Algemeen
Planning schooljaar 2019 - 2020
In havo 4 ga je 6 boeken lezen. Bij elk boek update je het leeslogboek
Hieronder vind je een schema met deadlines. Wanneer je dit schema volgt, weet je zeker dat je tijd genoeg hebt om alle boeken te lezen en je leeslogboek tijdig bij te werken. Je docent zal aangeven wanneer zij de leeslogboeken bekijkt. Op deze momenten kun je feedback ontvangen over de gelezen boeken en over de inhoud van je leeslogboek.
Leeslogboek starten zorg dat je leeslogboek uiterlijk vrijdag 31 augustus gemaakt is
Boek 1 periode 1 - week 39 - 23 tm 29 september
Boek 2 periode 2 - week 46 - 11 tm 17 november
Boek 3 periode 2 - week 3 - 13 tm 19 januari
Boek 4 periode 3 - week 8 - 17 tm 23 februari
Boek 5 periode 3 - week 14 - 30 maart tm 5 april
Boek 6 periode 4 - week 20 - 11 tm 17 mei
Leeslogboek compleet periode 4 - week 25 - 19 juni
Voorwaarden boekkeuzes
In havo 4 lees je 6 boeken. Geef altijd aan je docent door welk boek je gaat lezen. Op deze manier kan de docent
tijdig adviseren om eventueel een ander boek te kiezen.
De boeken op je leeslijst moeten aan een aantal eisen voldoen:
- De boeken moeten oorspronkelijk in de Nederlandse taal zijn geschreven. Dus geen vertaalde werken.
- Je leeslijst mag 1 literaire thriller bevatten.
- Er moet een ontwikkeling zichtbaar zijn in het niveau van de boeken die je leest.
Gebruik hiervoor https://15-18.jeugdbibliotheek.nl/lezen/lezen-voor-de-lijst.html
Lezen voor de lijst
Op de website Lezen voor de lijst vind je 6 verschillende leesniveaus (https://15-18.jeugdbibliotheek.nl/lezen/lezen-voor-de-lijst/de-niveaus.html) Probeer te bepalen welk niveau bij de start van havo 4 het beste bij jou past. Probeer om in havo 4 in elk geval één boek van een hoger niveau te lezen. Bij het mondeling in havo 5 komt de ontwikkeling ook ter sprake. Wil je een boek lezen dat je niet terug kunt vinden op Lezen voor de lijst? Overleg dan met je docent over het niveau van het boek.
Instructie leeslogboek
Hoe ziet je leeslogboek eruit?
Je leest in havo 4 in totaal zes boeken. Bij elk boek moet je je leeslogboek updaten. Maak de opdracht in Wikiwijs en niet via een bestand als bijlage!
Bij elk gelezen boek moet er een reflectie terug te vinden zijn in je leeslogboek. Hiervoor moet je de volgende stappen doorlopen:
1. Zorg er eerst voor dat je een eigen leeslogboek aanmaakt. De instructie die je stap voor stap uitlegt hoe dit moet, vind je in de studiewijzer.
2. De gemaakte opdrachten moeten direct zichtbaar zijn. Dat betekent dat je de teksten typt in Wikiwijs of kopieert vaunit Word. Je mag geen Worddocument toevoegen als bijlage!
3. Geef op het tabblad 'boekenoverzicht' een volledig overzicht van de gelezen boeken. Zo kun je in één oogopslag zien welke boeken je gelezen hebt. Noteer van elk boek: de titel, de auteur, het niveau van het boek en het aantal sterren dat je het boek zou geven. Hierbij geldt dat 5 sterren maximaal is. Houd dit overzicht up-to-date!
2. Voor elk boek maak je vervolgens een verwerkingsopdracht bij het gelezen boek. De opdrachten waar je uit kunt kiezen, vind je bij het tabblad 'opdrachten'.
3. Aan het begin en aan het einde van het schooljaar maak je de startopdracht en de eindopdracht.
Tussentijdse 'beoordeling'
Wanneer je docent tussentijds je leeslogboek bekijkt, zal hij/zij letten op de volgende aspecten:
- Kwaliteit: heb je de juiste opdrachten gekozen die passen bij jouw visie op het gelezen boek? Heb je ook niet altijd de makkelijkste weg gekozen?
- Ontwikkeling: is er in de gelezen boeken een ontwikkeling in niveau waar te nemen? Zoek je uitdaging en ontwikkeling in de boeken die je leest?
- Volledigheid: geeft je opdracht een volledig beeld van jouw visie op het gelezen boek?
- Taalgebruik: heb je niet te veel spel- en taalfouten gemaakt?
Je krijgt feedback van je docente zodat je eventueel de gemaakte opdrachten kunt aanpassen. Natuurlijk kun je de feedback altijd gebruiken bij de komende opdrachten.
Een Wikiwijspagina maken
Je gaat je leeslogboek maken in je eigen Wikiwijspagina. Je hebt hiervoor deze Wikiwijspagina nodig. Deze ga je kopiëren naar je eigen Wikiwijsaccount. Daar kun je de pagina wijzigen door steeds je eigen verwerkingsopdrachten toe te voegen.
Hoe je deze Wikiwijspagina naar je eigen account kunt kopiëren, vind je hier
Verwerkingsopdrachten
In je leeslogboek is het van belang dat je bij elk gelezen boek vooral aangeeft wat je ervan vond en waarom. Je kunt hierbij kiezen uit een aantal vaste opdrachten of je maakt een eigen verslag waarin de voor jou belangrijkste informatie is opgenomen.
Neem bij elk boek sowieso op: titel - auteur
Op deze manier is het voor jouzelf en voor je docent direct duidelijk over welk boek het verslag gaat.
Je mag bij elk boek kiezen uit onderstaande verwerkingsopdrachten:
Standaardverslag
Het standaardverslag bestaat uit de volgende onderdelen:
- samenvatting van het boek
- overzichtelijke analyse met de belangrijkste elementen uit de verhaalanalyse
- informatie over de schrijver
- je eigen mening over het gelezen boek
Bij deze opdracht geldt dat je alle informatie (met uitzondering van je eigen mening) letterlijk van internet mag overnemen. Vermeld in dat geval bij elk onderdeel de gebruikte bron. Wees kritisch in de bronnen die je gebruikt. Jij bent verantwoordelijk voor de kwaliteit van de verwerkingsopdracht.
Recensieopdracht
Schrijf een recensie waarin je elementen uit de samenvatting, de analyse, de schrijversinformatie en je eigen mening combineert. Let hierbij op het volgende:
- Je schrijft de recensie voor iemand die het boek niet gelezen heeft. Laat de lezer van de recensie dus eerst kennismaken met het boek. Vertel kort waar het over gaat / neem een stukje uit het boek letterlijk over. Maak de lezer nieuwsgierig naar het verhaal
- Vertel in de kern meer over de analyse en de schrijver. Combineer deze informatie met je eigen mening. Leg dus steeds uit wat jij ergens van vindt.
- In het slot geef je je eindoordeel. Je vertelt wat je uiteindelijk ‘over-all’ van het boek vond. Je geeft een tip aan mogelijke lezers of reageert op de verwachting die je had voordat je ging lezen.
- Je recensie krijgt een passende en pakkende titel. Dat kan een quote zijn uit het boek, het mag al iets zeggen over je eindoordeel. Als het maar origineel is en de aandacht trekt.
- Markeer in je recensie de zinnen / zinsdelen waarin je je eigen mening verwoordt.
Opdracht van Lezen voor de Lijst
Maak de opdrachten die op de site www.lezenvoordelijst.nl horen bij jouw boek. Als er bij jouw boek opdrachten horen op verschillende niveaus, kies dan de opdracht die het beste bij jou past. Neem bij de uitwerking van de opdracht telkens de opdracht over en het bijbehorende antwoord. Geef tot slot kort aan waarom je voor deze opdracht gekozen hebt.
Juryrapport
Je doet alsof het boek dat je hebt gelezen is ingezonden voor een landelijke boekenwedstrijd. Bij deze wedstrijd ben je als jurylid op zoek naar het beste Nederlandstalige boek. Om dit beste boek te kunnen kiezen, moet je eerst bepalen aan welke eisen het moet voldoen. 2 eisen zijn al bekend, namelijk: - het boek moet een verrassend einde hebben EN - de titel moet perfect de strekking van het verhaal weergeven.
Wat ga jij als jurylid op papier zetten:
- Je vult de gegeven eisen aan met 3 eigen eisen waarvan jij vindt dat het beste boek daaraan moet voldoen. Geef ook een korte motivatie / verantwoording bij elke eis: waarom vind je deze eis belangrijk?
- Uiteindelijk heb je een lijst van 5 eisen verzameld die je nu moet gaan koppelen aan het gelezen boek. Dit doe je door bij elke eis een omschrijving te geven van jouw boek. Dus bijvoorbeeld: heeft het boek een verrassend einde? Waarom wel of waarom niet? De antwoorden hoeven niet altijd positief te zijn.
- De laatste stap is bepalen of jouw boek het beste Nederlandstalige boek is. Dit doe je door een conclusie te schrijven bij de 5 eisen. Je geeft een korte samenvatting van jouw bevindingen en komt tot een eindoordeel. Dit eindoordeel hoeft niet altijd positief te zijn!
Brief van de uitgever
Bij deze opdracht kruip je in de huid van de uitgever. Je doet je alsof het boek dat je gelezen hebt, nog niet is uitgegeven.
Stel je voor: je werkt bij een uitgeverij. De schrijver van jouw boek komt binnen met zijn verhaal en vraagt of jij het werk wilt uitgeven. Je bent best enthousiast, maar je ziet nog wel ruimte voor verbeteringen. Je besluit om jouw reactie op papier te zetten en naar de schrijver te sturen.
De opdracht:
- Schrijf een brief aan de schrijver. Je begint natuurlijk met een korte inleiding.
- Vervolgens geef je jouw persoonlijke oordeel over het boek. Het is jouw oordeel, dat betekent dat het zowel positief als negatief kan zijn.
- Daarna ga je aangeven waarom je op dit moment het boek nog niet wilt uitgeven. Je geeft 3 elementen waarvan je vindt dat deze aangepast moeten worden en waarom. Denk bij elementen aan de theorie van verhaalanlyse.
- Als je hebt aangegeven wat je aangepast wilt hebben en waarom, ga je de schrijver advies geven in hoe hij/zij het moet aanpassen. Je hebt hier als uitgever natuurlijk een visie in. Dus: wat zou de schrijver moeten doen om ervoor te zorgen dat je het boek wel uitgeeft.
- Je rondt de brief netjes af.
Brief aan de uitgeverij
Stel je voor: het werk dat je gelezen hebt, heb je zelf geschreven. Je blijkt over bijzonder schrijftalent te beschikken. Het verhaal is nog niet gepubliceerd, maar je wilt graag dat een uitgeverij het uit gaat geven. Je besluit een uitgeverij te schrijven om je verhaal te promoten!
- Je schrijft een brief aan een uitgeverij. Ga eerst eens op zoek naar bestaande uitgeverijen en kies een geschikte uit voor jouw boek.
- Je introduceert jezelf als schrijver en je vertet kort waarom je deze brief schrijft.
- In de kern introduceer je het verhaal. Je geeft informatie over de titel, het thema, het plot en het perspectief.
- Je legt uit voor welk publiek jouw boek geschikt is. Koppel dit aan de niveaus van Lezen voor de Lijst en leg uit waarom dit het geschikte publiek is.
- Rond je brief netjes af.
Beoordeling
Algemeen
In havo 4 ben je verantwoordelijk voor het eerste deel van je leeslogboek. Aan het einde van het schooljaar moeten er 6 boeken terug te vinden zijn in je logboek. Je docent zal tussentijds aangeven wanneer zij de leeslogboeken bekijkt. In havo 5 vul je het leeslogboek aan met nog 4 boeken. Aan het einde van havo 5 vindt tot slot het mondeling plaats over de 10 gelezen boeken. Voor dit mondeling krijg je een cijfer. Het leeslogboek dat je in havo 4 hebt opgebouwd wordt beoordeeld met een cijfer. Dit cijfer is onderdeel van het PTA van Nederlands.
Tussentijdse 'beoordeling'
Wanneer je docent tussentijds je leeslogboek bekijkt, zal ze letten op de volgende aspecten:
- Kwaliteit: heb je de juiste opdrachten gekozen die passen bij jouw visie op het gelezen boek? Heb je ook niet altijd de makkelijkste weg gekozen?
- Ontwikkeling: is er in de gelezen boeken een ontwikkeling in niveau waar te nemen? Zoek je uitdaging en ontwikkeling in de boeken die je leest?
- Volledigheid: geeft je opdracht een volledig beeld van jouw visie op het gelezen boek?
- Taalgebruik: heb je niet te veel spel- en taalfouten gemaakt?
Je krijgt feedback van je docente zodat je eventueel de gemaakte opdrachten kunt aanpassen. Natuurlijk kun je de feedback altijd gebruiken bij de komende opdrachten.
Startopdracht
Wat is je startpositie?
Het is natuurlijk niet zo dat je pas in havo 4 begint met lezen. Jullie hebben allemaal al eerder boeken gelezen. De één misschien wat meer boeken dan de ander. De één leest alleen, omdat het moet, terwijl de ander ook voor zijn of haar ontspanning leest.
Eén van de doelen die we in havo 4 en 5 met lezen hebben, is dat je je ontwikkelt op het gebied van literatuur. Je gaat nog beter ontdekken welk type boek past bij jou en waarom. Aan het einde van havo 5 moet je een beargumenteerde mening kunnen geven over jouw gelezen boeken.
We hebben dus een doel in havo 5, maar om een doel te hebben, moet je ook weten waar je gestart bent. Daarom de volgende opdracht voor jullie:
1. Denk eens terug aan de boeken die je de afgelopen jaren gelezen hebt. Denk je dat dit literatuur of lectuur is? Wat is eigenlijk het verschil tussen literatuur en lectuur? Kies één van de boeken uit die je recentelijk gelezen hebt. Welk boek kies je en waarom? Raad je mensen dit boek aan of juist niet? En waarom?
Beantwoord de vorige vragen en maak van je antwoorden een mooie tekst.
2. In de les maak je een opdracht die gaat over welk type lezer je bent. Wat voor type ben jij?
Verwerk de uitkomst van deze opdracht ook in je tekst.
Plan
Lees de tekst die je bij de startopdracht hebt gemaakt, nog eens goed door. Beantwoord de volgende vragen.
1. Welk soort boeken wil je gaan lezen dit jaar? Waaraan moet een leuk boek vooor jou voldoen?
2. Ga naar https://15-18.jeugdbibliotheek.nl/lezen/lezen-voor-de-lijst.html en bekijk welke titel je aanspreken. Maak hieronder een overzicht van de boeken die je wel aardig lijken om te lezen.
3. Je moet 6 boeken lezen en het is verstandig je aan de planning van de docent te houden. Hoe ga je er voor zorgen dat je dit jaar op schema blijft?
Boeken
Boekenoverzicht
Maak hier een overzicht van alle boeken die je hebt gelezen. Vul het overzicht steeds aan. Doe het als volgt:
Titel - schrijver/schrijfster - jaar van uitgave - aantal sterren dat je het boek geeft (1t/m 5)
Meisje met de negen pruiken - Sophie van der Stap - 2006 - 4 sterren - niveau 1
Een blauwe vlinder zegt gedag - Sophie van der Stap - 2012 - 2 sterren - niveau 1
Faroa van de Vliet - Kader Abdolah - 2019 - 4 sterren - niveau 3
Hersenschimmen - J. Bernlef - 1984 - 3,5 sterren - niveau 3
Alles wat er was - Hanna Bervoets - 2013 - 4,5 sterren - niveau 4
Liefde, als dat het is - Marijke Schermer - 2019 - 2,5 sterren - niveau 4
dertig dagen - Annelies Verbeke - 2015 - 4,5 sterren - niveau 4
advocaat van de hanen - A.F.Th van der Heijden - 3 sterren - niveau 5
vol van maan - Sandra bernard - 5 sterren - niveau ?
Max havelaar - Multatuli - 4 sterren - niveau 5
Boek 1 - havo 4
Verwerkingsopdracht 1
Meisje met de negen pruiken
Brief aan de uitgever
Geachte mevrouw Fontein,
Mijn manuscript heet 'Meisje met negen pruiken'. Dit boek begon als mijn dagboek maar later kreeg ik het besef dat ik dit verhaal wil delen. Het gaat over een meisje die op eenentwintigjarige leeftijd vecht tegen een dodelijke vorm van kanker. Ze neemt je mee ten tijde van de 54 weken waarin ze chemotherapie ondergaat met alle effecten die de ziekte kanker op haar heeft. Ze deelt openhartig haar verhalen over kaal worden, verliefd worden op dokter K, pruiken shoppen, angst en de onvermijdelijke dood. Haar negen pruiken geven haar elk een ander gevoel, een andere persoonlijkheid en ze helpen haar uiteindelijk de ziekte te overwinnen.
De titel ‘het meisje met de negen pruiken’ duidt op de negen pruiken die Sophie kracht en vertrouwen geven tijdens de strijd tegen kanker. Ze vertelt je het hele proces; van chemokeuren tot dansen in de club. Ook bevat het manuscript een epiloog, waarin Sophie vertelt hoe ze weer haar oude zelf heeft teruggevonden en hoelang dat duurde. Het verhaal is op een humoristische manier geschreven zodat een heftig verhaal vanuit een harde realiteit luchtig wordt verteld en de lezers geïnteresseerd en geamuseerd blijven De doelgroep van dit boek zijn lezers in de leeftijd van 13 tot ongeveer 35 jaar. Dit is omdat het verhaal soms wat aangrijpende onderwerpen bevat of situaties in worden beschreven die mensen onder of boven deze leeftijd niet echt zullen begrijpen.
Ik hoop dat ik u hiermee genoeg informatie heb gegeven over mijn manuscript, als u nog meer informatie wilt of vragen heeft kunt u gerust contact met mij opnemen.
Ik hoor graag van u,
Met vriendelijke groet,
Famke van Vilsteren
Boek 2 - havo 4
Verwerkingsopdracht boek
‘Een blauwe vlinder zegt gedag’
verslag
Een blauwe vlinder zegt gedag is het vervolg op het boek: 'het meisje met de negen pruiken' waarin Sophie van der Stap vertelt over haar strijd tegen kanker. In het boek ‘een blauwe vlinder zegt gedag’ verteld ze hoe ze omgaat met haar verdriet na de dood van haar vriendin Chantal. Ze reist van continent naar continent in de hoop de draad in het leven terug te vinden, weg van alles en iedereen. Ze reist als eerste naar Buenos Aires waar ze in het huis van Maria verblijft, met wie ze een huiswissel heeft gedaan. Sophie leert Tanya kennen die de onder buurvrouw en beste vriendin van Maria is. Samen met Tanya reist ze af naar verschillende plekken, maar als Tanya besluit om een pension te bouwen op een van de bergen rondom Buenos Aires reist Sophie in haar eentje verder. Na haar reis naar Tibet besluit ze een bezoek te geven aan Japan waar ze urenlang door het centrum slentert. Sophie is met stomheid geslagen als ze te volgende dag wakker wordt in Istanbul en het blijkt dat ze daar door Timo (haar ex vriend) terecht is gekomen. In plaats van haar uitteleggen hoe ze daar terecht is te komen begint hij te slijmen over hoe veel hij van haar houdt en haar terug wil. Als Sophie besluit om Timo achter zich te laten maakt ze nog een laatste reis naar Heidelberg, Duitsland waar haar vriendin Chantal ligt begraven.
Sophie van der Stap is een Nederlandse schrijver die woont in Parijs. Na het voltooien van het Barlaeus Gymnasium studeerde ze politicologie, met als afstudeerrichting ontwikkelingssamenwerking. In 2005 kreeg ze te horen dat ze kanker had. Sophie hield haar ervaringen met betrekking tot haar ziekte en het gevecht ertegen gedurende 54 weken bij in een webblog en een dagboek. Ze debuteerde in 2006 met haar roman Meisje met de negen pruiken. In 2007 richtte Sophie van der Stap samen met Walter Scheffrahn (de man achter Pink Ribbon International) en de onderzoeker Jurraan van Damde stichting Orange Ribbon International op. Deze liefdadigheidsinstelling heeft zich ten doel gesteld om wereldwijd alle vormen van kinderkanker te bestrijden. En in 2008 verscheen haar tweede boek een blauwe vinder zegt gedag en in 2011 bracht ze haar derde boek uit En wat als dit liefde is.
Bron: nl.wikipedia.org
Om eerlijk de zijn vond ik het boek een beetje teleurstellend. Vergeleken haar vorige boek 'het meisje met de negen pruiken; was het (vooral in het begin) chaotisch doordat er heel veel verschillende onderwerpen werden besproken, hierdoor kon je het nut van het verhaal niet vinden. Pas naar driekwart van het boek begon ik het verhaal een beetje te volgen en had ik ook daadwerkelijk zin om het boek verder te lezen. Sophie heeft sommige delen van het verhaal wel heel mooi omschreven en verteld waardoor je anders naar verhaal ging kijken. Het gebruik van plaats en tijd was daarentegen verwarrend, het ene moment was het in verhaal nog in Heidelberg, en de andere bladzijde was ze alweer in Buenos Aires.
Boek 3 - havo 4
Verwerkings opdracht 3
Farao van de Vliet
Recensie
De beroemde Egyptoloog Zayed Hawass oftewel Herman Raven raakt langzamerhand zijn herinneringen kwijt aangevlogen van dementie. Van zijn grootse carrière weet hij dan ook weinig meer, behalve zijn grote reis naar Egypte. Om zijn nek hangt een kaartje met daaraan zijn naam en telefoonnummer, zodat hij veilig kan thuiskomen zodra hij de weg kwijt is geraakt. Samen met zijn vriend Abdolkarim Ghasem heeft hij een groot geheim, dat zich in zijn kelder schuilhoudt. Farao van de Vliet is geschreven door Kader Abdolah, een Nederlandse schrijver geboren in Iran.
Het is een fictief verhaal, maar geschreven alsof het echt gebeurt zou kunnen zijn. Het boek bevat geen flasbacks of flashforwards. Wel wordt er verwezen daar vroegere gebeurtenissen, zo wordt er vertelt over de tijd dat Zayed met zijn ex-vrouw in Egypte was. Het is een heel onvoorspelbaar verhaal, zo gaat hij erg snel achteruit wat ervoor leidt dat hij overlijdt, maar dan ben je niet eens op de helft van het boek. Daarbij eindigt het verhaal heel anders en zelfs met soort van openeinde. De vertelde tijd is de tegenwoordige tijd. In het verhaal wordt de situatie waarin Zayed verkeert verheerlijkt of triester gemaakt, maar het viel wel tegen dat er weinig vertelt over wat de werking en gevolgen van dementie op Zayed waren.
In conclusie bevat het verhaal geen flashbacks of flashforwards, maar er worden wel vroegere gebeurtenissen omschreven. Het verhaal is onvoorspelbaar en wordt in de tegenwoordige tijd verteld. Alleen wordt er niet veel vertelt over de werking en gevolgen van dementie. Ik zou dit boek zeker aanraden.
Boek 4 - havo 4
verwerkingsopdracht 4
Hersenschimmen
Recensie
Het boek hersenschimmen gaat over de Nederlandse Maarten Klein die in Amerika woont. Maarten krijgt langzamerhand steeds meer last van dementie. Soms is alles helder en vervolgens is alles weg. De situatie wordt steeds gevaarlijker en hij verliest steeds meer de grip op de werkelijkheid. Hersenschimmen is geschreven door de Nederlandse redacteur J. Bernlef, die geboren is in Sint Pancras en gestorven is op 29 oktober in 2012.
Het verhaal is fictief, maar het geeft een beeld van de werking en gevolgen van dementie. Het bevat geen flashforwards maar wel flashbacks, zo wordt er vertelt over de tijd dat hij nog in Nederland woonde. Ook worden er vaak vroegere gebeurtenissen omschreven, zo kijken ze vaak naar oude foto’s in hun fotoalbum met de hoop dat hij de momenten nog herinnert, hij vertelt dat over de geboorte van zijn twee kinderen en het moment dat hij zijn vrouw heeft ontmoet. Het verhaal is daarbij goed opgebouwd, zo begint het verhaal helder, met veel details, maar langzamerhand verdwijnen deze details en blijven er nog maar kleine zinnen over zoals: ‘her en der wordt gezongen... sta eens op jij.’ Maar ten slotte wekt het boek ook emoties op, dit is een persoonlijke mening en hoeft dus niet bij iedereen het geval te zijn. Zo kreeg ik een gevoel van medelijden als hij dingen plotseling vergat, maar ook irritaties als hij niet begreep waarom zijn vrouw huilt of als hij iets ‘doms’ deed.
Dus concluderend is het een fictief verhaal met een goede op- en afbouw, het bevat flashbacks, beschrijft vroegere gebeurtenissen en wekt ten slotte emoties op. Ik vond het een erg mooi en leerzaam verhaal, het geeft een goed beeld van wat dementie met mensen doet en het is dan ook zeker een aanrader.
Boek 5 - havo 4
Verwerkingsopdracht 5
Alles wat er was, Hannah Bervoets
verslag
In het boek 'alles wat er was" wordt het verhaal verteld over een groep mensen die in eerste instantie op de school van Joeri kwamen om een wetenschappers programma op te nemen, maar plotseling klink er een grote knal. Op het bevel van autoriteiten gaan alle ramen, deuren en gordijnen dicht, ze mogen het gebouw pas verlaten zodra er wordt aan gegeven dat dat ook daadwerkelijk veilig is en kan. Eerst dagen, dan weken. Door de ogen van tv-redactrice Merel zien we hoe de groep probeert zich staande te houden in een nieuwe wereld. Een wereld van duisternis en isolatie. De groep leef op 10 korrels rijst per dag en slapen op een gymmat. Langzamer had slinkt de voedsel voorraat en lopen de spanningen tussen de groep steeds hoger op. Als alles wat er was er niet meer is, wat is dan nog de waarde van liefde, loyaliteit en vriendschap?
Samenvatting
Merel is tv-redactrice en op een doodgewone zondag willen ze in een school een wetenschappelijk programma opnemen, in dit programma komt het kleine jongentje Joeri aan het woord, Joeri is erg goed in wiskunde, maar niet hoogbegaafd. Als de opnames nog maar net zijn begonnen valt er een harde knal, op verzoek van de autoriteiten blijven ze in het gebouw met de ramen, deuren en gordijnen dicht. Merel zit samen met zeven andere vast in het schoolgebouw, er hangt een grote mist om het gebouw heen, er is geen internet en alle telefoon opladers liggen thuis.
De groep doorzoekt het gebouw, opzoek naar eten, opladers en andere spullen waar ze in de loop van de tijd misschien iets mee kunnen. Merel vindt een dagboek van een meisje genaamd Melissa, in deze agenda schijft ze alles op wat ze de komende dagen zou mee maken, als een soort dagboek. Lotteke is de eerste die het gebouw verlaat, op dag twee vertrekt ze terug naar huis, naar haar zoon zonder de zekerheid of ze ooit levend zou thuiskomen. Ze blijven met zijn zeven over: Barry, Leo en merel (die zijn van de televisie kant), Natalie, Joeri (moeder en zoon), Kasper (de meester van Joeri) en Kaylem (de Conciërge van de school). De groep heeft geen contact met de buiten wereld, Joeri is dan ook degene die de groep een beetje bezighoudt. Op de 21e dag vindt Merel een kokertje waar eerst medicijnen in zaten die bedoeld zijn voor mensen met Psychische problemen. Ze vertelt alleen Barry over het kokertje, maar later laat ze het ook aan tafel aan de rest van de groep zien. Dit zorg voor spanningen onderling. Op een gegeven moment valt ook de Elektrische tijd uit en moeten ze het Waxine lichtjes doen die ze eerder in de school hadden gevonden. Natalie slaapt steeds vaker bij Kasper op de kamer waardoor Joeri regelmatig vraagt aan Merel of hij bij haar mag slapen, later wordt duidelijk dat hij dit doet om de aandacht van zijn moeder terug te winnen. Joeri vraagt merel of hij met haar het mattenspel mag spelen, eerst aarzelt Merel omdat ze denkt dat het te gevaarlijk is maar Joeri haalt haar over om het toch maat haar te spelen. Dit gaat even later toch vreselijk fout, Joeri valt vervelend en zijn arm sterft half af, Natalie en Kasper zijn dagelijks bezig met het verzorgen van Joeri Sluiten de rest van de groep buiten, even later besluiten Natalie en Kasper om Joeri mee naar buiten te nemen en hulp te gaan zoeken.
Leo vertelt de groep dat Joeri erg koud was toen ze afscheid namen en dat hij vermoed dat Joeri het niet had overleefd. Op dag 72 ook wel 12 november is het Merels verjaardag en nodigt Kaylem haar uit naar zijn lokaal. Ze krijgt als cadeau een ketting die hij zelf gemaakt heeft en hij vertelt haar over zijn verleden als vluchteling. Merel heeft een vreemd soort buikpijn en vermoedt op dat moment wel dat ze zwanger is, aangezien ze een aantal keren met Leo seks heeft gehad.
Barry wil niet meer eten en drinken, merel verzorgt hem nog een tijdje en Leo verdenkt hem ervan dat hij de eigenaar is van de pillen. Op een gegeven moment krijgt Merel een brief van Barry: hij wil niet meer leven en dat hij niet de eigenaar is van de pillen. Merel is intussen zwanger: dat kan alleen van Leo zijn en in haar dagboek richt ze zich nu tot “je”, met wie ze meer dan waarschijnlijk haar ongeboren kind bedoelt. Die wil ze voor later vertellen wat er allemaal gebeurd is. Barry sterft en het lijkt erop dat Kaylem hem een handje heeft geholpen. Merel is enkele dagen niet goed bij bewustzijn en als ze wakker wordt, blijkt dat Kaylem en Leo begonnen zijn aan de fastfoodmaaltijd-Barry. Merel vindt dit walgelijk en neemt Wraak op kaylem door hem te wurgen. Omdat het voedsel na al die dagen natuurlijk op is, beginnen ze ook te knagen aan het vlees van Kaylem
Het verhaal eindigt met dat Leo op een gegeven moment het gebouw verlaat en Merel waarschijnlijk sterft in het schoolgebouw.
Thema’s/ motieven
-Liefde, de groep heeft een grote behoefte aan liefde, ze zoeken steun en warmte bij elkaar, dit vinden ze alleen niet altijd.
-angst, angst is een groot thema in het boek. Denk dan bijvoorbeeld aan momenten zoals de knal, wanner de elektriciteit uit valt, angst dat het voedsel op rijkt en angst dat je het niet overleefd.
-wantrouwen, veel mensen wantrouwen elkaar, bijvoorbeeld Natalie en merel, Natalie is boos op merel omdat ze haar beschuldig van het ongeluk met Joeri en het feit dat Joeri in de eerste plek naar haar toe kwam.
Eigen mening
Ik vond het boek heel indrukwekkend, maar soms ook beangstigend. Dit boek geeft een realistisch beeld over het gevoel van isolatie, wantrouwen en de angst om te sterven. Op het begin vond ik het boek moeilijk te begrijpen omdat alle bladzijden als het ware door elkaar stonden maar doen ik op ongeveer een vijfde van het boek zat begon ik steeds meer te begrijpen. Het boek heeft me ook wel angst momenten gegeven, zoals de momenten waarop de arm van Joeri eraf moet, dat je hoort dat Barry wordt opgegeten en dat Kaylem wordt gewurgd. Ik vond het einde teleurstellend, niet omdat het slecht was geschreven, maar omdat ik had gehoopt op een goed einde, op het begin wordt het boek geschreven als alle clichéverhalen waarin alles uiteindelijk toch wel goed komt en dat was hier alles behalve het geval.
Boek 6 - havo 4
verwerkings opdracht 6
Liefde, als dat het is
Brief van de uitgever
Geachte Marijke Schermer,
Naar aanleiding van uw voorstel om het boek ‘Liefde, als dat het is’ uit te geven, ben ik met veel enthousiasme het boek gaan lezen. Het onderwerp ‘echtscheidingen’ trok mijn interesse vanwege zowel persoonlijke als sociale redenen.
Zoals ik al eerder benoemde waardeer ik de keus om echtscheidingen als onderwerp te gebruiken en ook wordt er van alle personages een duidelijk beeld gegeven van hun leeftijd, hoe ze moet de situatie omgaan en hoe hun leven eruitziet naast de thuissituatie. Maar ik denk dat het onderwerp niet helemaal goed behandeld wordt in het boek. Zo wordt er in het boek veel aandacht gevestigd aan de affaires/ relaties die Daniel en Terri hebben met andere partners en vervolgens wordt voor de intimiteit van deze relaties besproken. Wat mij meer zou aantrekken is als er meer werd gesproken over hoe de kinderen leidden onder de situatie, zo krijgen de lezers meer inzicht in hoe verschillende personen leidden onder de gevolgen van een echtscheiding. Ook miste het verhaal wat spanning waardoor het minder aantrekkelijk is om het boek verder te lezen, dit is er jammer omdat het boek zeker de moeite waard is om te lezen.
Ik wil het boek nog niet uitgeven, dit is omdat de volgende 3 elementen niet compleet of goed uitgewerkt zijn:
-
De verhaallijn van de personages, de personages zijn nog niet goed uitgewerkt. Er mag meer aandacht gevestigd worden op de kinderen, hoe hun handelen in de situatie en wat voor invloed de thuissituatie op hen heeft. Dit vormt namelijk een breder beeld van aspect echtscheidingen.
-
De spanning, er mag meer spanning toegevoegd worden aan het verhaal, dit zal ervoor zorgen dat er meer wil ontstaat voor de lezer om verder te lezen. Het verhaal loopt erg soepel, maar omdat er geen bepaalde gebeurtenissen zijn die spanning toevoegen aan het verhaal vermindert de zin om verder te lezen nadat de lezer het boek even heeft weggelegd.
-
Het einde, het verhaal eindigt redelijk abrupt, het is niet erg als verhaal eindigt met wat open vragen, maar nu is eigenlijk maar een deel volledig afgerond. Er moet wat meer informatie gegeven worden over hoe het bijvoorbeeld gaat met Ally, wordt ze nog steeds gepest? Gaan haar cijfer omlaag? En vraagt ze hulp aan een juffrouw of meester? En als het gaat om Krista, Krijgt ze nog contact met haar moeder, Terri? Krijgt ze een relatie met Rafik? En hoe loopt het eigenlijk af tussen Terri en Lucas?
Mijn advies voor u is om in naar mensen in uw omgeving te gaan die ooit te maken hebben gehad met een echtscheiding en naar hun verhaal te luisteren, zo krijgt u een goed beeld in welke gevolgen het met zich mee brengt en hu mensen erop reageren. Als het gaat om het einde hoeven de vragen niet volledig beantwoord zijn, zolang het boek een helder einde heeft.
Ik wens u erg veel succes met het bewerken van het boek, of een andere uitgever vinden. Ik hoor graag van u zodra u het boek het bijgewerkt.
Met vriendelijke groet,
Famke van Vilsteren.
Uitgeverij …...........
Boek 7 - havo 5
Verwerkings opdracht 7
Dertig dagen
Recensie
Alphonse is samen met zijn geliefde Kat vanuit Brussel verhuisd naar het platteland. Als schilder en zwarte man wordt Alphonse door velen geliefd maar ook gehaat, daarbij wordt hij vaak als hulptroep in geschakeld door zijn klanten. Door zijn huidskleur heeft hij dagelijks te maken met racisme, zo zeggen verschillende klanten afspraken af nadat ze weten dat Alphonse een zwarte man is. Naast zijn gewone baan heeft Alphonse een passie voor muziek, dat hij helaas heeft laten vallen nadat een vriend en concurrent een ‘haatsong’ over hem heeft uitgebracht. Dertig dagen is geschreven door Annelies Verbeke, een Vlaamse schrijfster.
Het is een fictief verhaal, maar geschreven alsof het echt gebeurt zou kunnen zijn. Het boek bevat geen flashbacks of flashforwards. Wel wordt er verwezen daar vroegere gebeurtenissen, zo verteld Alphonse verhalen over de haat die hij al op de middelbare school kreeg van blanke klasgenoten. Het verhaal is zeker niet voorspelbaar, maar het duurt wel lang voordat er echt iets spannends gebeurt in het verhaal en dat je het thema van het verhaal ontdekt. Zo kwam ik er pas bij ongeveer bladzijde 100 erachter dat Alphonse een zwarte man was en dat één van de thema’s die werd behandeld racisme was. Naar mate je verder in het boek komt gebeurt er juist heel veel, heel snel. Het verhaal wordt in de tegenwoordige tijd vertelt. Het boek heeft een gesloten einde.
In conclusie bevat het verhaal geen flashbacks of flashforwards, maar er worden wel vroegere gebeurtenissen omschreven. Het verhaal is onvoorspelbaar en wordt in de tegenwoordige tijd verteld. Daarentegen duurt het wel lang voordat de thema’s in het verhaal duidelijk worden en is het verhaal dus langdradig. Ik zou het boek aanraden aan andere, maar ik zou zeker wat voorgrondinformatie geven over de langdradigheid.
Boek 8 - havo 5
Verwerkingsopdracht 8
Advocaat van de hanen, A.F.Th. van der Heijden
Verslag
De roman ‘advocaat van de hanen’ gaat over Ernst Quispel die advocaat is bij een zaak waarin een achttienjarige jongen onder vage omstandigheden overlijdt in een politiecel. Als advocaat krijgt Quispel de taak om helderheid te verschaffen over de zaak. Als blijkt dat hij een grotere rol dan alleen advocaat bij deze zaak speelt wordt zijn leven op z’n kop gezet.
Samenvatting
In dit boek worden twee verhalen geschetst. Het belangrijkste verhaal gaat over het werk van Ernst Quispel als advocaat met betrekking tot de zaak Kiliaan Noppen. Daarnaast lees je ook nog stukken over de privésituatie van Ernst. Hij is getrouwd met Zwanet, die hij na haar verkrachting jaren geleden heeft opgevangen en wat later opbloeide tot een relatie. Samen hebben ze een kindje genaamd Cynthia.
Ernst Quispel is een succesvolle advocaat. Zijn werkruimte heeft hij in het Huis van Bewaring, een oude gevangenis die niet meer wordt gebruikt. In dit gebouw heeft ook zijn goede vriend Albert Egberts, een theaterproducent, een werkruimte. Daarnaast wonen er een aantal hanen in dit pand. Wanneer het pand ontruimd wordt, wordt de leider van de hanen, Kiliaan Noppen, opgepakt. Ook Ernst, die op dat moment onder invloed van alcohol is, wordt meegenomen naar het politiebureau. Daar aangekomen besluit hij een andere naam op te geven, om zijn reputatie als advocaat te beschermen. Ernst wordt in een cel tegenover Kiliaan Noppen geplaatst. Hij ziet ’s ochtends toe hoe de bewakers Kiliaan Noppen heroïne inspuiten, nadat ze uitvinden dat hij die nacht in de cel is gestorven. De politieagenten doen vervolgens vaag over de exacte doodsoorzaak. Daarom besluiten de ouders van Kiliaan Ernst als advocaat in te schakelen. Met tegenzin stemt hij in.
Niemand weet dat Ernst ook in de cel zat die nacht, behalve de andere krakers. Ze nemen het Ernst kwalijk dat hij niet de waarheid vertelt. Om hem hiertoe te dwingen halen ze steeds kwadere streken uit omstreeks zijn privéleven. Zo wordt op een dag zijn dochtertje Cynthia helemaal onder getatoeëerd.
Tenslotte besluit Ernst het dan toch maar op te geven aan de politie, omdat hij niet wil dat zijn gezin in gevaar komt. Hierdoor wordt hij veertien maanden geschorst en geroyeerd als lid van de Orde der Advocaten, vanwege het feit dat hij informatie heeft achtergehouden. Na meerdere onderzoeken in het lichaam van Kiliaan Noppen wordt inderdaad heroïne aangetroffen, maar ook een schedelbasisfractuur. Die blijkt ontstaan te zijn doordat een oude man een steen naar Kiliaan heeft gegooid, dat Albert Egberts dan weer heeft gezien. De hele gang van zaken rond Kililaan Noppen lijdt ertoe dat de hoofdcommissaris, de burgemeester en de minister van justitie aftreden.
Het boek eindigt met een situatie waarin Ernst beseft dat zijn vrouw Zwanet en zijn beste vriend Albert Egberts weer verliefd zijn op elkaar. Dat kan hem echter niet veel schelen. Het enige wat hij nog wil, is zijn euforie onder de knie krijgen, zodat hij in plaats van een kwartaaldrinker een permanent drinker wordt.
Thema’s/ motieven
-
Daders en slachtoffers. Zo is Ernst Quispel slachtoffer van de moord die wordt gepleegd op Kiliaan noppen tijdens zijn verblijf in een politiecel. Daarbij is de dader in principe de moord op Kiliaan Noppen die deels gepleegd werd door twee gevangenisbewakers. Doordat Ernst getuige was van deze moord durft hij hier niet voor te getuige en raakte hij in problemen. Daarnaast zou je ook kunnen zeggen dat Ernst het slachtoffer is van zijn eigen daad, namelijk het achterhouden van belangrijke informatie. Nadat zijn daad bekend wordt kan hij wel gedag zeggen tegen zijn carrière als advocaat.
Eigen mening
Ik had het boek gekozen met de gedachte dat het een verhaal zou zijn waarin het proces van een (moord)zaak werd beschreven. Dit bleek achteraf niet zo te zijn. Het boek bestaat zoals al eerder gezegd uit twee delen. Het eerste deel was erg langdradig en ingewikkeld te lezen. Dit werd veroorzaakt door het feit dat elk hoofdstuk bestond uit een andere datum, deze data liepen door elkaar heen. Daarnaast werd zijn betrokkenheid als getuige bij de zaak pas duidelijk aan het eind van het eerste deel. Hierdoor wist je pas na ongeveer 200 bladzijde waarom hij in het verleden met tegenzin betrokken wilde zijn bij de zaak.
Het tweede deel daarentegen voldeed wel aan mijn verwachtingen. Hierin was er al meer helderheid en de verhaallijn was dus makkelijker te volgen. Daarnaast liepen gebeurtenissen niet zo zeer meer door elkaar, en was dit wel het geval dan was dit duidelijk te merken aan bijvoorbeeld de titel van het hoofdstuk. Wat ik achteraf ook goed vond aan het boek was de manier waarop het boek in elkaar zit, de combinatie van ernst zijn privéleven en zijn werkleven. Hierdoor wordt er een volledig beeld geschetst van de zaak Noppen en het verhaal. En ondanks dat er twee verhaallijnen in zaten werden deze werd goed gescheiden van elkaar verteld.
Tot slot is het taal gebruik redelijk ouderwets, zo worden woorden met een ‘k’ geschreven die we tegenwoordig met een ‘c’ schrijven. Dit maakt dat het taal gebruik wat lastiger is, dit maakt het verhaal desondanks niet moeilijker te volgen.
Ik zal het boek hoogstwaarschijnlijk niet aanraden, het is namelijk erg langdradig en kan in sommige gevallen ingewikkeld zijn. Daarnaast is het boek 537 pagina’s wat veel van mijn leeftijdsgenoten niet zullen waarderen. Daarentegen is het boek, als hij eenmaal uit is gelezen, wel de moeite waard. Dus het zal waarschijnlijk liggen aan de persoon of ik hem wel of niet zal aanraden.
Boek 9 - havo 5
Verwerkingsopdracht 9
Vol van maan
Verslag
De roman ‘vol van maan’ gaat over Laurens die onder druk van zijn vader, broer Krijn en maan over laat halen deel te nemen aan een liftwedstrijd in Lissabon. Tijdens zijn reis door België, Frankrijk en Spanje, leert hij zichzelf steeds meer kennen. Hij komt erachter dat hij heel zijn leven onder druk van zijn vader beslissingen heeft genomen, maar is hij bereidt om hier iets aan te doen?
Samenvatting
Samen met maan trekt Laurens als lifter door Europa op weg naar Lissabon. En nu dat zijn arrogante broer Krijn ook meedoet is hij vast beraden te winnen. Met tegenzin doet hij de dagelijkse opdrachten die de commissie hun opdraagt te doen. Tijdens hun trip langs ranzige parkeerplaatsen, de slippers van Chris Froome, broederlijke onmin, een devote Deen, Baskische passie, het slapen in bushokjes en een handvol pelgrims krijgt Laurens een andere kijk op de relatie met zijn vader. Maan en Laurens verschijnen, na een onsmakelijke actie van Laurens bij een kerk, in vele Spaanse bladen en worden vervolgens geschorst van de lift wedstrijd. Ze strandde in een klein Spaans stadje bij een hostel voor gelovigen. Laurens neemt ondanks dat zijn vader het aandringt geen contact meer met hem op. Na het bezoek van zijn vader waaruit een hevige discussie ontstond besluit laurens verder te reizen. Met een geleende caravan gaat hij op weg naar zijn eindbestemming. Ondertussen zet hij maan af bij een bekende die ze onderweg hebben ontmoet.
Thema’s/ motieven
Eigen mening
Het boek werd mij aangeraden toen ik vroeg naar een boek om te lezen voor Nederlands. Daarnaast sprak het boek mij aan omdat het niet al te lang is en het een moderne schrijfstijl heeft. Bovendien is het een rustig boek, met niet al te veel drama en perspectieven.
Vol van maan is in mijn mening het leukste en beste boek wat ik heb gelezen. Het past bij mijn leeftijdsgroep door het feit dat de hoofdpersonages studenten zijn. De thema's van het boek zoals het zoeken van een eigen identiteit is daarbij herkenbaar. Ook is het geen te ingewikkeld boek en is de schrijfstijl modern waardoor het makkelijk te lezen is.
Tot slot wordt er een leerzaam en herkenbaar verhaal vertelt door de schrijfster zonder het te cliché of langdradig te maken. Dit heeft ze gedaan door niet te diep op details in te gaan, zonder dat het verhaal onbegrijpelijk wordt.
Ik zal het boek zeker aanraden, vooral aan mijn leeftijdsgenoten. Het is een boek die je binnen een week hebt uitgelezen en makkelijk is te volgen. Daarnaast is het een herkenbaar verhaal.
Boek 10 - havo 5
Verwerkingsopdracht 10
Max Havelaar
Verslag
Max Havelaar is een deels autobiografische roman over de mislukte poging van een ambtenaar in het voormalig Nederlands-Indië, om iets te doen aan de machtsmisbruik en corruptie in de Koloniën. Max Havelaar wordt als een van de beste Nederlandse literaire werken beschouwd. Multatuli oftewel Eduard Douwes Dekker schreef de roman als aanklacht tegen de wantoestanden in de koloniën en hoopte zo op verbetering.
Samenvatting
Batavus Droogstoppel is makelaar in koffie (firma Last & Co.) en woont op Lauriergracht 37 te Amsterdam. Hij wil een boek over de koffiecultuur gaan schrijven en zal zich daarbij laten leiden door waarheid en gezond verstand; dichters en romanschrijvers vertellen niets dan leugens.
Op een avond kwam Droogstoppel een oude schoolvriend tegen, die er nogal onverzorgd uitzag, zo droeg hij in plaats van een behoorlijke winterjas slechts een soort sjaal over zijn schouder. Droogstoppel noemt hem dan ook Sjaalman. De volgende dag ontving Droogstoppel een pakpapieren met een brief, waarin Sjaalman hem verzocht bij een boekhandelaar borg voor hem te staan voor de drukkosten, die aan de uitgave waren verbonden, en de inhoud eens door te lezen. Droogstoppel vond veel interessants in het pak documenten (onder andere een verslag over de koffiecultuur in de residentie Menado), wat hij zou kunnen gebruiken voor zijn boek. Voor het persklaar maken van de fragmenten schakelt hij de volontair Ernest Stern in (de zoon van een bevriende relatie uit Hamburg), die op het kantoor van Last & Co. werkt. In feite zal Stern het boek schrijven aan de hand van de gegevens van Sjaalman. De titel moet luiden: `De koffieveilingen der Nederlandsche Handelmaatschappij'. Droogstoppel zelf zal af en toe een hoofdstuk toevoegen om het boek een `solide voorkomen' te geven.
Stern begint zijn 'verhaal' met een beschrijving van het reizen op Java, het bestuur van Indië en de misstanden (knoeierijen en uitbuiting van de inlandse bevolking). Dan vertelt hij, dat er in het district Lebak (Zuid-Bantam) een nieuwe assistent-resident aangesteld is, Max Havelaar.Havelaar komt aan in de hoofdplaats van Lebak, Rangkas Betoeng. Hij is een uitstekend ambtenaar, snel van begrip, waarheidlievend, idealistisch, maar ook realistisch. Hij zal krachtig opkomen tegen elke vorm van onrecht in Lebak. De volgende dag houdt Havelaar een toespraak tot de hoofden van Lebak. Hij laat daarin duidelijk merken, dat hij ervan op de hoogte is, dat sommigen hun plicht verzaken uit eigenbelang, het recht verkopen voor geld en de buffel van de arme mensen afnemen. Controleur Verbrugge is ook op de hoogte van de wantoestanden en hij weet bovendien dat er over de dood van Slotering geruchten de ronde doen (hij zou vergiftigd zijn door de schoonzoon van de regent). De inlandse bevolking leeft in miserabele omstandigheden; de grote boosdoener is de bejaarde regent, een hoge inlandse bestuursambtenaar uit een adellijk Soendanees geslacht, die voortdurend geld te weinig heeft om zijn grote familie en hofhouding te onderhouden. Havelaars superieur Slijmering, de resident van Bantam, is op de hoogte van de handelwijze van de regent, maar heeft nog geen enkele maatregel genomen.
Droogstoppel onderbreektondertussen het verhaal; hij heeft nergens uit op kunnen maken dat er in Lebak koffie verbouwd wordt. Hij vindt dat het hele verhaal over die Havelaar geen enkele lezer kan boeien. En behandelt een heel ander onderwerp. Verder vindt Droogstoppel dat door de papieren van Sjaalman de christelijke geest in zijn huis niet bevorderd wordt.
Havelaar ziet dat er in de streek veel misstanden zijn. Hij probeert met zachtheid de regent te aan te spreken, maar er valt niets met hem te beginnen, ondanks de mooie beloften die hij doet. Iedereen wist van het onrecht en de afpersing, maar niemand durfde actie te nemen. 's Nachts kwamen de slachtoffers van de misdrijven bij Havelaar klagen en hij probeerde hen zo veel mogelijk te helpen. Hoe erg de uitbuiting in Lebak is, blijkt uit de tragische geschiedenis van Saïdjah en Adinda, een `eentonig' verhaal, dat de Nederlanders wel aan móet spreken. Saïdjah, de zoon van een eenvoudige Soendanese landbouwer in Badoer, ploegt voor zijn vader het rijstveld met hun buffel. Het trouwe dier beschermt hem eens tegen een aanval van een tijger. Net als de vorige buffel wordt ook dit dier door het districtshoofd afgepakt. Enige tijd daarna vlucht Saïdjah's vader, omdat hij zijn landrente niet kan betalen. Hij wordt gepakt en sterft in de gevangenis; Saïdjah's moeder sterft van ellende. Saïdjah vat liefde op voor Adinda. Om geld te verdienen vertrekt hij naar Batavia om als bendie-jongen te gaan werken. Na drie jaar zal hij terugkeren om met Adinda te trouwen; als pand geeft hij haar een stuk van zijn hoofddoek. Tijdens zijn lange voetreis naar Batavia overdenkt Saïdjah vele zaken waaronder zijn liefde voor Adinda, eenzaamheid en angst. Na drie jaar te werken in Batavia keert hij weer terug, voorzien van een getuigschrift, genoeg geld om wel drie buffels te kopen en een prachtige doek voor Adinda. Als hij eindelijk in het dorp aankomt, zijn Adinda en haar huis onvindbaar. Het gerucht wil, dat ze met familieleden en vele anderen naar de Lampongs (Zuid-Sumatra) getrokken is. Wanhopig doolt Saïdjah rond en gaat dan Adinda zoeken aan de overzijde van de zee, waar hij zich aansluit bij een bende opstandelingen. In een brandend dorp vindt hij Adinda's lijk; hij maakt een einde aan zijn leven door op de bajonetten van de soldaten in te lopen.
Ondertussen maakt Droogstoppel duidelijk het hij niet helemaal eens is met Sterns sympathie voor de verdrukte Javanen.
Mevrouw Slotering vreest dat Havelaar zal worden vergiftigd, net als haar man, die ook tegen het onrecht op wilde treden. Havelaar dient bij Slijmering een schriftelijke aanklacht in tegen de regent. Hierop reageert Slijmering verontwaardigd, omdat Havelaar hem niet eerst mondeling ingelicht heeft.
Droogstoppel vertelt over een hernieuwde poging om Sjaalman te ontmoeten. Verder vertelt hij over een bezoek aan zijn schoonvader en zijn ontmoeting met een resident uit de Oost, die beweerde dat er helemaal geen ontevredenheid in Nederlands-Indië was en dat die Sjaalman een ontevreden figuur was met een afkeurenswaardig gedrag.
De resident komt naar Rangkas Betoeng. Hij brengt eerst een bezoek aan de regent, vraagt hem wat hij kan inbrengen tegen de klacht van de assistent-resident en geeft hem geld. Dan verzoekt hij Havelaar de aanklacht in te trekken. Maar Havelaar weigert, waardoor de zaak door een hogere instantie behandeld zal moeten worden. De gouverneur-generaal ziet zich genoodzaakt Havelaar voorlopig over te plaatsen naar Ngawi. Havelaar vraagt echter zelf ontslag. Hij gaat naar Batavia om de gouverneur-generaal in Buitenzorg te spreken, maar Zijne Excellentie heef thet te druk om hem te ontvangen. Havelaar schrijft dan een brief, maar zonder resultaat; de gouverneur-generaal vertrekt naar het moederland zonder dat er een gesprek plaats gevonden heeft. Havelaar doolt arm en verlaten rond.
Tot slot schrijft Multatuli zelf nog een stuk. Hij heeft Stern niet meer nodig en stuurt Droogstoppel weg. Multatuli wil met het boek in de eerste plaats zijn kinderen iets meegeven voor later, Daarnaast wil en zal hij gelezen worden. Iedereen moet weten dat de Javaan mishandeld wordt en als hij niet geloofd wordt, zal hij zijn boek vertalen, ook in Indische talen, want de Javaan moet geholpen worden. Tenslotte richt Multatuli zich tot koning Willem de Derde en vraagt hem of het zijn wil is dat Havelaar wordt bespat met de modder van Slijmeringen en Droogstoppels en dat er meer dan dertig miljoen zijn onderdanen daarginds worden mishandeld en uitgezogen in zijn naam.
Thema’s/ motieven
-
In het boek staan de strijd tegen de uitbuiting van de bevolking van Nederlands-Indië en het streven naar eerherstel voor de ambtenaar Douwes Dekker centraal.
-
Daarnaast is er ook spraken van een leidmotief, zo wordt het nummer zesendertig alsmaar herhaald. Waarom dit nummer steeds wordt genoemd is niet duidelijk. Het nummer komt onder anndere terug in het verhaal van Shaïdjah, zo had hij na zesendertig manen afgesproken met Adinda. Daarnaast wordt het nummer zesendertig ook op het einde genoemd. In een brief gericht aan Havelaar.
Eigen mening
Het is een moeilijk boek, zo is het taal gebruik Oudnederlands, waarin alle ‘ij’ als ‘y’s worden geschreven, woorden die we tegenwoordig met een c schrijven worden nog met een k geschreven en tot slot worden er woorden gebruikt die we tegenwoordig niet meer kennen zoals 'gaarne’ en ‘alzo’. Daarnaast maakte de onderbrekingen van Droogstoppel ook niet makkelijker, deze werden meestal vaak midden in een hoofdstuk geplaatst of zelfs door bepaalde verhalen heen geschreven.
Op een gegeven moment wende de Oudnederlandse schrijfstijl en werd het makkelijker om het verhaal te volgen. Pas bij de laatste honderd bladzijde had ik het verhaal pas echt opgepakt. Dit ligt deels aan mijzelf, omdat ik tijdens het lezen vaak afgeleid werd.
Dit boek heeft mij wel duidelijk gemaakt wat literatuur is. Het boek is zeer leerzaam en geeft echt een stuk van de Nederlandse geschiedenis mee. Daarnaast is de woede over de misstanden in Nederlandse-Indië erg mooi in het verhaal duidelijk gemaakt. E. Dekker maakt de lezer duidelijk waarom hij zo fel is en wat hij wel niet zou doen om deze misstanden op te lossen
Ik raad het boek aan, maar niet per se aan mijn medeleerlingen. Het is een lastig boek, door zijn taalgebruik en ingewikkelde perspectieven. Maar daarnaast zeker een terecht hoogstandje in de Nederlandse literatuur en daarbij waard te lezen.
Eindopdracht havo 4
Boekenoverzicht en boekenplan
In havo 5 rond je het onderdeel literatuur af met een presentatie over 10 gelezen boeken. Bij deze presentatie is het vooral de bedoeling dat je je mening geeft over de boeken en dat je laat zien dat je als lezer gegroeid bent. Dit kan betekenen dat je in leesniveaus gestegen bent, maar ook dat je beter ontdekt hebt welke boeken bij je passen.
Om daar vast bewust over na te denken, maken jullie de volgende opdracht.
Wat moet je doen?
Je maakt een overzicht van de boeken die je gelezen hebt in havo 4. Het overzicht eindigt bij je plan voor de boeken die je nog gaat lezen in H5. Dus: op basis van wat je gelezen hebt en hoe je boeken gekozen hebt, maak je een plan voor de boeken die je nog gaat lezen in havo 5.
Hoe moet je het doen?
Maak een mindmap of schema van de gelezen boeken.
Werk zoveel mogelijk met afbeeldingen en kleuren en zo min mogelijk met woorden. Gebruik altijd alleen maar steekwoorden! Je mag de mindmap digitaal maken, je mag ook op papier werken en de opdracht inscannen.
In de mindmap moeten de volgende onderdelen terugkomen:
Per boek
- Hoe / waarom heb je dit boek gekozen?
- Waarom heb je op deze manier het boek gekozen?
- Wat vond je na het lezen van het boek?
- Wat leerde dit boek je over de volgende boeken die je ging lezen? Wil je bijvoorbeeld juist wel/niet meer boeken lezen over het onderwerp van dit boek? Zou je nog een boek van deze schrijver willen lezen? Waarom wel / niet?
Totaal over alle boeken
- Valt je iets op als je naar de gelezen boeken kijkt? Hebben ze overeenkomsten of zijn ze juist erg verschillend? (dit kun je met kleuren gemakkelijk aangeven in je mindmap)
Slotvraag
Het is belangrijk dat je boeken kiest die bij je passen en niet zomaar boeken die ‘iedereen leest’. Dus:
- Hoe ga je je boeken volgend jaar kiezen?
- Waar wil je nog graag over lezen?
- Probeer een omschrijving te geven van de boeken die erg goed bij jou passen.
Sla het resultaat van deze opdracht op in je leeslogboek.
Sla de opdracht op in je leeslogboek. Indien je op papier gewerkt hebt, lever je de papieren versie in en sla je een foto van het werk op in het leeslogboek.
voorkant mindmap
achterkant mindmap
Eindopdracht havo 5
Visie op literatuur
Je hebt 10 boeken gelezen. In de les heb je geleerd wat literatuur is en wat niet. Ook heb je gemerkt dat er binnen de literatuur nog veel verschillen zijn. En dat er verschillend gedacht wordt over wat literatuur is.
In de volgende link vind je een proef: je onderzoekt wie of wat bepaalt wat literatuur is. Maak deze proef: https://litlab.nl/proef/literaire-kwaliteit/.
Wanneer je klaar bent met het maken van deze proef voeg je je antwoorden hier toe. Vervolgens beantwoord je de volgende vragen.
Wat is volgens jou literatuur? Wanneer mag je een boek literair noemen volgens jou?
Essay
Wat we als ‘literatuur’ beschouwen heeft minder met de teksten zelf te maken dan met de mensen die erover moeten oordelen.
weerlegging
Als je aan leerlingen vraagt 'Wat is literatuur?’ krijg jij hoogstwaarschijnlijk een antwoord waarin de woorden 'saai’ ‘oud’ en 'moeilijk’ worden genoemd. Als je kijkt naar Nederlandse literaire hoogstandjes dan komen ze vaak overeen op een paar gebieden: ze zijn oud, voornamelijk mannelijke hoofdpersonen en tot slot wordt er een tragisch verhaal verteld. Maar wat maakt dat deze oude, tragische en misschien voor deze tijd zelfs seksistische boeken nog steeds als literaire hoogstandjes worden gezien. Terwijl boeken geschreven door vrouwen, uit de 20e eeuw die niet per se tragische verhalen vertellen niet worden gezien als literaire werken. Wanneer wordt iets gezien als literair? En Wie bepaald of een boek literaire is of niet?
Of een boek literair is wordt voornamelijk bepaald door de koers dat het boek aflegt op weg naar succes. Om een boek succesvol te maken moet het terecht komen op het literaire veld, dit is een denkbeeldige marktplaats waarop schrijvers hun boeken presenteren aan andere. Boeken komen eerst bij poortwachters die bepalen of de boeken wel of niet geschikt zijn voor het literaire veld. Poortwachters zijn bijvoorbeeld recensenten, met een grote reputatie. Zij bepalen of een boek 'goed’ of 'slecht’ is en of het kan worden beschouwd als literatuur of niet. Zodra het boek bij het literaire veld komt kan het symbolisch kapitaal opleveren oftewel succesvol worden. Het feit dat alleen recensenten met een grote reputatie bepalen of het boek wel of niet literaire is, betekent dat het altijd dezelfde mensen zijn die oordelen over een werk. Het gaat dan niet langer meer over wat het boek voor de algemene lezer betekent, maar of het voldoet aan bepaalde eisen die een kleine groep lezers het belangrijkst vindt.
Een boek is meer dan een stuk tekst dat moet voldoen aan eisen zodat een zogenaamde expert zijn checklist kan afvinken om zo te bepalen of het wel of niet goed genoeg is. Literatuur is meer dan een stuk tekst geschreven door een of andere schrijver uit de 18e eeuw. Literatuur betekent dat de lezer wordt meegesleept in een verhaal, iets leert over Nederland en haar achtergrond, maar vooral wordt gemotiveerd om te lezen. Dit betekent dat een boek voor iedereen om een andere reden wordt beschouwd als waardig. Het zou dan ook niet moeten dat elk boek aan dezelfde eisen moet voldoen om als literatuur beschouwd te worden.
De koers dat een boek heeft afgelegd zou dus niet moeten bepalen of een boek literair is of niet. Er zijn tientallen, misschien wel honderden, boeken die niet de aandacht van de poortwachters hebben gekregen om op het literaire veld te komen. Ondanks dat de lezers mogelijk veel genot hebben gehaald uit het boek. De literaire kwaliteit van een boek zou niet moeten liggen aan de beoordeling dat het kreeg van grote recensenten, maar vanuit zijn inhoud. Een verhaal hoeft niet ingewikkeld te zijn of veel perspectieven te hebben om indrukwekkend en mooi te zijn. Het gaat over wat het verhaal de lezer vertelt, welke taal de schijfster/schrijver gebruikt en wat het met de lezer doet.
Antwoord op de vragen
Wat is volgens jou literatuur?
- Literatuur is een geheel van verhalen, die naast origineel ook vernieuwend zijn in het oog van de lezer. De verhalen vertellen iets over het leven en de wereld, zonder dat de lezer deze boodschap onmiddellijk ontvangt. Literatuur is leerzaam, het kan emoties opwekken en de lezer laten na denken.
Wanneer mag je een boek literatuur noemen volgens jou?
- Een boek is literair zodra het vernieuwend is, het de lezer verrast met zijn onvoorspelbaarheid en het de lezer aan het denken zet door zijn thema's. De schrijfster/schrijver moet een vloeiende, soms poëtische schrijfstijl hebben gebruikt en daarbij leidmotieven hebben verwerkt in het boek. Tot slot moet het boek het leesplezier van de lezer bevorderen en de lezer motiveren.
Beoordeling leeslogboek H4
