De sociaal-maatschappelijke dimensie is een van de vier dimensies van Burgerschap. In deze dimensie staat jouw identiteit centraal, jouw rol in de Nederlandse samenleving, maar ook verschillende culturen komen aan bod. Bewustwording is een belangrijk doel van deze dimensie.
Als inwoner van Nederland maak jij deel uit van de Nederlandse samenleving. Bekijk ter introductie
onderstaande twee filmpjes over cultuurgroepen en subculturen in Nederland.
Tekst loopt verder onder de filmpjes!
Cultuurgroepen in Nederland
Dominante cultuur en subculturen
Wat ga je doen deze module?
De eerste les is een gezamenlijke introductieles waarin we met elkaar in gesprek gaan over zaken die met de Sociaal-Maatschappelijke dimensie te maken hebben. Je gaat aan de slag met begrippen die veel terugkomen en vervolgens schrijf je aan de hand van een aantal van deze begrippen een persoonlijk verhaal.
Na de introductieles mag je kiezen in welk onderdeel je je verder gaat verdiepen:
- De multiculturele samenleving, of;
- Een waardevol initiatief voor de samenleving
Voor beide onderdelen geldt dat je in groepjes van drie studenten werkt. In de laatste les geef je een presentatie over jullie onderdeel en je levert individueel een verslag in met jouw opdrachten. De opdrachten kun je vinden in de linkerkolom en worden verder toegelicht door je docent.
Opdracht 1 - Verslag
Je gaat voor de Sociaal-Maatschappelijke dimensie aan verschillende opdrachten werken. Alle uitwerkingen van de opdrachten verzamel je in een verslag. Naast de opdrachten, schrijf je in je verslag ook een inleiding en een slot. In het slot vertel je wat je geleerd hebt.
In het bestand hieronder vind je een format voor het verslag. Volg de volgende stappen:
- Open het format
- Kies voor “Opslaan als” en voeg je voornaam en achternaam en klas toe aan de titel
- Je gebruikt als lettertype 'Calibri' met lettergrootte 11
- Als je klaar bent met je verslag, mail je deze naar je docent
Tijdens deze module zul je veel verschillende begrippen tegenkomen, waarvan je misschien niet allemaal weet wat ze betekenen. Daarom ga je eerst in tweetallen onderstaande begrippenlijst uitwerken. Omschrijf de begrippen in eigen woorden. Deze plaats je ook in je verslag. Deze begrippenlijst kun je er vervolgens steeds weer bijpakken om een betekenis op te zoeken, erg handig! Tijd: 30 minuten
We hebben het met elkaar over verschillende begrippen gehad die bij de Sociaal-Maatschappelijke dimensie horen (zie vorige opdracht). Je weet nu wat ze betekenen en aan jou de taak om een aantal van deze begrippen op jouw eigen situatie toe te passen.
Opdracht:
Je schrijft een persoonlijk verhaal over jouw sociale- en culturele achtergrond. Gebruik daarbij de volgende woorden:
- Waarden
- Normen
- Gewoonte
- Leefwijze
- Subculturen
- De maatschappij en jij (hoe sta jij in onze samenleving?)
- Wat vind jij belangrijk aan jouw sociale achtergrond? Noem twee dingen.
- Wat vind jij belangrijk van jouw culturele achtergrond? Noem twee dingen.
Jouw verhaal moet 1-1,5 A4 zijn en gebruik lettertype Calibri 11. Denk voor de opbouw van je verhaal wat je bij Nederlands hebt geleerd; gebruik een inleiding, kern en slot. Jouw verhaal plaats je in je verslag en moet voor de volgende les zijn ingeleverd bij je docent. Het is niet erg dat je verslag nog niet af is. Tijd: 60 minuten
Tip! Om je op weg te helpen met verschillende normen en waarden, kun je onderstaand bestand raadplegen. Met welke heb jij raakvlakken?
Tip! Wellicht doe je nog wat 'inspiratie' op uit het filmpje van SIRE.
Als eindopdracht ga je in je drietal een presentatie geven over het onderdeel waar jullie je in verdiept hebben (de multiculturele samenleving of een waardevol initiatief). Het doel van jullie presentatie is om je medestudenten mee te nemen in jullie bevindingen en dat zij leren van jullie presentatie.
De presentatie moet aan de volgende eisen voldoen:
- De presentatie duurt 8-10 minuten
- Je maakt gebruik van een begeleidende, aantrekkelijke PowerPoint of Prezi (gebruik alleen steekwoorden)
- Naast jullie gezamenlijke verhaal, vertelt iedereen persoonlijk wat hij geleerd heeft over dit onderdeel.
Raadpleeg onderstaand bestand om te zien waar je op beoordeeld wordt deze module:
Nederland is een multiculturele samenleving. In een multiculturele samenleving leven mensen uit verschillende culturen. Multicultureel betekent veel culturen. Kijk maar eens om je heen op straat. In veel steden zie je bijvoorbeeld Turkse bakkers, Italiaanse ijssalons en Chinese restaurants. Maar wat dacht je van onze school? Wij delen onze school met de afdeling 'Inburgering'. Mensen die vanuit een ander land in Nederland zijn komen wonen (immigranten), gaan bij ons naar school om de Nederlandse taal te leren en de Nederlandse samenleving te leren kennen. Dit doen zij met het doel om beter mee te kunnen doen in de Nederlandse samenleving. Als je door school loopt, of je zit in de kantine, zie je dus studenten uit veel verschillende culturen. Wist je dat alleen op onze niveau 2 opleidingen al twaalf verschillende nationaliteiten aanwezig zijn? Je bevindt je dus midden in een multiculturele samenleving!
Hoe tolerant ben jij? Doe de test!
Voordat je van start gaat met deze module, ga je testen hoe tolerant jij bent. Geef in de test eerst met een score aan hoe tolerant jij denkt te zijn. Deel naderhand de uitkomst in je verslag. Hoe handel jij in bepaalde situaties? Ben je zo (in)tolerant als je dacht? Waarom wel of waarom niet? Licht toe in 50-75 woorden. Tijd: 20 minuten
Tijdens deze module ga je in drietallen werken aan een opdracht over de multiculturele samenleving. Doorloop hiervoor les 2 en 3. Tijdens de vierde les geef je met je groepje een presentatie over jullie bevindingen en wat jullie geleerd hebben. De einddoelen waar jullie aan werken zijn als volgt:
- Ik ken de multiculturele samenleving van Nederland.
- Ik heb kennis van verschillende culturen. - Ik weet hoe spanningen tussen verschillende groepen ontstaan en kan voorbeelden noemen.
Les 2
Lesdoelen:
- Je weet hoeveel mensen met een migratie-achtergrond in Nederland wonen en uit welke landen zij komen.
- Je onderzoekt met je groepje twee verschillende culturen.
Nederland is een multiculturele samenleving geworden doordat mensen uit andere landen hierheen zijn verhuisd; dit noem je immigratie. Immigranten kunnen verschillende redenen hebben om hier te komen wonen. Sommigen komen bijvoorbeeld in Nederland studeren of werken, of hebben hier familie wonen. Anderen verlaten noodgedwongen hun thuisland omdat ze daar niet veilig zijn. Ze komen in Nederland om een nieuw, veilig, bestaan op te bouwen. Mensen die in Nederland komen wonen, worden ook wel mensen met een migratie-achtergrond genoemd, of migranten (voorheen: allochtonen). Dit is een verzamelnaam voor immigranten en emigranten: wij noemen iemand een immigrant omdat ze vanuit een een ander land in ons land zijn komen wonen; zij noemen zichzelf een emigrant, omdat zij vanuit hun land naar Nederland zijn verhuisd. Als jij naar het buitenland verhuist, ga je immers emigreren.
Zoek via de website van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) hoeveel mensen met een migratie-achtergrond momenteel in Nederland wonen. Via de website www.allecijfers.nl kun je dit ook uitzoeken voor de gemeente Groningen:
- Noteer je bevindingen (bevolkingsgroepen en aantallen) in je verslag.
- Zoek op waarom deze bevolkingsgroepen naar Nederland zijn gekomen (tip! Bekijk ook de filmpjes uit de introductie nog eens) en leg dit uit in je verslag.
- Is er verschil tussen de cijfers van Nederland en van Groningen?
- Kun je dat verklaren? Tijd: 30 minuten
Zoals je hebt uitgezocht, is in de gemeente Groningen ruim 30% van de mensen met een migratie-achtergrond 'overig niet-Westers'. Binnen onze school komen de meeste studenten uit Eritrea en Syrië!
Tijd om op onderzoek uit te gaan!
Elke bevolkingsgroep heeft zijn eigen cultuur, zijn eigen gewoontes, tradities en misschien ook een eigen geloof. Jullie gaan in jullie groepje van twee bevolkingsgroepen de cultuur onderzoeken. De docent geeft aan welke twee dit zijn. Dit zijn twee van de volgende bevolkingsgroepen:
Uiteindelijk gaan jullie bedenken welke zaken voor Nederland ook van toegevoegde waarde zouden zijn.
In het bestand hieronder vinden jullie alle informatie over de twee opdrachten terug. Tijd: 60 minuten
Lesdoelen:
- Ik weet wat vooroordelen zijn. - Ik weet hoe spanningen tussen verschillende groepen ontstaan en kan voorbeelden noemen.
Cultuurverschillen
In de vorige opdracht heb je uitgezocht hoeveel mensen met een migratie-achtergrond in Nederland wonen. We leven dus met verschillende bevolkingsgroepen samen. Bevolkingsgroepen kunnen ook met elkaar botsen. Groepen kunnen het oneens zijn met elkaar vanwege bepaalde cultuurverschillen. Dit zie je bijvoorbeeld in de discussie over onverdoofd slachten:
Vooroordelen
Botsingen tussen bevolkingsgroepen kunnen ook ontstaan doordat groepen elkaar niet goed kennen en een ongegronde mening over elkaar hebben. Zo'n ongegronde mening noem je een vooroordeel. Een voorbeeld van een vooroordeel is dat alle Poolse immigranten alcoholisten zijn. Vooroordelen kunnen leiden tot discriminatie: als mensen een verkeerd beeld van elkaar hebben, kunnen ze elkaar anders gaan behandelen of gaan uitsluiten.
Toch heeft iedereen vooroordelen. Op zich is dat niet erg, want door kennis te nemen van de feiten en contact te maken met andere mensen kunnen deze vooroordelen verdwijnen.
Bekijk onderstaand filmpje, sommige vooroordelen zijn best herkenbaar toch?
Marrokanen crimineel? Nederlanders gierig?
Verschillen en in waarden en normen
In elke groep zijn er waarden en normen en die kunnen sterk verschillen van de normen en waarden in andere groepen. Een paar voorbeelden van bekende waarden die niet in elke groep (land, cultuur of subcultuur) hetzelfde zijn:
- Gelijkheid (bijvoorbeeld tussen vrouw en man)
- Tolerantie (bijvoorbeeld ten opzichte van homoseksualiteit)
- Respect (bijvoorbeeld ten opzichte van politici/een staatshoofd)
- Vrijheid (bijvoorbeeld met betrekking tot keuze voor geloof)
Verschillen in normen en waarden tussen groepen zijn niet direct een probleem. Toch ontstaan er vaak problemen tussen groepen als ze dicht bij elkaar leven en de waarden en normen erg verschillen. Het probleem ontstaat dan regelmatig wanneer de normen en waarden van de ene groep, de waarden van een andere groep belemmeren. Regelmatig wil een groep de eigen waarden en normen ook terugzien bij andere groepen in de maatschappij. Dat gaat niet altijd goed.
Je hebt hierboven gelezen over botsingen tussen bevolkingsgroepen/culturen. Door deze botsingen kunnen spanningen ontstaan. Ga met je groepje op zoek naar verschillende voorbeelden van spanningen tussen (sub)culturen en bevolkingsgroepen. Zoek er minstens zes (twee per persoon) en vermeld dit in je verslag. Wat zijn de oorzaken van deze spanningen en zou je een oplossing kunnen bedenken? Vergeet ook niet de bron te vermelden! Tijd: 60 minuten
Les 4
Lesdoel:
Je geeft een eindpresentatie over jouw gekozen onderdeel.
Deze week geef je met jouw groepje je presentatie en heb je de tijd om je verslag af te maken. Hoe zat het ook alweer met de presentatie en het verslag? Bekijk de opdrachten onder het kopje 'Introductie' nog eens!
Een waardevol initiatief
Mooie initiatieven: elkaar helpen tijdens de Coronacrisis
Tijdens deze module ga je in drietallen werken aan een waardevol initiatief voor de samenleving. Jullie gaan dit dusdanig opzetten, zodat het eventueel uitgevoerd kan worden. Doorloop hiervoor de opdrachten in les 2 en 3. Tijdens de vierde les geef je met je groepje een presentatie over jullie bedachte initiatief en wat jullie geleerd hebben. In totaal hebben jullie twee lessen, dus vier uur de tijd om aan je initiatief en je eindpresentatie te werken. Het einddoel waar jullie aan werken is als volgt:
Jullie zetten een waardevol initiatief voor de samenleving op.
Les 2
Lesdoelen:
- Je verdiept je in verschillende initiatieven.
- Je bedenkt een eigen initiatief.
- Je kunt aangeven waarom jullie initiatief waardevol is voor de samenleving.
'Het is je plicht als inwoner van Nederland om vrijwilligerswerk te doen.'
Ben jij het eens met deze stelling? Ja of nee? Geef in je verslag met minimaal twee argumenten aan waarom jij het wel of niet eens bent met de stelling. Gebruik 50-75 woorden. Bespreek je gekozen argumenten vervolgens in je groepje. Tijd: 15 minuten
Bijna 45% van de Nederlanders tussen 15 en 25 jaar doet vrijwilligerswerk! (Bron: CBS)
Op de vorige pagina heb je al wat initiatieven gezien die door de Coronacrisis zijn ontstaan. Ga nu zelf op zoek naar leuke, inspirerende (landelijke) initiatieven waarmee je mensen kunt helpen. Hiermee doe je wellicht inspiratie op voor het initiatief dat jullie zelf gaan bedenken! Bekijk ook onderstaand filmpje. Zoals je ziet zijn er verschillende manieren om de Voedselbank te helpen! Tijd: 15 minuten
Nu zijn jullie aan de beurt! Open het bestand voor de opdracht. Tijd: 60 minuten
Jullie hebben een initiatief uitgekozen om verder uit te werken. Geef in je verslag aan wat het initiatief voor jou betekent. Waarom vind jij het belangrijk dat dit initiatief er komt? Wat is de toegevoegde waarde voor de samenleving? Waarom? Wat wordt jouw bijdrage? Kijk dus kritisch naar jouw rol in dit initiatief. Tijd: 20 minuten
Les 3
Lesdoelen:
- Je kunt door middel van een tijdspad laten zien dat jullie plan haalbaar is.
- Je kunt benoemen welke instanties jullie kunnen helpen bij jullie plan.
- Je kunt jullie doelgroep enthousiast maken voor jullie initiatief.
Deel 1
Tijdens de vorige les hebben jullie met je groepje een waardevol initiatief bedacht dat jullie willen gaan opzetten. Jullie hebben nagedacht waarom jullie initiatief waardevol is voor de samenleving en wat julie hiermee willen bereiken.
Volgende les gaan jullie een presentatie geven over jullie initiatief en gaan jullie je plannen kenbaar maken aan de klas. Jullie doel is om je studiegenoten te overtuigen hoe waardevol jullie initiatief is! Zien zij de meerwaarde van jullie initiatief?
Maar eerst... tijd om jullie plannen verder uit te werken! Jullie beginnen met het maken van een tijdspad. Open daarvoor onderstaande opdracht. Tijd: 30 minuten
In je eentje kun je niets organiseren. Je hebt altijd hulp nodig van anderen. Jullie gaan onderzoeken wie jullie kan helpen bij het realiseren van jullie plan en schrijven deze persoon of instantie aan (fictief). Want wie benader je met welk plan? Doe onderstaande quiz en hopelijk geeft dit antwoord op je vraag! Tijd: 15 minuten
Zijn jullie eruit wie jullie kan helpen met jullie plan? Vul dan het schema in die jullie in onderstaand bestand zien staan. Wat voor nette e-mail zouden jullie sturen om de persoon of instantie te overtuigen van jullie plan? Plaats dit schema inclusief de e-mail die jullie gaan sturen in je verslag. Tijd: 45 minuten
Maak jullie doelgroep enthousiast! Je gaat iets organiseren, maar je wilt natuurlijk wel dat daar mensen op afkomen. Social media is een goede manier om op een snelle manier een grote groep mensen te bereiken. Maak een facebook- of instagrampost waarin je je doelgroep uitnodigt en plaats deze in je verslag. Wat moet de doelgroep weten? Denk aan plaats en datum, wat gaat er gebeuren, voor wie, wat zijn de kosten of benodigdheden, moeten ze zich ergens opgeven, wat is het doel enz. Tijd: 20 minuten
Les 4
Lesdoel:
Je geeft een eindpresentatie over jouw gekozen onderdeel.
Deze week geef je met jouw groepje je presentatie en heb je de tijd om je verslag af te maken. Hoe zat het ook alweer met de presentatie en het verslag? Bekijk de opdrachten onder het kopje 'Introductie' nog eens!
Het arrangement Burgerschap - Sociaal-maatschappelijke dimensie (niveau 2) is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Lizet Otten
Laatst gewijzigd
2020-05-05 15:16:07
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen
4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en
publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
In dit arrangement gaan de studenten van niveau 2 aan de slag met opdrachten voor de Sociaal-maatschappelijke dimensie. Ze kunnen kiezen tussen twee verschillende onderdelen, namelijk de multiculturele samenleving of het opzetten van een waardevol initiatief voor de samenleving. Burgerschap wordt gecombineerd met het vak Nederlands.
In dit arrangement gaan de studenten van niveau 2 aan de slag met opdrachten voor de Sociaal-maatschappelijke dimensie. Ze kunnen kiezen tussen twee verschillende onderdelen, namelijk de multiculturele samenleving of het opzetten van een waardevol initiatief voor de samenleving. Burgerschap wordt gecombineerd met het vak Nederlands.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Wie benader je met welk plan?
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Format verslag
