Röntgenologie

Röntgenologie

Röntgenologie - theorie röntgen in de tandheelkunde

Röntgenstraling

  • Röntgenstraling behoort tot de elektromagnetische straling, net als zichtbaar licht.
  • Röntgenstraling beweegt zich voort in de vorm van golven.
  • Een golf is een zich door de ruimte voortbewegende trilling met vaste amplitude (=uitslag) en vaste golflengte.
  • Röntgenstraling heeft kortere golflengte dan lichtstralen.
  • Röntgenstraling kan door stoffen heen dringen.

 

Eigenschappen van röntgenstraling

Eigenschappen röntgenstraling:

  • Planten zich rechtlijnig voort met snelheid van licht - sterkte van röntgenstraling noemen we ook wel de intensiteit.
  • Kunnen door stoffen heendringen.
    • Hoe kleiner de golflengte, hoe groter het doordringend vermogen.
    • Stralen met groot doordringend vermogen zijn harde stralen.
    • Harde stralen wordne minder door het weefsel geabsorbeerd dan zachte stralen.
  • Kunnen bepaalde stoffen tot fluoriscentie (=lichtuitzending) brengen.
  • Werken in op een fotografische plaat.
    • Door ontwikkelproces wordt het zichtbaar voor het menselijk oog.
  • Kunnen biologische veranderingen in het lichaam veroorzaken.
  • Zijn onzichtbaar voor het oog.

Röntgenapparaat

Het röntgenapparaat zorgt voor afgifte van röntgenstraling.

Electronen botsen op een metaal en de energie die vrijkomt bestaat uit:

  • 99,6% warmte
  • 0,4% röntgenstraling

Straling wordt opgewekt in een vacuüm gezogen glazen buis.

Route van het ontstaan van röntgenstraling is:

  1. Electronen (negatief geladen) gaan van kathode (minpool) naar de anode (pluspool).
  2. Er wordt buisspanning opgewekt door het spanningsverschil tussen kathode en anode.
  3. Electronen bewegen met toenemende snelheid van kathode naar anode.
  4. Er ontstaat een electronenstroom, stroomsterkte noemen we buisstroom.
  5. Electronen botsen op de anode, dit is een wolfraam plaatje. Dit heet focus.
  6. In het röntgenapparaat wordt netspanning omgezet in 65kV (=65.000 V).
  7. De röntgenbuis is omgeven door een oliebad, zorgt voor afvoer van de warmte.
  8. Om het oliebad bevindt zich een loden mantel, deze houdt de straling tegen.
  9. Er zit een ronde opening in deze mantel = diafragma.
  10. Alleen hier kan de straling de buis verlaten.
  11. Om de bundel te richten wordt gebruik gemaakt van een conus.

 

tekening röntgenbuis
tekening röntgenbuis

Benoem de onderdelen van de tekening van de röntgenbuis.

Beantwoord de vraag en controleer daarna in het boek of je het juiste antwoord hebt gegeven.

a =

b =

c =

d =

e =

f =

g =

Intensiteit van straling

Theorie over intensiteit van de straling.

Aantal röntgenstralen

  • Buisstroom is de hoeveelheid stroom in mA die door de gloeidraad van de kathode loopt.
  • Verhogen van de buisstroom - meer electronen uitgezonden die op anode botsen - meer röntgenstralen.
  • Golflengte blijft gelijk, er ontstaan alleen meer stralen.

 

Golflengte van röntgenstralen

  • verhogen kilovoltage - stralen met kortere golflengte - groter doordringend vermogen - harde stralen
  • verlagen kilovoltage - stralen met langere golflengte - minder doordringend evrmogen - zachtere straling
  • Buisspanning röntgenapparaat 65kV of 65.000V (is hetzelfde)

 

Filter van het röntgenapparaat

  • filter wordt voor het diafragma geplaatst
  • haalt nutteloze stralen uit de bundel
  • stralen met gering doordringend vermogen wordt door filter geabsorbeerd

 

 

 

Beeldvorming en absorptie

Absorptie

Opname van stralen in een object is afhankelijk van:

  • dikte van het object
  • materiaal
  • samenstelling van de stralenbundel

 

Beeldvorming

Hoe ontstaat beeldvorming:

  • röntgenstralen werken in op fotografische plaat
  • na doorlichten van het object ontstaat een beeld

Stralencontrast is evrschil in intensiteit tussen utitredende stralenbundels.

Zwartingsverschillen - zichtbaarheid gebieden waar straling de foto heeft belicht.

1. Grote hoeveelheid straling op de röntgenfoto - donker op de foto.

2. Kleine hoeveelheid straling op de röntgenfoto - licht op de foto.

 

Afbeeldingsresultaat voor röntgenfoto tandAfbeeldingsresultaat voor röntgenfoto tand

 

Zwarting van een röntgenfoto

Ontwikkelen analoge röntgenfoto's:

  • Ontwikkelaar - zilverkristallen omzetten in metallisch zilver
  • Fixeer - zilverkristallen die niet blootgesteld zijn aan straling worden uit de emulsie gehaald
  • Spoelen met water - verwijderen van chemicaliën

Opnametechnieken in de tandheelkunde

Analoge röntgenopnamen

Digitale röntgenopnamen

Driedimensionale opnamen

Extraorale opnamen

Intraorale opnamen

Insteltechnieken

Paralleltechniek

Bissectriceregeltechniek

Onduidelijke foto's

Invloed röntgenstraling op levend weefsel

Beschermende maatregelen tegen straling

Kernenergiewet

  • Het arrangement Röntgenologie is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Ineke Willemse
    Laatst gewijzigd
    2019-12-05 20:59:58
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van