraham besloot om de reis naar het Beloofde Land te beginnen met zijn vrouw, zijn slaven, slavinnen en nog wat mensen van zijn stam. Er was echter een probleem... Zijn vrouw werd maar niet zwanger. Abraham was al oud en ze konden geen kinderen krijgen.
In de video wordt verteld wat er gebeurde.
Het offer van Abraham
Het offer van Abraham wordt tegengehouden
Het kost Abraham en zijn vrouw Sara erg veel moeite om in het Beloofde Land te komen. Het kost hen jaren. Ze hebben er veel voor opgegeven, maar Sara heeft uiteindelijk een zoon gekregen. Dat is Izaak. Dan volgt opnieuw de stem die Abraham beveelt om zijn zoon te offeren. Het is bijna ongeloofelijk. Waar is al die moeite dan voor gedaan? God had toch beloofd dat zijn nageslacht talrijk zou zijn?
Abraham besluit om te doen wat zijn stem beveelt. Hij gaat naar de berg, samen met zijn zoon Izaak. Hij maakt een altaar en legt zijn zoon erop. Hij is klaar om zijn zoon te offeren. Maar dan, op het laatste moment... Dan verschijnt er een engel die hem beveelt om vooral niet zijn zoon te offeren. God haat mensenoffers.
Mensenoffers waren in die tijd normaal. Die hadden de bedoeling om de goden tevreden te stellen. Abraham en zijn nakomelingen zullen er nooit aan mee mogen doen. In de plaats van de zoon van Abraham, wordt nu een lam geofferd.
Dit offer staat centraal in het jodendom, en vooral het christendom en in de islam. In de volgende tabbladen wordt uitgelegd hoe dat zit.
Het offer in het christendom
Kruisiging van Jezus
Voor christenen is het kruis het belangrijkste symbool uit hun geloof. Dat is vanwege de doodstraf die Jezus heeft gekregen. Dat was kruisiging, misschien wel de meest wrede straf van de Romeinen zo'n 2.000 jaar geleden. Waarom vinden christenen dit zo belangrijk? Te sterven op een dergelijk wrede manier, is toch niet iets om trots op te zijn...
Voor Jezus ligt het anders. Hij heeft zijn leven geofferd. Jezus stond steeds in direct contact met God. Dat contact was zo sterk dat God geen verafstaande Schepper van hemel en aarde was, maar God was als een Vader. Jezus bracht een offer, zodat iedereen die relatie met God kan hebben. Om echter die relatie met God te ontwikkelen, moesten alle kwade eigenschappen overwonnen worden. Dat wordt verbeeld met het verhaal van Pasen. Het goede van de opstanding van Jezus overwint het kwade van de kruisiging. Het kwade leidt tot dood, het goede tot leven.
Het offer van Abraham is een soort voorafspiegeling. Abraham offert een onschuldig lam zodat zijn zoon mag blijven leven. Jezus wordt daarom ook het "Lam van God" genoemd. Daardoor hoeven mensen geeen angst te hebben voor een keihard oordeel van God, maar kunnen ze vertrouwen op de Liefde van God. Ze hoeven dus geen angst meer te hebben voor het leven na de dood.
Het offer in de islam
Pelgrims in Mekka
Het Offerfeest is voor moslims het belangrijkste feest van het jaar. Dit feest gaat over het offer van Abraham aan God. Ook volgens moslims heeft God een jong schaap geofferd voor God. Daarom wordt voor het offerfeest ook altijd een schaap geslacht. Moslims delen dan hun schapenvlees met anderen, juist ook met medegelovigen die het niet zo goed hebben. Het Offerfeest is tevens de afsluiting van de Hadj, dat is de pelgrimstocht van moslims naar Mekka.
Voor moslims is het Offerfeest zo belangrijk omdat het aangeeft hoe Abraham zich heeft overgegeven aan God. Islam is dan ook de godsdienst van de overgave, zoals dat bijvoorbeeld ook zichtbaar is aan de manier waarop ze bidden.
Hoewel de Koran niet duidelijk is over de vraag of Izaak dan wel Ismael bijna geofferd zou worden, geloven moslims dat Ismael degene is geweest die bijna is geofferd. De oorzaak darrvan is dat latere islamitische geschriften Ismael aanwijzen als de zoon die bijna is geofferd.
Over één ding is de Koran duidelijk. Zowel Izaak als Ismael zijn een profeet. Dat betekent dat ze allebei de stem van God konden horen. Ook in de Bijbel stonden beide zoons hand in hand bij het graf van Abraham na zijn sterven.
Moderne mensenoffers
Mensoffers door Azteken
Nog lang na Abraham waren er volkeren die mensen offerden voor de goden. Een van de bekendste volkeren zijn de Azteken in de 16e eeuw in het huidige Mexico. In de tijd van Columbus geloofden ze dat ze de zonnegod tevreden moesten stellen door een mens te offeren. Daarom gingen ze vaak op rooftocht bij omliggende volkeren.
In onze tijd zijn mensoffers meer figuurlijk. Kinderen die bijvoorbeeld een ander kind pesten, offeren het betreffende kind voor hun eigen status. Ze vinden het leuk om op die manier indruk te maken op anderen. Een ander voorbeeld is iemand die ten koste van een ander iets wil bereiken en daarom die andere gaat dwarsbomen. Dat is een mensoffer. In de christelijke leer is dit een zonde.
Gelovigen stellen dat het brengen van dit soort mensoffers in onze tijd het moeilijk maakt om God te leren kennen.
In het bijgevoegde Word-bestand staat het hele verhaal nog eens uitgebreid naverteld. Er zijn enkele video's toegevoegd. De videos zijn afkomstig van een film over het leven van Abraham. Ze gaan over 2 beslissende momenten. De eerste gaat over de reacties van de familie als Abraham besluit om zijn thuisland te verlaten en te gaan in de richting van het door God Beloofde Land. De tweede video vertelt uitgebreid het verhaal rondom de invloed van Sara op de keuze voor Izaak boven de oudere Ismael.
Het arrangement Abraham, stamvader van het jodendom, het christendom en de islam is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Pieter van Stiphout
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2022-06-02 16:27:32
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Veel feestdagen in de monotheïstische godsdiensten vinden hun oorsprong in de reis die Abraham maakte naar het Beloofde land en het offer dat hij vervolgens moest brengen. Deze les maakt deze samenhang inzichtelijk.
Abraham, stamvader van het jodendom, het christendom en de islam
nl
Pieter van Stiphout
2022-06-02 16:27:32
Veel feestdagen in de monotheïstische godsdiensten vinden hun oorsprong in de reis die Abraham maakte naar het Beloofde land en het offer dat hij vervolgens moest brengen. Deze les maakt deze samenhang inzichtelijk.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
PPT Abraham
