Dit thema gaat over negatieve getallen. Negatieve getallen kun je overal tegenkomen. Kijk maar eens naar de volgende voorbeelden:
Vannacht was de temperatuur -3 °C.
Het waterpeil daalde tot -3 m onder NAP (Normaal Amsterdams Peil).
Doordat ik te veel geld heb uitgegeven, heb ik een negatief banksaldo.
Ook in spelletjes kunnen negatieve getallen een rol spelen.
In dit hoofdstuk leer je hoe je een negatief getal kunt herkennen.
Leer je vermenigvuldigen, delen, optellen en eraf met negatieve getallen. Een hoop nieuwe vaardigheden waarbij je de afspraken goed in je achterhoofd moet houden.
kan ik negatieve getallen correct aangeven op een getallenlijn;
kan ik optellen met negatieve getallen;
kan ik aftrekken met negatieve getallen;
kan ik vermenigvuldigen met negatieve getallen;
kan ik delen met negatieve getallen;
Leer ik wat kwadraten en wortels zijn
kan ik de rekenregels (rekenvolgorde) correct toepassen.
Kan ik vermenigvuldigen, delen, plus, min, kwadraten en wortels al dan niet met negatieve getallen op mijn rekenmachine uitvoeren.
Werkbladen
§1 Afronden
Uitleg & opgaven
Inleiding.
In deze paragraaf leer je alles over de positiewaarde van de getallen. Deze kennis hebben we nodig als we een getal goed willen afronden. De positiewaarde van een getal kun je gemakkelijk laten zien met een schema.
Voorbeeld:
In het getal 345 heeft 4 de positiewaarde 40, omdat de 4 op de positie van de tientallen staat. Je kunt nu de posities in een getal extra laten zien door verticale lijntjes te trekken tussen de cijfers, positiestrepen dus:
H
T
E
3
4
5
Met H geeft men de honderdtallen aan, met T de tientallen en met E de eenheden.
Uitleg
Positiewaarde
Om goed te kunnen afronden leren we eerst iets over ons tientallig stelsel. We rekenen namelijk altijd in groepjes van tien. Je ziet dit ook terug aan onze cijfers. Een cijfer is een symbool voor een hoeveelheid. Er zijn tien Arabische cijfers: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 en 9.
Door twee of meer cijfers achter elkaar te plakken ontstaat een getal bijvoorbeeld 708. De positie van het cijfer bepaald dan zijn waarde. Zo is het cijfer 7 in het getal 708
7 honderdtallen. Het heeft een waarde van 7 x 100 = 700
Op een telraam kun je dit goed duidelijk maken.
Je ziet dat het getal 32 uit de cijfers 3 en 2 bestaat. De positie die een getal heeft bepaalt zijn waarde.
De 3 (blauwe kralen) staan op de plek van de tientallen, deze zijn dus allemaal 10 waard. 3 x 10 = 30 er naast staan nog 2 kralen op de plek van de eenheden. je hebt dus 3 x 10 en 2 eenheden dat maakt twee-en-dertig (32)
..1.
Getalwaarde
In een getal bepaald de plaats waar de cijfers staan hoeveel de waarde van het cijfer is. zo heeft het cijfer 7 in het getal 371 een waarde van zeven tientallen ofwel 70. Hoeveel is het cijfer 7 waard in onderstaande getallen. Noteer de antwoorden netjes in je schrift.
371
8807
47953
700008
1704
679824
..2.
Schrijf de waarde op
Benoem de waarde van de cijfers van de getallen hieronder. Doe het zoals het voorbeeld hieronder. Zet de getallen dus in een tabel zodat je het netjes overzichtelijk kunt noteren. En onthoud, gebruik je potlood en geodriehoek wanneer je een tabel tekent.
Schrijf uit zoals hierboven:
56871
3008
57980052
368
5498700
180047
..3.
Getallen.
Vorm het getal:
Voorbeeld:
4t + 2H = 40 + 200 = 240
Splits het getal:
Voorbeeld:
20073 = 2Td 7T 3E
8D + 4H + 3E + 6h =
7T + 3D + 5E =
4TD + 1E + 6H + 8h + 3D =
25973 =
7000369 =
7954 =
..4.
Dichtsbijzijnde getal
Zoek het zichtsbijzijnde gevraagde getal, eigenlijk ben je hier al een beetje aan het afronden.
voorbeeld:
Zoek het dichtsbijzijnde duizendtal: 458790 -> 459000
Noteer de gevraagde getallen netjes in je ruitjesschrift. (vergeet je de vragen niet netjes voor de kantlijn te noteren)
Zoek het dichtsbijzijnde honderdtal: 761
Zoek het dichtsbijzijnde tiental: 43
Zoek het dichtsbijzijnde duizendtal : 8794058
Zoek de dichtsbijzijnde tienduizendtal : 7851000
Zoek het dichtsbijzijnde Miljoental : 8405294
Afronden
Om af te ronden op een bepaalde rang (een tiental, een honderdtal, een duizendtal of een decimaal getal), kijk je naar het cijfer van de volgende rang.
Is dat cijfer 0, 1, 2, 3 of 4, dan rond je af naar beneden.
Is dat cijfer 5, 6, 7, 8 of 9, dan rond je af naar boven.
Afronden voor de komma (grote getallen afronden)
Ook voor de komma moet je wel eens getallen afronden bij voorbeeld op duizendtallen of op miljoenen.
Voorbeelden.
tot op een tiental:
23 ligt tussen de tientallen 20 en 30. Je moet kijken naar het getal vlak naast het tiental (de 2). Dat getal is een 3. Je moet dus afronden naar beneden.
23 afgerond tot op een tiental is 20. (23 ligt ook dichterbij 20 dan bij 30)
tot op een honderdtal:
582 ligt tussen de honderdtallen 500 en 600. Je moet kijken naar het getal vlak naast het honderdtal (de 5). Dat getal is een 8. Je moet dus afronden naar boven.
582 afgerond tot op een honderdtal is 600.
(582 ligt ook dichter bij 600 dan bij 500)
..5.
Afronden
Op je werkblad staat deze tabel ook. rond de getallen af zoals gevraagd. Sommige vakjes kan je niet invullen.
tot op een tiental
tot op een honderdtal
tot op een duizendtal
Op een tienduizendtal
470904
19266
1274
310810
3888
71452
..6.
Afronden
Kevin spaart om een nieuwe spelcomputer te kunnen kopen.
De spelcomputer moet €389,99 kosten.
Rond het bedrag €389,99 af op honderdtallen.
..7.
Afronden
Om naar school te kunnen fietsen krijgt Nicole voor haar verjaardag een nieuwe fiets. Deze fiets kostte €549,99. Rond dit bedrag af op tientallen.
..8.
Afronden
Suzanne brengt folders rond. Haar folderwijk bestaat uit 200 adressen. Iedere week verdient Suzanne hier €12,23 mee. Rond het bedrag €12,23 af op hele euro's
..9.
Afronden
In de supermarkt is het wasmiddel in de aanbieding. 5 flessen halen = 4 betalen.
Michael haalt snel 5 flessen wasmiddel. Hij moet €22,94 afrekenen. Rond het bedrag €22,94 af op tientallen.
Uitleg.
Afronden op decimalen (getallen achter de komma)
Als je een getal afrond op cijfers achter de komma dan noemen we dit afronden op decimalen. Decimalen zijn cijfers achter de komma.
.10.
Afronden achter de komma.
Schrijf het antwoord netjes op je ruitjespapier.
Rond af op 1 decimaal
(één cijfer achter de komma)
Rond af op 3 decimalen
(drie cijfers achter de komma)
3,702 → …..
10,074 → …..
753,276 → …..
68,75274 → …..
1,4505 → …..
1478,0834 → …..
Even herhalen.
Voorbeelden.
tot op een duizendsten: 3,7124
Duizendsten, dat is het 3e cijfer achter de komma.
3,7124
We kijken er dan altijd eentje verder dus we kijken naar het 4e cijfer achter de komma.
het 4e cijfer achter de komma is een vier, ik rond af naar beneden -> 3,712
tot op een hele (= een getal zonder komma):
74,12 ligt tussen de getallen 74 en 75. Je moet kijken naar het getal vlak naast de komma. Dat getal is een 1. Je moet dus afronden naar beneden.
74,12 afgerond naar een natuurlijk getal is 74.
112,650 ligt tussen de getallen 112 en 113. Je moet kijken naar het getal vlak naast de komma (de 2). Dat getal is een 6. Je moet dus afronden naar boven.
112,650 afgerond naar een natuurlijk getal is 113.
..11.
Afronden
Van school naar de sportvelden fietsen is 2,789 km. Rond dit getal af op 1 decimaal.
..12.
Afronden
In Nederland wonen momenteel 17,458912 miljoen mensen. Rond het getal 17,458912 miljoen af op 1 decimaal.
..13.
Afronden
Op aarde is zo'n 51,134 procent van de mensen een man.
Rond het percentage 51,134 af op 2 decimalen.
..14.
Afronden
In een blikje frisdrank pas 0,333 liter. Rond de inhoud van het blikje af op 1 decimaal.
..15.
Afronden
Het zwaarste landdier op aarde is de Savanneolifant. Deze olifant kan wel
4,875 ton wegen. Rond het gewicht af op 2 decimalen
*een ton in gewicht = 1000 kilogram.
..16.
Afronden
In de supermarkt rond men de prijzen altijd af op het 0,05
Dus op een veelvoud van 5 cent
Je staat bij de kassa en hebt een een zak M&M's gekocht. Op de verpakking lees je €1,93. Welk bedrag moet je nu aan de kassa afrekenen als je contant betaald (dus niet met je pin-pas)
Hannah staat bij de kassa. Op het display van de kassa ziet Hannah €17,27 staan. Ze besluit met contant geld te betallen. Welk bedrag moet Hannah nu afrekenen? Noteer het antwoord in je schrift.
Je koopt 3 blikjes cola van €0,51 per stuk. Welk bedrag moet je nu aan de kassa afrekenen wanneer je met contant geld betaald?
Wat betaal je voor een frikandelbroodje van €0,93 en een kaasbroodje van €0,64 wanneer je dit contant aan de kassa wilt afrekenen
Feitje.
Arabische cijfers?
Juist de cijfers zijn bedacht door de Arabieren, deze hebben wij gewoon even 'geleend'. Wiskunde is een verzameling van allerlei ontdekkingen van over de hele wereld. Super multi-cultureel dus. Daarom is wiskunde over de hele wereld ook hetzelfde.
Elk werelddeel kent wel een eigen tijdperk waarin zij floreren (zich heel sterk ontwikkelen). Bij wiskunde hebben we al deze kennis gebundeld. Wiskunde is daarom een vak dat in ieder land op de wereld uitgaat van dezelfde regels en afspraken.
Antwoorden
§2 Negatieve getallen som en verschil
Uitleg & opgaven
Inleiding.
In het eerste deel van werken met negatieve getallen leer je wat een negatief getal is,
hoe je een negatief getal herkent. In welke dagelijkse situaties je te maken krijgt met negatieve getallen en tot slot leer je negatieve getallen bij elkaar optellen of van elkaar afhalen.
Wat zijn negatieve getallen
Een negatief getal is een getal waarvan de waarde minder dan nul is. Je herkent ze gemakkelijk aan het minteken dat er voor staat.
-7 Hier zie je een voorbeeld van een negatief getal, je herkent ze aan het minteken.
Een voorbeeld:
Afgelopen winter hebben we maar een klein aantal vorstdagen gehad. Vorstdagen zijn dagen waarbij de temperatuur onder het nulpunt komt. We zeggen dan dat het vriest. Onder nul, dus de temperatuur is lager dan nul. We spreken hier van negatieve getallen.
..1.
Flatgebouw
Hiernaast zie je een flatgebouw met 11 verdiepingen.
Onder het flatgebouw bevindt zich een parkeergarage met 6 verdiepingen. De laagste verdieping heeft dus als nummer -6
Op het plaatje zie je de nummers van de verdiepingen en een gedeelte van de parkeergarage onder het flatgebouw.
Josephine is op de 12e verdieping, ze neemt de lift en gaat 14 verdiepingen omlaag. Schrijf de berekening die hierbij hoort op je ruitjespapier en reken uit.
Kevin parkeert zijn auto op -3, daarna neemt hij de lift, 10 verdiepingen omhoog om aan het werk te gaan. Schrijf de berekening die hierbij hoort op je ruitjespapier en reken uit.
Aaliyah is in de kantine op de 5e verdieping. Ze heeft geparkeerd op de 2e verdieping van de parkeer garage (-2) Hoeveel verdiepingen moet zij naar beneden om bij haar auto te komen? Schrijf de berekening die hierbij hoort op je ruitjespapier en reken uit.
..2.
Temperatuur
Temperaturen meet je in graden Celcius. Je schrijft ℃. Hiernaast zie je hoe je temperaturen onder 0 ℃ opschrijft.
We hebben in de uitleg hier natuurlijk al het een en ander over kunnen lezen.
Is het bij −3 ℃ warmer of kouder dan −5 ℃ ?
Het is 8 ℃ De temperatuur daalt met 14 ℃. Hoe 'hoog' wordt de nieuwe temperatuur?
De temperatuur is −6 ℃. Het wordt 3 graden warmer. Hoe 'hoog' wordt de nieuwe temperatuur?
Groter of kleiner dan > of <
Wanneer we werken met negatieve getallen hebben we het vaak over de waarde van de getallen. We vergelijken ze veel met elkaar. Wat is meer waard, op welke plaats staat het getal op een getallenlijn.
Het is handig als je dit dan overzichtelijk en snel kunt noteren. Daar hebben het groter dan > , kleiner dan < en het is gelijk aan = teken voor ontwikkeld.
Handig om te onthouden:
Het pijltje wijst altijd het getal met de minste waarde aan.
anders gezegd; het pijltje wijst het 'koudste' getal aan.
Het tekentjes zegt altijd iets over het gedeelte dat aan de linkerkant staat.
Voorbeeld:
6 is meer waard dan 4 dus: 6 > 4
-8 is minder waard dan -2 dus : -8 < -2
..3.
Groter of kleiner dan
Op je werkblad zie je dezelfde getallen als hier onder.
vul op de ... de tekentjes > groter dan, < kleiner dan of = gelijk aan in.
6 ... 8
-3 ... -2
-3,4 ... -3,2
16,5 ... 16,49
-10 ... -11
-5,5 ... 5
-0,7 ... -7
3,04 ... 3,06
..4.
Temperatuur grafieken
Bekijk de grafiek hieronder.
Joshua heeft op een dag in januari ieder uur dat hij wakker was de temperatuur gemeten. Van de metingen heeft hij de grafiek hierboven gemaakt
Hoeveel graden was het om acht uur ‘s morgens?
Wat was de laagste temperatuur en wanneer werd die gemeten? (minimum)
Wat was de hoogste temperatuur en wanneer werd die gemeten? (maximum)
Hoeveel graden is het verschil tussen de hoogste en de laagste temperatuur.
Noem drie tijdstippen waarop de temperatuur −3 ℃ was.
Tussen welke twee opeenvolgende uren steeg de temperatuur het meest?
Bereken met hoeveel graden de temperatuur steeg tussen die twee uren.
.5.
Negatief in een assenstelsel
Teken een assenstelsel. De verticale as loopt van −5 tot 6. De horizontale as loopt van −5 tot 5 b.
Teken de punten: A(−1,2), B(−2,0), C(−4, −1), D(−2, −2), E(−1, −4), F(0, −2) en G(2, −1), H(0,0).
Verbind de punten met elkaar op volgorde. Dus A met B, B met C, C met D enz. Verbind als laatste punt H met A.
Som (+) en verschil (-)
Een ander woord voor optellen is som. Daarom spreken wiskundige ook vaak van opgaven of opdrachten in plaats van sommen. Som betekend dus plus.
Ook voor min, eraf gebruiken we een ander woord. Als we spreken over minsommen (raar woord) bedoelen we het verschil. Kijk maar het verschil tussen de cijfers 9 en 4 is 9 - 4 = 5
.6.
Temperatuur
Hieronder zie je een aantal europese steden met daarachter de temperatuur in °C
Brussel
3°
Moskou
-12°
Lissabon
10°
Rotterdam
4°
Madrid
11°
Helsinki
-9°
Londen
-1°
Ankara
16°
Parijs
5°
Oslo
-8°
Praag
-4°
Wenen
-6°
Bereken het verschil in temperatuur tussen de volgende steden. Schrijf telkens de berekeningen op je ruitjespapier. (schrijf de stad die als eerste genoemd wordt ook als eerste op dus:
Rotterdam en Brussel = 4 - 3 = 1° )
Rotterdam en Ankara
Praag en Lissabon
Parijs en Oslo
Madrid en Londen
Praag en Wenen
Helsinki en Moskou
.7.
getallenlijn
Op je werkblad vindt je 6 getallenlijnen. Teken op deze getallenlijnen onderstaande opgaven en reken ze uit.
-4 + 6
5 - 7
-3 - 2
-3 + 2
-2 - 6
1 + 5
Negatieve getallen bij elkaar optellen (som +)
en van elkaar afhalen (verschil -)
Hieronder vind je nog eens drie uitlegvideo's. Zo kun je de uitleg telkens opnieuw voor jezelf herhalen mocht het je te snel gegaan zijn of nog eens extra uitleg nodig hebben
Uitleg 1
Uitleg 2
Uitleg 3
.8.
De heks
Een heks kan de temperatuur van een ketel beinvloeden zonder dat zij daar een vuurtje voor nodig heeft, dit doet zij door warme ingrediënten aan de ketel toe te voegen, of er uit te halen; of, ze voegt koude ingrediënten toe of haalt er koude ingrediënten uit.
Bekijk het voorbeeld hieronder.
Maak daarna bij iedere ketel een berekening.
Schrijf de berekeningen netjes op je ruitjespapier
.9.
Heksenketel
Even oefenen.
Het is 4 graden in de ketel. De heks gooit er 6 koude blokjes in.
De berekening ziet er dan als volgt uit:
Schrijf nu zelf de berekening bij:
Het is 3 graden in de ketel, de heks haalt 4 warme blokjes uit de ketel.
Het is -5 graden in de ketel, de heks gooit 7 warme blokjes in de ketel.
Het is 6 graden in de ketel, de heks haalt er 4 koude blokjes uit.
Het is -7 graden in de ketel, de heks gooit er 6 koude blokjes bij.
.10. Contextloze opgave
Denk er aan:
Maak het jezelf gemakkelijk en pas je regel hiernaast toe. ->
Som ( +)
- 13 + 3
9 + - 5
11 + - 7
- 8 + 4
-8 + 12
-56 + - 6
78 + - 58
-121 - - 21
Verschil ( - )
- 16 - 3
11 - - 5
1 - - 2
14 - 12
62 - - 22
34 - - 14
-9 - 18
20 - 40
.11. Contextloze opgave (+ en - door elkaar)
- 17 + - 7
9 - 5
11 + - 7
- 24 - - 12
18 - - 16
-51 + 6
78 - 58
-21 + - 21
17 - 17
- 22 - - 22
18 + - 18
-14 + 14
45 - 15
34 - - 16
140 + - 20
- 63 + 23
Antwoorden
§3 Negatieve getallen product en quotiënt
Uitleg & opgaven
Inleiding.
In het tweede deel van bewerkingen met negatieve getallen leer je negatieve getallen vermenigvuldigen en delen. Je leert een stukje theorie (uitleg) uit het hoofd en oefent met het toepassen hiervan.
Vermenigvuldigen (product) en delen (quotiënt)
met negatieve getallen.
Natuurlijk kun je met negatieve getallen ook keer- en deelopgaven maken.
Dit keer kun je het verhaaltje over de heks beter vergeten, bij keer en delen
is dat namelijk alleen maar verwarrend, ook de getallenlijn kun je niet
echt meer als hulpmiddel gebruiken, dat zou erg omslachtig worden.
Gelukkig ken je de tafels van 1 t/m 10 al wel uit het hoofd.
Ben je er niet zo'n kei in, in die tafels, download dan hier een tafelkaart.
Deze mag je bij het oefenen wel gebruiken, maar niet op de toets.
Bij bewerkingen met product (x) en quotiënt (:) is het vooral belangrijk dat
e de regels goed toepast. Bij het optellen som (+) en verschil (-) heb je al
eens regels toegepast.
De regels bij product en quotiënt zijn als volgt:
*Klik op de afbeelding om hem groter in beeld te krijgen
In de youtubevideo wordt het nog eens allemaal duidelijk uitgelegd
Uitleg wiswereld
uitleg met de heks
.1.
Delen.
Je bent jarig en besluit een feestje te geven. Er komen 9 vrienden en vriendinnen langs. Jij + 9 vriend(inn)en maakt dus 10 personen. Voor deze 10 personen bestel je 5 pizza's. Schrijf de deelsom op die bij deze opgave hoort op je ruitjespapier en reken uit.
Voor je verjaardag heb je ook koekjes gebakken. Je hebt in totaal 1600 gram deeg gemaakt. Dit is genoeg voor 20 koekjes. Bereken wat ieder koekje weegt.
* Zodra je het woordje bereken in de opgave ziet staan, is het de bedoeling dat je een berekening op je ruitjespapier noteert, doe je dat niet, dan krijg je geen punten voor alleen de uitkomst :(
In totaal heb je 3 liter flessen cola en 2 liter pakken sap gekocht. Je hebt dus 5 liter (5000 ml) aan drinken voor je verjaardag ingeslagen. In 1 glas past 200 ml. Bereken hoeveel glazen cola je kunt uitschenken.
.2.
Delen met negatieve getallen
We denken toch nog even terug aan het verhaaltje van de heks uit de vorige paragraaf.
We zien hiernaast de heks aan het werk. Ze is druk met het maken van een drankje. In het recept staat:
Haal een groepje van 3 koude ingredienten er uit. herhaal dit vier keer.
Je ziet dit in de bovenste regel van de ketel staan.
De opgaven die hier bij hoort is: -3 x -4 =
De temperatuur gaat dus met 12 graden omhoog in de ketel, je haalt er immers koude blokjes uit!
Maak bij de volgende instructies ook telkens een berekening in je schrift.
,3.
Contextloze opgaven
Om te werken aan je concentratie, snelheid en om vaardigheden in te slijpen (automatiseren) maken we vooral veel opgaven. Net als met trainen, veel trainen, dan wordt je er veel beter in, krijg je meer uithoudingsvermogen en wordt je uiteindelijk een kampioen!
-6 x -2 =
5 x -5 =
7 x 8 =
-9 x -1 =
-3 x 0 =
18 : -2 =
-49 : -7 =
-21 : 3 =
80 : 20 =
-30 : 5 =
8 x -4 =
45 : -9 =
56 : 7 =
-12 x -2 =
0 : -6 =
,4.
Contextloze opgaven
Let op bij de volgende opgaven gebruiken we quotiënt (:), som (+), product (x) en verschil (-) door elkaar heen.
-6 + -2 =
7 x 9 =
7 - -8 =
14 x -1 =
-30 : 15 =
63 : -7 =
-8 x -4 =
-48 : 8 =
-14 + -7 =
-24 + 6 =
36 : -2 =
21 + -11 =
-3 x 9 =
-72 : -9 =
0 - 9 =
,5.
Theorie vraag
Vul op de ...... "positief getal" of "negatief getal in.
positief x negatief = ..........
negatief : negatief = .........
positief : positief = ...........
negatief x negatief = ..........
.6.
Rekenslang.
In een rekenslang maak je een hele lange berekening stapje voor stapje. In elk bolletje staat precies welke bewerking je moet uitvoeren (dus of je bijvoorbeeld + 3 of : 2 moet doen)
Vul de rekenslang op je werkblad in.
.7.
Vermenigvuldigpiramide
In een vermenigvuldigpiramide vermenigvuldig je twee aangrenzende blokken met elkaar. Het antwoord schrijf je in het blok er boven op.
Vul de vermenigvuldigpiramde en deel piramide op je werkblad in.
Antwoorden
§4 kwadraten en wortels
Uitleg & opgaven
Inleiding.
In deze paragraaf leer je over machten en wortels.
Je leert bijvoorbeeld dat wortels 'ontdekt' zijn door de Iniërs, zo zie je maar weer, wiskunde is universeel. Het is niet gebonden aan landsgrenzen en kent zijn oorsprong van Arabië en Azië tot Europa en alles ten westen daarvan.
Uitleg
Het kwadraat (van Latijn: quadratus, wat vierkant betekent) van een getal is een ander woord voor de tweede macht van een getal.
Maar wat is dat dan, de tweede macht of het kwadraat?
Het kwadraat is een getal dat je krijgt als je een getal vermenigvuldigt met nog een keer dat getal.
Het kwadraat van vijf is dus 52 = 5 x 5
het kwadraat van een getal ziet er dus zo uit x2
*op de plek van de x kun je elk getal invullen dat je maar wilt
..1.
Kwadraten
32 betekent 3 x 3 = 9 en 72 betekent 7 x 7 = 49
Reken de volgende kwadraten uit. Schrijf ook de 'betekenis' in je schrift
62 betekent ... x ... = 36
92 betekent 9 x 9 = ...
..2 betekent 5 x 5 = 25
..2 betekent ... x ... = 64
102 betekent ... x ... = 100
..2.
Automatiseren
Je merkt wel dat het heel handig is om een aantal kwadraten uit het hoofd te leren. Je hoeft dan niet telkens op nieuw de berekening op te schrijven. Het scheelt je veel tijd, tijd die je kunt gebruiken om andere opgaven te maken.
Op je werkblad vindt je een tabel. Vul deze tabel in en leer de kwadraten en bijbehorende wortels uit het hoofd.
En de wortel?
Wortel van het Indiasche 'mula', dat 'wortel van een plant' betekende of Lat: radix, Eng: root, Fr: racine, Sp: raíz, ...: je hebt het in alle talen dus.
We zeggen wel eens dat het tegenovergestelde van een kwadraat de wortel is.
dus 52 = 5 x 5 = 25 dan is \(\sqrt{25}\) = 5 want 5 x 5 = 25
Let bij het schrijven van wortels er dat je de getallen duidelijk onder de wortel zet.
\(\sqrt {100}\) en \(\sqrt{1600} \) zie je dat de getallen netjes onder 'het afdakje' staan.
Staat er een berekening onder de wortel, dan moet je dat eerst uitrekenen en daarna pas worteltrekken. (een wortel uitrekenen noem je worteltrekken)
dus:
\(\sqrt{81}+3 \) = 9 + 3 = 12 (zie je dat de + 3 niet onder de wortel staat!!!)
..3.
vierkanten
Weet je de lengte van de zijde van een vierkant, dan kun je de oppervlakte uitrekenen.
is de zijde 7cm, dan is de oppervlakte van het vierkant 72 = 7 x 7 = 49 cm2.
Is de zijde 12cm, dan is de oppervlakte van het vierkant 122 = 144 cm2
andersom, weet je de oppervlakte van het vierkant, dan kun je de zijde berekenen.
Is de oppervlakte 49 cm2 dan is de zijde: \( \sqrt{49}\)= 7 cm
is de oppervlakte 144 cm2 dan is de zijde \(\sqrt{144}\) = 12 cm
Bereken de oppervlakte van het vierkant bij een zijde van:
3
10
15
8
5
Bereken de zijde van het vierkant bij een oppervlakte van:
121
81
16
4
36
..4.
Bereken het kwadraat of de wortel
a.
92 =
e.
\(\sqrt{121} \)
b.
\(\sqrt{16} \)
f.
72 =
c.
22 =
g.
\(\sqrt{9} \)
d.
\(\sqrt{25} \)
h.
102 =
..5.
Kruiswoordpuzzel
Op je werkblad vindt je een kruiswoordpuzzel. Vul de antwoorden op de vragen hieronder in de kruiswoordpuzzel in.
52 wordt tweeenvijftig (de letter ij gaat dus in twee hokjes)
Horizontaal (van links naar rechts).
vier in het kwadraat. 42
Wortel van zestien. \(\sqrt{16}\)
dertien in het kwadraat. 132
zes in het kwadraat. 62
wortel van vijfentwintig. \(\sqrt{25}\)
Verticaal (van boven naar beneden).
tien in het kwadraat. 102
acht in het kwadraat. 82
wortel van honderdvierenveertig. \(\sqrt{144}\)
vijf in het kwadraat. 52
wortel van honderdéénentwintig. \(\sqrt{121}\)
..6.
rekenslang
Op je werkblad vindt je een rekenslang. Vul de rekenslang in.
En het kwadraat van een negatief getal?
Wil je een negatief getal kwadrateren, dan moet je er haakjes omheen zetten
(-3)2 = (-3) x (-3) = 9
Zonder haakjes plak je het minteken alleen aan het eerste getal vast:
-62 = -6 x 6 = -36
Dus:
(-4)2 = (-4) x (-4) = 16
Het kwadraat van alles tussen haakjes (..)
en
-92 = -9 x 9 = -81
Het minnetje komt alleen bij het eerste getal!
Een negatief getal heeft geen wortel! De wortel uit een negatief getal heeft geen oplossing.
Want er is geen getal dat keer zichzelf op een negatief getal uitkomt.
kijk maar:
(-3)2 = (-3) x ( -3) = 9 -4 x -4 = 36
(-6)2 = (-6) x (-6) = 36 -10 x -10 = 100
\(\sqrt{-9}\) = geen oplossing. -3 x -3 = 9 en geen -9
\(\sqrt{-64}\) = geen oplossing. -8 x -8 = 64 en geen -65
..7.
berekeningen zonder context
Bereken telkens de uitkomst van de opgaven hieronder. Je hoeft alleen het antwoord op te schrijven in je ruitjesschrift.
32 = ...
\(\sqrt{36}\)= ...
-42 = ...
...2 = 81
\(\sqrt{...}\)= 12
(-5)2 = ...
92 = ...
\(\sqrt{196}\) = ...
\(\sqrt{4}\) = ...
...2 = -36
\(\sqrt{-81}\) = ...
\(\sqrt{...}\) = 10
(-13)2
...2 = - 49
152 = ...
132
-142
(-10)2
\(\sqrt{25}\) =
\(\sqrt{...}\)= 25
..8.
Een doordenker.
32 + 42\(\neq\) 72
want
32 + 42\(\neq\) 72
9 + 16 \(\neq\) 49
Laat door middel van een berekening of het tekenen van vierkanten zien dat
22 + 42\(\neq\) 62
12 + 52\(\neq\) 62
42 + 82\(\neq\) 122
92 + 22\(\neq\) 112
Antwoorden
§5 Voorrangregels
Uitleg & opgaven
Inleiding.
Je wist vast al dat er een bepaalde volgorde bij het berekenen van opgaven wordt gehanteerd.
In deze paragraaf gaan we hier meer aandacht aan besteden.
Uitleg
Voorrangsregel bij bewerkingen
Moet je een berekeningen maken waar verschillende rekentekens (bewerkingen +, -, :, x , \( \sqrt{...}\) en ...2) in worden gebruikt? Houd dan rekening met de voorrangsregel. Dit houdt in dat je de opgave niet zomaar in volgorde van links naar rechts moet uitrekenen. Sommige bewerkingen moet je namelijk eerder uitrekenen en hebben dus voorrang. Denk maar aan het verkeer. Hier moet je ook de regels goed toepassen, anders vallen er ongelukken
Volgorde van bewerkingen
1. Bereken eerst wat tussen haakjes staat.
(ook binnen haakjes voorrangregels toepassen)
2. Bereken de machten en wortels
(van links naar rechts!)
3. Bereken keer en delen
(van links naar rechts!)
4. Als laatste optellen en eraf.
(van links naar rechts!)
Let wel op, we werken natuurlijk wel van links naar rechts.
Wat bedoelen we hier nu mee?
voorbeeld:
6 - 4 + 10 =
We zien hier een opgave met daarin - en + , deze bewerkingen staan op dezelfde hoogte in ons schema, ze zijn dus gelijkwaardig. In dat geval werken we van links naar rechts, dus wat we het eerste tegen komen.
6 - 4 + 10 =
2 + 10 = 12
Je ziet ook hoe we een bewerking met voorrangregels uitschrijven. Onderstreep het deel dat je uitrekent, zet onder dat deel de uitkomst en ga daarna verder met de volgende bewerking.
Voorbeeld:
2 x ( 8 + 2 ) - 32 = Eerst tussen haakjes uitrekenen.
2 x 10 - 32 = kwadraten en wortels berekenen.
2 x 10 - 9 = keer en delen.
20 - 9 = 11 plus en min.
In het filmpje hiernaast wordt het allemaal nog eens stapje voor stapje voorgedaan.
Doe hier je voordeel mee. Kijk, zet stop en probeer. Kijk opnieuw, zet eens op pauze en spoel terug. Op deze manier leer jij jezelf deze techniek aan.
..1.
Waarom gaat keer en delen voor plus en min
Sarah koopt bij de bakker een grote taart van €10,- en vier gebakjes van €3,-
Helaas past de bakker de voorrangregels niet goed toe.
10 + 4 x 3 =
14 x 3 = €42 ,-
Had de bakker beter opgeled tijdens zijn wiskundelessen dan begreep hij waarom Sarah nu met een kwaad gezicht staat uit te leggen dat ze echt geen 42 euro gaat afrekenen.
Maak bij de volgende verhaaltjes telkens een berekening.
Finn is jarig geweest. Van zijn broer heeft hij 2 briefjes van €10,- gekregen. Van zijn ouders een briefje van €50,- en aan het eind van zijn feestje heeft hij 5 keer een munt van €2,- , 3 briefjes van € 5,- en een briefje van €10,- . Bereken het totaal bedrag dat Finn tijdens zijn verjaardag heeft gekregen.
Sylvia doet aan athletiek, tijdens een training loopt zij 3x 100m sprint, 2x 800m en nog 2 uitlooprondjes van 500 meter per stuk. Bereken hoeveel meter heeft Sylvia gelopen in totaal?
Aan het eind van een schoolreisje tellen de docenten altijd het aantal leerlingen dat zich verzameld heeft bij de bus voor de terugweg. Meneer de Gier telt vier groepjes van 5 leerlingen, één groepje van 2 leerlingen, een groep van 7 leerlingen en tot slot nog 3 leerlingen die aankomen rennen. Hoe groot is de klas van meneer de Gier?
Je gaat bij de patatzaak om de hoek samen met je vrienden wat eten.
Samen bestellen jullie het volgende:
- halve baal patat
- 2 broodjes kroket
- 1 losse kroket
- 1 frikandel met mayo
Bereken wat de totale bestelling jullie samen gaat kosten, schrijf de berekening in je schrift en pas de voorrangregels toe.
..2.
Waarom gaan machten en wortels voor keer en delen?
Wanneer je de volgorde bij een kwadraat toepast gaat dat als volgt:
2 x42 =
2 x(4 x 4) =
2 x 16 = 32.
en
3 x 52+ 6 =
3 x(5 x 5)+ 6 =
3 x25+ 6 =
75 + 6 = 81.
Bereken nu zelf de volgende opgaven.
2 + 32 - 6 =
3 x 2 + -32 =
3 + \(\sqrt{49}\) x - 2 =
(-4)2 - \(\sqrt{81}\) - 10 =
..3.
Het nut van haakjes
Voer de volgende bewerking uit. Als hulp is er achter gezet in rekentaal wat je moet doen.
Tel 4 en 1 bij elkaar op.
4 + 1 = ...
doe het antwoord keer 2
... x 2 = ...
neem nu het kwadraat.
...2 = ...
haal van dat antwoord 12 af.
... - 12 = ...
deel het nu door 4
... : 4 = ...
welk antwoord heb je nu?
...
Zou je al deze bewerkingen achter elkaar plakken, dan krijg je een heel andere uitwerking.
Bereken, pas de voorrangregels toe: 4 + 1 x 2 2 - 12 : 4 =
En dan nu met haakjes. We plaatsen haakjes in de opgaven, bereken hem nu eens.
*denk aan de tussenstappen!
(4 + 1) x 2 2 - 12 : 4 =
Je merkt als je opgaven c netjes hebt berekend in je schrift dat je aan één set haakjes niet genoeg hebt om tot een goed antwoord te komen. Bekijk het filmpje hiernaast.
Bereken de bewerking, om je te helpen hebben we de haakjes kleurtjes gegeven.
* denk aan de tussenstappen (((4 + 1) x 2)2 - 12) : 4 =
Nog een paar voorbeelden om te bekijken.
En hieronder nog een filmpje met heel veel voorbeelden van hoe je dit soort opgaven uitwerkt in je schrift.
..4.
Automatiseren
Neem twee lege bladzijden in je schrift voor je.
Trek een kantlijn van minimaal 2 hokjes.
Schrijf de opgave hieronder over in je schrift, bereken stap voor stap de uitkomst.
-72 : -9 x -4 =
-16 : 8 x -5 + -16=
94 - -45 : 9 x 4 =
3 x -3 - 6 x -5 =
-21 : 7 + 8 x -3 =
-5 x \(\sqrt{81}\) + - 12 : -2 - -8 =
-3 x (5 + 4) - -14 : -2 - -6 =
36 : \(\sqrt{9}\) x (-2 + -3) - 6 =
(-37 - -10) : -3 - -48 : -8 =
- 3 x (3 - 4) + \(\sqrt{144}\) : -3 =
(8 + 3)² - 54 : 9 - \(\sqrt{16} \) =
46 - 4² + 42 : \(\sqrt{36}\) =
(-4)² - 32 : 8 + 2 + (8 - 3)² =
(52 - 7) : 5 - 4² : 2 =
56 - 10² + \(\sqrt{36}\) x 5 - 4² =
Antwoorden
§6 De rekenmachine
Uitleg & opgaven
Hoe je rekenmachine werkt?
Je kunt er allerlei filmpjes over vinden op de hoofdpagina van onze digitale methode.
..1.
Rekenmachine LOL
Met welke toets zet je de rekenmachine eigenlijk aan.
En... hoe zet je hem uit? Met welke combinatie van toetsen doe je dat?
Als je op je rekenmachine 18 - 6 x 2 = wilt intypen, welke knop is dan het = teken?
Leg je rekenmachine eens op zijn kop, en druk daarna op het getal 8. Op welke letter lijkt dit getal.
Ligt de rekenmachine op zijn kop, dan kun je er mee 'schrijven' . Dit komt doordat de getallen, net als de blokletters uit streepjes bestaan. Het getal 8 hiernaast bestaat in totaal uit 7 streepjes. Zo kun je nog meer letters vormen. Wil je het woord GOOGLE met je rekenmachine schrijven, dan typ je het als volgt in: Google -> 379009. Als je een 'woord' typt werk je dus in tegengestelde richting.
Kijk eens wat er gebeurt als je de volgende berekening in je rekenmachine intypt:
707 + 707 =
Vertaal het onderstaande 'gedicht' maar eens met behulp van je rekenmachine
617312 Waarom ik 50078? Voor deze 537 Haalde ik maar een 532 De docent vond mij een 7323
..2.
som (+) en verschil (-).
Bereken onderstaande opgaven met je rekenmachine.
Ondanks dat het woordje bereken er staat hoe je dit keer alleen een antwoord op je ruitjespapier te noteren.
3 + 4 =
18 - 6 =
- 14 + 8 =
12 - - 6 =
28 - 101 =
12 + 11 - - 5 + - 9 =
- 31 - 31 - - 31 + - 31 =
17 + - 8 - - 4 + - 18 =
21 + - 9 =
18 - 17 - - 8 + - 17 + 31 =
..3.
Product (x) en quotiënt (:).
Bereken onderstaande opgaven met je rekenmachine.
Ondanks dat het woordje bereken er staat hoe je dit keer alleen een antwoord op je ruitjespapier te noteren. Rond indien nodig je antwoord af op 1 cijfer achter de komma (1 decimaal)
3 x 4 =
18 : - 6 =
- 14 x - 8 =
12 : 6 =
- 28 x 101 =
2,72 x - 23 =
-15,5 : 3,1 =
- 12,05 x - 2 =
- 18 x -3 : 9 =
198,87 : 23,21 =
..4.
Machten en wortels.
Bereken onderstaande opgaven met je rekenmachine.
Ondanks dat het woordje bereken er staat hoe je dit keer alleen een antwoord op je ruitjespapier te noteren. Rond indien nodig je antwoord af op 1 decimaal.
6,62 =
\(\sqrt{45}\) =
6 x 62 =
\(\sqrt{18} \) + - 32=
(-5)2 =
0,5 x \(\sqrt{69} \) - 22 =
52 x 22 - 62 =
14 + \(\sqrt{256} \) : 32 =
- 62 + (-2)2 + -(-32) =
62 - \(\sqrt{38} \) =
..5.
Voorrangregels.
Let op, bij deze opgave gaan we er vanuit dat je netjes de opgave overneemt in je schrift en met tussenstapjes laat zien wat de uitkomst is. Je mag hier natuurlijk je rekenmachine bij gebruiken.
SCHRIJF NIET ALLEEN EEN ANTWOORD OP!
Komen de antwoorden niet netjes uit op hele getallen? rond ze dan af naar het dichtsbij zijnde hele getal.
- 3 x \(\sqrt{49} \) + 42 =
6,212 - - 5 x ( \(\sqrt{31} \)+ 17)
-(-6)2 + (3,21 : 2,41) : \(\sqrt{7} \) - 22 =
Antwoorden
§7 Gemengde opgaven
Uitleg & opgaven
1H07.E Extra opgaven1 ...........................................................................................................
1
Sorteren
Hieronder zie je zeven getallen.
5,5 –1 –2,5 3,5 0,5 –0,5 –4
Schrijf de zeven getallen op van klein naar groot.
2
Getallenlijn
Hieronder zie je een getallenlijn.
Kijk goed naar de getallenlijn. Neem over en vul < of > in.
2,5 …… –3
–5 …… –3
–3 …… 2
–5 …… 3
–2 …… –5
–5 …… 0,5
3
Temperaturen
In de tabel zie je de ochtendtemperaturen in vier Europese steden.
Hoeveel graden is het verschil in temperatuur tussen:
a Amsterdam en Rome?
d Rome en Lissabon?
b Amsterdam en Lissabon?
e Rome en Moskou?
c Amsterdam en Moskou?
f Lissabon en Moskou?
4
Assenstelsel
Hiernaast zie je een assenstelsel met daarin de punten A, B en C en D.
Geef de coördinaten van deze vier punten.
Teken zelf in een assenstelsel zoals hiernaast de punten E(–1 , 1), F(4 , –2) en G(–4 , 0)
5
Temperaturen
In de tabel zie je de ochtendtemperatuur in vier Europese steden.
In alle steden geldt dat de middagtemperatuur 4° hoger is dan de ochtendtemperatuur.
Vul in de tabel op je werkblad de middagtemperaturen in.
6
Optellen met negatieve getallen.
Neem over en reken uit. Schrijf ook de tussenstap op zoals in het voorbeeld!
200+ –120 =
200 –120 = 80
30 + –7 =
20 + –41 =
–10 + –25 =
–30 + –20 =
7
Aftrekken met negatieve getallen
Neem over en reken uit. Schrijf ook de tussenstap op zoals in het voorbeeld!
200 – –120 =
200 +120 = 320
30 – –7 =
20 – –41 =
–10 – –25 =
–30 – –20 =
8
Vermenigvuldigen met negatieve getallen
Neem over en reken uit.
5 × 3 =
–6 × 2 =
4 × –5 =
–6 × –2 =
–4 × –7 =
–8 × 5 =
6 × –2 =
0 × –4 =
9
Delen met negatieve getallen
Neem over en reken uit.
–32 : 8 =
16 : –2 =
–36 : –4 =
42 : –7 =
63 : -7 =
–56 : –8 =
24 : –6 =
–72 : 18 =
10
Rekenen met negatieve getallen
Neem over en vul de open plaatsen in.
–5 × ……… = –15
5 × ……… = –50
–5 × ……… = 35
5 × ……… = 75
–7 × ……… = 77
–4 × ……… = –32
2 × ……… = –42
–9 × ……… = 81
1H07.E2 Extra opgaven 2 ........................................................................................................
11
Bankrekening
Bankpasjes zijn handig om te betalen maar als je niet oppast geef je meer geld uit dan op je rekening staat. Je hebt dan een negatief saldo.
Negatieve getallen schrijf je met een – teken ervoor.
In het schema hieronder (ook te zien op het werkblad) zie je dat Joost een beginsaldo heeft van € 140,-. Nadat hij zijn geld voor het lopen van de krantenwijk heeft ontvangen is zijn saldo € 175,-. In het schema zie je nog meer inkomsten en uitgaven van Joost.
Bereken op elke regel het saldo van de bankrekening van Joost en vul dit in op het werkblad.
Als het saldo negatief is, schrijf dan een – teken voor het saldo.
12
Rekenmachine
Reken uit met de rekenmachine.
Voorbeeld:
3,15 × –12,4 = –39,06
6,7 × –4 =
3,5 × –2,5 =
1,2 × –4,2 =
–2,5 × 2,5 =
–3,5 × –2,1 =
13
Berekenen
Neem over en bereken. Schrijf de tussenstappen op!
8 + −4 =
5 − −2 =
−2 + −7 =
−9 − −11 =
6 − −9 – 3 − 7 =
8 + −2 + 4 − −1 =
−12 + 3 + −3 =
−1 + −1 – 1 − −1 =
14
Vermenigvuldigen
Neem over en bereken.
8 × 4 =
−6 × 5 =
2 × −9 =
−1 × −13 =
8 × −125 =
−7 × −11 =
4 × −125 =
−3 × −2,5 =
15
Invullen
Neem over en vul de ontbrekende getallen in:
3 × … = −21
−6 × … = −18
−2 × … = 8
8 × … = −72
−4 × … = 16
4 × … = −28
0,25 × … = −2
−12 × … = 60
16
Assenstelsel
Noteer van alle punten de bijbehoerende coördinaten.
17
Samengestelde berekeningen
Neem over en bereken. Schrijf de tussenstappen op!
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als het hoofdstuk af is en je hebt de gemengde opgaven geoefend en als afsluiting de d-toets gemaakt. Je uitleg ken je door en door en als iemand vast loopt in dit hoofdstuk, dan kan jij hem of haar verder helpen dan is het tijd voor nog een laatste test.
Maak de herhalingsopgaven bijvoorbeeld 2 dagen voor dat de toets wordt afgenomen. Loop je dan toch nog vast of heb je naar aanleiding van de herhalingopdrachten nog vragen, dan kan je die nog stellen in de dag voor de toets.
Veel succes met deze laatste afsluitende oefeningen
Alle uitlegfilmpjes bij elkaar.
Door op de link te klikken opent er telkens een ander uitlegfilmpje.
Vind jij het ene filmpje niet zo fijn, ging het je te snel of begrijp je een onderwerp nog niet zo goed, open dan het andere filmpje.
Een vaardigheid aanleren is namelijk een kwestie van oefenen, fouten maken, opnieuw proberen, uitleggen aan een ander, een eigen oefentoets maken, uitleg leren, nog eens een oefening, extra proberen. Kortom, het is trainen en daarvan ga je zweten en wordt je hongerig.
Het arrangement 1KGT H03 Bewerkingen en getallen is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
D. Giessen
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2020-07-02 10:39:40
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Negatieve getallen
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.