De ontdekking van Amerika door Christoffel Columbus staat bekend als een van de grootste ontdekkingen in de wereld, maar dit wordt niet door iedereen gezien als iets positiefs. De inheemse bevolking die toen op het continent Amerika woonden, is bijna allemaal uitgemoord. Hoe is dat eigenlijk gebeurd?
Wat: Jullie gaan een digitale les doen over de ontdekkingsreizen. Jullie krijgen dan uitleg over elk onderwerp en een aantal vragen over dat onderwerp. Vervolgens kunnen jullie een oefentoets maken of als je echt zeker bent dat je alles weet mag je de eindtoets maken.
Hoe: Individueel
Hulp: Jullie mogen elkaar helpen als het maar rustig blijft. Als je woorden niet begrijpt, zoek ze dan op.
Uitkomst: Dat jullie aan de hand van alle onderwerpen de eindtoets goed kunnen maken.
Tijd: max. 1.5 uur
Klaar: - feedback formulier invullen
- Extra informatie: Verdrag van Tordesillas doen
Lesdoelen:
Aan het einde van deze les kunnen jullie vertellen:
- Waarom Europeanen naar andere delen van de wereld begonnen te reizen
- Hoe Amerika veroverd werd en waarom
- Wat er gebeurd is met de Indianen in Amerika na de ontdekking
- Hoe Europeanen begonnen zijn met slavernij in Amerika
- Wat de driehoekshandel inhield
De ontdekkingsreizen
Portugese ontdekkers
Vanaf de tijd van de kruistochten gingen Europese landen vaak handelen met de Arabieren om specerijen zoals peper, nootmuskaat en kruidnagel te halen. De specerijen waren allemaal afkomstig uit Indië, een gebied in Zuidoost-Azie. Natuurlijk was het makkelijker geweest voor de Europeanen om direct de specerijen te halen, in plaats van via de Arabieren. En dat is precies wat ze hebben geprobeerd om te doen.
Vanaf de 15e eeuw zijn de Europeanen op zoek gegaan naar zeeroutes die direct naar Indië zouden leiden. De Europeanen mochten de routes via het Midden-Oosten niet gebruiken. De Portugezen probeerden daarom de zeeroute te nemen naar Indië via de oostkust van Afrika. Het is Vasco de Gama, de eerste Europeaan, in 1498 gelukt om te doen.
Afbeelding 1. Route van Vasco de Gama naar Indië.
De Portugezen hadden handelsposten (= een plaats waar gehandeld werd) gesticht aan de kusten van Afrika en Azie om makkelijker handel te drijven met de inheemse bevolking (= mensen die origineel uit het gebied komen).
De Portugezen bracht de gehandelde producten terug naar Lissabon waar ze heel goed verkocht werden. Zo begon het verhaal van de Europese expansie (= de uitbreiding van activiteiten buiten Europa vanaf 1500).
Ontdekkers en veroveraars in Amerika
Volgens het filmpje geloofde Columbus heel zijn leven dat hij echt Indië had bereikt. Dit is ook waarom hij de inheemse bevolking daar Indianen had genoemd.
Een deel van de Indianen in Amerika woonden in een landbouwsamenleving. De volken zoals de Azteken en de Inca's woonden in grote rijken met een landbouwstedelijke samenleving.
Afbeelding 2. Een Azteeks ritueel voor overstromingen.
Na de ontdekkers kwamen de mensen die het gebied wilden overnemen, de veroveraars. De veroveraars kwamen voornamelijk naar het continent voor goud en rijkdom. Ze hadden gehoord dat de Azteken en Inca's veel goud bezaten en dat de Inca's zelf een hele stad van goud hadden, genaamd El Dorado.
Afbeelding 3. Een kaart van o.a. de route naar El Dorado
De reden waarom de Europeanen makkelijk het gebied konden veroveren, kwam door een aantal omstandigheden;
De Europeanen hadden betere wapens.
De Europeanen hadden vuurwapens en paarden, terwijl de Indianen pijlen en llamas hadden.
De Indianen hadden veel burgeroorlogen.
Er was bijna constant ruzie over wie de verschillende volken zou moeten leiden, waardoor de Indianen zwak waren geworden door al hun eigen oorlogen.
De Europeanen brachten ziektes met hun mee.
Het leven op zee was nooit hygiënisch. De tocht duurde minimaal 10 weken. Vaak waren er ook ratten aan boord, die verschillende ziektes meenamen vanuit Europa, de boot op en vervolgens mee naar Amerika. De Indianen die die ziektes nooit eerder hadden ervaren, overleden snel.
Kolonies en slaven
Eerst kwamen de ontdekkers, toen de veroveraars en als laatste kwamen de kolonisten (= mensen die zich in het gebied vestigden). De Spaanse migranten die zich in het gebied hadden gevestigd, gingen kolonies (= een gebied buiten je eigen land, bedoelt voor cultuur menging of om winst te maken) stichten. Ze gingen vaak de tempels van de Indianen vernielen en in plaats daarvan kerken bouwen.
De kolonisten hadden ook missionarissen meegenomen naar de kolonies. De kolonisten forceerden de Indianen om christen te worden en om als slaaf te werken in de goud- en zilvermijnen. Sommige moesten op plantages werken (= landbouwbedrijven waar cacao, koffie, suiker werden gegroeid).
Maar het was zo veel werk dat de Indianen het niet allemaal konden doen. Daarom haalden de kolonisten mensen uit Afrika over de Atlantische Oceaan om als slaaf te werken op die plantages. Zo ontstond de Trans-Atlantische slavenhandel (= handel in slaven van Afrika naar Amerika).
Afbeelding 4. Een voorbeeld van hoe ze de schepen met de slaven hadden georganiseerd.
Handel tussen werelddelen
Afbeeling 5. Driehoekshandel
Na de trans-Atlantische slavenhandel ontstond de driehoekshandel. De driehoekshandel verwijst naar de handelsafspraken tussen de drie werelddelen: Amerika, Europa en Afrika.
Europa nam geweren, textiel, glas en sieraden mee naar Afrika en in ruil daarvoor stuurde Afrika slaven naar Amerika. In Amerika werden de slaven verkocht aan Europese handelaren zodat de slaven konden werken op plantages en in mijnen. Van de opbrengsten kochten ze suiker, tabak en andere producten en stuurden die naar Europa, waar ze weer verkocht werden. Van die opbrengsten kocht Europa geweren, textiel en glas om naar Afrika te sturen.
Columbus was in opdracht van de Spaanse koninging Isabella I op zoek gegaan naar Indië. Toen de koningin hoorde dat Columbus niet Indië had gevonden maar een 'nieuwe wereld' wilde ze meteen regelen dat alleen Spanje het recht had om te handelen, koloniseren en daar te komen. Ze vroeg paus Alexander XI in 1493 om dat voor haar te gaan regelen. Maar toen de andere Europese landen dat hoorden, probeerden ze het te stoppen, want de andere Europeanen wilden ook naar de 'nieuwe wereld' gaan.
De paus besloot toen de niet-Europese gebieden te verdelen tussen Spanje en Portugal als een soort compromis om oorlog tussen de twee belangrijke katholieke landen te vermijden.
Afbeelding 6. een kaart van de verdeling van de wereld tussen Spanje en Portugal wat besloten werd in het verdrag van Tordesillas
Het verdrag verklaarde dat alles ten westen van de paarse lijn van Spanje zou zijn en alles ten oosten van Portugal.
Dit is ook waarom Brazilië als enig land in Zuid-Amerika Portugees spreekt en geen Spaans.
Meer uitleg over de handelsroutes
De reden voor de eerste kruistocht was, omdat de Turken in het MiddenOosten het heilige land, Jeruzalem, hadden ingenomen. De Byzantijnse keizer vroeg paus Urbanus II voor hulp om Jeruzalem terug te nemem.
Eindtoets
Feedback: wat vond je van deze les?
Bronnen
Boerboom-Tolle, C., Dijkstra, E.J., Dukers, L., Van der Geugten, T., Hijsterk, B., Laffeber, F., . . . Tromp, R. (2019). Geschiedenis werkplaats 1VMBO-T/HAVO informatieboek (3e druk). Groningen: Noordhoff.
Afbeeldingen:
Alle afbeeldingen behalve afbeeldingen 1,5 en 6 zijn auteursrechtvrije afbeeldingen via Google advanced search gevonden en gebruikt.
Het arrangement De ontdekkingsreizen! is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Tasneem El Damanhoury
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2020-03-07 15:58:36
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
