Inleiding
Hitler was uit op revanche voor de Eerste Wereldoorlog. De oorlog moest worden overgedaan, maar nu zou Duitsland overwinnen en de heerschappij in Europa veroveren. Vanaf het begin had Hitler een agressieve buitenlandse politiek gevoerd. De eerste jaren hadden de West-Europese regeringen hem laten begaan. Vooral de Engelsen hoopten hem zo milder te stemmen. Maar het had Hitler alleen maar brutaler gemaakt. Toen Duitsland Polen aanviel, was de maat vol, Engeland en Frankrijk verklaarden Duitsland de oorlog.
De Tweede Wereldoorlog begon met spectaculaire Duitse successen. Nadat de Duitsers Polen onder de voet hadden gelopen, viel ze in het voorjaar van 1940 Nederland, België en Frankrijk aan. Honderden tanks rukten snel op, terwijl de luchtmacht paniek zaaide en de communicatielijnen uitschakelde. Tegen deze blitzkrieg (bliksemoorlog/verrassingsaanval) waren de Fransen en Engelsen niet opgewassen. Wat Duitsland in 4 jaar Eerste Wereldoorlog niet was gelukt, Frankrijk verslaan, lukte nu in 5 weken.
De bevolking van Nederland was verbijsterd. Nederland was tot dan toe net als in de Eerste Wereldoorlog strikt neutraal gebleven en de Nederlanders hadden gehoopt dat ze daardoor opnieuw buiten de oorlog zouden blijven. De verbijstering groeide toen het leger kansloos bleek. Na een verwoestend bombardement op Rotterdam gaf Nederland zich over. De regering, inclusief Koningin Wilhelmina, vluchten naar het buitenland. Seyss-Inquart nam de leiding in Nederland over, door Hitler benoemde rijkscommissaris. De bezetting in Nederland was begonnen.
In het begin merkten de Nederlanders weinig van de Duitse bezetting, maar na een tijdje veranderde de Duitse houding. Nederlandse wetten golden niet meer en de democratie werd afgeschaft. De Duisters verboden de politieke partijen. Andere organisaties, zoals vakbonden en omroepen, werden gelijkgeschakeld. Dat betekende dat ze precies moesten doen wat de nazi's zeiden. De Duisters stelden ook censuur in: de kranten en de radio brachten alleen nog berichten die de Duitsers eerst hadden gelezen en goedgekeurd. Het was verboden om naar buitenlandse radiozenders te luisteren. De Duisters dwongen mannen uit Nederland en de andere bezette landen om in Duistland te gaan wereken.
Tijdens de bezettingsjaren zijn er Nederlanders die vrijwillig met de Duitsers meewerken: collaborateurs. Zij steunen en helpen de nazi’s en keren zich daarmee tegen de Nederlandse overheid. Zij worden door veel Nederlanders als ‘landverraders’ genoemd. Maar er zijn ook veel mensen en organisaties die zich verzetten tegen de Duisters.
In deze Webquest leer je hoe de mensen in Nederland geleefd hebben tijdens de Duitse bezetting van Nederland.
