Je doet onderzoek naar hoe je sport kunt inzetten om obesitas onder Amsterdamse schooljeugd te verminderen. Je vindt op Youtube een video die precies gaat over je onderwerp.
Relevantie en betrouwbaarheid
Je hebt allerlei interessante artikelen, boeken of websites gevonden. Hoe bepaal je of je ze kunt gebruiken voor je project? Je let op twee dingen:
Iedereen kan via websites heel gemakkelijk informatie verspreiden. Op internet vind je niet alleen betrouwbare maar ook heel veel onbetrouwbare informatie.
Let daarom bij het beoordelen van de betrouwbaarheid van een website extra goed op. Uiteraard is het ook nog steeds belangrijk om te kijken of een website relevant voor je is.
Bij het beoordelen van websites zijn er verschillende criteria waarop je - insamenhang - zou moeten letten. Eerst ga je oefenen, daarna zul je zien welke criteria dat zijn.
Criteria voor de beoordeling van websites
Er zijn meer criteria nodig bij het beoordelen van websites en andere documenten. Beoordeel niet op basis van maar één criterium, bijvoorbeeld uitstraling, maar pas ze in samenhang toe. Direct onder het plaatje worden de criteria toegelicht. Ook kun je gebruik maken van een uitprintbare checklist.
Checklist beoordeling websites
Relevantie
Criteria
Vragen
Ja
Nee
Niet zeker
Inhoud
Sluit de inhoud aan op mijn vraag?
Krijg ik antwoord op mijn vraag?
Is de inhoud volledig?
Niveau
Sluit het niveau aan op m’n vraag?
Gaat het diep genoeg in op mijn onderwerp?
Actualiteit
Is de informatie actueel genoeg?
Is het actueel? (gezien mijn vraag)
CONCLUSIE: Is mijn bron relevant?
Betrouwbaarheid
Criteria
Vragen
Ja
Nee
Niet zeker
Autoriteit
Is auteur/organisatie betrouwbaar?
Wordt de auteur erkend in zijn vakgebied?
Staat de organisatie achter de website goed bekend?
Controleerbaarheid
Zijn de feiten controleerbaar?
Staan de contactgegevens en achtergrond van auteur en organisatie op de site?
Wordt het doel van de site beschreven?
Is er sprake van bronvermelding?
Objectiviteit
Is de informatie objectief?
Is de website vrij van sponsoring?
Wordt het onderwerp van meerdere kanten belicht?
Is de informatie objectief
Vrij van vooroordeel / persoonlijke mening?
Juistheid
Kloppen de feiten?
Kloppen de feiten of beweringen?
Tip: check de informatie in andere bronnen
Uitstraling
Ziet het er professioneel uit?
Ziet de website er professioneel uit?
Werken hyperlinks? Professionele layout? …
CONCLUSIE: Is mijn bron betrouwbaar?
AI als hulpmiddel bij de selectie van bronnen
AI kan niet beoordelen of jouw gevonden bronnen nuttig zijn voor je onderzoek. AI kan je wel helpen bij het slim lezen van, bijvoorbeeld wetenschappelijke, artikelen. Je kunt een artikel in ChatGPT laden en vragen om dat artikel samen te vatten, of te herformuleren in toegankelijkere taal.
Daar kleven wel wat bezwaren aan. De tekst die je aan bijvoorbeeld ChatGPT geeft, wordt weer gebruikt om het taalmodel te trainen. Op dit moment is het juridisch nog niet duidelijk hoe dit soort AI-tools zich verhouden tot het auteursrecht: mogen AI-tools teksten gebruiken zonder expliciete toestemming van de auteur?
In Perplexity kun je trouwens aangeven of je je opdrachten wel of niet wilt laten gebruiken om het taalmodel verder te trainen.
Kijk wel uit voor zogenaamde “hallucinaties”: een AI-tool heeft geen begrip van de tekst die het moet verwerken. Het zou zomaar een foutieve samenvatting of herformulering van die tekst kunnen geven.
Samenvatting
Je hebt geleerd om:
informatie te beoordelen op relevantie en betrouwbaarheid
bij relevantie te kijken of de inhoud, het niveau en de actualiteit van informatie goed bij je vraag aansluiten
bij betrouwbaarheid te kijken naar de achtergrond van de auteur, hoe objectief de auteur is en of de inhoud klopt
de kwaliteit van websites te beoordelen
AI-chatbots in te zetten bij het efficiënt lezen van artikelen
Zoeklogboek
Noteer nu in jouw logboek de zoektermen welke resultaten bruikbaar zijn en sla op.
Het arrangement 5 - Maak je selectie is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen
4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en
publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Download tekst van deze video
