In een welvarend land kunnen de inwoners een groot deel van hun behoeften bevredigen. In deze opdracht vergelijk je de welvaart in Nederland met de welvaart in verschillende andere landen in Europa en leer je hoe je die welvaart kunt meten.
Aan het eind van deze opdracht:
Kun je beschrijven wat welvaart is en hoe je die kunt meten.
Kun je uitleggen hoe de koopkracht van landen met behulp van de Big Mac Index vergeleken kan worden.
Kun je een Lorenz-curve voor enkele landen tekenen.
Kun je het begrip BNP per hoofd van de bevolking beschrijven.
Kun je het begrip Lorenz-curve beschrijven.
Eindproduct
Het eindproduct van deze opdracht is een invuloefening. Je maakt een tekst over het onderwerp compleet door de juiste woorden op de open plaatsen in te vullen.
Beoordeling
Door de invuloefening goed te doen, laat je zien dat je de leerdoelen hebt behaald.
Alle antwoorden maak je in het WORD-document.
Werkwijze
Groepsgrootte
Je werkt alleen.
Overleg wel regelmatig met één of enkele klasgenoten.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.
Stap 1
Welvaart
Welvaart is een situatie waarin de mensen in ruime mate in hun behoeften kunnen voorzien. Een welvarend land is een rijk land.
Het tegenovergestelde van rijkdom is armoede. Maar hoe meet je of een land arm of rijk is? Daarvoor gebruiken we het BNP: het Bruto Nationaal Product. Dat zouden we kunnen meten in euro’s of andere geldsoorten, maar de internationale afspraak is dat het BNP gemeten wordt in dollars.
Bekijk de gegevens.
BNP
Het Bruto Nationaal Product is de totale geldwaarde van alle goederen en diensten die door een land in een jaar worden geproduceerd.
Het BNP van Nederland was in 2012: ruim 772 miljard dollar.
Het BNP van Luxemburg was in 2012: ruim 57 miljard dollar.
Het BNP van Kroatië was in 2012: ruim 56 miljard dollar.
Het BNP van Albanië was in 2012: ruim 13 miljard dollar.
Als je het BNP deelt door het aantal inwoners krijg je eht BNP per hoofd van de bevolking.
Het BNP van Nederland per hoofd was in 2012: 43.620 dollar
Het BNP van Luxemburg per hoofd was in 2012: 65.190 dollar
Het BNP van Kroatië per hoofd was in 2012: 19.760 dollar
Het BNP van Albanië per hoofd was in 2012: 9.390 dollar
Beantwoord de volgende vragen.
Welk land van de vier genoemde landen heeft het hoogste BNP?
Reken uit hoeveel mensen er ongeveer in 2012 in Kroatië woonden.
In welk land zijn de inwoners het welvarendst als je alleen kijkt naar het BNP per hoofd van de bevolking.
Bedenk een bezwaar om alleen het BNP per hoofd van de bevolking als maatstaf voor welvaart te nemen.
De antwoorden schrijf je in het WORD-document
Stap 2
Big Mac Index
We kunnen alle landen van de wereld vergelijken door het BNP per hoofd van de bevolking uit te rekenen. Maar dan is die vergelijking niet altijd eerlijk. Veel belangrijker is de koopkracht: hoeveel kun je voor je geld kopen?
Daarvoor is de Big Mac Index bedacht, op basis van een product dat overal in de wereld exact hetzelfde is. Hieronder zie je voor een aantal landen de prijzen die je in 2013 voor één Big Mac betaalde.
In Oekraïne € 2,11
In Polen € 2,58
In Nederland € 4,12
In Noorwegen € 6,79
In Zwitserland € 6,81
Leg uit wat volgens jou de 'Big Mac Index' is.
Is deze index volgens jou een betere maatstaf voor de welvaart dan het BNP per hoofd van de bevolking? Leg uit waarom wel of waarom niet.
Schrijf je antwoorden op in het WORD-document
Stap 3
Werken voor een Big Mac
In de tabel hieronder zie je hoe lang iemand die het minimumloon verdient, moet werken om een Big Mac te kunnen kopen.
Land
Aantal uur
Australië
0,3
Frankrijk
0,4
VS
0,6
Griekenland
0,9
Argentinië
1,2
Rusland
2,6
China
3,1
India
5,8
Probeer eens uit te zoeken hoeveel uur een volwassene die het minimumloon verdient in Nederland moet werken om één Big Mac te kunnen kopen.
Is het aantal uur dat je moet werken om een Big Mac te kunnen kopen een goede maatstaf voor de welvaart van een land? Leg je antwoord uit.
Schrijf je antwoorden in het WORD-document
Stap 4 - Deel 1
Lorenzcurve
De verschillen in welvaart tussen landen in Europa zijn groot. Gemiddeld zijn de mensen in Nederland welvarender dan de mensen in Albanië. Maar dat betekent niet dat iedereen in Nederland even welvarend is. De verschillen binnen een land kunnen heel groot zijn. De verschillen in een land kun je duidelijk maken met de Lorenzcurve. Max Lorenz bedacht de curve in 1905, hij was toen nog een student economie.
Hiernaast zie je een Lorenzcurve. Op de horizontale as staat het 'aandeel inkomenstrekkers in %'. Op de verticale as het 'inkomensaandeel in %'.
Als in een land iedereen evenveel zou verdienen, zou de Lorenzcurve in een rechte lijn van linksonder naar rechtsboven lopen (de zwarte diagonaal): 25% van de mensen verdient 25% van het inkomen, 50% van de mensen verdient 50% van het inkomen, etc.
In werkelijkheid zijn er altijd inkomensverschillen.
Je krijgt dan bijvoorbeeld de groene lijn:
- de armste 25% van de bevolking verdient samen 10% van het totale inkomen,
- de tweede 25% verdient 15% (25 - 10 = 15) van het inkomen,
- de derde 25% verdient 22% (47 - 25 = 22) van het inkomen,
- de 25% rijksten verdienen samen 53% van het totale inkomen.
Lees verder op pagina 2.
Stap 4 - Deel 2
Lorenzcurve
In de video hieronder wordt uitgelegd hoe je aan de Lorenzcurve kunt zien hoe de inkomensverdeling in een land is. Kijk de eerste 7 minuten.
Gebruik de gegevens uit de twee bronnen hieronder om de Lorenzcurven van Nederland en Albanië te tekenen.
Inkomstenverdeling Nederland
Deel van de bevolking
percentage
opgeteld
Eerste/armste 20% van de bevolking
7,6
7,6
Tweede 20% van de bevolking
13,2
20,8
Derde 20% van de bevolking
17,3
38,1
Vierde 20% van de bevolking
23,2
61,3
Vijfde/rijkste 20% van de bevolking
38,7
100
Totaal 100% van de bevolking
100
Inkomstenverdeling Albanië
Deel van de bevolking
percentage
opgeteld
Eerste/armste 20% van de bevolking
8,1
8,1
Tweede 20% van de bevolking
12,1
20,2
Derde 20% van de bevolking
15,0
36,1
Vierde 20% van de bevolking
20,9
57,0
Vijfde/rijkste 20% van de bevolking
43,0
100
Totaal 100% van de bevolking
100
Vergelijk de Lorenzcurven. Vul 'kleiner' of 'groter' in.
Hoe groter de bocht in de Lorenz-curve, des te groter de inkomensongelijkheid. De inkomensgelijkheid is in Nederland ................ dan in Albanië.
Het verschil tussen mensen met de laagste inkomens en mensen met middeninkomens is in Nederland ................ dan in Albanië.
Het verschil tussen mensen met de laagste inkomens en mensen met de hoogste inkomens is in Nederland ................ dan in Albanië.
Schrijf de goede woorden in het WORD-document
Stap 5
Invuloefening
Bekijk de tekst 'Hoe meet je welvaart?'.
Hoe meet je welvaart?
Hoe meet je of iemand arm of rijk is? Daarvoor gebruiken we de term ...1..., de totale geldwaarde van alle goederen en diensten die door een land in een jaar worden geproduceerd. De totale geldwaarde van ...2... lag in 2012 op ruim 772 miljard dollar. De totale geldwaarde van Luxemburg was in 2012 vergelijkbaar met die van ...3... (57 om 56 miljard dollar). Maar om echt te kunnen weten of de inwoners van Europa arm of rijk zijn, gebruiken we het ...4..., de totaal geldwaarde van een land gedeeld door het aantal inwoners. En dan blijkt dat de verschillen in ...5... binnen Europa enorm zijn. Een ...6... verdient in een jaar gemiddeld meer dan tien keer zoveel als een ...7... (65.190 tegenover 9.390 dollar).
Maar misschien nog belangrijker dan hoeveel je verdient, is hoe groot je ...8... is, oftewel: hoeveel kun je voor je geld kopen? En omdat voor alle landen goed te kunnen vergelijken is de ...9... bedacht, op basis van een product dat overal te wereld nagenoeg hetzelfde is.
Maar ook de verschillen binnen een land kunnen groot zijn. Die verschillen kun je weergeven met de ...10... . Dat levert een kromme op en nooit een rechte lijn. En hoe groter de bocht, des te groter de ...11... .
In de tekst ontbreekt nog een aantal woorden. Die woorden zie je hieronder. Selecteer de tekst uit de popup en plak hem in een tekstdocument.
Vul de ontbrekende woorden in.
a Albanees
e Big Mac Index
i BNP
b Inkomensongelijkheid
g Koopkracht
j Kroatië
c Luxemburger
g Nederland
k Welvaart
d BNP per hoofd
h Lorenzcurve
Schrijf de goede woorden in het WORD-document.
Stap 6
Toets
De opdracht sluit je af met het maken van de toets 'Nederland en Europa'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De score wordt opgenomen in het volgsysteem.
Als je de eindscore ziet maak je een Printscreen of een foto van de score en plak deze weer in het WORD-document.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het arrangement Nederland en europa vmbo-kgt34 - kopie 1 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Felix Peerboom
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2019-11-06 11:30:48
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Nederland en Europa
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Leerdoelen
Welvaart
Big Mac Index
Werken voor een Big Mac
Lorenzcurve
Lorenzcurve
Invuloefening
Toets
