Het welzijn van ouderen

Het welzijn van ouderen

Inleiding

Het welzijn van ouderen

 

Het welzijn van ouderen, wat is dat?

Met Welzijn wordt de lichamelijke en geestelijke gezondheid van mensen bedoeld. Hoe we ons voelen heeft grote invloed op ons welzijn.
Hoe we ons voelen hangt af van verschillende dingen. Denk bijvoorbeeld aan je woonomgeving, hoeveel geld je hebt, hoe fit je bent en je band met familie en vrienden.

Ouderen zijn mensen boven de 65 jaar. Veel ouderen hebben vanaf die leeftijd zorg nodig. Ze gaan naar een bijaardenhuizen of krijgen thuiszorg.
Het welzijn van ouderen is vaker negatiever dan het welzijn van jongeren of volwassenen. Dit komt door een aantal factoren zoals: eenzaamheid en lichamelijke klachten en/of ziekten.

Hoe ga je te werk?

Bron: Edu4all
Bron: Edu4all

In dit thema leer je de kennisbasis over 'het welzijn van ouderen'.

Je leest de theorie en maakt de bijbehorende opdrachten. Aan het einde van dit thema maak je een 'test jezelf' om te kijken wat je van dit thema hebt geleerd en of je de leerdoelen hebt behaald.

Dit thema bestaat uit 6 hoofdstukken. Voor het maken van deze hoofdstukken krijg je 7 weken de tijd. Naast de lessen verzorging, kun je hier ook aan werken in de 'flex' uren.

 


Hoe ga je te werk?

Voor dat je begint aan dit thema lees je eerst de 'leerdoelen' door. Deze vind je onder het kopje 'Leerdoelen' aan de linkerkant van je scherm.

Wanneer je dit hebt gedaan lees je de theorie toe. Voor dat je begint aan de opdrachten is het belangrijk dat je eerst de bijbehorende theorie leest.


Heb je de theorie doorgelezen? Dan kun je verder met de opdrachten. Deze vind je onder het kopje 'opdracht' aan de linkerkant van je scherm.

 

 

 

 

Leerdoelen

Leerdoelen

 

Aan het einde van dit thema heb je de leerdoelen behaald die horen bij het thema 'Het welzijn van ouderen' volgens de syllabus VZ/K/9 en de methode EDU4all.

 

Kennen

De volgende leerdoelen moet ik kennen aan het einde van dit thema:

 

- Ik ken de lichamelijke gevolgen van ouder worden

 

- Ik ken de geestelijke gevolgen van ouder worden

 

- Ik ken de sociale en maatschappelijke gevolgen van het ouder worden

 

- Ik weet hoe ik kan assisteren bij verzorgende handelingen

 

- Ik ken het begrip vergrijzing

 

- Ik ken de veelvoorkomende ziekten bij ouderen

 


 

Kunnen

De volgende leerdoelen moet ik kunnen aan het einde van dit thema:

 

- Ik kan activiteiten organiseren voor de ouderen

 

- Ik kan samenwerken

 


 

Lichamelijke gevolgen

Lichamelijke gevolgen

 

Leerdoelen

- Ik ken de lichamelijk gevolgen van ouder worden
- Ik ken de veel voorkomende ziekten bij ouderen


Zoals je kon lezen in de inleiding over 'het welzijn van ouderen', hebben lichamelijke gevolgen van het ouder worden vaak invloed op het welzijn van ouderen. Het is daarom belangrijk om deze lichamelijke gevolgen te kennen en herkennen.
Je hebt twee
categorieën lichamelijke gevolgen: onzichtbare gevolgen en zichtbare gevolgen. Hieronder lees je welke lichamelijke gevolgen vaak voorkomen en hoe je deze kan herkennen.


De Onzichtbare gevolgen van het ouder worden:

  • - Het gehoor van de ouderen neemt af.
  • Dit komt doorslijtage van haarcellen in het binnenoor.

  • - Een oudere ziet minder goed dichtbij.
  • Dit kan komen door troebeling in het oog of door een afwijking in het oogzenuw. Soms laat ook het netvlies los door de ouderdom.
  •  
  • - De oudere heeft minder conditie en kracht in de spieren.
    De eerste symptomen van spierkrachtverlies herken je vaak doordat een ouder iemand niet meer makkelijk uit zijn of haar stoel op kan staan, zonder gebruik te maken van handen, een ander herkenningspunt is moeite met het traplopen. Verminderde spierkracht kan er onderanderen voor zorgen dat een oudere sneller valt. Blijven sporten zorgt er vaak voor dat de spierkracht en conditie minder snel afneemt en goed blijft.

    - De botten van de ouderen breken sneller.

De zichtbare gevolgen van het ouder worden:

  • - Zowel oudere mannen als oudere vrouwen krijgen minder haar.
    Door minder haar kan een oudere vaak erg onzeker worden.
  •  
  • - Het haar wordt brozer. Ouderen vrouwen dragen het haar daarom vaak kort.
    Omdat het haar brozer en uitvalt wordt, worden sommige oudere kaal. Daarom dragen sommige ouderen een pruik.
  •  
  • - Het haar van ouderen wordt grijs.
  •  
  • - Het lichaamsgewicht van de oudere neemt af.
    De meest voorkomende reden van het afnemen van lichaamsgewicht bij ouderen is dat ze minder trek hebben in eten en/of ziek zijn.  
  •  
  • - De huid verliest zijn soepelheid waardoor rimpels ontstaan.
    Deze rimpels kunnen ook voor onzekerheid zorgen.
  •  
  • - De huid van de ouderen wordt dunner waardoor bloedvaten goed zichtbaar zijn.
    Dunne bloedvaten zijn niet alleen zichtbaar. Door het dunner worden van de bloedvaten is er ook meer kans op wondjes, blauweplekken en bloedingen.
  •  
  • - De huid van de ouderen gaat hangen.

    - Een ouderen wordt kleiner.
  • Wanneer je ouder word krimp je. In het filmpje hieronder zie en hoor je hoe dit komt.

  • Bron: YouTube

Gelezen? Lees nu naar de theorie over oudersdomsziekten.

 

Ouderdomsziekten

Wat ook hoort bij lichamelijke gevolgen is de ziektes die voorkomen bij ouderen.
Dit noem je ouderdomsziekten.

De volgende ouderdomsziekten zijn de meest voorkomende:


 

  • Diabetes mellitus

      Diabetes type 1 en diabetes type 2 komen het meeste voor. Diabetes type 2 of           ouderdomsdiabetes ontstaat geleidelijk. Het lichaam neemt insuline niet goed op        (insulineresistentie) of de alvleesklier maakt te weinig insuline aan. Vaak wordt         diabetes type 2 pas ontdekt wanneer er klachten zijn.

 

  • Ziekte van parkinson

    Is een ziekte in het centraal zenuwstelsel waarbij zenuwcellen langzaam afsterven. Dit zorgt ervoor dat je niet goed meer kunt bewegen. Daarom word parkinson ook wel een bewegingsstoornis genoemd.

 

  • Botontkalking

    Door botontkalking verzwakken de botten en breken ze sneller. Dit is op zichzelf geen ziekte. Het hoort bij het ouder worden. In sommige families komt het vaker voor. Rond het dertigste jaar zijn de botten het sterkst. Daarna worden ze geleidelijk aan minder sterk.
     
  • Dementie

    Dementie is een hersenziekte waarbij de hersenen op meerdere gebieden steeds minder goed gaan werken. Hierdoor gaan dagelijks bezigheden zoals bijvoorbeeld boodschappen doen, steeds moeilijker. Meestal zijn er stoornissen in het geheugen, maar ook het karakter (hoe iemand is) en gedrag (hoe iemand doet) kan veranderen bij dementie.
     
  • Hartfalen

    Bij mensen met hartfalen werkt het hart niet meer goed. Het heeft niet genoeg kracht om het bloed goed door het lichaam te pompen. Hartfalen heeft verschillende oorzaken. De belangrijkste zijn:
    *langdurige hoge bloeddruk
    *beschadigingen aan de hartspier door een hartinfarct

    Hartfalen komt vooral voor bij ouderen en kan meestal niet genezen. Vroeger waren hartfalen dodelijk maar door betere zorg leven mensen langer met deze ziekte.
     
  • Artrose

    Artrose is slijtage van een gewricht. Een gewricht verbindt twee botten met elkaar. Op de uiteinden van de botten zit een laagje kraakbeen, zodat de botten elkaar niet raken. Bij artrose is het laagje kraakbeen dunner dan normaal. Als het kraakbeen erg dun wordt, gaan de botten over elkaar heen schuren. Aan de rand van de botten vormen zich dan puntige, benige uitgroeisels. Hierdoor doet het gewricht pijn.
    Gelezen? Ga naar de opdrachten.

Opdracht 1

Oefening: Lichamelijke gevolgen

Start

Opdracht 2

Oefening: Ouderdomsziekten

Start

Geestelijke gevolgen

Geestelijke gevolgen

Geestelijke gevolgen bij ouderen


Leerdoelen 

- Ik ken de geestelijke gevolgen van ouder worden


Naast lichamelijke gevolgen van het ouder worden, hebben ook geestelijke gevolgen vaak invloed op het welzijn van ouderen. Het is daarom belangrijk om deze geestelijke gevolgen te kennen en herkennen. In deze paragraaf lees je hier meer over.


Veranderingen in denken en voelen:

Wanneer je ouder wordt, verandert niet alleen je lichaam. Ook het denken en het voelen veranderd. Deze veranderingen zijn van de buitenkant niet zichtbaar, maar deze veranderingen kun je wel merken. De oudere zelf merkt bijvoorbeeld dat hij sommige dingen minder goed kan onthouden Of hij merkt dat een gesprek te snel gaat.
Een veel voorkomend geestelijk gevolg van het ouder worden is vergeetachtigheid ook wel dementie. Hier heb je vast wel eens van gehoord.  Dit heeft te maken met het geheugen.

Het geheugen van mensen is belangrijk bij allerlei activiteiten in het leven. Bij ouderen verandert er iets in de hersenen waardoor zij moeite krijgen bij sommige activiteiten. Hieronder lees de 3 belangrijke geestelijke gevolgen:

  • - Het denken
    Bijvoorbeeld of je de naam van iemand nog weet.
  • - Concentratie
    Bijvoorbeeld hoelang je ergens mee bezig kunt zijn of hoelang je ergens naar kan luisteren.
  • - Oriëntatie
    Bijvoorbeeld of je weet waar je bent en dit kunt onthouden.

 

Gelezen? Ga naar de opdracht.

Opdracht

Geestelijke gevolgen


In de theorie van paragraaf 2 'geestelijke gevolgen' heb je gelezen over de verschillende geestelijke gevolgen die bij ouderen voorkomen.
De opdracht die bij paragraaf 2 hoort vind je hieronder.


Opdracht.

Je gaat een mindmap maken. In deze mindmap laat je zien wat je weet van de geestelijke gevolgen die het ouder worden met zich mee brengt.
Je hebt hierover de theorie, in paragraaf 2, al lezen. Om je mindmap zo uitgebreid mogelijk te maken ga je op het internet opzoek naar nog meer informatie over dit onderwerp.


Hoe ga je te werk?

De mindmap maak je online via:

https://www.mindmeister.com/nl

Op deze website kun je lezen hoe mindmeister werkt. Vervolgens maak je een account aan en begin je aan je mindmap.

 


Af?

Print de mindmap uit en lever deze in bij je docent.

Sociale en maatschappelijke gevolgen

Sociale en maatschappelijke gevolgen

Sociale en maatschappelijke gevolgen


Leerdoelen

- Ik ken de sociale en maatschappelijke gevolgen van ouder worden


Je hebt nu gelezen over de lichamelijke en geestelijke gevolgen die voorkomen bij ouderen. In dit hoofdstuk ga je lezen over de sociale en maatschappelijke gevolgen die bij ouderen voorkomen.


Een van de meest voorkomende sociale en maatschappelijke gevolgen bij ouderen, is dat ze in een sociaal isolement raken. Een sociaal isolement betekend dat je weinig contact hebt met anderen. Een sociaal isolement heeft veel sociale en maatschappelijke gevolgen, namelijk: deze ouderen komen vaak niet meer buiten of op visite bij anderen.
Een sociaal isolement ontstaat vaak na erge gebeurtenissen, zoals gezondheidsproblemen of het overlijden van belangrijke mensen zoals een man/vrouw. Als je gezondheidsproblemen hebt is het soms moeilijk om nog naar buiten te komen. Wanneer een oudere vaak binnen blijft en geen andere mensen meer ziet, komen de mensen ook minder snel naar de oudere toe.

Door een sociaal isolement voelen ouderen zich vaak eenzaam. De een iets meer dan de ander.
Eenzaamheid komt vaak doordat het sociale netwerk van de ouderen krimt. Dit komt door het overlijden van familie of vrienden die vaak ook ouder waren. Ze missen een hechte band of de gezelligheid van anderen. Door dit gemis verliezen senioren ook de aansluiting met de overgbeleven contacten zoals de buurt. Hierdoor wordt eenzaamheid alleen maar grot
er.


 

Gelezen? Ga naar de opdracht.

Opdracht

Oefening: Sociale en maatschappelijke gevolgen

Start

Lichamelijke verzorging

Lichamelijke verzorging

Lichamelijke verzorging


Leerdoelen

- Ik weet hoe ik kan assisteren bij verzorgende handelingen


Net als iedereen hebben ook ouderen lichamelijke verzorging nodig. Zoals je in de vorige paragrafen kon lezen, hebben ouderen vaak last van allerlei ongemakken. Door deze ongemakken kunnen zij niet altijd even gemakkelijk hun eigen lichaam verzorging. Zij hebben vaak hulp nodig bij verzorging die wij heel vanzelfsprekend vinden zoals opstaan, aan- en uit kleden, wassen, scheren en douchen.
Wanneer een ouder dit zelf niet meer kan en nog thuis woont, komt de thuiszorg helpen bij deze lichamelijke verzorging. Wanneer een ouder in een verzorgings of bijaardentehuis komt er elke dag een verzorgende van het verzorgings of bijaardentehuis langs om hen te helpen.

In het filmpje hieronder zie je hoe de hulp bij het aan- en uitkleden van een oudere gaat:

Bron: YouTube, Edu-Actief


 

Gelezen? Ga naar de opdracht.

Opdracht

Lichamelijke verzorging


In de theorie 'Lichamelijke verzorging' heb je gelezen over het feit dat lichamelijke verzorging voor oudere vaak moeizamer gaat en zij daarom hierbij hulp krijgen van mensen die daarvoor zijn opgeleid.

Hieronder lees je de praktische opdracht die bij deze paragraaf hoort.

 


Praktische opdracht.

In deze praktische opdracht werk je samen met een klasgenoot.

Je gaat door middel van een instructie filmpje de oudere meneer/mevrouw (klasgenoot) uit bed helpen omdat hij/zij naar de wc moet. Omdat de wc te ver weg is gaat de oudere op een PO-stoel.
Je gebruikt het bed en de PO-stoel in het zorg en welzijn lokaal 2.02.

 

Bekijk hieronder het instructie filmpje en ga daarna aan het werk.


Bron: Youtube, ZoWe TV

 

Vergrijzing

Vergrijzing

Het begrip Vergrijzing


Leerdoelen 

- Ik ken het begrip vergrijzing


Wat betekend vergrijzing nu eigenlijk?
Bereik je de leeftijd boven de 65 jaar, dan behoor je tot de groep oudere. Hoe meer oudere - hoe meer vergrijzing.
Het begrip vergrijzing betekend dus eigenlijk heel veel ouderen op de aarde. Doordat er steeds minder baby's worden geboren maar mensen wel ouder worden, krijg je dus vergrijzing.


Het begrip Dubbele vergrijzing

De groep oudere is, omdat ze steeds ouder worden, ook te verdelen in leeftijdsfasen. Er is namelijk een groot verschil tussen een oudere van 65 jaar en een oudere van 85 of 95 jaar. De groep oudste oudere (bovende 80 jaar) wordt steeds groter. Dus niet alleen vergrijzing door meer oudere boven de 65 jaar maar dubbele vergrijzing door meer ouderen boven de 80 jaar.

 

Oorzaken van vergrijzing en dubbele vergrijzing:

- Er worden minder kinderen geboren

- Er sterven minder kinderen

- Betere medische voorzieningen waardoor minder mensen sterven

- We wonen beter - huizen zijn warmer, minder vochtig, comfortabeler, hygienischer

- Het drinkwater wat we uit de kraan krijgen is schoon

- Mensen weten meer over een gezonde voeding en levensstijl

- Artsen, verpleegkundigen, verzorgenden zijn beter opgeleid

 


Samengevat

Er sterven minder mensen - daardoor worden mensen ouder - daardoor meer vergrijzing en uiteindelijk dubbele vergrijzing.


 

Gelezen? Ga naar de opdracht.

Opdracht

Oefening: Vergrijzing

Start

Organiseren van een activiteit

Organiseren van een activiteit

Het organiseren van activiteiten in de ouderenzorg


Leerdoelen

- Ik kan activiteiten organiseren voor de ouderen

- Ik kan samenwerken


In de theorie van 'Sociale en maatschappelijke gevolgen' heb je gelezen dat ouderen vaak in een sociaal isolement terecht komen en zich daardoor eenzaam voelen. Daarom worden er in een bijaardentehuis soms verschillende activiteiten door activiteitenbegeleiders georganiseerd voor de ouderen. Het doel hiervan is om de ouderen met elkaar in contact te brengen en ervoor te zorgen dat ze een leuke middag hebben en zich minder eenzaam voelen.
Voorbeelden van activiteiten die worden georganiseerd zijn:

- een bingo

- gymnastiek

- muziek middag met muziek van vroeger

- kaarten

 

Naast activiteiten die worden georganiseerd voor het hele bijaardentehuis, heb je ook de dagbesteding. Deze dagbesteding is speciaal voor ouderen met dementie. Bij deze dagbesteding worden de ouderen de gehele dag vermaakt, ze drinken koffie en doen spelletjes.
Vaak is deze dagbesteding niet alleen voor ouderen in het bijaardentehuis zelf, maar ook voor ouderen zie nog thuis wonen.


 

Gelezen? Ga naar de opdracht.

Opdracht

Het organiseren van een activiteit


Zoals je hebt gelezen in de tekst van 'het organiseren van een activiteit', is het organiseren van activiteiten in de ouderen zorg erg belangrijk. Dit zorgt er onderanderen namelijk voor dat ouderen zich minder eenzaam voelen.

 


Praktische opdracht.


In de praktische opdracht van paragraaf 6 ga je onder andere opzoek naar geschikte bewegingsspellen voor oudere. Je werkt samen met 2 andere leerlingen.

Hieronder vind je een link naar de online methode van edu4all. Druk op deze link, lees de opdracht goed door en start met je praktische opdracht.

https://oud.edu4all.nl/bronnen/docenten/file/d103b49f-c58c-49bc-8b3f-cc0f713e7e4c;1.0


 

 

 

Test jezelf

Test jezelf

Bronnen

Cwz. (2019, 5 18). patient/aandoeningen/ouderdomsziekten/. Opgehaald van CWZ: https://www.cwz.nl/patient/aandoeningen/ouderdomsziekten/

De7ste. (2019, 5 18). welzijn-voor-ouderen. Opgehaald van de7ster: https://www.de7ster.nl/welzijn-voor-ouderen/

Doof. (2019, 5 19). Hoorbibliotheek/gehoorverlies/ouderdomsdoofheid. Opgehaald van Doof: https://www.doof.nl/hoorbibliotheek/gehoorverlies/ouderdomsdoofheid/

Edu4all. (2018, 03 19). Edu4all-zw. Opgehaald van edu-actief: https://www.edu-actief.nl/edu4all-zw

EDU4ALL. (2019, 05 18). Zorg en welzijn. Opgehaald van EDU4ALL: https://oud.edu4all.nl/bronnen/docenten/file/8bc15707-c7c5-4ed4-b6e2-141192de2d66;1.0

Encyclopedie. (2019, 5 18). ouderen-en-eenzaamheid. Opgehaald van encyclopedie.medicinfo: https://encyclopedie.medicinfo.nl/ouderen-en-eenzaamheid/1e3fc8f1148c40d5856c4aa7202f4709

Nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling. (2019, 03 19). Citeria beroepsrubrics zorg en welzijn. Opgehaald van SLO: http://www.slo.nl/voortgezet/vmbo/themas/Rubrics/Criteria_beroepsrubrics_zorg_en_welzijn.doc/

Samenleving, M. e. (2019, 5 18). Diversen kenmerken van ouderen. Opgehaald van mens-en-samenleving: https://mens-en-samenleving.infonu.nl/diversen/2793-kenmerken-van-ouderen.html

  • Het arrangement Het welzijn van ouderen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Charlotte Steenkamp Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2020-01-08 19:59:24
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze lessen serie leer je over het welzijn van ouderen. Dit leer je door het bekijken van de theorie, het maken van opdrachten en afsluitend toets je jezelf door het maken van een 'test jezelf'.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    ouderen, welzijn, zorg
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Lichamelijke gevolgen

    Ouderdomsziekten

    Sociale en maatschappelijke gevolgen

    Vergrijzing

    Test jezelf

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.