Interpunctie

Interpunctie

Interpunctie: eerst een vraag

Max die vier jaar is zei tegen zijn oudere zus dat mag niet Julia dat weet je toch Julia reageerde niet waardoor hij nog bozer werd en riep Julia dat mag niet

 

Wat klopt er niet aan deze zin?

Punten, komma's, dubbele punten etc. missen oftewel de interpunctie!

 

Interpunctie zorgt voor duidelijkheid: https://www.youtube.com/watch?v=XjZDNcJnqT8

 

Dezelfde zin, maar door interpunctie krijgt hij een totaal andere betekenis:

Hans zei: ‘Grietje, zal ik vandaag mijn korte rokje aantrekken?’ 

‘Hans’, zei Grietje, ‘zal ik vandaag mijn korte rokje aantrekken?’ 

De regels

Interpunctieregels

                                                 

  • Punt . Schrijf je aan het einde van een zin.

 

  • Vraagteken ? Schrijf je aan het einde van een vraagzin.

 

  • Uitroepteken ! Schrijf je aan het einde van een uitroep of van een bevel. Voorbeeld: We hebben eindelijk een keer gewonnen! Blijf met je vingers van mijn eten af!

 

  • Komma , De komma geeft aan dat je bij het lezen even moet pauzeren. Je kunt een komma horen, als je een zin langzaam uitspreekt. In de volgende gevallen plaats je een komma:
  1. Als je een pauze hoort: Ik ga wel alleen naar de stad, blijf jij maar thuis.
  2. Tussen twee persoonsvormen: Als Misja honger krijgt, eet hij vaak een appel
  3. Bij een opsomming: Marcel weet nog niet of hij wil voetballen, skaten, wielrennen of gamen.
  4. Voor voegwoorden (want, maar, of, enz.): Myrthe wil niet naar buiten, want het regent.
  5. Voor- of nadat iemand wordt aangesproken en voor of na woorden als ach, hé, hè: Niels, wil je ook een stukje taart? Waarom doe je zo gestrest, Kees? Ach, zoek het uit!
  6. Voor en na een uitgebreide bijvoeglijke bijzin. Dat is een bijzin die je ook weg zou kunnen laten: Groningen, dat hoog in het noorden ligt, is een mooie stad.
  7. Voor en na een bijstelling. Een bijstelling geeft extra informatie: Mevrouw van Galen, onze buurvrouw, heeft twee honden.

 

  • Dubbele punt : Net als de komma geeft de dubbele punt aan, dat je even moet pauzeren. In de volgende gevallen gebruik je dit leesteken:
  1. Voor een opsomming: Marijke had goede cijfers voor haar examen: een acht, een negen en een tien. Deze meubelzaak verkoopt van alles: banken, bedden, kasten en stoelen.
  2. Voor een citaat. Je leest dan iets, wat iemand letterlijk zegt. Mijn vader zei tot mijn verbazing: ”Van mij mag je.” “Ik wil dat niet”, zei ik toen.
  3. Voor een verklarende of toelichtende opmerking als je in een zin woorden als immers, namelijk, als volgt en want  erbij kunt denken: Ik heb barstende hoofdpijn: ik ben net tegen een deur aangelopen.

  • Puntkomma ; De puntkomma kun je zonder problemen vervangen door een punt, maar niet door een komma. Waarom zet je dan geen punt? Omdat de puntkomma duidelijk maakt dat de zin ervoor en erna veel met elkaar te maken hebben. De dubbele punt kan ook deze functie hebben (zie ook hierboven).
  1. Kan je in een zin woorden als immers, namelijk, als volgt of want erbij denken? Gebruik dan een dubbele punt. Staan dit soort woorden er al, gebruik dan een puntkomma. Ik kom iets later: (want) mijn bus is te laat. – Ik kom iets later; mijn bus is namelijk te laat.
  2. Je gebruikt een puntkomma ook bij opsommingen waarbij de zin doorloopt, maar wel elk deel op een nieuwe regel komt te staan. De buurt kent veel hangjongeren doordat:
  • jongeren niet naar school gaan of werken;
  • er weinig recreatievoorzieningen zijn;
  • de politie niet hard genoeg optreedt.

 

  • Aanhalingstekens ‘ ‘ “” Er zijn enkele en dubbele aanhalingstekens. Je mag zelf kiezen welke je gebruikt. Zorg er wel voor dat je ze binnen een tekst consequent gebruikt. Je gebruikt aanhalingstekens in de volgende gevallen:
  1. Om aan te geven waar een citaat (iets wat letterlijk gezegd of geschreven is) begint en eindigt. Mandy vroeg me: ”Wanneer kom je bij me langs?”
  2. Om aan te geven, dat je woorden niet in de normale betekenis gebruikt. Dat je ze ironisch bedoelt. Stefan heeft weer “uitstekend” gekookt; het ziet eruit als verteerd voedsel en ruikt naar oude sportschoenen. PSV heeft een “fantastische” wedstrijd gespeeld: 5-0 verloren.
  3. Om een woord of begrip te laten opvallen. Hierbij worden vaak enkele aanhalingstekens gebruikt. Een gorilla wordt ‘mensaap’ genoemd, omdat hij zo op de mens lijkt.

 

 

Regels interpunctie uitgelegd

En nu aan de slag!

Interpunctie oefenen op internet

Leestekens oefenen (niv. mbo)
Zeven oefeningen waarbij het gebruik van leestekens geoefend kan worden met een afsluitende toets.

Vul de juiste interpunctie in (niv. mbo)
Acht zinnen waarin je de juiste interpunctie moet invullen. Met hints!

Herschrijf de zinnen door hoofdletters en leestekens te gebruiken (niv. mbo)
Maak de 10 zinnen correct door hoofdletters en leestekens toe te voegen.

Uitleg en oefeningen over leestekengebruik en hoofdlettergebruik (niv. mbo)
Lees de uitleg over leestekens en maak de oefeningen over leestekens en hoofdletters.

Meerkeuzeoefeningen over leestekens (niv. groep 8)
Twaalf meerkeuzevragen over het leestekengebruik in een zin.

Leestekenoefeningen (niv. onderbouw vmbo)
Veel oefeningen! Je kunt kiezen welke leestekens je graag wilt oefenen.

Interpunctietoets op hbo-niveau
Voor de bollebozen! Lukt het jou om een voldoende te halen voor een interpunctietoets op hbo-niveau?

Toets

Toets: Interpunctietoets

Start

Nog een Wiki over interpunctie bekijken?

Wikiwijs over interpunctie
Voor als je er geen genoeg van krijgt: op deze Wikiwijs staat nog meer informatie over interpunctie!