Gezonde voeding

Gezonde voeding

Voedingsstoffen in voedingsmiddelen

Veel eten komt van planten. Waarschijnlijk kan je er wel een paar bedenken. Bijvoorbeel bloemkool, uien, bananen, appels, frambozen, komkommers, knoflook, etc.

Dit zijn allemaal voedingsmiddelen. In deze voedingsmiddelen zitten stoffen die ons lichaam nodig heeft om te groeien, te herstellen, te bewegen en ga zo maar door.

Je hebt vast wel eens een etiket gelezen van een product. Je vindt er woorden zoals koolhydraten en eiwitten. Als je verder leest ga je meer te weten komen over wat koolhydraten en eiwitten nou zijn en wat er nog meer in voedingsmiddelen zit.

 

Wat ga je leren vandaag?

  • Je kunt vijf voedingsstoffen benoemen met de bijbehorende functie. Daarbij kun je 2 voorbeelden noemen waar de stof in zit.
  • Je kunt uitleggen waarom voedsel verteerd moet worden.
  • Je kunt benoemen welke voedingsstof in welk deel van het lichaam wordt afgebroken en wat er gebeurt.

 

Wat ga je doen vandaag?

  • Lees aandachtig de pagina's door.
  • Bekijk de opdrachten goed en lees wat je precies moet doen.
  • Bekijk de kennisclip aandachtig met oordopjes in zodat jijzelf en anderen niet afgeleid raken.
  • Werk geconcentreerd zonder je medeleerlingen af te leiden.
  • Bij vragen zachtjes overleg of je vinger.

 

 

De voedingsstoffen

Voedingsmiddelen zijn alle producten die we eten en drinken. Van bananen tot melk en van vlees tot soya. Alle producten bevatten voedingsstoffen. Voedingsstoffen zijn de bouwstenen voor ons lichaam die we verkrijgen door het eten van voedsel. Er zijn veel verschillende soorten diëten. Honden eten bijvoorbeel heel veel vlees. Paarden bijvoorbeeld zullen dat niet doen. Die hebben veel liever vers gras. En wij? De mens eet planten en vlees. Maar je kent vast wel iemand die vegetarisch is die liever zijn/haar vlees laat staan.
 

Ieder levend organisme heeft bouwstenen nodig voor het lichaam. Deze bouwstenen zitten in voedingsmiddelen die de brandstof vormen van het bestaan. Zonder brandstof kunnen organismen niet overleven. Net zoals een auto niet kan rijden zonder benzine.

 

 

 

 

Eiwitten

Eiwitten zijn heel erg belangrijk voor ons maar ook voor andere organismen. Eiwitten vormen de bouwstenen. Ze spelen grote rollen bij allerlei processen in het lichaam.
Goed voorbeeld is dat ze helpen met het maken van cytoplasma of aanmaak van spieren.
Sporters zijn daarom gek op eiwitten. Er zijn allerlei producten ontwikkeld met veel eiwitten er in. Je hebt eiwitshakes, eiwitrepen, eiwit koekjes, eiwit poeder en nog veel meer. De eiwitten zijn de bouwstenen om de spieren weer op te bouwen na een flinke sport sessie.

De eiwitten geven ons energie en dienen ook als brandstof maar niet als reservebrandstof.

Hieronder een aantal voedingsmiddelen die veel eiwitten bevatten:

  • Vis
  • Vlees
  • Zuivel
  • Noten
  • Zaden en pitten
  • Graan
  • Paddestoelen

 

Koolhydraten

Onder koolhydraten vallen glucose, suikers, zetmeel en glycogeen. Koolhydraten dienen als brandstof en kunnen wel op geslagen worden als reservebrandstof.

Als iemand veel koolhydraten eet kun je dat zien omdat het te veel aan koolhydraten wordt opgeslagen. Dit is te zien aan zwaarlijvigheid.

Er zit verschil in koolhydraatrijk voedsel. Je hebt koolhydraatrijk voedsel wat goed voor je is. Waar je volgens het voedingscentrum 40% tot 70% van je energie vandaan haalt.
En je hebt koolhydraatrijk voedsel wat een stuk minder goed voor je is. Deze voedingsmiddelen bevatten verder vrij weinig andere voedingsstoffen naast veel suikers en zetmeel. Dit soort voedsel zorgt voor zwaarlijvigheid.


 

 

 

 

Hier onder zijn twee lijstjes met koolhydraatrijk voedsel.

 

Koolhydraatrijk voedsel wat niet goed voor je is:

  • Snoep
  • Koek
  • Chips
  • Frisdrank (vaak zit er veel suiker in)
  • Witte granen (Wit brood, witte pasta, witte rijst etc.)


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Koolhydraatrijk voedsel wat wel goed voor je is:

  • Aardappels
  • Peulvruchten
  • Volkoren granen (Bruin brood, volkoren pasta, zilvervliesrijst)
  • Fruit (Bananen bevatten veel koolhydraten)
  • Groente

Vetten

Op chips verpakkingen zie je vaak staan 10% minder vet of bij Optimel staat op ieder verpakking 0% vet. Maar is vet dan zo slecht dan mensen denken?

Je hebt gezonde en minder gezonde vetten. Onverzadigde vetten zijn de gezonde vetten. Deze vetten komen van planten en is herkenbaar aan dat het een vloeistof is. Onverzadigde vetten dienen als bouwstoffen voor het lichaam. 

Voedingsmiddelen waar onverzadigde vetten in zitten:

  • Oliën (Olijfolie, sesamolie, walnootolie)
  • Avocado
  • Noten, zaden en pitten
  • Vis

 

Verzadigde vetten zijn de minder gezonde vetten. Verzadigde vetten dienen niet als bouwstof. Ze dienen voor brandstof. Als je te veel verzadigde vetten eet, dan slaat je lichaam dit op en je onderhuidse vetlaag die groeit. Het vet is dan opgeslagen als reservestof. Dus als je te veel koolhydraten en vetten eet zal in beide gevallen de stoffen worden omgezet als reserve.

Voedingsmiddelen waar verzadigde vetten in zitten:

  • Junkfood (Macdonalds, Burger King, New York Pizza)
  • Koekjes, taartjes, gebakjes
  • Bewerkt vlees (boterhamworst, salami, ham)
  • Roomijs

Mineralen

Mineralen, ook wel zouten genoemd heb je nodig om allerlei processen te regelen in je lichaam. Zink en koper zorgen er bijvoorbeeld voor dat je beschermd wordt tegen ziektes door je immuunsysteem sterk te houden. Calcium en magnesium zijn weer belangrijke bouwstoffen voor je botten en tanden.


Je hebt echter maar weinig nodig van deze mineralen. Veel minder dan de andere voedingsstoffen die je net gelezen hebt. Kijk bijvoorbeeld maar eens een keer op een waterflesje hoeveel mineralen er in zitten.

In voeding van tegenwoordig zit genoeg maar als je vegetariër of veganistisch wilt leven dan kan je al snel te kort krijgen aan ijzer die een belangrijke rol speelt voor je rode bloedcellen. Als je geen ijzer tot je neemt in de vorm van supplementen zoals bijvoorbeeld Floradix, dan is er een kans dat je bloedarmoede krijgt wat je heel erg moe kan maken.
Dus als je graag vegetariër of veganist wilt zijn of een ander soort dieet dan is het belangrijk om eerst even wat informatie te verkrijgen door naar de dokter te gaan of diëtist.

Om te weten in wat voor voedingsmiddelen bepaalde mineralen zitten en waar ze voor zijn mag je hier op klikken en op onderzoek uit gaan.
(Op de site vind je de tabel met de mineralen)

Vitaminen

Vroeger konden er allemaal gekke kwalen en ziektes ontstaan door vitaminen gebrek. Men wist toen nog niet hoe belangrijk ze zijn. 
Vitaminen zijn net als mineralen belangrijk voor allerlei regelingen in het lichaam. Iedere vitamine heeft weer zijn eigen functie en ondersteunt het lichaam. Belangrijk is dat je niet te weinig maar ook niet te veel vitaminen binnen krijgt. Als je van sommige vitaminen te veel tot je neemt is niet goed voor je. Als je gevarieerd eet dan krijg je van alles de juiste hoeveelheid binnen.
Ook voor de vitaminen geldt dat je je even goed moet laten informeren als je er voor kiest om vegetarisch of veganistisch te leven.

In sommige voedingsmiddelen worden de vitamines extra bijgevoegd. Dit kan zijn ter verrijking van het voedsel maar ook als conserveringsmiddel. Vitamine C is bijvoorbeeld zo een conserveringsmiddel. Je kan het voedsel zo langer bewaren. 

Belangrijke vitaminen zijn:

  • A
  • B
  • C
  • D
  • E
  • K

Klik hier om te ontdekken waar de verschillende vitamines in zitten.
Op de site vind je een tabel met de voedingsmiddelen.)

 

Mindmap voedingsstoffen

Wat is de opdracht?

-  Ga naar coggle.it en log in
-  Selecteer student
-  Selecteer mindmap
-  Begin in het midden met voedingsstoffen.


Je begint met verbindingen maken met de volgende begrippen:
Eiwitten, koolhydraten, vetten, mineralen, vitaminen
Bij ieder begrip maak je een nieuwe verbinding en daarin zet je de functie van de voedingsstof.

 

Zachtjes overleg is toegestaan tenzij iemand de kennisclip kijkt of de oefentoets maakt. Dan laat je diegene met rust. Bij vragen je je buurman/vrouw raadplegen die niet de kennisclip kijkt/de oefentoets maakt of steek je je vinger op.

 

Waarom deze opdracht?

Dit kan je helpen met het leren voor de toets. Je maakt op deze manier een duidelijk overzicht van de voedingsstoffen.
(Deze website kan je eventueel ook gebruiken voor andere vakken om hoofdstukken te ordenen)

Klik hier en lets go!

Afbraak van voedingsstoffen

Afbraak van voedsel is een proces waar allerlei organen, bacteriën en enzymen aan mee werken. Dit proces heet ook wel vertering. Alle organen die erbij betrokken zijn heet bij elkaar het verteringsstelsel. Welke organen dit zijn ontdek je als je verder gaat met deze les.

Om verder te kunnen met deze les mag je de kennisclip gaan bekijken. Hier in worden verschillende stappen uitgelegd van de vertering. 
Luister en kijk hierbij aandachtig en doe je oortjes in om goed te kunnen concenteren. Er is geen overleg nodig om de kennisclip te bekijken.

 

Kennisclip - Afbraak van voedsel

Quizlet over afbraak

Voordat je aan deze opdracht begint heb je eerst de kennisclip bekeken over afbraak van voedingsstoffen. Dit heb je gekeken omdat dit je op weg helpt om deze opdracht te kunnen maken.
Als je de opdracht gaat maken mag je de kennisclip en je boek raadplegen.

Tip: Aandachtig luisteren en lezen

 

Quizlet is een site die net zoals de mindmap je kan ondersteunen bij het leren.
Het geeft de mogelijkheid om begrippen te leren door jezelf te overhoren.
Dit is een hele effectieve manier want er komt een random begrip of definitie uit de lijst. Je houdt je hierdoor niet vast een een bepaalde volgorde dus je traint echt om in je kennis te graven naar het antwoord.

 

Wat is de opdracht?


- Scrol naar beneden waar je "Aantal termen in deze set" ziet.
- Waar ... staat druk je op het potloodje en vul je je antwoord in.
       Bij de ene mag je de term in vullen en bij de ander de definitie.
           Soms word er bij de term om functies gevraagd en dan volg je wat er
               gevraagd wordt.

 

Zachtjes overleg is toegestaan tenzij iemand de kennisclip kijkt of de oefentoets maakt. Dan laat je diegene met rust. Bij vragen je je buurman/vrouw raadplegen die niet de kennisclip kijkt/de oefentoets maakt of steek je je vinger op.


Als je hiermee klaar bent dan sla je de Quizlet op en kan je deze gebruiken om te leren als de toets er aan komt.
(Ook deze site kun je voor andere vakken gebruiken om te leren. Zeker bij vakken met veel bergrippen of woordjes is dit een goede hulp)

 

Klik hier en lets go!

Test jezelf

Je bent bij het laatste stukje gekomen van de digitale les. Lekker bezig!
Nu kun je gaan kijken wat er is blijven hangen. Onderaan de pagina staat een link waar je op mag klikken. Als je er op klikt zul je doorverwezen worden naar de oefentoets.

Je kunt door deze toets serieus te maken er achter komen welk onderdeel een beetje extra aandacht nodig heeft en welke niet. Dit kan je helpen bij het voorbereiden van de echte toets.

 

Hoe ga je te werk:

  • In stilte voor jezelf zonder overleg.
  • Je mag je boek, de wikiwijs pagina en de kennisclip raadplegen als je het even niet meer weet, maar probeer eerst zelf goed na te denken. Geef je zelf wat tijd om op het antwoord te komen. Als je het dan echt niet weet dan mag je de bronnen raadplegen.
  • Als je klaar bent krijg je een cijfer. Dit cijfer telt niet mee maar het laat zien waar je op dit moment staat.
    Noteer het op een blaadje met je naam en geef het volgende les aan mij.

 

Succes!

Klik hier en lets go!

  • Het arrangement Gezonde voeding is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Shoraya Durga Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2019-12-10 10:32:27
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze pagina gaat over voeding. We hebben het allemaal nodig en je hebt allerlei verschillende kleuren, geuren en smaken. Maar wat zit er eigenlijk in en wat doet het precies met ons?
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Klik hier en lets go!
    https://coggle.it/
    Link
    Kennisclip - Afbraak van voedsel
    https://youtu.be/32b0T1xZJG4
    Video
    Klik hier en lets go!
    https://quizlet.com/_7kv5db?x=1qqt&i=2dvxjy
    Link
    Klik hier en lets go!
    https://docs.google.com/forms/d/1evQbi8W-ag-7oI5ORu9jWeIFW4ABrErlK5alcKIR87I/prefill
    Link