Welkom op deze webpagina! In dit arrangement gaan we leren en oefenen met het onderwerp budgetten. De hoofdstukken die in dit arrangement aan bod komen zijn de hoofdstukken 8, 9 en 11 uit het boek boekhouden voor het hbo deel 2. Op deze webpagina ga je ruim 2-3 lesuren aan de slag met de verschillende onderwerpen betreft budgetten.
Aan de linkerkant zie je een menu balk met verschillende onderdelen. Het is uiteindelijk de bedoeling om iedere onderwerp behandel te hebben. Het is verstandig op te beginnen bij de ‘theorie’, zodat je meer te weten komt over de onderwerpen die besproken worden. Hierna mag je willekeurig de overige onderdelen doorlopen.
Ieder onderdeel heeft zijn eigen leerdoelen, die aan het einde van het onderdeel, behaald dienen te zijn. Als deze leerdoelen zijn behaald, kun je zeggen dat je een expert in budgetten bent!
Succes!
Bekijk de video hieronder voor de leerdoelen.
Wij wensen jou heel veel succes met het doorlopen van dit arrangement!
Werkvormen
Hoofdstuk 8: Indirecte kostenbudgetten
In dit hoofdstuk wordt er aandacht besteed aan begroting en budget. Een begroting is een overzicht van alle verwachte inkomsten en uitgaven in een bepaalde periode. Het budget geeft aan hoeveel geld er beschikbaar is voor een bepaalde periode. Het budget geeft aan wat de toegestane kosten zijn om de taken binnen een bedrijf uit te voeren. Je hebt gemengde, vaste en variabele budget. Bij gemengd budget worden de vaste en variabele kosten apart weergegeven. Bij een vast budget veranderd de kosten niet als er een verandering in de productie of verkoop plaats vindt. Dit is bij een variabel budget wel het geval. Om deze budgetten te vaststellen moet je verschillende deelbegrotingen samenstellen. Een deelbegroting is een overzicht van alle in komsten en uitgaven van een periode, maar dit doe je dan per afdeling. Voor een goed beleid van je onderneming moet je een overzicht maken en je begroting afstemmen met je budget per afdeling.
Omdat elke afdeling haar eigen begroting en budget heeft, is het voor de directie van belang om keuzes te maken. De directie gaat bijvoorbeeld kijken of een afdeling wel het budget krijgt wat hen wensen. Dit wordt beoordeeld aan de hand van de begroting. In deze hoofdstuk is een werkvorm als meningsvorming passend. Een interactieve werkvorm van meningsvorming is plakker parade. De werkvorm plakker parade zorgt ervoor dat de leerlingen kritisch denken en voorbereiden op verschillende meningen of oplossingen. De bedoeling is dat de docent de directie is en elke groepje een afdeling. Verschillende afdelingen willen hun budget verhogen, maar de onderneming kan maar een x bedrag uitgeven, dus welke afdeling krijgt de voorkeur?) waarbij meerdere oplossingen of meningen mogelijk zijn.
Werkwijze
· De docent splitst de klas in vijf groepjes. Elke groep bestaat uit vier/vijf leerlingen. Elke groep wordt vernoemd naar een afdeling van een onderneming.
· De docent geeft een probleemstelling (bijvoorbeeld: verschillende afdelingen willen hun budget verhogen, maar de onderneming kan maar een x bedrag uitgeven, dus welke afdeling krijgt de voorkeur?) waarbij meerdere oplossingen of meningen mogelijk zijn.
· De groepjes krijgen gekleurde stickers en plakken die bij de voor hen beste oplossing.
De tweede werkvorm is een placemat. Een placemat is eenvoudig werkvorm en kan bijna bij alles toegepast worden. Op een placemat noteer je alles over het onderwerp. De punten die je genoteerd hebt ga je vervolgens presenteren met behulp van de placemat.
Werkwijze
· Ieder groepje krijgt een A3 vel. In het midden staat een cirkel. In de cirkel staat de opdracht. Bijvoorbeeld: de afdeling moet zijn begroting kunnen verdedigen om het gewenste budget te krijgen.
Hoofdstuk 9: Seizoencorrecties
Niet elke onderneming is geschikt voor alle seizoenen. Een strandtent is in de zomer drukker dan de winter. Hierdoor moet je onderneming tot een juist bezettingsresultaat komen. Een bezettingsresultaat is het verschil tussen de totale constante kosten en de in de kostprijs van de productie doorberekende constante kosten. Omdat je rekening houdt met seizoensinvloeden moet je correcties verwerken om het budget te dekken.
In het hoofdstuk wordt en voornamelijk veel berekend. Je werkt met indexcijfers en formules. Indexcijfers worden gebruikt om de ontwikkeling van verschillende grootheden zoals prijzen of inkomen ten opzichte van elkaar goed te kunnen vergelijken. Een geschikte werkvorm is samenwerkend leren. Deze werkvorm is geschikt omdat er vijf basisprincipes zijn die aan pas komen. Er ontstaat een positieve wederzijdse afhankelijkheid, individuele verantwoordelijkheid, directe interactie met elkaar, samenwerkingsvaardigheden ontwikkelen en er vindt een gezamenlijke evaluatie plaats. De samenwerking tussen sterkere en zwakkere leerlingen speelt een grote rol. De studenten zoeken samen naar een oplossing en helpen elkaar. Een interactieve werkvorm van samenwerkend leren is denken-delen-uitwisselen. Deze werkvorm laat je samen nadenken over een begrip of antwoord.
Werkwijze
· Denken: De leerlingen moeten een som oplossen en beschrijven.
· Delen: De leerlingen vertellen hun antwoord of oplossing. Ze gaan vervolgens met elkaar vergelijken en eventueel hun berekening bijstellen.
· Uitwisselen: De docent kiest willekeurig leerlingen, die hun antwoord op het bord zetten. Andere leerlingen geven feedback hierop.
Een ander werkvorm van samenwerkend leren die je kan toepassen tijdens deze les is genummerde hoofden.
Werkwijze
· Alle leerlingen krijgen een nummer. Nadat de opdracht is uitgedeeld, moeten de leerlingen eerst individueel aan het werk. Vervolgens vergelijken ze hun opdracht met elkaar, om vervolgens tot een gezamenlijk antwoord te komen. Er vindt een nabespreking plaats de docent is hier erg betrokken en kiest de leerlingen. Andere leerlingen mogen aanvullen.
Hoofdstuk 11: Variabele kostencalculatie
Een onderneming kan op korte termijn haar constante kosten niet beïnvloeden. Constante kosten kunnen namelijk alleen beïnvloed worden over een langere periode. Bij een variabele kostencalculatie moet je de constante kosten ten laste van de winst-en-verliesrekening van een periode brengen.
Omdat deze hoofdstuk wel aan de moeilijke kant ligt, met verschillende berekeningen bij verschillende termen, kan je snel in de war raken. De vele termen en berekeningen zorgen voor de moeilijkheidsgraad in dit hoofdstuk. Je dient namelijk alle termen te snappen om de bijpassende berekeningen goed te kunnen uitvoeren, anders maak je al snel foutjes. Bij deze hoofdstuk is de werkvorm klassen- of groepsgesprek toepasselijk, omdat tijdens het gesprek ieder zich kan verdiepen in een bepaalde term en dat kan uitleggen aan de rest. Zo leer je van iedereen iets nieuws en is iedereen actief bezig om de stof te begrijpen. Als je het naast de docent ook van andere leerlingen hoort ga je het sneller onthouden, omdat je het op verschillende manieren uitgelegd krijgt. Een interactieve werkvorm bij klassen- of groepsgesprek is de werkvorm de leerling als docent. Het doel van deze werkvorm is dat de leerlingen hun eigen manier van uitwerken vertellen aan de andere leerlingen.
Werkwijze
· Een leerling gaat de opdracht klassikaal uitleggen. Dit kan ook vooraf afgesproken zijn en de leerlingen kunnen dit op tijd voorbereiden. Dit kan individueel of in groepsverband gebeuren. De leerling kan dit uitleggen op een eigen creatieve manier. Voorbeelden hiervan is het gebruik van een PowerPoint, een poster of enkel een blaadje.
· Indien de uitleg onder de maat is, kan de docent indien nodig aanvullen. Zo mist niemand belangrijke informatie en is het zeker dat iedereen alles goed begrijpt.
Er kan ook een werkvorm van kennis toepassen toegepast worden bij dit hoofdstuk. Een interactieve werkvorm is de werkvorm voorspellen: What happens next? Met deze werkvorm kan je de voorkennis in kaart brengen en de leerlingen laten denken.
Werkwijze
· De docent introduceert een onderwerp door erover te vertellen doormiddel van een PowerPointpresentatie of een video.
· Plotseling stopt de docent en laat de leerlingen voorspellen wat er nu gaat/moet gebeuren.
· De leerlingen geven hier antwoord op. De leerlingen moeten hun antwoord ook kunnen onderbouwen en toelichten.
Theorie
Hoofdstuk 8: Indirecte kostenbudgetten
Aan het einde van de theorie:
Ken je het verschil tussen een begroting en budget;
Ken je de vier soorten budgetten;
Ken je de functies voor de leiding van een onderneming.
8.1 Begroting en budget
Een planning is een essentieel hulpmiddel bij het vaststellen van het beleid van een onderneming. Een planning is het geheel van de maatregelen en de middelen om de uitvoering van noodzakelijke werkzaamheden in een periode te laten verlopen volgens de gestelde doelen. Een planning kan voor meerder periodes van meerdere jaren gebruikt worden. Als het om een planning van meerdere jaren gaat spreken we van een strategisch plan of lange termijnplan
Bij een strategisch plan of lange termijnplan gaat het om vragen als:
Welke nieuwe producten gaan we ontwikkelen?
Welke (nieuwe) afzetmarkten willen we veroveren?
Bij een middellange termijn gaat het om vragen als:
Waar gaan we personeel van halen?
Welke investeringen moeten worden gedaan?
Wat wordt de vestigingsplaats?
Als je je wil beperken tot een periode van maximaal één jaar, spreek je over een kort termijnplan. De uitvoering van de normale activiteiten van de onderneming zijn dan aan de orde, waarbij de activiteiten worden vastgelegd in activiteitenplannen en worden uitgedrukt in geld. Bij een korte termijn planning moet je een masterbudget samenstellen. Deze masterbudget bestaat uit een liquiditeits- en resultatenbegroting over het komende jaar.
Om het masterbudget samen te stellen zijn er allerlei begrotingsactiviteiten nodig. Je start met het opstellen van een verkoopbegroting, daarna stel je verschillende deelbegrotingen samen. Deelbegrotingen zijn bijvoorbeeld een inkoopbegroting, investeringsbegroting, productiebegroting en zo maar verder. Het eindresultaat is dan het masterbudget.
Een begroting heeft voor de leiding van ondernemingen een aantal functies:
Ondernemingsplan;
Taakopdracht;
Controlemiddel;
Machtiging.
Ondernemingsplan
Iedere onderneming maakt een plan voor de toekomst. Als je als industriële onderneming de productie en afzet wil vergroten, moet ze kijken of er voldoende productiemiddelen beschikbaar zijn. Het kan zo zijn dat de onderneming een investering moet doen. Om na te gaan of deze investering wel zinvol is, is een begroting van de te verwachten opbrengsten/kosten nodig.
Taakopdracht
De begroting bestaat uit een aantal deelbegrotingen, waaronder de afdelingsbegrotingen. Een afdelingsbegroting kun je zien als een taakopdracht aan leidinggevende functionarissen van deze afdeling. De leiding kan je krijg je een bepaald bedrag toegewezen, waarmee de taken moeten worden uitgevoerd. Als je een begroting in de vorm van een taakopdracht gebruikt, spreek je van een budget.
Controlemiddel
Als je voor een afdeling een begroting in de vorm van een taakopdracht stelt, moet je ook nagaan of deze taken goed worden uitgevoerd. Hierbij ga je wel uit dat het vastgestelde budget juist is. Er zal ook een nacalculatie plaatsvinden, waarbij je de werkelijke kosten vergelijkt met de begrote kosten van de afdeling. Het is verstandig om de leiding van de afdeling te betrekken.
Machtiging
Als je beschikking hebt over de benodigde middelen kan je ook alleen maar je taak kunnen uitvoeren. Als er extra personeel moet worden aangetrokken, zal er voldoende geld beschikbaar moeten zijn.
8.2 Indirecte kostenbudgetten
Als je uitgaat van heterogeen productie betekent dit dat je te maken hebt met indirecte kosten budgetten. Het budget dient als basis om te beoordelen of een plan gehaald is met de ter beschikking gestelde middelen. Een standaardfabricage kostprijs kun je zien als een budget voor de fabricage afdelingen om een product vervolgens van tevoren vastgestelde normen te vervaardigen.
Het samenstellen van indirecte kosten budgetten kan op verschillende manieren plaatsvinden. In hoofdstuk acht besteden we aandacht aan:
Het variabele budget;
Het vaste budget;
Het gemengde budget;
Het flexibele budget.
8.3 Het gemengde budget
Tot zo ver kijken we naar de indirecte kosten van een afdeling met het vaststellen van het verschil tussen de werkelijke kosten en de dekking van de afdeling. Verschil was een voor- of nadelig afdelingsresultaat.
Kosten van een afdeling bestaan in de praktijk uit constante en variabele kosten. Als er nu sprake is van een bezettingsverlies op bijvoorbeeld de afdeling fabricagetijd, dan zou bij deze wijze een resultaat bepaling op afdelingschef voor het gehele afdelingsresultaat verantwoordelijk worden gesteld. Wel kan het wel zo zijn dat de werkelijke productie lager is dan de normale productie, de bezettingsresultaat staat is dan voor de chef een externe geven waarop hij geen invloed kan uitoefenen.
Om het afdelingsresultaat te kunnen splitsen is het volgende nodig:
Een bezettingsresultaat;
Een budgetresultaat.
Een gemengd budget bestaat uit:
Een constante deel: onafhankelijk van de prestaties van de afdeling
Een variabel deel: evenredig met de werkelijke prestaties die de afdeling levert
Een voorcalculatorisch gemengd budget bepaal je als volgt: N x Tc + B x Tv.
Een nacalculatorisch gemengd budget bepaal je als volgt: N x Tc + W x Tv.
Waarbij:
N= Normale bezetting
B= Begrote of verwachte bezetting
W= Werkelijke bezetting
Tc= Voorcalculatorisch tarief voor de constante kosten
Tv= Voorcalculatorisch tarief voor de variabele kosten
Je kunt het budgetresultaat bepalen door het verschil tussen werkelijke kosten en nacalculatorisch gemengd budget te berekenen. Je hoeft voor de indirecte kosten van de afdeling alleen het verschil tussen de werkelijke kosten van de afdeling en de dekking van de afdeling te bepalen. Dit kan zowel een ongunstig als gunstig resultaat zijn.
Budget afdeling > variabel budget = werkelijke bezetting x tarief variabele kosten
Journaalpost budget:
552 te dekken budget afdeling …
a/551 budget afdeling ….
Het vaste budget
Mijn vaste budget stel je voor een afdeling een vast bedrag per periode vast. Het aantal prestaties dat een afdeling levert, heeft geen invloed op de kosten van die aflevering. Er zijn alleen constante kosten voor die afdeling. Deze methode van budgetteren wordt vaak toegepast als de prestaties van een afdeling moeilijk zijn vast te stellen, denk aan administratie of directie. Deze prestatie eenheden zijn alleen vast te stellen met het vaste budget. Het gaat meestal om hulpkostenplaatsen. De kosten van deze hulp kostenplaatsen nemen via doorberekening aan hoofdkostenplaatsen uiteindelijk in de kostprijs van een product op. De dekking vindt plaats met behulp van opslagpercentages.
Voorbeeld vast budget
Op de afdeling directie van industriële onderneming Leuke BV komen uitsluitend constante kosten voor. Voor 2019 heeft deze afdeling een vast budget toegewezen gekregen van 260.000. De kosten van de afdeling worden uitgedrukt in een percentage van de normale omzet van 2019 de omzet bedraagt 5.900.000.
In de maand juli 2019 bedraagt de werkelijke kosten van de afdeling administratie € 33.000, waarvan 12.000 door belast aan hulp afdelingen. De omzet over de maand juli 2019 bedraagt € 470.000.
A: bereken het opslagpercentage der dekking van de kosten van de afdeling directie voor 2019.
Het opslagpercentage voor de kosten van de afdeling bedraagt: C/N
260000 / 5900000 x 100% = 4,406…. = 4,4%
B: bereken het nacalculatorisch vast budget voor de maand juli 2019.
Het maandbudget bedraagt 1/12 x 260000 = 21666,6667… = €21666,67
C: bereken dekking over de maand juli 2019.
Dekking bedraagt 4,4% van 470000 = €20680
Het variabele budget
Het variabele budget gaat ervan uit dat alle kosten proportioneel variabel zijn. Het nacalculatorisch budget van de afdeling is dus proportioneel variabel met de werkelijke bezetting van die afdeling en kan daarom pas na afloop van die periode worden vastgesteld. Het budget bestaat uit W x Tv, gezien de dekking ook gelijk is aan W x Tv geld bij een variabel budget: budget = dekking
Hoofdstuk 9: Seizoencorrecties
Aan het einde van de theorie:
Weet je wat een seizoenpatroon zonder seizoencorrectie inhoud;
Kan je bereken hoe de seizoencorrectie voor constante kosten zijn.
9.1 Seizoenpatroon
De verschillende sectoren van het bedrijfsleven komt seizoen structuur voor. De toeristenindustrie is hiervan een voorbeeld. De normale bezetting in deze ondernemingen is niet gelijkmatig over het jaar verdeeld. De rationele capaciteit bepaal je in deze ondernemingen met een seizoenpatroon voor de benodigde capaciteit in het hoogseizoen. Als je het bezettingsresultaat voor het hoogseizoen bepaalt, zou er bij een gelijkmatige verdeling van de normale bezetting een groot voordelig bezettingsresultaat ontstaan, terwijl er in het laagseizoen een groot bezettingsverlies zou moeten zijn. Deze bezettingsresultaten zijn dan sterk beïnvloed door de pieken en dalen die optreden in de normale bezetting ten gevolge van de seizoenen.
In dit hoofdstuk ga je leren hoe je seizoencorrecties gaat toepassen op de constante kosten om tot een realistische vaststelling van de bezettingsresultaten te komen.
9.2 Seizoenpatroon zonder seizoencorrectie
Voorbeeld
Industriële onderneming Rico nv stelt voor de afdeling fabricage per kwartaal een gemengd budget vast. De normale bezetting van deze afdeling bedraagt 16000 machine uren per jaar.
Het machine-uurtarief van de afdeling fabricage is voor 2019 als volgt samen gesteld:
Constante kosten €20
Variabele kosten €15
Totaal €35
Productie vertoont een seizoenpatroon, waardoor de normale bezetting van de afdeling fabricage als volgt over de kwartalen is verdeeld:
Kwartaal
Seizoenindexcijfer
1
60
2
120
3
150
4
70
Totaal
400
Over het eerste kwartaal van 2019 zijn de volgende gegevens beschikbaar:
Werkelijke constante kosten €81500
Werkelijke variabele kosten €38800
Totaal €120300
Werkelijke bezetting is 2500 machine-uren
A: bereken met behulp van de seizoenindexcijfer de normale bezetting voor elk kwartaal (Ns).
16000 machine-uren : 4 = 4000 machine-uren
Kwartaal
Ns
1
60/100 x 4000 = 2400
2
120/100 x 4000 = 4800
3
150/100 x 4000 = 6000
4
70/100 x 4000= 2800
Totaal
16000
B: bereken het budget van de afdeling fabricage voor het eerste kwartaal van 2019.
Gemiddelde normale bezetting van 4000 machine-uren per kwartaal. Hierbij laat je het seizoenpatroon altijd buiten beschouwing
Gemengde budget eerst kwartaal 2019 wordt:
Vast gedeelte: 4000 x €20 = €80000
Variabel gedeelte: 2500 x €15 = €37500
Gemengd budget = €117500
C: bereken de dekking van de afdeling fabricage voor het eerste kwartaal van 2019.
2500 x €35 = €87500
D: Geef de journaalposten van het budget en de dekking van de afdeling fabricage voor het tweede kwartaal.
Gemengde budget:
552 te dekken budget afdeling fabricage €117500
a/551 budget afdeling fabricage €117500
Dekking:
602 toeslag indirecte fabricagekosten €87500
a/553 dekking afdeling fabricage€87500
9.3 Seizoencorrectie voor constante kosten
In deze paragraaf verwerk je de seizoencorrectie in de boekhouding op het te dekken budget, waardoor je intra comptabel het juiste bezettingsresultaat kunt aflezen. Het constante deel van het te dekken budget voor een periode wordt zonder seizoencorrectie vastgesteld op basis van de gemiddelde de normale bezetting. Als je rekening houdt met seizoeninvloeden ga je uit van de normale bezetting in de betreffende seizoenperiode.
De seizoencorrectie op de constante kosten wordt dus in het algemene zin:
(Ns – Ngem) x Tc
Voorbeeld
Ga uit van de voorgaande gegevens.
A: bereken de seizoencorrectie voor de constante kosten over het eerste kwartaal.
Eerste kwartaal
(Ns – Ngem) x Tc
(2400 – 4000) x €20 = -1600 x €20 = €32000 negatief
Het budget moet verlaagt worden
B: geef de journaalpost van deze seizoencorrectie.
Het te dekken budget voor het eerste kwartaal is hoog, daarom moet je dit verlagen: je crediteert daarvoor de rekening 552. Als tegenrekening gebruik je de rekening 175.
De journaalpost wordt:
175 seizoencorrectie€32000
a/552 te dekken budget afdeling fabricage €32000
Hoofdstuk 11: Variabele kostencalculatie
Aan het einde van de theorie:
Weet je wat de direct costing inhoudt;
Weet je hoe je met de direct costing kunt rekenen.
Omdat een onderneming de constante kosten op korte mij niet kan beïnvloeden, kun je deze kosten bij de variabele kostencalculatie voor een bepaalde periode als gegeven beschouwen. De constante kosten zou je daarom direct ten laste van de winst-en-verliesrekening van die periode kunnen boeken. Bij de kostprijsberekening hou je daar alleen nog rekening met variabele kosten. Deze kosten op korte mijn wel te beïnvloeden. Vandaar de naam variabele kosten calculatie of te wel direct costing (DC). Het gaat hier om de variabele kosten en niet om de directe kosten.
Omdat alleen de variabele kosten naar de kostendragers worden verbijzonderd, noem je dit ook wel de product kosten. Dit in tegenstelling tot de constante kosten, die je voor een bepaalde periode rechtstreeks ten laste van de winst-en-verliesrekening neemt en daarom wel de periode kosten noemt.
Bij de variabele kosten calculatie noem je het verschil tussen de verkoopprijs van een product in de variabele kosten van het product de dekkingsbijdrage. Deze dekkingsbijdrage dient in de eerste instantie ter dekking van de constante kosten. Als in een periode dekkingsbijdrage groter is dan contant kost in die periode, resteert er uiteindelijk een winst.
11.2 Boekingen bij de variabel kostencalculatie (DC)
Bij de variabele kosten calculatie breng je de constante kosten rechtstreeks ten laste van de winst-en-verliesrekening van een periode. Boekhoudkundig betekent dit dat je de kosten van rekening 4 rechtstreeks ten laste van rekening 9 constante kosten brengt. Een rubriek 5 komen nu alleen de variabele indirecte kosten.
Een rubriek 6 komen zoals gebruikelijk de variabele directe grondstof kosten en lonen. Voor de toeslag indirecte fabricagekosten belast je alleen het variabele gedeelte door naar rubriek 5. De voorraad gereed product houd je uitsluitend tegen fabricagekostprijs bij, evenals de rekening 800 kostprijs verkopen. Op de rekening 820 toeslag indirecte kosten komt ook alleen variabele toeslag indirecte kosten.
Dit houdt in dat het verkoopresultaat in rubriek 8 staat en bestaat uit de dekkingsbijdrage. De dekkingsbijdrage dient voor de dekking van de constante kosten, want daarna nog overblijft is de nettowinst.
Journaalposten variabel kostencalculatie
Overboeking directe variabele fabricagekosten naar rubriek 6
600 directe grondstofkosten
630 betaalde directe lonen
a/499 overboekingsrekening
Overboeking indirecte variabele kosten naar rubriek 5
550 variabele kosten afdeling …
990 constante kosten
a/499 overboekingsrekening
Dekking afdeling fabricage en verkoop (het aantal machine uren)
Industriële onderneming Beuningen nv vervaardigt onder andere product S. Beuningen pas de variabele kosten calculatie toe.
De dekkingsbijdrage voor product S is als volgt samengesteld:
Verkoopprijs
€120
Directe grondstofkosten
€16
Directe lonen
€24
Variabele indirecte fabricagekosten
€10
Variabele indirecte verkoopkosten
€5
Totale variabele kosten
€55
Dekkingsbijdrage
€65
De volgende gegevens zijn bekend:
Directe grondstofkosten (13020 kg x €8)
€104160
Betaalde directe lonen
€157800
Constante indirecte fabricagekosten
€137100
Variabele indirecte fabricagekosten
€65550
Constante indirecte verkoopkosten
€66690
Variabele indirecte verkoopkosten
€29850
Werkelijke aantal arbeidsuren
6525
Werkelijke machine-uren
6450
Normale productie en afzet
6750
Werkelijke productie
6450
Werkelijke afzet
6000
De volgende rekeningen komen bij de DC-methode aan bod:
499
Overboekingsrekening
550
Variabele kosten afdeling fabricage
553
Dekking variabele kosten afdeling fabricage
560
Variabele kosten afdeling verkoop
563
Dekking variabele kosten afdeling verkoop
599
Overboekingsrekening
600
Directe grondstofkosten
601
Directe lonen
602
Toeslag variabele indirect
610
Standaard directe grondstofkosten
611
Standaard directe lonen
612
Standaard toeslag indirecte fabricagekosten
630
Betaalde directe lonen
631
Verrekende directe lonen
699
Overboekingsrekening
700
Voorraad gereed product
800
Kostprijs verkopen
820
Toeslag variabele indirecte verkoopkosten
899
Overboekingsrekening
910
Efficiencyresultaten
920
Prijsverschillen
930
Afdelingsresultaten
945
Dekkingsbijdrage
990
Constante kosten
A: geef een aantal journaalposten op basis van de gegevens over de maand april in 2019 worden gemaakt bij toepassing van de variabele kostencalculatie.
Overboeking van directe fabricagekosten naar rubriek 6
600
€104160
630
€157800
a/499
€261960
Overboeking indirecte kosten naar rubriek 5
550
€65550
560
€29850
990
€203790
a/499
€299190
Dekking afdelingen fabricage en verkoop
602€64500
a/533€64500
+
820€30000
a/563€30000
Arbeidsuren
601
€156600
a/631
€156600
Productie van 6450 eenheden S
700€322500
a/610€103200
a/611€154800
a/612€64500
Verkoop van 6000 eenheden S
130€871200
a/181€151200
a/840€720000
+
800€300000
a/700 €300000
11.3 Verschil in winstberekening AC en DC
Als je de integrale kostprijsberekening toepast wordt de voorraad gereed product gewaardeerd tegen de integrale kostprijs, of wel AC. Dit is ook wel constante + variabele fabricagekosten. Bij toepassing van DS wordt bij de waardering van de voorraad gereed product slechts rekening gehouden met de variabel fabricagekosten.
Deze andere wijze van waardering van de voorraad gereed product heeft tot gevolg dat de hoogte van de nettowinst die over een bepaalde periode wordt berekend volgens de DC kan afwijken van de netto insprekend volgens AC. Dit verschil in nettowinst ontstaat als de productie en afzet in een periode niet aan elkaar gelijk zijn. Er is dus dan sprake van een voorraadmutatie.
11.4 Variabele kostencalculatie en budgettering
Als je ook de vaste kosten gaat budgetteren, krijg je te maken met een vergelijkbare situatie als bij de toepassing van de gemengde budgetten. De werkelijk vaste kosten worden niet van rekening 499 naar rubriek 9 overgeboekt maar worden per afdeling in rubriek 5 geboekt.
Het evenredige deel van het vaste jaar budget van die afdeling crediteer je op rekening 5. Als tegenrekening voor het vaste kosten budget debiteer je rekening 9, of wel 990 te dekken constante kosten.
Aangezien voor de variabele kosten geldt dat het budget gelijk is aan dekking mag je rekening 5.. dekking afdeling vervangen door de rekening 5.. budget afdeling.
Creatieve werkvormen
Hoofdstuk 8: Indirecte kostenbudgetten
Je bent aangekomen bij het onderdeel creatieve werkvormen. Je gaat nu voor hoofdstuk 8: Indirecte kostenbudgetten, een quiz maken. De quiz bevat vragen over de theorie van hoofdstuk 8. Zo gaan we testen hoeveel je beheers van een deel van de theorie. Aan het einde van de quiz zie je hoeveel je hebt gescoord voor de quiz. Succes!
Je bent aangekomen bij het onderdeel creatieve werkvorm voor hoofdstuk 9: Seizoencorrecties. Onderstaand zie je een Sutori. Je komt op deze Sutori allerlei informatie tegen met handige linkjes die je kunt gebruiken om hoofdstuk 9 nog iets op te helderen. Doorloop in chronologische volgorde de stippen. Succes!
Hoofdstuk 11: Variabele kostencalculatie
Mindmap maken (Coggle)
Als je alle onderdelen van hoofdstuk 11: Variabele kostencalculatie hebt doorlopen mag je een Coggle maken.
Coggle is een website waar je mindmaps kunt maken. Voor deze opdracht ga je een Coggle mindmap maken waarin je het geleerde leerstof gaat toepassen. Je hebt namelijk alle onderdelen van hoofdstuk 11 doorlopen.
De volgende leerdoelen moeten behandeld worden in de Coggle mindmap:
- Wat is direct costing?
- Hoe kun je direct costing toepassen?
Aan de volgende eisen moet je Coggle mindmap voldoen:
- In de mindmap moeten de begrippen in samenhang van de direct costing voorkomen;
- In de mindmap moeten de standaard boekingen vermeld staan;
- In de mindmap moeten de berekeningen voor de direct costing voorkomen;
- Het is de bedoeling dat de mindmap geen zinnen, maar steekwoorden bevat;
- De mindmap moet helder en duidelijk zijn, zorg voor een goede structuur en opbouw;
- Het is uiteindelijk de bedoeling dat de mindmap wordt ingeleverd en beoordeeld door de docent, zorgt ervoor dat alle belangrijke elementen terug komen.
Bekijk onderstaande filmpje voor de uitleg van het in elkaar zetten van een Coggle mindmap, succes!
Onderneming van der Kooij bv gebruikt voor haar afdelingen budgetten. Voor de kostenplaats Huisvesting zijn de volgende gegevens met betrekking tot de begroting beschikbaar:
Constante kosten €300.000
Variabele kosten €340.200
Verwachte bezetting 4.050 m2
Normale bezetting 5.000 m2
In de maand maart 2018 bedragen de werkelijke (eerstverdeelde) kosten van de afdeling Huisvesting €58.654. De doorbelasting door de afdeling Huisvesting bedraagt in deze maand aan:
Afdeling Inkoop 100 m2
Afdeling Magazijn 400 m2
Afdeling Fabricage 3.250 m2
Afdeling Verkoop 500 m2
Gevraagd:
Bereken het tarief per maand per m2, waarmee de kosten van de afdeling Huisvesting worden doorbelast.
De volgende vragen hebben betrekking op de maand maart 2018:
Journaliseer de kosten van de afdeling Huisvesting.
Bereken het budget.
Journaliseer dit budget.
Bereken de dekking van de afdeling Huisvesting.
Journaliseer de doorbelasting naar de andere afdeling.
Bepaal met behulp van de Z-figuur het budget- en bezettingsresultaat van deze afdeling.
Bereken extracomptabel het bezettingsresultaat van de afdeling Huisvesting.
Opgave 2
Gegeven
Voor de afdeling Fabricage van industriële onderneming Molenaar bv wordt een gemengd budget vastgelegd. Voor de constante kosten is een vast budget van €100.000 per maand vastgelegd. De normale bezetting bedraagt 4.000 machine – uren per maand. Voor de variabele kosten bedraagt het tarief €20 per machine – uur.
Met betrekking tot de maand augustus 2018 worden de volgende gegevens versterkt:
De rekening 550 kosten afdeling Fabricage vertoont over de maand augustus een debetsaldo van €189.200.
De werkelijke bezetting in augustus 2018 is 4.200 machine – uren.
Gevraagd
Bepaal het machine – uurtarief voor 2018.
De volgende vragen hebben betrekking op de maand augustus 2018:
Bepaal het budget van de afdeling Fabricage.
Journaliseer dit budget.
Journaliseer de doorbelasting naar rubriek 6.
Bepaal met behulp van een Z-figuur het budget- en bezettingsresultaat.
Boek het resultaat van de afdeling Fabricage over naar rubriek 9.
Opgave 3
Gegeven
Voor de afdeling Fabricage voor industriële onderneming Bouma bv wordt een gemengd budget vastgesteld. Voor de constante kosten is een vast budget van €40.000 per maand vastgesteld. De normale bezetting bedraagt 2.000 machine – uren per maand. Voor de variabele kosten bedraagt het tarief €30 per machine – uur.
Met betrekking tot de maand oktober 2018 worden de volgende gegevens versterkt.
De rekening 550 kosten afdeling Fabricage vertoont over de maand oktober een debetsaldo van €105.600. Deze kosten bestaan voor €40.000 uit constante kosten.
Werkelijke bezetting in oktober 2018 (in machine – uren) 2.100.
Bij Bouma bv zijn o.a. de volgende rekeningen in gebruik:
530 Kosten afdeling Fabricage
531 Budget afdeling Fabricage
532 Te dekken budget afdeling Fabricage
533 Dekking afdeling Fabricage
602 Toeslag indirecte fabricagekosten
Gevraagd
Bepaal het gemende budget van de afdeling Fabricage voor de maand oktober 2018.
Journaliseer het budget van deze afdeling over de maand oktober 2018.
Journaliseer de doorbelasting.
Bepaal met behulp van een Z-figuur het budget- en bezettingsresultaat.
Geef een controleberekening van het bezettingsresultaat.
Opgave 5
Gegvens
Bij idustriele onderneming Van der Steen worden de kosten van de afdeling Administratie met behulp van een opslagpercentage van 4% van de normale omzet doorberekend aan de afdeling Verkoop. De normale omzet bedraagt €9.000.000 per jaar.
Over de maan november 2018 zijn met betrekking tot de afdeling Administratie de volgende gegevens bekend:
De uitsluitend constante kosten over de maand november 2018 van deze afdeling bestaan uit:
Eerstverdeelde kosten €25.600
Doorbelasting van afdeling Huisvesting €3.600
Doorbelasting van afdeling Secretariaat €3.000__
Werkelijke constante kosten €32.200
Het vaste budget bedraagt 4% van de normale omzet over de maand november. De werkelijke omzet over de maand november 2018 bedraagt €780.000.
Bij Van der Steen zijn onder andere de volgende rekeningen in gebruik:
Journaliseer de kosten van de afdeling Administratie.
Journaliseer de doorbelasting van de afdeling Administratie aan de afdeling Verkoop.
Journaliseer het vaste budget van de afdeling Administratie over de maand november 2018.
Splits het afdelingsresultaat met behulp van een Z-figuur in een budget- en bezettingsresultaat.
Hoofdstuk 9: Seizoencorrecties
Hoofdstuk 9: Seizoencorrecties
Gegeven
Loose bv stelt voor haar afdeling Fabricage per kwartaal een gemengd budget vast. Voor 2018 is voor de afdeling Fabricage het volgende gegeven:
-constante fabricage kosten €171.000
-variabele kosten per machine uur €15
-normale bezetting 1.800 machine uren per jaar.
- het seizoenpatroon voor de productie zier er als volgt uit:
Kwartaal
1
2
3
4
Totaal
Seizoenindexcijfer
80
125
130
65
400
In het eerste kwartaal van 2018 bedraagt het werkelijke aantal machine-uren 300. Volgens de kostenverdeelstaat zijn de werklelijke kosten van de afdeling Fabricage €40.000. Door de hulpkostenplaatsen is €5.000 doorberekend aan de afdeling Fabricage.
Bij loose bv zijn onder andere de volgende grootboekrekeningen in gebruik:
552 Te dekken budget afdeling 935 Bezettingsresultaten
Fabricage
Gevraagd
Bereken voor het eerste kwartaal 2018 voor de afdeling Fabricage:
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
Journaliseer in het eerste kwartaal 2018 voor de afdeling Fabricage:
De werkelijke kosten
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
Stel de Z-figuur over het eerste kwartaal samen voor de afdeling fabricage.
Laat zien dat de rekening 175 seizoencorrecties op het einde van het jaar loopt.
Opgave 2
Gegeven
Bij Nauta bv bedragen de toegestane vaste kosten van de afdeling Fabricage op jaarbasis €312.000. Het normale aantal machine-uren bedraagt 24.000 per jaar. De toegestane variabele kosten bedragen voor 2018 €8 per machine-uur.
De productie bij Nauta bv is seizoengevoelig. Het seizoenindexcijfer voor de afdeling Fabricage bedraagt over het tweede kwartaal 125.
Gedurende het tweede kwartaal 2018 bedraagt het werkelijke aantal machine-uren 6.750. de kosten van de afdeling Fabricage zijn over deze periode als volgt:
Eerstverdeelde kosten €96.400
Doorbelasting diverse hulpkostenplaatsen €41.250
Gevraagd
Bereken voor het tweede kwartaal 2018:
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
Journaliseer voor het tweede kwartaal 2018:
De werkelijke kosten
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
Bepaal met behulp van de grootboekrekeningen het budget- en het bezettingsresultaat
Boek deze resultaten over naar rubriek 9.
Opgave 3
Bij zwartkruis bv bedraagt voor 2018 de normale en verwachte bezetting van de fabricage afdeling 18.000 machine – uren. Er is sprake van een seizoenpatroon gedurende het jaar. De begrote indirecte kosten van de afdeling Fabricage voor 2018 zijn:
Constant Variabel
Indirecte lonen €130.000 €80.000
Afschrijvingen €90.000
Onderhoudskosten €80.000 €70.000
Doorbelasting €96.000 €84.000
€396.000 €234.000
Over de maand mei 2018 zijn onder andere de volgende gegevens verzameld.
Constant Variabel
Indirecte lonen €10.200 €6.200
Afschrijvingen €7.500
Onderhoudskosten €5.900 €6.300
Doorbelasting €8.000 €7.000___
€31.600 €19.500
De normale bezetting voor de maand mei 2018 bedraagt 1.200 machine – uren. De werkelijke bezetting in deze periode bedraagt 1.000 machine – uren.
Bij Zwartkruis zijn onder andere de volgende rekeningen in gebruik:
Bereken het bezettingsresultaat zowel intra- als extracomptabel.
Opgave 4
Gegeven
De productie en afzet bij industriële onderneming Beca bv is seizoengevoelig. Gemakshalve gaan we ervan uit dat Beca uitsluitend het product Naca voortbrengt. De commerciële kostprijs van een eenheid Naca is als volgt samengesteld (hoeveelheden en bedragen op standaardbasis):
Grondstoffen 2 eenheden a €11 €22
Directe lonen 8 uur a €21 €168
Indirecte fabricagekosten 2 machine – uren a €23 €46___
Fabricage kostprijs €236
Toeslag verkoopkosten 4% van de verkoopprijs a €300 €12___
Commerciële kostprijs €248
Voor het vaststellen van de afdelingsbudgetten voor 2018 heeft Beca de volgende voor calculatorische gegevens beschikbaar:
De sociale lasten voor rekening van de werkgever bedragen 10% van de brutolonen (zie voetnoot opgave 2.1 loonlijst)).
Loonverdeelstaat
Directe lonen (inclusief sociale lasten voor rekening van de werkgever) €647.200
Indirecte lonen (inclusief sociale lasten voor rekening van de werkgever) €34.800
€682.00
De directe arbeidsuren omgerekend tegen het standaarduurloon bedragen €636.300.
Magazijnafgifteregister
Afgegeven voor de productie 7.600 eenheden grondstof.
Kostenverdeelstaat
De eersteverdeelde kosten van de verschillende afdelingen:
Huisvesting €137.600
Magazijn €22.000
Fabricage €90.200
Verkoop €29.750
Dekkingsstaat
Doorbelasting door Huisvesting:
Magazijn 450 m2
Fabricage 1.250 m2
Verkoop 300 m2
Doorbelasting door magazijn:
De kosten van het Magazijn worden voor 90% doorbelast aan de afdeling Fabricage voor 10% aan de afdeling Verkoop (opgeslagen aantal eenheden grondstof: zie magazijnontvangstenregister).
Arbeidsurenregister
Aantal directe arbeidsuren 30.300
Machine – urenregister
Aantal machine – uren 7.840
Productieregister
Gereedgekomen en in het magazijn opgeslagen 3.820 eenheden Naca.
Verkoopboek
Gefactureerd en afgeleverd:
4.000 eenheden Naca a €300 €1.200.000
Omzetbelasting 21% €252.000
€1.452.000
De toeslag verkoopkosten eveneens boeken:
Memoriaal
Te boeken met betrekking tot het tweede kwartaal 2018:
De budgetten van diverse afdelingen
De seizoencorrecties van de afdeling Magazijn, Fabricage en Verkoop.
Register goederen in bewerking
(alle bedragen op basis van toegestane hoeveelheden en prijzen)
1 april 30 juni
Grondstoffen €2.200 €1.650
Loonkosten €1.680 €1.260
Machinekosten €5.500 €4.400
€9.380 €7.310
Bepaal intracomptabel de budgetresultaten van :
De afdeling fabricage
De afdeling verkoop
Bepaal intracomptabel de bezettingsresultaten
De afdeling magazijn
De afdeling fabricage
De afdeling verkoop
Bepaal intracomptabel
Het efficiencyverschil op de directe lonen.
Het prijsverschil op de directe lonen
Geef een controleberekening van de bezettingsresultaten van:
Onderneming Galria bv past de methode van direct costing toe. De kostrpijs van het product Galtix is als volgt samengesteld:
Grondstoffen: 2kg a €30 €60
Direct loon: 4 arbeidsuren a €25 €100
Indirecte variabele fabricagekosten: 3 machine – uren a €10 €30__
Variabele fabricagekosten €190
Het machine – uurtarief is als volgt samengesteld:
Constant €30
Variabel €10_
€40
Met betrekking tot de maand september 2018 zijn de volgende gegevens bekend:
De kosten volgens rubriek 4 bedragen:
Grondstoffenverbruik €185.000
Betaald direct loon €301.250
Variabele fabricagekosten €93.200
Variabele verkoopkosten €32.000
Constante fabricagekosten €270.000
Constante verkoopkosten €59.520
De werkelijke constante kosten komen overeen met de voor gecalculeerde kosten.
Het aantal directe arbeidsuren bedraagt 12.170.
Het aantal machine – uren bedraagt 9.450.
De normale productie is 3.100 eenheden Galtix per maand. In September zijn er 3.000 eenheden Galtix geproduceerd. Er zijn aan het begin en eind van de maand geen goederen in bewerking.
Verkocht op rekening en afgeleverd 3.200 eenheden Galtix. De verkoopprijs is €320 per eenheid exclusief 21% omzetbelasting.
De toeslag voor de dekking van de variabele verkoopkosten bedraagt 3% van de omzet.
Gevraagd
Journaliseer de gegevens over de maand september 2018.
Bereken de resultaten uit de verschillende rubrieken en boek deze over naar rubriek 9.
Stel de winst- en verliesrekening over de maand september 2018 samen, waarin achtereenvolgens worden vermeld:
De dekkingsbijdrage
De efficiencyverschillen
Het prijsverschil op de directe lonen
De afdelingsresultaten
De totale constante kosten
Opgave 3
Gegeven
De onderneming Voskuil heeft tot nu toe haar producten gewaardeerd tegen de integrale kostprijs. Voor het boekjaar 2018 wordt besloten om het systeem van variabele kostprijsberekening (direct costing) in de boekhouding toe te passen. Voskuil maakt uitsluitend het product Costa.
De opbouw van de integrale kostprijs van product Costa is als volgt:
(directe) variabele kosten:
Grondstoffen: 10kg a €5 €50
Loonkosten: 2 arbeidsuur a €25 €50
Indirecte fabricagekosten
0,5 machine – uur a €30 €15___
Integrale fabricagekostprijs €115
Indirecte verkoopkosten €10___
Integrale commerciële kostprijs €125
Het machine – uurtarief bestaat uit:
Indirecte constante fabricagekosten €20
Indirecte variabele fabricagekosten €10
De toeslag indirecte verkoopkosten bestaat uit:
Indirecte constante verkoopkosten €6
Indirecte variabele verkoopkosten €4
De normale productie en verkoop van product Costa bedragen 10.000 stuks per maand.
Vanaf 1 januari 2018 worden de grootboekrekeningen aangepast aan de variabele kostprijsberekening (zie het rekeningschema aan het begin van dit hoofdstuk).
Op 1 januari 218 zijn er geen goederen in bewerking. De voorraad gereed product bedraagt op dat moment 500 eenheden Costa.
Gevraagd
Bereken de waarde van de voorraad volgens de methode direct costing.
Geef de journaalpost van de herwaardering van de voorraad per 1 januari.
Journaliseer voor de maand januari 2018 de hierna vermelde gegevens.
Grondstoffenverbruik is 98.900 kg.
Volgens de loonverdeelstaat bedraagt het indirect loon €502.000.
Volgens de kostenverdeel- en dekkingsstaat zijn:
De variabele kosten van de afdeling Fabricage €97.350; hiervan is €20.700 doorbelast van de hulpkostenplaatsen.
De variabele kosten van de afdeling Verkoop €39.400; hiervan is €18.400 doorbelast van de hulpkostenplaatsen.
De constante fabricage- en verkoopkosten moeten van rubriek 4 worden overgeboekt. Deze zijn gelijk aan de voorgecalculeerde constante kosten.
Het aantal directe arbeidsuren bedraagt 19.975.
Het aantal machine – uren is 4.980.
Register gereed product: 9.850 eenheden Costa. Op 1 januari en op 31 januari zijn er geen goederen in bewerking.
Verkocht en afgeleverd 10.000 stuks Costa a €130 €1.300.000
Rabat 4%€52.000_____
€1.248.000
Omzetbelasting 21%€262.080____
€1.510.080
De toeslag voor indirecte variabele verkoopkosten bedraagt €4 per eenheid.
Opgave 4
Gegeven
Industriele onderneming Conel bv produceert een massaproduct. Conel bv past het systeem van variabele kostencalculatie toe. Hierbij wordt de budgetcontrole op de constante kosten toegepast.
De voorcalculatorische gegevens voor 2018 zijn als volgt:
Vaste kosten
Afdeling Fabricage: €600.000 bij een normaal aantal machine – uren van 24.000 per jaar.
Afdeling Verkoop: €192.000 bij normale omzet van €2.400.000.
Variabele kosten
Afdeling Fabricage: tarief per machine – uur €12
Afdeling Verkoop: tarief als percentage van de omzet 4%
Over de maand juli 2018 zijn de volgende nacalculatorische gegevens beschikbaar:
Eerstverdeelde kosten
Indirecte variabele fabricagekosten €25.224
Indirecte vast fabricagekosten €52.500
Indirecte variabele verkoopkosten €16.000
Indirecte vaste verkoopkosten €8.980
Doorbelasting (op basis van)
Aantal machine – uren: 2.120 uur.
Omzet juli: €214.000
Gevraagd
Geef de journaalposten over de maand juli 2018 op basis van de versterkte gegevens.
Geef de analyse van de afdelingsresultaten.
Opgave 5
Gegeven
De industriële onderneming Boon produceert het product Bibi. Bij de bepaling van de standaardkostprijs wordt het systeem van de direct costing toegepast.
De variabele kostprijs is als volgt opgebouwd
(directe) variabele kosten:
Grondstoffen: 10kg a €4 €40
Indirecte variabele fabricagekosten: 2 machine - uren a €15 €30___
Variabele fabricage kostprijs €70
Indirecte variabele verkoopkosten: 5% van de verkoopprijs €10___
Variabele commerciële kostprijs per product €125
Per 31 maart 2018 zijn de volgende gegevens bekend:
Grondstoffenverbruik overboeken uit rubriek 4 €77.000
Eerstverdeelde kosten
Indirecte variabele fabricagekosten €59.000
Indirecte vast fabricagekosten €100.000
Indirecte variabele verkoopkosten €20.000
Indirecte vaste verkoopkosten €42.000
Het aantal machine-uren bedroeg 4.020
Het aantal gereedgekomen producten was 1.950 stuks. Aan het begin van de maand waren er geen producten op voorraad. Zowel aan het begin als aan het eind van deze maand waren er ook geen producten in bewerking.
Aan afnemers werden afgeleverd en gefactureerd: 1.900 stuks Bibi a €200 (exclusief 21% OB).
De totale vaste kosten voor de afdeling Fabricage zijn voor 2018 begroot op €1.200.000 bij een normaal aantal machine-uren van 48.000 per jaar. De vaste kosten van de verkoopafdeling zijn 2018 begroot op 10% van de normale omzet van €4.800.000.
Bij boon zijn onder andere de volgende grootboekrekeningen in gebruik:
Je bent aangekomen bij de PowerPoint-presentatie. Het is de bedoeling dat je de fimpjes per hoofdstuk gaat bekijken. De PowerPoint’s zijn ingesproken en geven uitleg over de betreffende hoofdstukken. Luister goed mee, succes!
Hoofdstuk 9: Seizoencorrecties
Je bent aangekomen bij de PowerPoint-presentatie. Het is de bedoeling dat je de fimpjes per hoofdstuk gaat bekijken. De PowerPoint’s zijn ingesproken en geven uitleg over de betreffende hoofdstukken. Luister goed mee, succes!
Hoofdstuk 11: Variabele kostencalculatie
Je bent aangekomen bij de PowerPoint-presentatie. Het is de bedoeling dat je de fimpjes per hoofdstuk gaat bekijken. De PowerPoint’s zijn ingesproken en geven uitleg over de betreffende hoofdstukken. Luister goed mee, succes!
Toets
Toets
Het einde is in zicht. Je hebt nu alle onderdelen doorlopen en bent aangekomen bij het laatste onderdeel, namelijk de toets. De toets geeft een indicatie van wat je voorgaand hebt behandeld. Zowel jij, als wij als docenten krijgen een beeld van de kennis die je hebt opgedaan middels deze wikiwijs. Maak de toets in een Word bestand. Het bestand moet je opslaan met je naam en studentennummer. Klaar? Mail het naar de docenten. Denk goed na en veel succes!
Onderneming Laag Bedden bv gebruikt voor haar afdelingen budgetten. Voor de kostenplaats Huisvesting zijn de volgende gegevens met betrekking tot de begroting beschikbaar:
Constante kosten €400.000
Variabele kosten €300.200
Verwachte bezetting 3.050 m2
Normale bezetting 4.000 m2
In de maand maart 2019 bedragen de werkelijke (eerstverdeelde) kosten van de afdeling Huisvesting €58.654. De doorbelasting door de afdeling Huisvesting bedraagt in deze maand aan:
Afdeling Inkoop 1000 m2
Afdeling Magazijn 600 m2
Afdeling Fabricage 3.000 m2
Afdeling Verkoop 700 m2
Gevraagd:
Bereken het tarief per maand per m2, waarmee de kosten van de afdeling Huisvesting worden doorbelast.
De volgende vragen hebben betrekking op de maand maart 2019:
b. Journaliseer de kosten van de afdeling Huisvesting.
c.Bereken het budget.
d. Journaliseer dit budget.
e. Bereken de dekking van de afdeling Huisvesting.
f. Journaliseer de doorbelasting naar de andere afdeling.
g. Bepaal met behulp van de Z-figuur het budget- en bezettingsresultaat van deze afdeling.
h. Bereken extracomptabel het bezettingsresultaat van de afdeling Huisvesting.
Vraag: 2
Gegeven
Voor de afdeling Fabricage van industriële onderneming FlexKeuken bv wordt een gemengd budget vastgelegd. Voor de constante kosten is een vast budget van €200.000 per maand vastgelegd. De normale bezetting bedraagt 2.000 machine – uren per maand. Voor de variabele kosten bedraagt het tarief €30 per machine – uur.
Met betrekking tot de maand augustus 2019 worden de volgende gegevens versterkt:
De rekening 550 kosten afdeling Fabricage vertoont over de maand augustus een debetsaldo van €189.200.
De werkelijke bezetting in augustus 2019 is 4.200 machine – uren.
Gevraagd
Bepaal het machine – uurtarief voor 2019.
De volgende vragen hebben betrekking op de maand augustus 2019:
b. Bepaal het budget van de afdeling Fabricage.
c. Journaliseer dit budget.
d. Journaliseer de doorbelasting naar rubriek 6.
f. Bepaal met behulp van een Z-figuur het budget- en bezettingsresultaat.
g. Boek het resultaat van de afdeling Fabricage over naar rubriek 9.
Opgave 2
Vraag: 3
Gegeven
Vaaste bv stelt voor haar afdeling Fabricage per kwartaal een gemengd budget vast. Voor 2019 is voor de afdeling Fabricage het volgende gegeven:
-constante fabricage kosten €181.000
-variabele kosten per machine uur €20
-normale bezetting 1.900 machine uren per jaar.
- het seizoenpatroon voor de productie zier er als volgt uit:
Kwartaal
1
2
3
4
Totaal
Seizoenindexcijfer
90
135
140
75
440
In het eerste kwartaal van 2019 bedraagt het werkelijke aantal machine-uren 300. Volgens de kostenverdeelstaat zijn de werklelijke kosten van de afdeling Fabricage €40.000. Door de hulpkostenplaatsen is €5.000 doorberekend aan de afdeling Fabricage.
Bij loose bv zijn onder andere de volgende grootboekrekeningen in gebruik:
552 Te dekken budget afdeling 935 Bezettingsresultaten
Fabricage
Gevraagd
Bereken voor het eerste kwartaal 2019 voor de afdeling Fabricage:
Het budget
De dekking
De seizoencorrectieb.
b.Journaliseer in het eerste kwartaal 2019 voor de afdeling Fabricage:
De werkelijke kosten
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
c. Stel de Z-figuur over het eerste kwartaal samen voor de afdeling fabricage.
Vraag: 4
Gegeven
Bij Blauwzee bv bedragen de toegestane vaste kosten van de afdeling Fabricage op jaarbasis €312.000. Het normale aantal machine-uren bedraagt 25.000 per jaar. De toegestane variabele kosten bedragen voor 2019 €9 per machine-uur.
De productie bij Nauta bv is seizoengevoelig. Het seizoenindexcijfer voor de afdeling Fabricage bedraagt over het tweede kwartaal 135.
Gedurende het tweede kwartaal 2019 bedraagt het werkelijke aantal machine-uren 6.750. de kosten van de afdeling Fabricage zijn over deze periode als volgt:
Eerstverdeelde kosten €96.400
Doorbelasting diverse hulpkostenplaatsen €41.250
Gevraagd
Bereken voor het tweede kwartaal 2019:
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
b. Journaliseer voor het tweede kwartaal 2019:
De werkelijke kosten
Het budget
De dekking
De seizoencorrectie
c. Bepaal met behulp van de grootboekrekeningen het budget- en het bezettingsresultaat
Onderneming Casioss bv past de methode van direct costing toe. De kostprijs van het product Bletix is als volgt samengesteld:
Grondstoffen: 2kg a €30 €60
Direct loon: 4 arbeidsuren a €25 €100
Indirecte variabele fabricagekosten: 3 machine – uren a €10 €30__
Variabele fabricagekosten €190
Het machine – uurtarief is als volgt samengesteld:
Constant €30
Variabel €10
€40
Met betrekking tot de maand september 2019 zijn de volgende gegevens bekend:
De kosten volgens rubriek 4 bedragen:
Grondstoffenverbruik €195.000
Betaald direct loon €302.250
Variabele fabricagekosten €94.200
Variabele verkoopkosten €33.000
Constante fabricagekosten €280.000
Constante verkoopkosten €60.520
De werkelijke constante kosten komen overeen met de voor gecalculeerde kosten.
Het aantal directe arbeidsuren bedraagt 13.200.
Het aantal machine – uren bedraagt 10.000.
De normale productie is 4.100 eenheden Bletix per maand. In September zijn er 3.500 eenheden Bletix geproduceerd. Er zijn aan het begin en eind van de maand geen goederen in bewerking.
Verkocht op rekening en afgeleverd 4.200 eenheden Bletix. De verkoopprijs is €420 per eenheid exclusief 21% omzetbelasting.
De toeslag voor de dekking van de variabele verkoopkosten bedraagt 4% van de omzet.
Gevraagd
Journaliseer de gegevens over de maand september 2019.
Bereken de resultaten uit de verschillende rubrieken en boek deze over naar rubriek 9.
Stel de winst- en verliesrekening over de maand september 2019 samen, waarin achtereenvolgens worden vermeld:
De dekkingsbijdrage
De efficiencyverschillen
Het prijsverschil op de directe lonen
De afdelingsresultaten
De totale constante kosten
Vraag: 6
Gegeven
De industriële onderneming Spruitjes produceert het product Bobo. Bij de bepaling van de standaardkostprijs wordt het systeem van de direct costing toegepast.
De variabele kostprijs is als volgt opgebouwd
(directe) variabele kosten:
Grondstoffen: 10kg a €4 €40
Indirecte variabele fabricagekosten: 2 machine - uren a €15 €30___
Variabele fabricage kostprijs €70
Indirecte variabele verkoopkosten: 5% van de verkoopprijs €10___
Variabele commerciële kostprijs per product €80
Per 31 maart 2019 zijn de volgende gegevens bekend:
Grondstoffenverbruik overboeken uit rubriek 4 €77.000
Eerstverdeelde kosten
Indirecte variabele fabricagekosten €60.000
Indirecte vast fabricagekosten €110.000
Indirecte variabele verkoopkosten €30.000
Indirecte vaste verkoopkosten €52.000
Het aantal machine-uren bedroeg 5.020
Het aantal gereedgekomen producten was 2.950 stuks. Aan het begin van de maand waren er geen producten op voorraad. Zowel aan het begin als aan het eind van deze maand waren er ook geen producten in bewerking.
Aan afnemers werden afgeleverd en gefactureerd: 2.900 stuks Bobo a €300 (exclusief 21% OB).
De totale vaste kosten voor de afdeling Fabricage zijn voor 2019 begroot op €2.200.000 bij een normaal aantal machine-uren van 58.000 per jaar. De vaste kosten van de verkoopafdeling zijn 2019 begroot op 10% van de normale omzet van €5.800.000.
Bij Spruitjes zijn onder andere de volgende grootboekrekeningen in gebruik:
Het arrangement Budgetten is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Adem Doganer
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2020-07-09 09:06:31
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Dekking afdelingen fabricage en verkoop
Opgaven van hoofdstuk 8, 9 en 11
