Project Omgaan met Social Media

Project Omgaan met Social Media

Social Media

In dit project gaan we ons richten op het gebruik van Social Media door jezelf maar ook door je cliënten en de begeleiding die je daar bij geeft.

Social Media zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Ze worden gebruikt om met elkaar te communiceren, elkaar op de hoogte te houden, te showen met je huis, interieur, je kinderen, je auto, je lijf, wat je hebt gegeten in een restaurant, enz.

Bij verstandig gebruik is zijn Social Media een prachtig medium om alles wat je wilt delen te delen. Maar Social Media kunnen ook op een negatieve en ontwrichtende manier gebruikt worden.

Meest gebruikte social media in Nederland 2019

 

Door dit project willen we bewustwording en nieuwsgierigheid kweken m.b.t. de voordelen van Social Media gebruik en de minder leuke kanten ervan. Daarbij willen we de discussie over het gebruik in een instelling op gang brengen en jullie als professionals daarover laten nadenken.

1. Oriëntatie

Welke Social Media zijn er? Welke gebruik jij? Waarvoor gebruik jij ze?

Welke gebruikt je cliënt? Begeleid je ze daarbij? Zijn daar afspraken over in jouw organisatie??

Volg je jouw cliënten op Facebook?

Allemaal vragen rond het gebruik van social media waar we mogelijk niet dagelijks bij stilstaan.

Wat is er in de wet geregeld m.b.t. social media gebruik?

Mag je met een arts / psychiater /psycholoog appen over een cliënt?
Wat is er geregeld in instelling?

 

In deze eerste bijeenkomst gaan we ons hierin verdiepen en ontdekken wat me allemaal nog niet weten.

 

 

  • Welke wetten zeggen iets over het gebruik van social media?​

  • Zoek met een groepje van 3 welke wetten je kunt vinden die iets zeggen over het gebruik van social media in zorgsituaties.​

Noem 2 wetten, beschrijf kort in je eigen woorden wat er instaat. Beschrijf ook wat je daar als groepje van vindt.​

Lever dit in via Itslearning. ​

2. Beeldvorming

Terugblik

Terugblik eerste bijeenkomst:

Opdracht wetgeving en social media. Wat hebben jullie gevonden?Afbeeldingsresultaat voor AVG

 

  • De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en Uitvoeringswet AVG (UAVG) regelen op welke wijze omgegaan moet worden met persoonsgegevens.

    Foto- en filmmateriaal van cliënten à de instelling moet toestemming hebben (op papier) van een cliënt of verwanten om te maken en gebruiken, bijvoorbeeld om op de Facebook pagina van de instelling te zetten etc.
    Als de cliënt of verwant geen toestemming geeft, mogen er geen foto- en filmmateriaal gemaakt en gebruikt worden (voor bijvoorbeeld social media).

 

  • een richtlijn die voort is gekomen uit de AVG.
    KNMG-richtlijn online arts-patiënt contact met aanvulling Handreiking Artsen en Social Media

    Steeds vaker gebruiken artsen e-mail, chat en andere internet communicatiemogelijkheden om met hun patiënten te communiceren. De richtlijn heeft betrekking op alle online contacten tussen arts en patiënt waarbij de arts heeft aangegeven dat hij:
    • voor patiënten online bereikbaar is;
    • een op de situatie van de patiënt gericht advies geeft;
    • een behandeling met geneesmiddelen start of een herhaalrecept verstrekt 

 

  • Op basis van artikel 7:660 van het Burgerlijk Wetboek is de werknemer verplicht zich te houden aan voorschriften die 'de goede orde in de onderneming' bevorderen. Dit is de wettelijke instructiebevoegdheid van de werkgever. Een social media code kan als een dergelijk voorschrift worden beschouwd en mag dus, binnen zekere grenzen, eenzijdig door de werkgever worden opgelegd.
    Wel zal de werkgever te allen tijde rekening moeten houden met de vrijheid van meningsuiting. Zo is een algeheel verbod op het actief zijn op social media niet mogelijk.
  • Social media en portretrecht

    Van zelf gemaakte foto's heb je meestal het auteursrecht (niet als je bijvoorbeeld in loondienst bent). Wanneer je deze foto's op social media plaatst blijft het auteursrecht in stand. Maar let op: in veel gevallen geef je het platform waarop je de foto's plaatst een licentie op het gebruik hiervan.
  • Monitoring of sociale controle

    Mag een werkgever een internet search doen naar werknemers of sollicitanten? Mag hij ze volgen op social media?
    Strikt genomen is de Algemene Verordening Gegevensbescherming van toepassing op bovengenoemde situaties.

Beeldvorming

 

Wat is het beeld wat je hebt bij gebruik van Social Media in het algemeen?​

Social Media zijn een prachtig middel om contact te houden met familie, vrienden en collega's. Of met de leden van de club. Social Media zijn in eerste instantie bedoeld om die dingen die je interessant en ​leuk vind te delen met anderen. In de loop van de jaren zijn het jammer genoeg ook een medium geworden voor het delen van intimiderende, bedreigende en haatzaaiende berichten, sexting en fake news. Daarmee worden mensen onder druk gezet, gediscrimineerd, afgeperst en beïnvloed op een negatieve manier.Afbeeldingsresultaat voor fake news

 

 

 

 

 

 

 

Een bekend voorbeeld van een gebruiker van social media voor eigen gewin is de Amerikaanse president Trump. Hieronder een overzicht van zijn tweets.

No. of tweets … that
5,889 attacked someone or something
4,876 praised someone or something
2,405 attacked Democrats
2,065 attacked investigations
2,026 praised President Trump
1,710 promoted conspiracy theories
1,308 attacked news organizations
851 attacked minority groups
758 praised or promoted Fox News and other conservative media
570 attacked immigrants
453 attacked previous presidential administrations
417 conducted presidential business on Twitter
256 attacked Hillary Clinton
233 attacked ally nations
183 bragged about crowd size and applause
132 praised dictators
95 referred to a Trump business
40 promoted voter fraud conspiracy theories
36 called the news media the “enemy of the people”
16 referred to himself as everyone’s “favorite” president

Bron: The New York Times

 

Hoe controleer je of nieuws echt is? Onderstaande checklist is een handreiking om nieuws te controleren.

Iedereen kan in een nepbericht trappen. Fakeberichten hebben zelfs mogelijk de Amerikaanse verkiezingen beïnvloed. Fakenieuwsberichten worden bewust geschreven zodat ze veel worden gelezen en snel verspreid. Het is vaak schokkend nieuws met sensationele koppen die uitnodigen om te klikken en delen. En hoe meer er op een artikel wordt geklikt, hoe vaker dit bericht verschijnt in zoekmachines en op social media. Nepnieuws wordt geschreven om aandacht te vragen of voor de grap. Soms wordt er geld mee verdiend of wordt het bewust geschreven om de publieke opinie te beïnvloeden.

Controleer of een bericht nepnieuws is.

De belangrijkste regel is; gebruik je gezond verstand, als een bericht ongeloofwaardig is, dan is dat soms ook zo. Blijf kritisch nadenken bij het verzamelen van informatie en gebruik meerdere bronnen.

1.    Lees het hele bericht en niet alleen de titel.
Een titel van een artikel is niet altijd een samenvatting van het bericht. Soms is een titel bedoeld om aandacht te trekken om aandacht te trekken maar is het geen ultrakorte samenvatting. In koppen worden bijvoorbeeld vaak citaten gebruikt tussen aanhalingstekens.

2.    Waar komt het artikel vandaan?
Heb je het bericht van een betrouwbare nieuwstitel? Vind je het bericht bij meerdere betrouwbare afzenders? Bekende landelijke of regionale nieuwsmedia controleren hun nieuws. Professionele nieuwsmedia houden zich doorgaans aan de journalistieke regels en controleren gebruikte bronnen. Zij zijn daarop aanspreekbaar, hebben redactiestatuten en veel nieuwstitels zijn aangesloten bij de Raad van de Journalistiek. Als je de bron niet kent, lees dan ook andere berichten. Zijn ze geloofwaardig?
Controleer het bericht of de nieuwstitel op een verzamelsite van nepberichten staat zoals www.hoaxwijzer.be. (wat is een hoax?? https://www.hcc.nl/kennis/vraag-van-de-week/2239-wat-is-een-hoax)

3.    Is het satire of een column?

Satire is een stijl waarbij humor wordt gebruikt om te amuseren en soms om commentaar te geven op ontwikkelingen in de maatschappij. Net zoals cartoons dat doen. Er kan worden overdreven of situaties worden omgekeerd voorgesteld. Er zijn satirische nieuwswebsites, maar ook in mainstream media vind je soms bijvoorbeeld in een column ook fictieve verhalen. Herken stijlkenmerken als satire, parodie of ironie. Vaak staat het in het colofon en bij columns staat er altijd bij wie de columnist is (zie ook bij punt 5).
Een voorbeeld van een satirische site is www.speld.nl.

4.    Welke bronnen zijn gebruikt?
Wordt in het artikel aangegeven wat de bron is van het nieuws? In een goed nieuwsbericht  worden de bronnen genoemd. Bijvoorbeeld een ander nieuwsmedium, organisatie, interview of rapport. Controleer deze bronnen vervolgens want soms wordt verwezen naar een onderzoek dat niet bestaat. Ook kan het zijn dat één van de afzenders een belang heeft bij het (nep)bericht.

5.    Kijk wie het artikel geschreven heeft.
Heeft de auteur meer berichten geschreven? Zoek of de schrijver een cv online heeft of meer ongeloofwaardige artikelen geschreven heeft.

6.    Controleer de datum.
Soms komt nieuws opnieuw in omloop maar heeft het nieuws zich inmiddels verder ontwikkeld. Controleer de datum van het originele bericht.

7.    Praat erover, vraag anderen.
Deze checklist helpt, maar geeft geen 100% garantie. Als je twijfelt kun je altijd iemand vragen om naar het bericht te kijken. Dat kan een volwassene, een expert of een vriend zijn. Juist het praten over nieuws helpt bij het analyseren van nieuws en kritisch leren lezen.

Informatievaardigheden om berichtgeving te beoordelen en waarderen zijn van alle tijden. Het hoort een tweede natuur te zijn om je altijd af te vragen wie de afzender van een bericht is, welke bronnen worden gebruikt en of er andere perspectieven mogelijk zijn. Dat zijn in feite journalistieke regels die burgers altijd moeten toepassen. Nieuws is niet altijd waardevrij. Een democratie heeft een pluriform medialandschap en berichtgeving vanuit verschillende perspectieven nodig. En juist die pluriformiteit vraagt ook mediawijsheid van burgers om bewust en kritisch met nieuws en berichtgeving om te gaan.

Bron: https://www.nieuwsindeklas.nl/leerdoel/mediawijsheid/bronnen-voor-informatievaardigheden/checklist-voor-nepnieuws/

 

Hoe bescherm je cliënten op social media?

Op social media kun je in principe alles verspreiden over jezelf en anderen. Hoe ga je hier als sociale professional mee om? Geef je alleen voorlichting of moet je een cliënt ook beschermen tegen de risico’s?

 

cliënten op social media

In veel gevallen is vrij social mediagebruik belangrijk voor cliënten. - Foto: iStock

INGEZONDEN -Geertje Paaij schreef in de Metro van 11 augustus 2015 een column over haar dochter met schizofrenie. ‘Ik waande jou de laatste maand veilig op de gesloten afdeling van een nieuwe GGZ-kliniek. Totdat ik een niets-verhullende foto kreeg toegespeeld die op jouw Facebookpagina pronkte. Nota bene genomen op je kamer in de kliniek. Ik sloeg alarm. De GGZ beschermt kwetsbare patiënten niet tegen de gevaren van de online wereld. Zij denken dat de offline wereld het enige gevaar is.’ De column van Geertje Paaij is een rechtstreekse oproep aan professionals om na te denken over social mediagebruik van mensen in een kwetsbare situatie.

Dating

In veel gevallen is vrij social mediagebruik belangrijk voor cliënten. Een cliënt kan hiermee zijn autonomie versterken en oefenen. Ook bieden social media een podium voor zelfexpressie en connectie met anderen. Denk bijvoorbeeld aan een datingsite voor mensen die psychische klachten hebben. Mensen kunnen via internet gevoelens uiten en vertellen over waardevolle ervaringen.

Uitlaatklep

Maar er zijn cliënten die de gevaren van sociale media niet zien en niet goed snappen. Ze gebruiken het middel soms ook als uitlaatklep wanneer ze boos zijn. En hoe ga je bijvoorbeeld om  met een bewoner van een instelling die zichzelf of andere bewoners fotografeert en deze foto’s op sociale media zet?

Vrijheid

Social mediagebruik van cliënten is en wordt steeds meer onderdeel van de werkzaamheden van professionals. Bij een krachtgericht ondersteuning van social mediagebruik is de privacy van de cliënt net zo belangrijk als zijn vrijheid. De professional heeft een voorlichtingstaak zodat cliënten de mogelijke gevolgen van hun acties op social media begrijpen. Het bespreken van de goede én slechte kanten van social media is hierbij heel belangrijk. Als professional heb je de taak om mensen helpen te behoeden tegen schade. Deze rol is verre van eenvoudig. Het zelfbeschikkingsrecht van cliënten maakt misschien dat  je als professional handelingsverlegenheid ervaart. Ook speelt de  onwetendheid over social media bij professionals een rol.

Dit zijn vier tips voor professionals:

  1. Stel waar mogelijk samen met bewoners richtlijnen voor sociale media op. Bijvoorbeeld: we delen geen foto’s van elkaar of begeleiders op social media.
  2. Wat zijn de competenties van een cliënt? Weeg samen af welke mate van eigen verantwoordelijkheid in social mediagebruik verantwoord is. Pas de ondersteuning daarop aan.
  3. Ga in gesprek over consequenties die bepaalde handelingen kunnen hebben. Zo vergroot u bewust gebruik van social media. Hierbij kunnen ook ervaringsdeskundigen worden ingezet.
  4. Zorg dat je kennis over sociale media up to date is. En denk na over je eigen visie over het al dan niet delen van persoonlijke informatie.

    Bron: https://www.zorgwelzijn.nl/hoe-bescherm-je-clienten-op-social-media-2697071w/

 

 

3. Gastles Rob van der Vloed

4. Afronding

Terugblik gastles Rob van der Vloed

Beroepsethiek en Social Media gebruik.

Het gebruik van Social Media is in veel gevallen de gewoonste zaak van de wereld geworden. We hebben het in een eerdere bijeenkomst gehad over het googelen van kandidaten voor een sollicitatie of studenten die zich aanmelden voor een opleiding.

Contact tussen hulpverleners en cliënten via Social Media, is dat 'done' of 'not done'?

Ter inspiratie en artikel over beroepsethiek en Social Media.

 

 

In deze bijeenkomst gaan we de ethische aspecten van deze kwestie uitdiepen en daar in een debat proberen uit te komen.

Laten we eerst kijken wat jullie individuele standpunten zijn.

www.menti.com

Nu dat duidelijk is gaan we dit in een oefening in ethisch debatteren proberen op te lossen.

Bronnen

  • Het arrangement Project Omgaan met Social Media is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    MZ Noorderpoort
    Laatst gewijzigd
    2019-12-17 10:59:22
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    GGZ-instellingen niet bewust van gevaar sociale media gebruik door patiënten
    https://radiobox2.omroep.nl/videofragment/file/41215/fragment.mp4
    Video
    https://youtu.be/XH8W4hGTD4w
    https://youtu.be/XH8W4hGTD4w
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.