Het spijsverteringsstelsel

Het spijsverteringsstelsel

Het spijsverteringsstelsel en zijn organen.

Het spijsverteringsstelsel bestaat uit onderdelen die helpen bij het kauwen, slikken, verteren, opnemen van voedingsstoffen en het uitscheiden van onverteerd materiaal uit het lichaam. Dit bestaat uit het spijverteringskanaal en de bijbehorende spijsverteringsorganen.

Het spijsverteringskanaal (het woord zegt het al: kanaal) is een lang kanaal van ongeveer 9 meter en bestaat achtereenvolgens uit de volgende onderdelen:

  1. Mond
  2. Keelholte
  3. Slokdarm
  4. Maag
  5. Dunne darm
  6. Dikke darm


De organen die bij het spijsverteringskanaal horen aan de vertering mee werken zijn:

  1. Lever
  2. Galwegen
  3. Alvleesklier

We gaan nu elk onderdeel en orgaan van het spijsverteringsstelsel bekijken en zal het je duidelijk worden wat de functie is. 

Eerst eens kijken of je wel weet waar alle onderdelen zitten.

Oefening:De anatomie

Misschien had je veel foutjes? Misschien wist je toch nog een hoop. Dit was even om er in te komen voor het volgende onderdeel. We gaan nu de routes door het lichaam nog eens bekijken

De mond

In de mond begint de reis door het spijsverteringsstelsel.

Functies van de mond:

  • In je mond wordt alles wat je eet vermalen door je gebit. Je knipt de voeding eerst in stukjes.
  • De speekselklieren voegen speeksel toe: zo wordt het vochtig gemaakt.

Dit gebeurd automatisch en zonder je er bij na denkt. Zelfs als je al aan eten denkt of iets lekkers ruikt, maken je speekselklieren vanzelf meer speeksel aan. Vandaar ook de benaming 'het water loopt me in de mond!'

De keelholte

De keelholte is de tweede stap in het spijsverteringsstelsel en belangrijk.

Functie:

Zodra je voeding doorslikt sluit het strottenklepje de luchtpijp af, zodat je eten via de slokdarm naar de maag kan.

Zou dit niet het geval zijn dan kan er voeding of drinken in de longen terecht komen.

Zie ook onderstaand filmpje om dit goed te kunnen zien:

De slokdarm

De slokdarm is een gespierde buis van ongeveer 25 centimeter. 

Functie van de slokdarm:

  • Voeding van de keelholte naar de maag toe brengen.

Hoe doet de slokdarm dit?

De slokdarm maakt zogenaamde peristaltische bewegingen om voedselbrokken door de slokdarm naar de maag te brengen. Dit is het verwijden en weer samentrekken van de slokdarm. 

Bekijk het filmpje dat deze peristaltische bewegingen laat zien:

Kan je op de kop staan en drinken? Dat kan inderdaad! Bekijk maar onderstaand filmpje.

De maag

Nadat het voedsel door de slokdarm is gegaan, komt het uit in de maag:

Functie van de maag:

  • Kneden van voedselbrokken met maagsap.
  • Verder verteren in kleinere brokjes door het maagsap

Maagsap zorgt ervoor dat het voedsel meer vloeibaar wordt en zuur. Dit dood ook de bacteriën.

Voeding blijft van 30 minuten tot langer dan 3 uur in de maag. 

 

Dunne darm

Vanuit de maag wordt voeding doorgegeven aan de dunne darm.

Functie dunne darm:

  • Vertering
  • Opname van voedingsstoffen in het bloed.

Dan is er in het begin van de dunne darm een stukje darm dat de twaalfvingerige darm wordt genoemd. Deze darm is een kort gebogen stukje darm van ongeveer 25 centimeter lang.

Functie twaalfvingerige darm:

  • Speelt een belangrijke rol in de vertering van voedsel.
    • Uitmonding van de galblaas/lever.
    • Uitmonding van de alvleesklier.

 

Dikke darm

De dikke darm is het laatste stuk van de reis door het lichaam.

De functie van de dikke darm:

  • Opname van water en zouten uit de voedselresten die niet verteerd kunnen worden.
  • Uitscheiding van de ontlasting.

De dikke darm bestaat uit:

  1. De dikke darm (grootste gedeelte van de darm)
  2. De endeldarm (laatste stuk van de dikke darm, alle onlasting verzamelt zich hier)
  3. De anus (poepgaatje).

Ontlasting

Het eindproduct dat wordt uitgescheiden uit de endeldarm heet ontlasting, feces of poep.

Poep zegt heel veel over de gezondheid van iemand en kan er voor veel mensen heel verschillend uit ziet. Dit kan liggen aan wat je eet, hoeveel je drinkt of omdat je ziek bent.

Maag-, Lever- en Darmstichting wil met nationale poepdag mensen bewuster maken van het belang van een gezonde stoelgang. Kijk maar eens op de volgende website: www.jepoep.nl en maak de vragen in het volgende document.

 

Open bestand Lesopdracht JE POEP

  • Het arrangement Het spijsverteringsstelsel is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    BBL
    Laatst gewijzigd
    2020-01-15 21:18:44
    Licentie
    CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze wikiwijs bekijken we het spijsverteringsstelsel en de bijbehorende organen van dichtbij. Dit kanaal loopt van 'mond' tot 'kont' en is verantwoordelijk van de inname, verteren en uitscheiden van voedingsstoffen. Aan het einde van deze wikiwijs kan jij in eigen bewoording de werking van het spijsverteringskanaal uitleggen.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten