1.1.1 Mindmappen

1.1.1 Mindmappen

Het doel van deze bouwsteen

Introductie

mindmap
Image by Manfred Steger from Pixabay

Of je nu nieuwe ideeen wilt bedenken, bepalen wat er allemaal gedaan moet worden voor een nieuw project, aantekeningen te maken van een meeting, of lesmateriaal doorwerken voor het leren van iets nieuws, mindmappen kan je helpen.

Een mindmap is een manier om visueel informatie te organiseren, wat helpt de informatie te structureren en te begrijpen, overzicht te krijgen, maar ook te communiceren met anderen. Het maakt je productiever, creatiever, en zorgt ervoor dat je informatie beter kunt onthouden.

In deze bouwsteen kijken we naar wat een mindmap is, hoe je ze kunt maken, en waar je op moet letten. 


Bij opmerkingen of vragen over deze bouwsteen, kun je contact opnemen met Danny Plass (Saxion).

Leerdoelen

Na deze bouwsteen:

  • Weet je wat een mindmap is

  • Weet je waarvoor mindmappen een handige techniek is

  • Kun je een mindmap maken

  • Weet je de voor- en nadelen van papier vergeleken met digitaal mindmappen

DOT-framework

Het DOT-framework. cc-by-sa HAN (link)

Het DOT-framework helpt je redeneren over onderzoek bij het ontwikkelen van oplossingen. Aan de hand van een tweetal afwegingen worden methoden opgedeeld in 5 onderzoeksstrategieën.

Mindmaps kunnen op allerlei momenten worden gebruikt om informatie vast te leggen en te structureren, en associatief denken te stimuleren. In de onderzoeksstrategie Bieb wordt het voornamelijk gebruikt om bronnen samen te vatten en te begrijpen. In Werkplaats bij brainstormen. Mindmaps kunnen ook worden gebruikt als communicatiemiddel in Showroom.

Wat is een mindmap?

Mindmappen is een methode om informatie op een visuele manier te structureren. Een mindmap heeft een centraal thema in het midden, met vandaar uit takken naar gerelateerde thema's, waaruit weer takken lopen naar subthema's, enzovoort.

 

Uitleg hoe te mindmappen met Tony Buzan, de uitvinder ervan

Waarom mindmappen?

Omdat mindmappen je helpt met informatie te structureren is het nuttig voor het vastleggen, communiceren, begrijpen en onthouden van informatie. Het associatieve denken helpt ook met het oplossen van problemen en bedenken van nieuwe ideeën. Mindmappen helpt je bovendien met concentreren op de taak en creëert overzicht.

Mindmapping - waarom en hoe

Hoe maak je een mindmap?

Stappen voor het maken van een mindmap:

  1. Neem een leeg vel wit papier en leg het liggend voor je, zodat je kunt werken in de breedte van het vlak. Zorg dat het vel groot genoeg is om takken, deeltakken en deeldeeltakken te maken.
  2. Zet het onderwerp van de mindmap - het centrale thema - in het midden van het vel. Een simpel plaatje erbij kan helpen met de creativiteit, focus en het onthouden.
  3. Maak takken vanuit het centrale thema naar de belangrijkste concepten die ermee te maken hebben. Het advies van Tony Buzan is de concepten aan te geven met slechts 1 woord. Dit zorgt ervoor dat je er actief over moet nadenken, wat de impact vergroot. Voor snelheid is een paar meer woorden soms handiger, maar hou het kort.
  4. Maak vanuit deze concepten weer takken naar deelconcepten. Ga zo door tot je de belangrijkste informatie hebt gevangen in de mindmap.
  5. Gebruik kleur om je creativiteit te stimuleren en informatie visueel te categoriseren.
  6. Voeg simpele tekeningen toe voor creativiteit en het beter onthouden. Een beeld zegt meer dan duizend worden. Het hoeft niet mooi te zijn.

Je hoeft niet eerst alle concepten in kaart te hebben of eerst een concept helemaal tot in de diepte uit te werken. Volg de flow van hoe de betreffende informatie of ideeën langskomen en probeer daar de structuur in te ontdekken. Het kan zijn dat je er later achterkomt dat een andere structuur handiger is. Als je digitaal werkt kun je de structuur op zo'n moment aanpassen. Op papier kan het bij grote veranderingen handig zijn een nieuw vel te pakken.

Papier of app?

Wat is het beste, mindmappen op papier of digitaal in een applicatie of website? Beide opties hebben hun eigen voor- en nadelen.

Voordelen van papier
Door de fysieke interactie ben je meer aanwezig en onthoud je de inhoud beter. Papier is meer flexibel. Je zit namelijk niet vast aan de beperkingen van de software. Dit zorgt er ook voor dat je creatiever kunt zijn.

Voordelen van digitaal
Digitaal werken heeft ook zo z'n voordelen. Het is goed leesbaar. Woorden, tekeningen en structuur zijn eenvoudig aanpasbaar. Je bent niet beperkt tot de afmetingen van je vel papier. Je bent minder afhankelijk van je tekenvaardigheden, omdat je bestaande plaatjes en icoontjes tot je beschikking hebt. En niet onbelangrijk: sommige tools maken het mogelijk om online samen te werken.

Praktijktips

  1. Zoals bij zoveel vaardigheden: je wordt er beter in door het vaak te doen. Herken daarom momenten waarbij je deze techniek kunt toepassen -- bijvoorbeeld als je aantekeningen maakt, iets probeert te begrijpen of een probleem probeert op te lossen -- en probeer het uit.

  2. Voor digitale mindmaps is Coggle een handige online tool met de mogelijkheid voor samenwerken.

  3. Voel je je wat ongemakkelijk met kleur en plaatjes? Een praktische mindmap zonder dit alles heeft nog steeds voordelen boven lineaire lijstjes. Maar probeer het toch eens en vergelijk je zwart-wit versie met de kleurige variant.

  4. Naast mindmappen bestaat er ook conceptmappen. Bij concept maps mag je meerdere centrale thema's hebben en kunnen er ook meerdere relaties tussen de concepten worden aangegeven. Deze extra vrijheid is soms erg nuttig, zoals bij het in kaart brengen van complexe situaties. Het gaat echter ten koste van een stukje focus.

  5. Gebruik mindmaps ook bij het studeren. Het maken van dit soort overzichten met associaties helpt je met begrijpen en onthouden.

Opdrachten

Zelfassessment

Individuele opdracht (1.1 Curiosity voorbereiding)

Bekijk het onderstaande interview met een game developer over game development. Maak op papier een mindmap over de vraag "Wat is game development?". Neem je uitwerking mee naar de 1.1 Curiosity workshop in week 1.

Interview met game developer Martijn Plass over game development

Extra oefening

Maak een mindmap als samenvatting van het lesmateriaal rond een van de leerdoelen van een van de modules die je nu volgt.

Je zult merken dat dit helpt met het creeren van overzicht, het zien van de relaties, en het onthouden van de betreffende informatie. Dit is waarom mindmappen een veelgebruikte methode is voor samenvatten. Je zult deze methode ook weer tegenkomen bij de bouwsteen Doelgericht lezen.

Projectopdracht

Tijdens een brainstorm over mogelijke oplossingsrichtingen, leg de ideeën vast in een mindmap. Bij 1.1 Curiosity zullen we dit doen in een workshop in week 1.

Bronnen

Ayoa (2015). How to mind map with Tony Buzan. Retrieved from: https://youtu.be/u5Y4pIsXTV0

Buzan, T. (2018). Mind map mastery. Watkins publishing.

Simplemind (n.d.). Mind mapping basics. Retrieved from:https://simplemind.eu/how-to-mind-map/basics/

 

Voor de docent

Het doel van deze bouwsteen

Mindmappen is een handige vaardigheid die voor allerlei zaken ingezet kan worden, van leren tot brainstormen tot notuleren. Het doel va deze bouwsteen is de student de handvatten te geven om mindmappen toe te passen.

Plaats in het curriculum en module

Mindmappen vereist geen bijzondere voorkennis en is erg handig om te kunnen. Het advies is daarom deze vaardigheid aan het begin van het curriculum al aan te bieden.

Voorbeeld lesplan

Studenten kun je vooraf verwijzen naar deze bouwsteen zodat ze de informatie rustig door kunnen kijken.

In de workshop kun je bijvoorbeeld beginnen met een korte test die aan de ene kant jou als docent inzicht geeft in hoe voorbereid de studenten de klas in zijn gekomen, en tegelijkertijd voor de studenten werkt als een korte verfrisser of zelfs als korte uitleg. 

Vervolgens geef je de studenten de mindmapopdracht. Afhankelijk van het doel van de mindmap kan dit individueel zijn (bijvoorbeeld: het samenvatten van een artikel), of als groep (bijvoorbeeld: het bedenken van oplossingsrichtingen).

Als een stukje peer review, kun je studenten mindmaps laten uitwisselen en laten aanvullen. Doordat ze het werk van anderen zien komen ze op nieuwe ideeën, zowel voor het onderwerp waar ze mee bezig waren als hoe ze in de toekomst beter kunnen mindmappen. 

Tips voor begeleiding

Kijk of studenten de basisprincipes volgen. Stimuleer ze om dingen uit te proberen, zoals het toevoegen van plaatjes en kleur, zodat ze het effect ervan kunnen ervaren. Ook het uitproberen van papier versus digitaal kan een erg nuttige ervaring zijn.

Beoordelen

Beoordeling van mindmaps kan bijvoorbeeld op basis van structuur, creativiteit en compleetheid. 

  • Het arrangement 1.1.1 Mindmappen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2020-08-26 16:02:08
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Of je nu nieuwe ideeen wilt bedenken, bepalen wat er allemaal gedaan moet worden voor een nieuw project, aantekeningen te maken van een meeting, of lesmateriaal doorwerken voor het leren van iets nieuws, mindmappen kan je helpen. Een mindmap is een manier om visueel informatie te organiseren, wat helpt de informatie te structureren en te begrijpen, overzicht te krijgen, maar ook te communiceren met anderen. Het maakt je productiever, creatiever, en zorgt ervoor dat je informatie beter kunt onthouden. In deze bouwsteen kijken we naar wat een mindmap is, hoe je ze kunt maken, en waar je op moet letten. Dit is een HBO-ICT bouwsteen voor Onderzoek in Onderwijs.
    Leerniveau
    HBO - Bachelor;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    bouwsteen, brainstorm, concept map, hbo ict oio, mindmap, mindmappen, onderzoek, onderzoekende houding, werkplaats

    Bronnen

    Bron Type
    Uitleg hoe te mindmappen met Tony Buzan, de uitvinder ervan
    https://www.youtube.com/watch?v=u5Y4pIsXTV0
    Video
    Interview met game developer Martijn Plass over game development
    https://www.youtube.com/watch?v=zCsqvoLPb84
    Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    hbo-ict open-oio. (2018).

    HBO-ICT OiO Template

    https://maken.wikiwijs.nl/128034/HBO_ICT_OiO_Template