Een cerebrovasculair accident, ook wel een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen komt in Nederland ongeveer 43.000 keer per jaar voor. Zo'n ongeluk in de hersenen kan doorgaans bij iedereen ontstaan maar kent wel specifieke risicofactoren.
In deze elearning zullen drie casus beschreven worden waarbij je door middel van vragen door het scenario wordt geleid. Hierin zullen diverse soorten 'ongelukken' naar voren komen.
Veel succes!
Laura van Gessel, Stefan van Wonderen, Pim van Alphen en Ilse van Straaten
Een voorheen gezonde man van 55 jaar presenteert zich op de spoedeisende hulp vanwege acuut ontstane hoofdpijn. Deze pijn begon tijdens het controleren van zijn email en werd in enkele seconden zeer hevig. Dit is ongeveer 1,5 uur geleden. Hij herkent de hoofdpijn niet van eerdere hoofdpijnklachten want nu is het veel erger. Direct na het ontstaan is hij in bed gaan liggen waarna zijn vrouw de huisarts heeft gebeld. De huisarts heeft de patiënt direct doorverwezen naar de SEH omdat zij de klacht niet vertrouwt.
Bekende voorgeschiedenis: Migraine en recent bekende hypertensie waarvoor nog geen behandeling is gestart.
Medicatie: Sumatriptan
Vervolg:
Bij presentatie op de SEH heeft de patiënt een verlaagd bewustzijn (E3M6V3). Hij heeft onderweg twee keer gebraakt. Zijn vrouw vertelt dat haar man een ‘knapje’ voelde net voordat de hoofdpijn begon. Bij neurologisch onderzoek valt op dat het rechteroog naar buiten gericht staat en niet meebeweegt met het linkeroog.
Vervolg:
Op de CTscan van de hersenen is subarachnoïdaal bloed te zien. Bloed bevindt zich dan in de subarachnoïdale ruimte.
Vervolg:
Bij vervolgonderzoek (een CT-angiografie) wordt een aneurysma gezien van de arteria communicans posterior.
Vervolg:
Ondanks behandeling middels endovasculaire coiling gaat het slecht met de patiënt. Op de derde dag na de bloeding ontstaan ernstige vaatspasmen met uitgebreide infarcering waaraan hij uiteindelijk overlijdt.
Een SAB is een ernstige aandoening. Ongeveer 10 tot 15% is voor het bereiken van het ziekenhuis al overleden. Van de patiënten die wel het ziekenhuis levend bereiken, zal ongeveer 1/3 overlijden of ernstig letsel overhouden.
Een slappe arm, een hangende mondhoek
Anamnese: Een 53-jarige man met een blanco voorgeschiedenis presenteert zich op de SEH met sinds het ontwaken vanochtend om 08:00 een verminderde kracht in de rechter hand en onderarm. Daarnaast heeft hij ook moeite met praten en slikken en het idee dat de rechter gelaatshelft slap is. Hij is niet duizelig en heeft geen amnesie of moeite met spreken of begrijpen. Het gevoel in de ledematen is ongestoord. Hij is niet misselijkheid en heeft niet gebraakt. Hij heeft wel een lichte hoofdpijn. Hij is gisteren om 01:00 naar bed gegaan.
Vitale functies: Bloeddruk 189/112 mmHg, pols 79/min, temperatuur 37 °C, ademhalingsfrequentie 18/min, saturatie O2 96 %.
Neurologisch onderzoek:
Bewustzijn en oriëntatie:helder en alert, goed georiënteerd
Articulatie en spraak: slappe dysartrie, geen taalstoornissen
Hersenzenuwen: asymmetrie van de 2e en 3e tak van N. VII ten nadele van rechts
Motoriek: uitzakken en proneren bij barré / mingazinni I rechts
Reflexen: TPR en BPR rechts een spoortje hoger dan links, verder symmetrisch. Voetzoolreflex plantair beiderzijds
Coördinatie: rechts paretisch gestoord
Sensibiliteit: vitaal en gnostisch intact
Lopen: ongestoord
Vervolg casus:
Op de SEH wordt de eerste diagnostiek ingezet in de vorm van laboratoriumonderzoek.
Het laboratoriumonderzoek toonde bij deze patiënt geen afwijkingen.
Vervolg casus:
Patient gaat snel voor een CT-scan. Hierop wordt een intraparenchymateuze bloeding in de nucleus lentiformis links gezien.
Er zijn specifieke risicofactoren voor het ontstaan van een hersenbloeding, ingedeeld naar werkingsmechanisme (zie voor deze risicofactoren ook het neurologie MLI boek "Neurovasculaire stoornissen").
Hypertensie is één van deze risicofactoren omdat hierdoor de intraluminale druk toeneemt in de cerebrale vaten en capillairen. Er zijn nog meer risicofactoren voor een hersenbloeding, elk met hun eigen werkingsmechanisme. Zo zijn er factoren die het risico op een intracerebrale bloeding vergroten omdat:
Ze een stugge of verzwakte vaatwand veroorzaken.
Ze de bloedstolling verminderen.
Ze zorgen voor een verhoogde intraluminale druk.
Vervolg casus:
Op de CTA blijkt dat er geen onderliggend aneurysma of AVM aanwezig is. De radioloog vermoedt op basis van de localisatie en de aard van de bloeding dat het gaat om een hypertensieve bloeding.
Omdat de bloeding klein is en de klachten van patient licht zijn, wordt besloten tot een expectatief beleid.
Vervolg casus:
De patiënt werd opgenomen op de afdeling neurologie ter controle. Hij werd elk uur wakker gemaakt om het bewustzijn te controleren. Na enkele dagen verminderde de parese van de arm en het gelaat. Hij werd later die week naar huis ontslagen met fysiotherapie en bloeddrukverlagende medicatie.
Afsluiting
Je hebt het einde bereikt van deze e-learning. Goed gedaan. Je hebt geleerd over patiënten met neurovasculaire problemen. Je weet nu hoe ze zich kunnen presenteren, welke aanvullende onderzoeken nuttig zijn en het meest belangrijke: je weet nu ook waarom.
Het arrangement Cerebrovasculaire aandoeningen voor coassistenten is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteurs
Ilse van Straaten
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2020-11-21 20:07:52
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
