Introductie
Over deze quest...
Naaien om de Tweede Wereldoorlog te herdenken: de Bevrijdingsrok maakt een comeback. Ik had er nog nooit over gehoord maar inmiddels veel over gelezen. In deze quest kom jij ook van alles te weten over de bevrijdingsrok en ga je zelf natuurlijk ook een rok maken! Veel plezier!
Begeleiding Heb je een vraag, ik help je graag. Nu natuurlijk via Teams maar wel op dezelfde tijden!
Tijdbesteding
Hoe veel tijd je aan jouw bevrijdingsrok besteed bepaal je uiteraard helemaal zelf!
Mate van vrijheid
Kies jouw voorbeeld en ga aan de slag!
Leerspier
Centraal in deze quest staat de leerspier volharden. De mooiste bevrijdingsrok van HVX maken vraagt veel van jouw doorzettingsvermogen!
Routeplanner
Route planning
| Tijd |
Onderdelen |
 |
0. Motivatiemotor Bevrijdingsrok
 Seesaw: motivatiemotor
1. Bevrijdingsrok
2. Achtergrond bevrijdingsrok
3. Show: Jouw Bevrijdingsrok!
- Seesaw: een goede foto van jouw Bevrijdigingrok
5. Terugkijker
- Seesaw: Jouw procesverslag over het maken van jouw rok
|
Motivatiemotor
|
Passie uitoefenen
|
Naar een doel streven
|
Nieuwsgierigheid
|
Iets totaal nieuws leren
|
| |
|
|
|
Seesaw: waarom wil jij een bevrijdingsrok maken? Lees eerst de Verderkijker en beschrijf dan jouw waarom in Seesaw.
Verderkijker
De kunst quest daagt jou uit om jouw eigen (Bevrijdings)rok te maken!
Maar er is meer: kan de mode van toen een inspiratiebron zijn voor nu? Ja, want improvisatie en hergebruik zijn ook nu weer populair. Nu niet vanuit gebrek, maar vanuit bezwaren tegen overvloed en verspilling.
Wist je dat….
• Eén op de drie kledingstukken in de kast nooit wordt gedragen.
• We ruim twee keer zoveel kleding kopen als vijftien jaar geleden.
• We onze kleding maar half zo lang dragen.
• We met ons allen elk jaar zo’n 235 miljoen kilo textiel weggooien.
Meer aspecten van de bevrijdingsrok kunnen je mogelijk kunnen inspireren:
doordat ie gemaakt was van allerlei lapjes kon de rok door iedereen gemaakt worden (rijks arm dun dik etc.)
de basis is een oude rok waardoor uit iets ouds iets nieuws gemaakt werd (wederopbouw en hergebruik)
lapjes met herinneringen (zodat ieder stukje een verhaal heeft)
zoom effen driehoeken (veel oranje) waarop data geborduurd werden die belangrijk zijn voor jou
Verder heeft de rok symbolische waarden die je ook kunnen inspireren:
therapie: handenarbeid zorgt voor rouwverwerking.
feministisch: de bedenkster wilde dat vrouwen een grotere rol in het maatschappelijk leven zouden krijgen. Maar dan alle vrouwen van Nederland, van alle rangen en standen. Door deze zelfde soort rok ontstond verbinding en uniciteit maar ook iets heel divers, want iedereen maakte zijn eigen rok. Een-dracht maakt eendracht!
wederopbouw: Nederland moest herbouwd worden door uit oude dingen nog veel mooiere nieuwe dingen te maken.
Reisblog
De Bevrijdingsrok
De 'Nationale Feestrok' is bedacht door mevrouw A.M. Boissevain-Van Lennep. Zij heeft in de oorlog in het verzet gezeten.De rok laat zien dat de Nederlanders een eenheid kunnen zijn ook al zijn er veel verschillen tussen de inwoners.De rok is gemaakt van allemaal kleine (oude) stukjes stof. Daarmee wordt duidelijk gemaakt dat na de oorlog iedereen in Nederland moest samenwerken om het land weer op te bouwen.
Eenheid
De rok laat zien dat de Nederlanders een eenheid kunnen zijn (net als de rok) ook al zijn er veel verschillen tussen de inwoners van Nederland (net als de vele verschillende stukjes stof).
Mevrouw Boissevain-Van Lennep heeft een beschrijving gemaakt van hoe de 'Nationale feestrok' er volgens haar uit hoorde te zien. Zo konden anderen het namaken.
Ongeveer 4.000 vrouwen hebben na de bevrijding zo'n rok gemaakt. Sommige rokken zijn nog vele jaren gedragen op nationale feestdagen. Op veel rokken werd elk jaar een nieuw jaartal geborduurd.
In deze aflevering spreekt journalist en podcastmaker Mijke van Wijk met junior conservator geschiedenis Marion Anker over het ontstaan van de bevrijdingsrok en met Annemie Boissevain, die vijf jaar oud was tijdens toen de oorlog eindigde en op haar zesde, tijdens de Bevrijdingsfeesten in 1946, haar rok droeg. Later schonk ze deze rok aan het Rijksmuseum.
Bevrijdingsrokken
De bevrijdingsrok, ook oranje-, levens, of feestrok genoemd, is een patchwork-rok die vanaf 1946 op onder meer Bevrijdingsdag werd gedragen. Wil je meer weten over de bevrijdingsrok of de rok zien die Annemie als kind droeg, in deze verzameling in Rijksstudio vind je een digitale tour langs rokken uit de collectie van het Rijksmuseum.
Achtergrond informatie
Heel Holland naait een nationale bevrijdingsrok in elkaar. Het kledingstuk dat door vrouwen ter viering van de bevrijding van de Duitsers in 1945 werd gedragen, maakt op initiatief van het Westlands Museum een comeback.Zo’n zeventig enthousiastelingen uit heel Nederland zijn in de weer met lapjes, naald en draad om aan de actie van het museum in Honselersdijk mee te doen. Omdat het 75 jaar geleden is dat Nederland van de nazi’s werd bevrijd, stelde het Westlands Museum een tentoonstelling samen. Die is wegens het coronavirus uitgesteld.
Toch wordt er in het kader van die tentoonstelling verspreid over Nederland druk genaaid aan een bevrijdingsrok, ook wel bekend als de nationale feestrok. In de geest van initiatiefneemster Adrienne Minette (Mies) Boissevain-van Lennep (1896-1965), die door een medegevangene op het idee werd gebracht. De Amsterdamse verzetsheldin overleefde meerdere concentratiekampen, maar zag haar man niet levend uit de internering terugkeren. Twee van haar drie zoons werden door de bezetter gefusilleerd, de derde bracht het er in gevangenschap levend vanaf.
Eenheid in veelheid
De vaak met oranje, rood, wit en blauw gekleurde rok werd samengesteld uit allerlei lapjes: eenheid in veelheid. Het kledingstuk gold in 1946, het eerste jaar van de viering van de bevrijding als het symbool van de wederopbouw van Nederland, saamhorigheid en het verwerken van oorlogstrauma’s. Het kledingstuk wordt alleen tijdens bijzondere en emotionele gebeurtenissen gedragen (en wordt daarom ook wel ‘levensrok‘ genoemd) en dan ook meteen voorzien van een stempel van die gebeurtenis. Vooralsnog is de rok daarom alleen met ‘Nationale Feestrok. 75 jaar vrijheid, 1945-2020’ versierd. Aanleidingen voor een nieuwe stempel zijn er voldoende, bijvoorbeeld als het coronavirus definitief is overwonnen.
Mode is waarschijnlijk niet het eerste onderwerp waar je aan denkt als het over de Tweede Wereldoorlog gaat. Het was een tijd van veel ellende. Maar mensen wilden niet somber zijn. Ze wilden er zo lang als maar kon mooi uit blijven zien. Zo ontstond een nieuwe mode, terwijl er bijna geen stukje stof meer te koop was! Een nieuwe stijl, dankzij creativiteit, hergebruik en improvisatie. 10 oktober 2019 opent in het Verzetsmuseum de tentoonstelling ‘Mode op de bon’, over dit vergeten stukje geschiedenis. Mode ging op de bon, om in een tijd van schaarste alles eerlijk te verdelen. Iedereen kreeg bonnen, en alleen met die bonnen kon je producten kopen, zolang er tenminste nog iets te koop was in de winkels. Kan de mode van toen een inspiratiebron zijn voor nu? Ja, want improvisatie en hergebruik zijn ook nu weer populair. Nu niet vanuit gebrek, maar vanuit bezwaren tegen overvloed en verspilling.
Toen Nederland in 1940 door nazi-Duitsland werd bezet, kon er geen textiel meer worden ingevoerd. Snel ontstond er een groot tekort aan stoffen, en daardoor veranderde het modebeeld. Mantelpakjes werden populairder, omdat ze gemaakt konden worden van oude herenkostuums. Vrouwen droegen voor het eerst broeken vanwege het gebrek aan kousen. Jurken werden vaak van meerdere soorten stof gemaakt omdat er niet genoeg van één soort stof beschikbaar was. En kleine stukjes bont, losse kraagjes, strikken, kraaltjes, stiksels en borduursels werden volop gebruikt om bestaande kleding een nieuwe look te geven.
Wat doe je als je er modieus uit wilt zien, maar er bijna niets te koop is? Dan zoek je naar creatieve oplossingen! Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikte men allerlei materialen om nieuwe kleren en schoenen te maken: mantels uit dekens en gordijnen, blouses van parachutestof, jurken van jute, hakken van kurk en hout. Er werden truien gebreid van uitgehaalde wol óf van zelf gesponnen wol van hondenhaar. Oude herenkostuums liet men keren zodat de nog mooie binnenkant, de versleten buitenkant verving.
Klik op de link om alle voorbeelden te zien die gemaakt zijn met de bevrijdingsrok als inspiratie!
Show
Maak jouw eigen rok!
Welke herinneringen en data zou jij nu op je feestkleding borduren? En kun je van oude lapjes iets feestelijks maken dat voldoet aan de eisen van deze tijd? Gebruik de Verderkijker om je te inspireren voor het maken van jouw rok!
Seesaw: Plaats een foto van jezelf je jouw rok op Seesaw
Terugkijker
|
Terugkijker
- Seesaw: maak naast een foto van jouw rok ook een procesverslag: hoe is het je vergaan om jouw rok te maken en wat uit de Verderkijker heeft jou geinspireerd bij het ontwerpen en maken?
|
Podcast uit het Rijks over de bevrijdingsrok
Mode op de bon; modeshow handout
