Recht online

Recht online

Inleiding

Er zijn veel gebieden online waarbij recht een grote rol speelt. Het is echter vaak onduidelijk waar nou de grenzen zitten in de virtuele wereld. Op deze wikiwijs pagina zullen een aantal verschillende manieren van rechten op het internet behandeld worden.

De problemen die op deze pagina aan bod zullen komen zijn de handel in persoonsgegevens door bedrijven zoals facebook; auteursrechten met een focus op de nieuwe wetgeving van de Europese Unie (Artikel 13 en Artikel 11); belediging, smaad, laster en stalking op het internet en ethisch hacken.

Datahandel door grote bedrijven

Jouw rechten bij datahandel

Handel in persoonsgegevens is een veelbesproken onderwerp de laatste tijd en er is veel geld mee gemoeid. Door de groei die dit fenomeen doormaakt is er ook steeds meer regelgeving voor.

De belangrijkste nieuwe regelgeving is de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming). Dit is een wetgeving die op 25 mei 2018 in is gegaan. Het doel van deze nieuwe wet is uniforme regels op het gebied van gegevensbescherming en is van toepassing op alle bedrijven die persoonsgegevens verwerken in de Europese Unie.

In deze wet staat beschreven welke regels bedrijven en organisaties die zich bezighouden met handel in persoonsgegevens in acht moeten nemen. Deze heb ik hieronder kort opgeschreven:

  • Privacy policies moeten vanaf de nieuwe wetgeving in een duidelijke taal zonder juridisch jargon beschreven worden

  • Voor de nieuwe wetgeving was het toegestaan om data te verzamelen als de consument niks zei, nu moet de consument duidelijke toestemming geven voordat zijn/haar data verzameld kan worden

  • Eerst hoefden bedrijven het niet duidelijk aan te geven als data naar bedrijven buiten de EU gestuurd wordt, nu moet de consument duidelijk geïnformeerd worden

  • De bedrijven zullen door de nieuwe wetgeving duidelijk moeten maken voor welke doeleinden ze jouw data verzamelen en mogen de data dan ook voor niks anders gebruiken

  • Bedrijven zullen de consument moeten informeren als de beslissingen op basis van verzamelde data geautomatiseerd is

  • Bedrijven zullen consumenten moeten informeren als er een datalek is geweest

In deze wet staan ook de rechten van de consument beschreven. Deze heb ik hier kort samengevat:

Je hebt het recht om:

  • Informatie op te vragen over de verwerking van jouw persoonlijke data

  • De informatie die bedrijven over jou hebben in te zien

  • Een verzoek in te dienen voor het verwijderen van de data als het niet langer nodig is

  • Bezwaar te maken tegen het processen van jouw data voor marketing doeleinden

  • Jouw persoonlijke data in een leesbaar format op te vragen en het daarna door te sturen naar een ander bedrijf

  • Een verzoek in te dienen dat geautomatiseerde beslissingen op basis van jouw data niet enkel door computers gemaakt worden, maar ook nagekeken worden door een mens

 

Als bedrijven zich niet aan deze regels houden zijn er 3 stappen die je kunt overwegen. Je kunt:

  • Je kunt een klacht indienen bij de autoriteit persoonsgegevens (info@autoriteitpersoonsgegevens.nl)

  • Je kunt het bedrijf aanklagen in de rechtszaal

  • Je kunt de autoriteit persoonsgegevens aanklagen, als je het gevoel hebt dat ze niet goed met je klacht zijn omgegaan

In het kort: bedrijven moeten transparant en zorgvuldig zijn in waar ze jouw data voor willen gebruiken en als ze dat niet doen, zijn er meerdere stappen die je kunt nemen om ervoor te zorgen dat ze dit wel doen.

 

De nieuwe Europese wetgeving voor auteursrecht (copyright)

Artikel 11 en Artikel 13

Auteursrechten op het internet zijn de laatste maanden veel in het nieuws geweest door de nieuwe plannen van de Europese Unie. De momenteel geldende auteursrechtrichtlijn is nog uit 2001. Sinds die tijd is er veel veranderd online, waardoor een update van de richtlijnen logisch klinkt. Waarom zijn mensen er dan zo boos over? Dat komt door artikel 11 en 13 uit het nieuwe beleid.

Artikel 13 legt vast dat internetplatforms, zoals bijvoorbeeld YouTube, uploads van gebruikers automatisch moeten filteren op auteursrechtelijk materiaal. Dat zou er volgens voorstanders voor zorgen dat kunstenaars, artiesten en journalisten eerlijk betaald krijgen voor hun werk. Volgens tegenstanders, waaronder de NAVO, sommige wetenschappers en Wikipedia, belemmert het artikel juist de vrijheid van meningsuiting. Dit zou het geval zijn omdat burgers dan niet meer vrij alles kunnen delen op internet.

Wat bijvoorbeeld het geval zou kunnen zijn, is dat als er ergens een filmpje geupload wordt waarin op de achtergrond auteursrechtelijk beschermde muziek gedraaid wordt, de site dit filmpje dan zal moeten verwijderen, of de inkomsten zal moeten delen met de auteur van het liedje.

Veel internetgebruikers zijn ook bang dat “memes”, grappige plaatjes die online massaal gedeeld worden, door artikel 13 in Europa verboden worden. Hier hoeft niemand zich echter zorgen over te maken: “memes” vallen niet onder artikel 13 en zullen dus nog steeds zonder restricties gedeeld mogen worden.

Ook was er veel te doen rond artikel 11. Dat artikel zorgt ervoor dat grote bedrijven als Facebook, Google en Twitter moeten betalen voor het overnemen van nieuwsberichten. Aanhangers zagen het als kans om te zorgen dat nieuwsberichten worden gelezen bij de bron en niet bij bedrijven die de link delen. Persuitgevers krijgen daarmee een nieuw recht en worden eerlijker betaald voor hun werk. Als bedrijven het nieuws wel overnemen moet hiervoor betaald worden. Dit wordt ook wel linkbelasting genoemd. Tegenstanders zagen het echter als het moeilijker maken van het online delen van links en fragmenten, waardoor een pluriforme informatievoorziening moeilijker wordt.

Concluderend: Artikel 13 zorgt ervoor dat auteursrechten beter beschermd worden online, maar dat heeft wel tot gevolg dat er minder vrijheid is op het internet en artikel 11 zorgt dat persuitgevers eerlijker betaald worden voor hun werk, maar heeft ook tot gevolg dat het moeilijker wordt om bronnen te vinden.

 

 

Belediging, smaad, laster en belaging (stalking) op het internet

Belediging, smaad, laster en belaging (stalking) op het internet

Online hebben mensen vaak hun woordje klaar: ze zijn anoniem en durven dus van alles te zeggen wat ze in het echt nooit zouden zeggen. Ook leugens zijn hierbij niet uitgesloten. Dat kan over van alles gaan: van concurrenten die neppe negatieve reviews achterlaten tot iemand die probeert om jou zwart te maken op facebook met verzonnen gebeurtenissen. Maar hoe zit het nou eigenlijk met de regelgeving hierover online?

Die is eigenlijk niet anders dan in het echt. De soorten strafbare feiten die hiermee te maken hebben zijn belediging, smaad, laster en belaging, ook wel stalking. Bij belediging, smaad en laster gaat het erom dat iemands eer of reputatie wordt aangetast door valse uitspraken van iemand op het internet.

Belediging staat in artikel 266 van het wetboek van strafrecht beschreven als: opzettelijke belediging die niet onder smaad valt. Er is geen sprake van smaad, maar iemands goede naam wordt toch aangetast.

Smaad staat in artikel 261 beschreven als: opzettelijk iemands goede eer of naam aantasten of slechte of nare dingen over iemand anders zeggen, waardoor hij een slechte naam krijgt of in een negatief daglicht komt te staan.

En laster wordt in artikel 262 beschreven als: iemand ergens vals van beschuldigingen, terwijl je weet dat hij zij dat niet heeft gedaan/onschuldig is.

Voor deze misdaden zijn strafrichtlijnen opgenomen, die op internet en in het echt gelden. Belediging van een ambtenaar in functie kost gemiddeld een boete van 600 euro. Smaad leidt tot een straf van gemiddeld 300 euro boete en laster leidt tot een boete van 700 euro.

Bij belaging, of stalking, over internet gelden net als bij de eerder genoemde zaken ook de normale regels. De maximumstraf voor stalken is 3 jaar gevangenis of een geldboete van 19.500 euro.

Bij beledigen, smaad, laster en belaging via internet voelen daders zich vaak veiliger, maar de straffen die opgelegd kunnen worden zijn gelijk aan de straffen bij deze misdrijven in het echt.

 

Ethisch hacken

Ethisch hacken

Ethisch hacken

Hacken klinkt als iets slechts en illegaals, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Er zijn namelijk ook zogenoemde “ethische hackers” die lekken ontdekken bij bedrijven en de bedrijven daarna helpen om dit op te lossen. Toch kun je niet zomaar alles doen als ethisch hacker, wat zijn nou precies de grenzen?

 

Het grootste verschil tussen een ethische hacker en elke andere hacker is dat een ethische hacker altijd toestemming vraagt aan de persoon die ze gaan hacken. Vaak staan ze zelfs onder contract bij deze bedrijven. Als je als hacker geen toestemming hebt gevraagd aan een bedrijf ben je altijd illegaal bezig, zelfs als je er goede bedoelingen mee hebt.

Ethische hackers staan dus vaak onder contract bij de bedrijven die ze hacken, maar ze mogen nog steeds niet alles. Hier is een lijstje van dingen die ook ethische hackers niet mogen doen.

De hacker mag niet:

  • De kwetsbaarheid verder uit buiten dan noodzakelijk. De ethische hacker mag dus niet verder gaan dan nodig is om het lek aan te tonen.

  • Gegevens kopiëren, wijzigen of verwijderen.

  • Servers meerdere malen hacken.

  • De toegang tot het systeem delen met andere mensen.

  • Gebruik maken van een brute force aanval. Dat houdt in dat de hacker zo veel mogelijk willekeurige wachtwoorden laat proberen door een programma om zo een systeem binnen te komen. Door brute force wordt immers geen echte kwetsbaarheid in de beveiliging van het systeem aangetoond.

 

Ook is er regelgeving over aan wie de ethische hacker het lek bekend mag maken. Hij mag dus niet zomaar aan iedereen laten weten hoe hij/zij een bedrijf gehackt heeft. Er zijn wel uitzonderingen waarbij dit wel mag, zoals in het geval van een wezenlijk maatschappelijk belang dat op geen enkele andere manier voorkomen had kunnen worden.

 

Conclusie: ethische hackers hebben veel vrijheid om te proberen een systeem binnen te komen, maar moeten wel toestemming hebben van de gehackte. Ook zijn er een aantal extra regels om te voorkomen dat de ethische hacker alsnog onethische dingen gaat doen.

Bronnen

  • Het arrangement Recht online is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Joost Bolten Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2019-04-07 12:32:11
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Jouw rechten bij datahandel
    https://youtu.be/72Wdeo4qOxo
    Video
    Artikel 11 en Artikel 13
    https://youtu.be/N02qJrhLZVo
    Video
    Belediging, smaad, laster en belaging (stalking) op het internet
    https://youtu.be/kwteyrQbliI
    Video
    Ethisch hacken
    https://youtu.be/PrG9J8XyADU
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.