Soorten spreekbeurt - h45

Soorten spreekbeurt - h45

Soorten spreekbeurten/presentaties

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je

  • omschrijven wat het verschil tussen een informerende en een overtuigende spreekbeurt of presentatie.
  • een informerende of overtuigende spreekbeurt beoordelen op een aantal punten.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Informerend Lees wat een informerende spreekbeurt/presentatie is en wat de richtlijnen zijn voor het houden van een informerende spreekbeurt.
★ Aan de slag 1 + 2 Je bepaalt de hoofdgedachte bij een informerende presentatie en oefent met het houden van een informerende spreekbeurt of presentatie.
Overtuigend Lees wat een overtuigende spreekbeurt/presentatie is en hoe je zo'n spreekbeurt kunt houden.
★ Aan de slag 3 + 4 Oefen met het houden van een overtuigende spreekbeurt/presentatie. Je beoordeelt een betoog in een video met een beoordelingsformulier.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Samenvattend Hier vind je de Kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht Zoek op YouTube een voorbeeld van een informerende en een voorbeeld van een overtuigende spreekbeurt/presentatie. Wissel de linkjes uit met je klasgenoot en bespreek ze.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht staat 5 SLU.

Aan de slag

Informerend

Het doel van een informerende spreekbeurt is informatie geven.
Je geeft informatie over je onderwerp en die kan bestaan uit feiten, getallen en verschillende opvattingen. In de hoofdgedachte zal je iets vaststellen over je onderwerp.

Onderwerp = Het alcoholgebruik van jongeren onder de 18.

Hoofdgedachte = Het alcoholgebruik van jongeren onder de 18 is het afgelopen jaar sterk verminderd.

 

Hoe ga je te werk?

  • Zoek een onderwerp en informatie.
  • Formuleer een hoofdgedachte.
  • Kies een passende structuur.
    Voor een informerende spreekbeurt kun je het beste gebruik maken van een verklaringsstructuur, de verleden/heden/toekomststructuur, probleem-oplossingstructuur en de vraag-antwoordstructuur.
  • Bepaal de deelonderwerpen.
  • Ga na welke hulpmiddelen je wilt/kunt gebruiken. Zie het document Hulpmiddelen.
  • Vul een bouwplan in (zie ook module Schrijfvaardigheid). Bekijk het voorbeeld en maak daarmee een spiekbriefje.
  • Oefen je presentatie voor een klasgenoot of met een zelf opgenomen filmpje.

★ Aan de slag 1

Informerende spreekbeurt

Van de site www.rijksoverheid.nl:

Traditiegetrouw wordt ook dit jaar de verjaardag van Zijne Majesteit de Koning voorafgegaan door de lintjesregen, op vrijdag 24 april. Op deze dag ontvangen burgers die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de Nederlandse samenleving een koninklijke onderscheiding.


Je moet een spreekbeurt houden over de 'jaarlijkse lintjesregen tijdens Koningsdag'.
Stel de wie-, wat-, waar-, wanneer- en hoe-vragen en beantwoord ze.

Wie? Wie ...
Wat? Wat ...
Waar? Waar ...
Wanneer? Wanneer ...
Hoe? Hoe ...


Maak de oefening.

★ Aan de slag 2

Informerende presentatie

  • Kies een van de onderstaande onderwerpen. Bekijk ook de aanwijzingen voor de voorbereiding van een spreekbeurt en de richtlijnen voor een informerende spreekbeurt.
  • Houd een presentatie.
  • Vraag een of enkele klasgenoten om je spreekbeurt te beoordelen.

Keuzeonderwerp 1: Jongerentaal

Jongerentaal bestaat nog niet zo lang. Toen in de jaren zestig van de vorige eeuw de Leerplichtwet verlengd werd en jongeren meer tijd met elkaar gingen doorbrengen ontstond een eigen taal, die paste in de nieuwe pop- en massacultuur.
Ook de komst van mensen uit andere landen zorgde voor veranderingen van het ‘jongerenjargon’.

Daarnaast hebben de komst van sms, Whatsapp, Instagram en MSN grote invloed gehad op jongerentaal.
Er zijn mensen die jongerentaal als bedreiging voor het Standaardnederlands zien.

  • Hebben zij gelijk?
  • Hoe werkt jongerentaal nu precies en wat is het verschil tussen straattaal en jongerentaal?
  • Kunnen we eigenlijk wel spreken van een ‘taal’ of zijn het maar wat bij elkaar geraapte kreten?
  • Waarom spreken jongeren eigenlijk een eigen taal?

Houd een informerende spreekbeurt waarin je ingaat op deze vragen.


Keuzeonderwerp 2: Overgewicht

In Amerika is een wet aangenomen die het onmogelijk maakt om bijvoorbeeld McDonalds de schuld te geven van overgewicht.
Niet alleen in Amerika, maar ook in ons land neemt het aantal mensen met overgewicht schrikbarend toe.
Ruim dertig procent van alle Nederlanders is te zwaar. Ook steeds meer kinderen zijn dikker dan een paar jaar geleden.


Schets met de volgende vragen de situatie in ons land.

  • Heb jij of hebben mensen in jouw omgeving problemen met het gewicht?
  • Wat zijn de belangrijkste oorzaken?
  • Wat zijn mogelijke oplossingen?

Houd een informerende spreekbeurt.


Keuzeonderwerp 3: Gedoogbeleid

Een groeiende groep gemeenten is de overlast zat en wil een verbod op coffeeshops.
Criminoloog Cyrille Fijnaut deed onderzoek naar de problematiek in de grensstrook en stelt dat het beleid aan een grondige herziening toe is.

 

  • Wat is precies: dat gedoogbeleid?
  • Wat bedoelen ze met de voor- en achterdeur van een coffeeshop?
  • Lopen we hier massaal te blowen?
  • Hoe verhoudt Nederland zich tot de omringende landen?
  • Wat zijn nu precies alle voor- en tegenargumenten?

Ga in je informerende spreekbeurt in op deze vragen.

Overtuigend

Het doel van een overtuigende spreekbeurt is overtuigen. Je geeft een mening over je onderwerp en die ondersteun je met objectieve (feiten, wetenschappelijke gegevens) of subjectieve argumenten (geloof, vermoedens, emoties, algemeen nut, gezag, niet algemeen aanvaarde waardeoordelen).
In de hoofdgedachte geef je een mening over je onderwerp.

Onderwerp = Het alcoholgebruik van jongeren onder de 18

Hoofdgedachte = Het alcoholgebruik van jongeren onder de 18 jaar moet sterk verminderd worden.

 

Hoe ga je te werk?

  • Zoek een onderwerp en informatie.
  • Formuleer een mening bij je onderwerp.
  • Kies een passende structuur. Voor een overtuigende spreekbeurt kun je het beste gebruik maken van een argumentatiestructuur of voor- en nadelenstructuur.
  • Bepaal de argumenten die je gaat gebruiken om je publiek te overtuigen.
  • Denk na over de tegenargumenten die er kunnen zijn onder je publiek en hoe je denkt die te weerleggen.
  • Ga na welke hulpmiddelen je wilt/kunt gebruiken. Zie het document Hulpmiddelen.
  • Vul een bouwplan in (zie module Schrijfvaardigheid, hierbij een voorbeeld) en maak daarmee een spiekbriefje.
  • Oefen je presentatie hetzij voor een klasgenoot, hetzij middels een zelf opgenomen filmpje.

★ Aan de slag 3

Overtuigende spreekbeurt

Vorm een groepje van vijf leerlingen.
Jullie bekijken eerst de video en gaan deze daarna beoordelen.


Hier zie je een voorbeeld van het formulier dat jullie voor de beoordeling gaan gebruiken.
Klik hier om het formulier te openen en te bewerken.

Formulier Beoordelen spreekbeurt

Spreker: ……………………………………………………………………………….

Onderwerp: ………………………………………………………………………….

Doel: …………………………………………………………………………………….

Beoordelaar: ………………………………………………………………………..

Inhoud

  • De spreker heeft wel/geen verstand van zaken.
  • Heeft  zich wel/niet goed voorbereid.
  • Geeft  wel/niet voldoende uitleg.
  • Geeft goede/slechte voorbeelden.
  • Houdt zich wel/niet aan het doel van spreekbeurt.
  • Houdt zich aan de opdracht en afgesproken tijd.

Opbouw

  • Introduceert wel/niet zijn onderwerp en hoofdgedachte in de inleiding.
  • Heeft wel/niet een logische opbouw/duidelijke structuur.
  • Gebruikt wel/geen signaalwoorden om de structuur duidelijk te maken.
  • Heeft wel/niet gezorgd voor een duidelijk en aantrekkelijk slot.

Taalgebruik

  • Spreekt wel/niet te hard of zacht.
  • Varieert wel/niet de intonatie (een beetje overdrijven kan geen kwaad).
  • Varieert wel/niet zijn tempo.
  • Spreekt wel/niet te snel/langzaam.
  • Spreekt wel/geen verstaanbaar en goed Nederlands.
  • Past zijn/haar woordgebruik wel/niet aan aan het publiek.
  • Gebruikt wel/geen formeel taalgebruik.
  • Gebruikt veel/weinig stopwoorden
    (zeg maar, dat wil je niet weten, dat is echt mijn ding, gesnopen? ja toch? eh).
  • Leest wel/niet voor (van spiekbriefje).

Sociale houding

  • Leeft zich wel/niet in.
  • Staat wel/niet rustig en rechtop.
  • Is wel/niet enthousiast en betrokken.
  • Kijkt de klas wel/niet regelmatig aan (maakt oogcontact).
  • Reageert wel/niet op gelach en/of onrust.

Hulpmiddelen

  • De gebruikte hulpmiddelen hebben een wel/niet een meerwaarde.
  • De vormgeving is wel/niet aantrekkelijk.

Nabespreking

  • De spreker geeft wel/niet vlot antwoord op gestelde vragen
  • De spreker reageert wel/niet vlot op (kritische) opmerkingen.

Verbeterpunten

Ik heb de volgende verbeterpunten voor de spreker: ………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………

 

Bespreek de resultaten met een of enkele klasgenoten.

★ Aan de slag 4

Overtuigende presentatie

  • Kies een van onderstaande onderwerpen.
    Bekijk ook: de aanwijzingen voor de voorbereiding van een spreekbeurt en de richtlijnen voor een overtuigende spreekbeurt.
  • Houd een presentatie.
  • Vraag een of enkele klasgenoten om je presentatie te beoordelen.

Keuzeonderwerp 1: Huiselijk geweld

Huiselijk geweld is de meest voorkomende vorm van geweld. Ruim 40% van de bevolking is ooit slachtoffer geweest. Een vrouw is gemiddeld twintig keer slachtoffer voordat ze naar de politie stapt.
De overheid voert elk jaar een campagne die zich richt op slachtoffers, omstanders en plegers van huiselijk geweld en roept op om hulp in te schakelen bij huiselijk geweld.

 

  • Hoe is de toename van het aantal meldingen te verklaren?
  • Zijn er wel voldoende agenten om achter ieder gordijn te kijken?
  • Hoe kan zo’n situatie in een gezin tien jaar lang bestaan?

Houd een betoog waarin je de regering oproept nu eens echt iets te ondernemen tegen dit geweld.

Keuzeonderwerp 2: Gokken

Het kabinet Rutte heeft in 2015 besloten het gokken op internet te legaliseren.
De verwachting is dat het kabinet enkele licenties voor het aanbieden van gokken op internet gaat verkopen of, nog waarschijnlijker, gaat veilen.
Behalve de opbrengsten van deze licenties, die waarschijnlijk ook al aanzienlijk zullen zijn, verwacht het nieuwe kabinet met de belasting over de winst van de spelers ook een mooi bedrag in de schatkist te kunnen deponeren.
Aan de andere kant kan gokken kan ook uit de hand lopen. Je kunt al snel in de problemen komen, omdat je in een keer veel geld kan verliezen. Veel mensen raken dan ook verslaafd en raken in de problemen.

 

  • Hoe is de situatie nu?
  • Wat brengt het nieuwe beleid op en weegt dat op tegen de negatieve gevolgen?
  • Hoeveel jongeren zijn er nu al verslaafd en hoeveel zullen dat er worden?
  • Wat kun je tegen zo’n verslaving doen?

Houd een overtuigende spreekbeurt voor of tegen dit besluit van het kabinet.

Keuzeonderwerp 3: Tekort aan vakmensen

In de sectoren Zorg en Techniek dreigen volgens minister van Onderwijs tekorten aan vakmensen, terwijl het aantal leerlingen dat kiest voor een technische opleiding, daalt.
Volgens voorspellingen van de Universiteit van Maastricht komen er de komende jaren veel arbeidsplaatsen vrij voor mbo-technici, technici op vmbo-niveau, hbo-niveau en wo-niveau.
De minister wil daarom stoppen met opleidingen die wel mensen trekken, maar geen baan opleveren.

 

  • Wat is de situatie op de arbeidsmarkt?
  • Is het terecht dat de minister wil stoppen met opleidingen waar geen banen voor zijn?
  • Komt zo de keuzevrijheid niet in het geding?
  • In hoeverre houd jij rekening met de kans een baan te vinden?
Houd een overtuigende presentatie waarin jij aangeeft wat er moet gebeuren.

Afronding

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbanken die horen bij deze opdracht.

Spreekbeurt

Presenteren

Eindopdracht

Eindproduct

Bekijk eerst de video 'Beste presentatie ooit' van Steve Jobs van Apple.

Bespreek de presentatie met een klasgenoot. Waarom is dit de 'Beste presentatie ooit'?

Opdracht

Zoek en bekijk enkele spreekbeurten/presentaties op YouTube.
Kies twee spreekbeurten uit: één informerende en één overtuigende.

Kopieer en plak de linkjes van deze video's. Geef de links van de video's aan een klasgenoot.
Vraag je klasgenoot of hij of zij kan aangeven welke video informerend is en welke video overtuigend is.
Zijn jullie het direct met elkaar eens? Bespreek eventueel jullie verschil van mening daarin.

Natuurlijk bekijk jij ook de video's die je klasgenoot heeft uitgekozen.
Kun je duidelijk zien welke informerend is en welke overtuigend?
Bespreek weer eventuele verschillen.

Beoordeling

Overleg met je docent of en zo ja hoe de eindopdracht beoordeeld wordt.

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Op welke punten let je als je een informerende of overtuigende spreekbeurt of presentatie beoordeelt? Noem er enkele.

Hoe ging het?

  • Inhoud
    Waren de keuzeonderwerpen met bijbehorende vragen voldoende voor je om een betoog te houden?
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht? Was het makkelijk om geschikte YouTubefilmpjes te zoeken over presentaties? Waren jullie snel overtuigd welke informerend en welke overtuigend bedoeld was of ontstond er nog wel discussie over?
  • Het arrangement Soorten spreekbeurt - h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2020-12-01 14:45:07
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij de module 'Spreken', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv45. Je begint deze opdracht met het lezen over wat een informerende spreekbeurt/presentatie is en wat de richtlijnen zijn voor het houden van een informerende spreekbeurt. Daarna lees je over wat een overtuigende spreekbeurt/presentatie is en hoe je zo'n spreekbeurt kunt houden. Uiteindelijk sluit je de opdracht af met de eindopdracht waarbij je op Youtube een voorbeeld van een informerende en een voorbeeld van een overtuigende spreekbeurt/presentatie zoekt.
    Leerniveau
    HAVO 4; HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Nederlands; Begrijpen; Interpreteren; Literatuur; Lezen van fictionele teksten en literaire teksten (Nederlands); Tekstkenmerken;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    5 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, hv45, nederlands, soorten spreekbeurt, spreken, stercollectie

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Nederlands. (2020).

    Spreken voor publiek - h45

    https://maken.wikiwijs.nl/163719/Spreken_voor_publiek___h45