In Zoeklicht Basis heb je geleerd dat het essentieel is dat je verwijst naar bronnen die je hebt gebruikt. Voor het verwijzen naar bronnen gebruik je een specifieke methode, een citatiestijl. De meest gangbare citatiestijl is de APA-stijl.
In deze module leer je:
hoe je in je tekst naar een bron verwijst
wat het verschil is tussen citeren en parafraseren
hoe je een literatuurlijst maakt
Deze APA-module bestaat uit tekst en quizvragen. De module is gebaseerd op APA 7.
Deze cursus duurt ongeveer 45 minuten. Je kunt tussendoor stoppen met de cursus en later verder gaan waar je bent gebleven.
Wanneer je citaten of parafrases in jouw tekst opneemt, moet je laten zien waar je de oorspronkelijke informatie vandaan hebt gehaald. Zo laat je zien dat je die tekst niet zelf bedacht hebt, en stel je de lezer in staat om de informatie bij de bron te controleren. Door je bronnen goed te vermelden, zorg je ervoor dat jouw lezers je serieus nemen.
Deze citaties zijn aan strakke regels gebonden, de citatiestijlen. Dat is handig, want als auteur hoef je niet zelf te verzinnen hoe je zo’n citatie moet opschrijven. Als lezer zie je in één keer hoe zo’n citatie in elkaar zit; heel fijn als je voor je onderzoek veel publicaties en literatuurlijsten moet doorploegen.
Veel vakgebieden hebben een eigen citatiestijl, waardoor er wel honderden verschillende stijlen zijn. Je herkent hierdoor snel de bronvermeldingen in de literatuur die je voor je onderzoek leest.
Een vaak voorkomende stijl, ook bij de HvA, is de APA-stijl..
Het principe
Het principe van de APA-stijl bestaat uit twee stappen. In je tekst zet je een korte verwijzing bij je citaat of parafrase. Vervolgens geef je in een literatuurlijst een uitgebreide beschrijving van je bron.
Een principe, veel varianten
Je krijgt vaak te maken met verschillende soorten bronnen: boeken, artikelen, websites etc. Deze moet je allemaal op een verschillende manier beschrijven. De regels hiervoor hoef je niet allemaal uit je hoofd te kennen: er bestaan genoeg handleidingen, al dan niet online, waarin je dat snel kunt opzoeken. We geven hier een paar van de meest voorkomende citatievormen. Die zijn wel handig om uit je hoofd te kennen.
We gaan nu even terug naar de twee stappen. Per stap leggen we de belangrijkste regels uit.
1. Verwijzing in de tekst
Bij je citaat of parafrase zet je een korte verwijzing naar de aangehaalde bron. In die verwijzing zet je de achternaam van de auteur en het jaar van publicatie.
Een citaat zet je tussen aanhalingstekens. In de verwijzing vermeld je ook het paginanummer.
Je kunt je verwijzing op twee plekken in de tekst plaatsen: achter je citaat of parafrase, of in de lopende tekst.
In de lopende tekst (parafrase): auteur (jaar)
In de lopende tekst (citaat): auteur (jaar) “tekst” (pag).
Na de aangehaalde tekst (parafrase): tekst (auteur, jaar).
Na de aangehaalde tekst (citaat): “tekst” (auteur, jaar, pag).
Aantal auteurs: 1 of 2
Een boek of artikel kan geschreven zijn door één auteur, maar ook door meerdere. Door die verschillen zien je citaties er anders uit: een artikel van één auteur levert een heel andere citatie op dan een artikel van twintig.
De schrijfwijze hangt af van het aantal auteurs, en van de vraag of je de betreffende bron in de lopende tekst wilt aanhalen, of de verwijzing achter de tekst wilt plaatsen.
1-2 auteurs
deze vermeld je altijd. Tussen twee auteursnamen zet je in de lopende tekst “en”, of na een tekst “&”.
In de lopende tekst:
Na de aangehaalde tekst:
Aantal auteurs: 3 of meer
Je vermeldt de naam van de eerste auteur, gevolgd door “et al.” (“et al.” is een Latijnse aanduiding voor: en anderen).
In de lopende tekst:
Na de aangehaalde tekst:
2. De literatuurlijst
In je literatuurlijst zet je beschrijvingen van de bronnen die je hebt aangehaald. Dat kunnen boeken zijn, tijdschriftartikelen, video’s etc. Die beschrijvingen verschillen onderling, maar geven allemaal antwoord op dezelfde vragen:
Een voorbeeld:
Om op te letten
De auteursaanduiding bestaat uit de achternaam en de voorletters (bijv. Bom, J.J.)
Tot en met 20 auteurs wordt elke auteur in de beschrijving opgenomen.
Bij 21 of meer auteurs zet je drie puntjes tussen de 19e en de laatstgenoemde.
De aanduiding van een zelfstandig werk zet je cursief. Dat is voor:
een boek: de titel van het boek
een hoofdstuk uit een boek: de titel van het boek
een tijdschriftartikel: de titel van het tijdschrift + de jaargang
Is de bron een boek dat door een redactie is samengesteld? Gebruik dan de naam van de redacteur, gevolgd door (red.). Is het een Engelstalig boek, dan vermeld je (Ed.)
Wordt als auteur een organisatie opgegeven? Zet deze dan op de plaats van de auteur (bijv. Hogeschool van Amsterdam).
Je neemt de titel en de ondertitel exact uit de publicatie over, inclusief het leesteken dat de titel van de ondertitel scheidt. Als dat er niet is, gebruik je een :
Na de eerste regel van de beschrijving spring je in. Je literatuurlijst biedt zo een mooi overzicht op auteursnaam.
Beschrijving van een boek
De beschrijving van een boek bestaat uit:
Auteur(s) (jaar van uitgave). Titel en ondertitel. Uitgever.
De titel en ondertitel van het boek staan cursief.
Een rapport beschrijf je op dezelfde manier als een boek. Het enige verschil is het rapportnummer: die zet je (niet cursief) tussen haakjes achter de titel.
Beschrijving van een tijdschriftartikel
De beschrijving van een tijdschriftartikel bestaat uit:
Auteurs (jaar van uitgave). Titel van het artikel. Naam van het tijdschrift, jaargang(nummer), paginanummers van - tot.
Bijvoorbeeld:
Kornack, D. & Rakic, P. (2001). Cell Proliferation Without Neurogenesis in Adult Primate Neocortex. Science, 294(5549), 2127-2130
Om rekening mee te houden:
Hier staan de naam van het tijdschrift en de jaargang cursief.
Een digitale versie van een tijdschriftartikel heeft vaak een speciale code die een permanente internetlocatie weergeeft, de zogenaamde DOI-aanduiding (Digital Object Identifier). Deze code wordt weergegeven als een URL.
Bijvoorbeeld:
Kornack, D. & Rakic, P. (2001). Cell Proliferation Without Neurogenesis in Adult Primate Neocortex. Science, 294 (5549), 2127-2130. https://doi.org/10.1126/science.1065467
Beschrijving van een krantenartikel
De beschrijving van een krantenartikel bestaat uit:
Auteurs (jaar, dag en maand van uitgave). Titel van het artikel. Naam van de krant, paginanummers van - tot.
Bijvoorbeeld:
De Zwaan, I. (2020, 7 september). Clubgangers willen hun nachten terug. De Volkskrant, pp. 2-3.
Om rekening mee te houden:
Hier staat de naam van de krant en eventueel het katern cursief.
Bij een digitale versie van een krantenartikel vermeld je het URL.
Bijvoorbeeld:
Van Hal, G. (2020, 14 september). Mogelijk leven ontdekt op Venus. De Volkskrant. https://www.volkskrant.nl/wetenschap/mogelijk-teken-van-leven-ontdekt-op-venus~b772108f
Heb je het artikel gevonden in een databank, bijvoorbeeld NexisUni, dan vermeld je de URL of naam van de databank niet. Geeft de databank geen paginanummers, dan kun je die weglaten.
Bijvoorbeeld:
Van Hal, G. (2020, 14 september). Mogelijk leven ontdekt op Venus. De Volkskrant.
Beschrijving van een webpagina
Op webpagina's is het niet altijd duidelijk wie de auteur is en wanneer de informatie online is gezet. Geen individuele auteur te vinden? Geef dan de naam van de verantwoordelijke organisatie als auteursnaam op.
Wordt er geen datum vermeld? Zet dan (z.d.) achter de auteursnaam.
De beschrijving van een webpagina bestaat uit:
Auteur (jaar van uitgave, dag). Titel van de webpagina. Naam van de website. Geraadpleegd op dag maand jaar, van http://... of https://...
Bijvoorbeeld:
Mooy, G. (2014, 6 oktober). Wat moet Nederland doen tegen ebola? Joop. Geraadpleegd op 6 juli 2021, van https://joop.bnnvara.nl/opinies/wat-moet-nederland-doen-tegen-ebola
Zoeklicht APA is gebaseerd op De APA-Richtlijnen uitgelegd. Volgens de Amerikaanse richtlijnen vermeld je de "geraadpleegd op"-datum alleen als het aannemelijk is dat de webpagina zal veranderen. In De APA-Richtlijnen uitgelegd is ervoor gekozen deze datum altijd te vermelden (zie De APA-richtlijnen uitgelegd 3e editie, p. 71)
Sortering en layout van je literatuurlijst
Je begint je literatuurlijst op een aparte pagina. Bovenaan zet je “Literatuurlijst”.
Je sorteert je bronbeschrijvingen alfabetisch op auteur. Dat doe je “letter voor letter”, en volgens het principe “niets komt vóór iets”. Bij meerdere publicaties van één auteur komt de oudste publicatie bovenaan.
Bijvoorbeeld:
Letter voor letter
Haenen, B.
Haenen, P.
“Niets komt vóór iets”
Van Os, F.
Van Oss, A.
Oudste bovenaan:
Peters, B. (1999)
Peters, B. (2012)
NB: Tussenvoegsels worden behandeld volgens de Amerikaanse richtlijnen. De achternaam begint met het tussenvoegsel, dat vervolgens met een hoofdletter wordt geschreven (bijv. Van der Togt, H.)
Meer informatie
Je hebt nu kennis gemaakt met de APA-citatiestijl en de richtlijnen voor de belangrijkste soorten bronnen. Zoek je meer informatie? Hieronder vind je een paar suggesties.
(nb: lees je deze module binnen Brightspace, klik dan met rechts op de links en open ze in een nieuw venster)
Het arrangement Zoeklicht: APA-stijl is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
American Psychological Association (2005). Publication Manual of the American Psychological Association (7th ed.). American Psychological Association.
Habraken, J. H. M. (2014). Bronvermelding volgens de APA richtlijnen: Handleiding.Tilburg: Universiteit Tilburg. Verkregen van: http://itswww.uvt.nl/lis/es/apa/apa-handleiding.pdf
Poelmans, P., & Severijnen, O. (2020). De APA-richtlijnen: Over literatuurverwijzing en onderzoeksrapportage. Coutinho.
Werkgroep APA (2021). De APA-richtlijnen uitgelegd: een praktische handleiding voor bronvermelding in het Hoger Onderwijs. Surf. Verkregen van: https://www.auteursrechten.nl/apa
Gebruikte afbeeldingen voor Zoeklicht:
McGill, Kevin. (2013). I Amsterdam [photograph]. Retrieved from: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:I_amsterdam_(9259130734).jpg
Max Pixel. (n.d.). [Happy children play a videogame] [photograph]. Retrieved from: http://maxpixel.freegreatpicture.com/Win-Success-Happy-Children-Play-Video-Game-593313
Paula Abrahao (2014). Party like a Dutch: Koningsdag [photograph]. Retrieved from: http://paulaabrahao.com.br/blog/2014/koningsdag/
lijjccoo. (2007). Vuilnis in Amsterdam [photograph]. Retrieved from: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vuilnis_amsterdam.JPG
Siegmund, Walter (2007) Variation in body fat [photograph]. Retrieved from: https://en.wikipedia.org/wiki/File:Variation_in_body_fat_12577.JPG
[I amsterdam met copyright teken] (n.d.)
Wij hebben ons uiterste best gedaan om de rechthebbenden van de door ons gebruikte afbeeldingen te achterhalen. Dat is helaas niet in alle gevallen gelukt. U kunt contact met ons opnemen wanneer wij een foto hebben gebruikt waarvan u de eigenaar bent.
Geraadpleegde literatuur voor Zoeklicht APA-Module :
American Psychological Association (2005). Publication Manual of the American Psychological Association (6th ed.). Washington, DC: Author
Habraken, J. H. M. (2014). Bronvermelding volgens de APA richtlijnen: Handleiding.Tilburg: Universiteit Tilburg. Verkregen van: http://itswww.uvt.nl/lis/es/apa/apa-handleiding.pdf
Poelmans, P., & Severijnen, O. (2013). De APA-richtlijnen: Over literatuurverwijzing en onderzoeksrapportage. Bussum: Coutinho.
Surf (2017). De APA-richtlijnen uitgelegd: een praktische handleiding voor bronvermelding in het Hoger Onderwijs. Utrecht: Surf. Verkregen van: https://www.auteursrechten.nl
Wij hebben ons uiterste best gedaan om de rechthebbenden van de door ons gebruikte afbeeldingen te achterhalen. Dat is helaas niet in alle gevallen gelukt. U kunt contact met ons opnemen wanneer wij een foto hebben gebruikt waarvan u de eigenaar bent.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
In Zoeklicht Basis heb je geleerd dat het essentieel is dat je verwijst naar bronnen die je hebt gebruikt. Voor het verwijzen naar bronnen gebruik je een specifieke methode, een citatiestijl. De meest gangbare citatiestijl is de APA-stijl.
Je hebt geleerd:
