Door suburbanisatie verandert de oude binnenstad van de wereldsteden New York, Washington en Los Angeles nog steeds. Dat is vooral merkbaar in de woonwijken rond de zakencentra.
Door verhuisbewegingen verandert de bevolkingssamenstelling van deze wijken voortdurend. Mensen trekken weg naar de suburbs, anderen nemen hun plaatsen in. Soms verandert daarbij ook de kwaliteit van wonen in deze wijken.
Welke problemen en welke nieuwe kansen doen zich voor in deze wijken? Wat doen de stadbesturen van deze drie wereldsteden om ervoor te zorgen dat de bewoners van de binnensteden zich er prettig voelen en er willen blijven?
Wat ga je leren?
Hoofdvraag
Welke veranderingen deden zich voor in de oude binnensteden van New York, Washington en Los Angeles?
Deelvragen
Welke invloed heeft de uittocht van bewoners door suburbanisatie gehad op het woonklimaat van de oude binnenstad van deze steden?
Wat was de invloed van de toestroom van nieuwe bewoners op het woonklimaat in wijken rond de oude binnenstad van deze steden?
Welke problemen leverden de uittocht en de toestroom van bewoners op voor wijken rond de oude binnenstad van deze steden?
Welke nieuwe kansen bieden de uittocht en toestroom van bewoners voor het verbeteren van het woonklimaat in wijken rond de oude binnenstad van deze steden?
Wat kunnen de stadsbesturen van New York, Washington en Los Angeles doen om ervoor te zorgen dat hun oude binnensteden leefbaarder worden?
Begrippen
Gentrificatie
Buitenwijken (suburbs)
Voorsteden (edge cities)
Witte vlucht.
Wat ga je doen?
Activiteiten
Vooraf
Wat kun je al?
Bestudeer de Kennisbank en maak de instaptoets.
Aan de slag
Stap 1
Je leest over suburbanisatie en white flight van wijken in New York, Washington en Los Angeles in de loop van 20e eeuw. Je maakt een oefening.
Stap 2
Je bekijkt videofragmenten over hoe wijken weer kunnen opbloeien, niet alleen in Amsterdam maar ook in Los Angeles. Je beantwoordt er vragen over.
Stap 3
Je onderzoekt, met behulp van bronteksten, hoe de wijken Klarendal en NoMa van probleemwijken weer prettige, leefbare wijken worden.
Afronding
Samenvattend
Omschrijf de begrippen. Vergelijk ze met een klasgenoot.
Eindopdracht A
Maak de eindtoets.
Eindopdracht B
Maak een presentatie over het leefbaarder maken van probleemwijken. Presenteer dit in de klas.
Examenvragen
Oefen met de eindexamenvragen.
Terugkijken
Kijk terug op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht is de studiebelasting ongeveer 3 SLU.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In april 1968 braken na de moord op
Martin Luther King jr. rellen uit in de
woonwijken in Washington, waar veel
Afro-Amerikanen wonen. Bij die rellen
werd op grote schaal brand gesticht in
onder meer de wijk NoMa.
In de loop van de 20e eeuw ondervonden ook New York, Washington en Los Angeles het verschijnsel ‘suburbanisatie’. Veel mensen verhuisden uit wijken rondom het (zaken)centrum van deze steden naar buitenwijken (suburbs) en voorsteden (edge cities). Deze trek uit de binnenstad wordt ook wel white flight genoemd.
Lees hierover de tekst ‘White flight’, en beantwoord de volgende vragen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Sommige wijken in New York, Washington en Los Angeles die verpieterd zijn na de white flight en suburbanisatie, bloeien weer op als er nieuwe mensen in de wijk komen en anderen uit de wijk verhuizen.
Dat gebeurde bijvoorbeeld vanaf 2000 in de wijk Harlem, vlak bij Manhattan, het zakencentrum van New York. In korte tijd vestigden zich allerlei kunstenaars in deze wijk. Dat leidde ertoe dat prijzen van woningen in deze wijk omhooggingen. Voor arme bewoners, vooral Afro-Amerikanen en Latino’s in deze wijk, was dat aanleiding om ergens anders te gaan wonen.
Dat ‘opbloeien van de wijk’ pakt niet voor iedereen positief uit.
Waarom en hoe een wijk opbloeit door de instroom van nieuwe bewoners, zie je in dit videofragment: van begin tot 3:19 min. “kan gemakkelijk 20 jaar duren.”
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Gentrificatie heeft voor de stad als geheel voordelen, maar heeft op wijkniveau ook een schaduwzijde.
Kijk naar het tweede videofragment: van 3:45 min. “Een wijk die in de lift zit" tot einde.
Bekijk ook deze video over de veranderingen in de wijk Boyle Heights in Los Angeles.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Muriel Bowser, sinds 2015
burgemeester van Washington
NoMa was een verpieterde wijk in Washington, en Klarendal was dat in Arnhem. Nu wordt van Klarendal gezegd dat het van een probleemwijk een modelwijk is geworden. Ook NoMa is nu een schone, veilige en prettige wijk geworden. Hoe komt dat?
Dat zoeken jullie uit aan de hand van de volgende onderzoeksvraag.
Gebruik voor de oefening en de onderzoeksvraag de volgende bronnen:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Jullie hebben gezien waarom sommige wijken in New York, Washington en Los Angeles als gevolg van suburbanisatie en white flight in verval raakten en met welke andere problemen deze wijken te kampen kregen. Met dat verval en die andere problemen kampten ook woonwijken in Nederland. Toch lukt het aan beide zijden van de Atlantisch Oceaan soms om die problemen in een wijk het hoofd te bieden en de wijk leefbaarder te maken. Dat hebben jullie kunnen zien aan de hand van twee voorbeeldwijken, de ene in de Verenigde Staten, de andere in Nederland.
Jullie gaan aan de hand van datgene wat jullie in deze opdracht geleerd hebben over de twee voorbeeldwijken ervaringen uitwisselen over de mogelijkheden om probleemwijken leefbaarder te maken. Jullie krijgen een halve les de tijd om daarover te brainstormen en jullie plannen te presenteren.
Plan van aanpak
Je docent deelt de klas in twee groepen in. De ene groep maakt een presentatie over het verbeteren van een woonwijk in Nederland, bedoeld voor stadsbestuurders van New York, Washington en Los Angeles. De andere groep maakt een presentatie over het verbeteren van woonwijken in deze drie Amerikaanse steden. Die presentatie is bedoeld voor bestuurders van Nederlandse gemeenten met probleemwijken.
Voor ideeën om jullie presentatie vorm te geven, kun je kijken in onderstaande Gereedschapskist.
Als jullie hiermee klaar zijn, laten jullie de presentatie aan de klas zien.
Beoordeling
Je docent beoordeelt de presentaties op de volgende punten:
Is de presentatie helder en overzichtelijk opgebouwd?
Hebben jullie plannen en ideeën aangedragen voor een betere leefsituatie in de wijk?
Ondersteunt het gebruikte beeldmateriaal de teksten in de presentatie?
Welkom bij de gereedschapskist. Hier vind je uitleg over alle werkvormen waarmee je je eindproducten maakt. Bij iedere werkvorm staat beschreven hoe je deze uitvoert, kun je inspiratiefilmpjes bekijken en vind je de beoordelingscriteria waaraan jouw product moet voldoen. Ook zie je welke digitale middelen je kunt gebruiken en aan welke vaardigheden je werkt tijdens het maken van je eindproduct. Veel succes!
Examenvragen
Op deze pagina vind je examenvragen van ExamenKracht van vorige jaren. De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij de opdracht die je net hebt afgerond.
Maak bij het beantwoorden ook gebruik van dat wat je al eerder geleerd hebt. Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw. Nadat je een vraag beantwoord hebt, kun je deze zelf nakijken en je score aangeven.
Meer oefenen?
Ga naar ExamenKracht en oefen ook met de nieuwste examens.
Terugkijken
Intro
Lees de Introductie van de opdracht nog eens door.
Zijn de vragen uit de intro voldoende behandeld in deze opdracht?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de hoofdvraag en deelvragen nog eens door.
Hoe kan het woonklimaat in verpieterde wijken in Amerika en in Nederland worden verbeterd en wat is de rol van de gemeente daarin?
Hoe ging het?
Inhoud
In de opdracht vergelijk je de situatie van verpieterde wijken en van wijken die weer opbloeiden.
Ben je feiten tegengekomen, die anders waren dat je had gedacht? Schrijf twee dingen op.
Eindopdrachten
Heb je de eindtoets gemaakt en had je een goede score?
Was het zinvol om van gedachten te wisselen over maatregelen die de woonkwaliteit in wijken kunnen verbeteren?
Kwamen er originele ideeën naar voren, die niet in deze opdracht zijn besproken?
Examenvragen
Heb je de examenvragen gemaakt? Had je veel antwoorden goed?
Het arrangement Oude centra, andere bewoners - v456 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VWO leerjaar 4, 5 & 6. In het domein "Wereld" wordt het thema ''Oude centra, andere bewoners" besproken. In de loop van de 20ste eeuw begonnen de grote Amerikaanse steden; New York, Washington en Los Angeles te suburbaniseren. Mensen verhuisde naar rijken rondom het centrum genaamd suburbs of naar voorsteden genaamd edge cities. Sommige verwaarloosde wijken in New York, Washington en Los Angeles, zoals Harlem, hebben weer nieuw leven gekregen door de komst van nieuwe bewoners, wat echter ook kan leiden tot stijgende woningprijzen en het vertrek van oorspronkelijke bewoners. NoMa was een verpieterde wijk in Washington, en Klarendal was dat in Arnhem. Nu wordt van Klarendal gezegd dat het van een probleemwijk een modelwijk is geworden. Ook NoMa is nu een schone, veilige en prettige wijk geworden.
Leerniveau
VWO 6;
VWO 4;
VWO 5;
Leerinhoud en doelen
Aardrijkskunde;
Bevolking en ruimte;
Ruimtelijke ontwikkeling;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
6 uur en 0 minuten
Trefwoorden
aardrijkskunde, arrangeerbaar, edge city, klarendal, noma, stercollectie, suburbanisatie, suburbs, vwo456
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VWO leerjaar 4, 5 & 6. In het domein "Wereld" wordt het thema ''Oude centra, andere bewoners" besproken. In de loop van de 20ste eeuw begonnen de grote Amerikaanse steden; New York, Washington en Los Angeles te suburbaniseren. Mensen verhuisde naar rijken rondom het centrum genaamd suburbs of naar voorsteden genaamd edge cities. Sommige verwaarloosde wijken in New York, Washington en Los Angeles, zoals Harlem, hebben weer nieuw leven gekregen door de komst van nieuwe bewoners, wat echter ook kan leiden tot stijgende woningprijzen en het vertrek van oorspronkelijke bewoners. NoMa was een verpieterde wijk in Washington, en Klarendal was dat in Arnhem. Nu wordt van Klarendal gezegd dat het van een probleemwijk een modelwijk is geworden. Ook NoMa is nu een schone, veilige en prettige wijk geworden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Oude centra, andere bewoners
Verpieterende wijken
Opbloeiende wijken
Opbloeiende wijken
Klarendal en NoMa
Oude centra, andere bewoners
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Door suburbanisatie verandert de oude binnenstad van de wereldsteden New York, Washington en Los Angeles nog steeds. Dat is vooral merkbaar in de woonwijken rond de zakencentra.
Welke veranderingen deden zich voor in de oude binnensteden van New York, Washington en Los Angeles?
Activiteiten
Jullie hebben gezien waarom sommige wijken in New York, Washington en Los Angeles als gevolg van suburbanisatie en white flight in verval raakten en met welke andere problemen deze wijken te kampen kregen. Met dat verval en die andere problemen kampten ook woonwijken in Nederland. Toch lukt het aan beide zijden van de Atlantisch Oceaan soms om die problemen in een wijk het hoofd te bieden en de wijk leefbaarder te maken. Dat hebben jullie kunnen zien aan de hand van twee voorbeeldwijken, de ene in de Verenigde Staten, de andere in Nederland.
Intro
Video's:
